MTWE 5
Yampaka Tutende Kuti Tuŵe Ŵakulekangana Ni Cilambo
“Nganimŵa ŵa cilambo capasi.”—YOHANE 15:19.
1. Ana Yesu jwaganicisyaga ya cici cilo cakuti cawulajidwe?
CALIJI cilo cakuti Yesu cawulajidwe. Jwalakwe jwamanyililaga kuti ciŵalece ŵakulijiganya ŵakwe, soni ŵaganicisyaga mnope ya sogolo jawo. Ŵasalile kuti, “Nganimŵa ŵa cilambo capasi.” (Yohane 15:19) Kaneko, jwapopesile kwa Atati ŵakwe yakwamba ŵakulijiganya ŵakwewo kuti, “Jemanjaji nganaŵa mbali ja cilambo capasi, mpela uneji nganimba mbali ja cilambo.” (Yohane 17:15, 16) Ana pelepa Yesu jwagopolelaga cici?
2. Ana maloŵe gaŵaŵecete Yesu gakuti “cilambo” gagopolelaga cici?
2 Yesu pakusala maloŵe gakuti “cilambo” jwagopolelaga ya ŵandu ŵangakummanyilila Mlungu soni ŵakulongoleledwa ni Satana. (Yohane 14:30; Aefeso 2:2; Yakobo 4:4; 1 Yohane 5:19) Ana mpaka tutende wuli kuti tukaŵa ku “mbali ja cilambo”? Mu mtwe awuno citusale matala gejinji gampaka tutendele yeleyi. Mwambone, tukusaŵa ŵakulupicika ku Ucimwene wa Mlungu soni ngatukusajinjilila nawo yandale yayikusatendekwa m’cilamboci. Tukusawukana msimu wa cilambo. Tukusawala soni kulisalalisya mwakuŵajilwa soni tukusakola nganisyo syambone pa mbiya. Nambosoni tukusawala yida yosope yausimu yapelece Mlungu.—Alole Maloŵe Gakumbesi 16.
AŴEJE ŴAKULUPICIKA KU UCIMWENE WA MLUNGU
3. Ana Yesu jwayiwonaga wuli yandale?
3 Yesu ali pacilambo capasi, ŵayiweni kuti ŵandu ŵakwete yakusawusya yejinji soni umi wawo waliji wakusawusya. Jwalakwe jwasamalaga ya ŵanduwo soni jwasacililaga kwakamucisya. Ana jwalakwe jwaŵele mlongola jwa ndale? Iyayi. Jwalakwe jwamanyililaga kuti yakusaka ŵandu yili Ucimwene wa Mlungu, kapena boma jakwe. Yesu caciŵa mwenye jwa Ucimwene, soni jwalakwe pakulalicila jwasalaga mnope yakwayana ni Ucimwenewu. (Daniele 7:13, 14; Luka 4:43; 17:20, 21) Yesu nganajinjililaga nawo yandale. Paŵaliji pameso pa Jwakulamulila Jwaciloma Pontiyo Pilato, jwatite, “Ucimwene wangu nganiwuŵa kose wa cilambo capasi pano.” (Yohane 18:36) Ŵakulijiganya ŵakwesoni nganajinjililaga yandale. Buku jine (On the Road to Civilization) jasasile kuti, Aklistu ŵakala “nganajinjililaga nawo yandale.” Masiku agano Aklistu ŵasyesyene ngakusajinjililasoni yandale. Tukusaŵa ŵakulupicika pakukamucisya ya Ucimwene wa Mlungu soni ngatukusajinjilila yandale ya kucilamboku.—Mateyu 24:14.
4. Ana Aklistu ŵasyesyene akusatenda yamtuli pakukamucisya Ucimwene wa Mlungu?
4 Ŵandu ŵakusakamula masengo gakwimila cilambo cawo, ŵangajinjilila nawo yandale sya m’cilambo calico. Ŵasagulwe, ŵakwete cembeceyo cakulamulila yimpepe ni Klistu kwinani, ali mundamo jakulandanajo. Paulo jwalembele Aklistu ŵasagulwe kuti, “M’weji tuli ŵakwimila Klistu.” (2 Akolinto 5:20) Ŵasagulwe akwimila boma ja Mlungu. Jemanjaji ŵangajinjilila nawo yandale soni yakutendekwa yine ya boma ja cilambo acino. (Afilipi 3:20) M’malo mwakwe, ŵasagulwe akamucisye ŵandu mamiliyoni gejinji kulijiganya yakwamba boma ja Mlungu. “Ŵangondolo sine” ŵakwete cembeceyo cakutama kwangamala m’cilambo ca Mlungu casambano, akusiŵakamucisya ŵasagulwe. Nombe nawo ŵangajinjilila yandale. (Yohane 10:16; Mateyu 25:31-40) Kusala yisyene, Klistu jusyesyene nganaŵa ajinjilile yandale ya m’cilamboci.—Aŵalanje Yesaya 2:2-4.
5. Ana ligongo cici Aklistu ŵangaputa ngondo?
5 Aklistu ŵasyesyene akusiŵawona ŵakulupilila acimjawo mpela liŵasa lyawo soni akusaŵa ŵakamulana mwangajigalila ya cilambo catyocele soni ndamo syawo. (1 Akolinto 1:10) Naga tuli tupite kungondo, nikuti mpaka tumenyaneje ni liŵasa lyetu, ŵakulupilila acimjetu soni ŵandu ŵaŵatulamwile Yesu kuti twanonyeleje. (Yohane 13:34, 35; 1 Yohane 3:10-12) Cakupunda yosopeyi, Yesu jwasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti anonyelaneje soni ŵanonyeleje acimmagongo ŵawo.—Mateyu 5:44; 26:52.
6. Ana ŵakutumicila ŵa Yehofa akusagawona mwamtuli maboma?
6 Atamose kuti Aklistuwe ŵangajinjilila nawo ya ndale, nambo tukusalingalinga kuŵa ŵandu ŵambone m’cilambo cetu. Mwambone tukusalosya ucimbicimbi ku boma mwakupikanila malamusi soni kupeleka misongo. Nambo ndaŵi syosope tukusalolecesya kuti tukupeleka “yindu ya Mlungu kwa Mlungu.” (Maliko 12:17; Aloma 13:1-7; 1 Akolinto 6:19, 20) “Yindu ya Mlungu” yikupwatikapo cinonyelo cetu pa jwalakwe, kupikanila soni kulambila kwetu. Tukusaŵa ŵakusacilila kupeleka umi wetu m’malo mwakuleka kumpikanila Yehofa.—Luka 4:8; 10:27; aŵalanje Masengo 5:29; Aloma 14:8.
AWUKANEJE “MSIMU WA CILAMBO”
7, 8. Ana “msimu wa cilambo” wuli cici, soni ukusiwakwaya wuli ŵandu?
7 Kuŵa ŵakulekangana ni cilambo ca Satanaci kukusagopolela ungakunda kuti “msimu wa cilambo” utulongoleleje. Msimu welewu ukusaŵa mu kaganisye ketu soni katende ketu ka yindu kakakusatyocela kwa Satana, soni ni wawukusiwalongolela ŵandu ŵangatumicila Yehofa. Nambo Aklistu akusawukana msimu welewu. Mpela muŵaŵecetele Paulo kuti, “Uwe nganitupocela msimu wacilambo capasi pano, nambo twapocele msimu weswela wakutyocela kwa Mlungu.”—1 Akolinto 2:12; Aefeso 2:2, 3; alole Maloŵe Gakumbesi 17.
8 Msimu wa cilambo ukusiwatendekasya ŵandu kuŵa ŵakulinonyela, ŵakupoka, soni ŵakwimucila. Ukusiwatendekasya ganisya yakuti akampikanilaga Mlungu. Satana akusasaka kuti ŵandu atendeje yiliyose yakusaka mwangaganicisya yakusawusya yampaka asimane nayo. Akusasakasoni ŵandu akulupilileje kuti “yakumbila ya cilu soni yakumbila ya meso” yili yakusosekwa mnope paumi wa mundu. (1 Yohane 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) Satana akulingalinga kwasokonasya ŵandu mnopemnope ŵakutumicila ŵa Yehofa soni kwatendekasya kuti aganisyeje mwakusaganicisya jwalakwejo.—Yohane 8:44; Masengo 13:10; 1 Yohane 3:8.
9. Ana msimu wa cilambo mpaka utukwaye mwamtuli?
9 Msimu wa cilambo uli palipose mpela mwayiŵelele ni mpweya watukusapumula. Tukusosekwa kutenda yiliyose yampaka tukombole kuti msimu wa cilambowu ukatukwaya. (Aŵalanje Misyungu 4:23.) Yeleyi mpaka yitendekwe naga acimsyewe tukujigalila kaganisye soni yakutenda ya ŵandu ŵangalambila Yehofa. (Misyungu 13:20; 1 Akolinto 15:33) Soni msimuwu mpaka utukwaye ligongo lyakulolela yakuŵagula, kunguluka ni ŵandu ŵakusapuka, soni kutenda mang’asi gakuwulasyana.—Alole Maloŵe Gakumbesi 18.
10. Ana mpaka tutende wuli kuti tukombole kuwukana msimu wa cilambo?
10 Ana mpaka tutende wuli kuti msimu wa cilambo ukatulongolelaga? Tukusosekwa kuŵa paunasi wambone ni Yehofa soni kunda kulongoleledwa ni lunda lwakwe. Tuŵendeje msimu wa Yehofa ndaŵi syosope soni tulimbicileje masengo gakulalicila. Yehofa akwete macili kupunda jwalijose. Tukusosekwa kuŵa ŵakusimicisya kuti jwalakwe mpaka atukamucisye kuti tukombole kuwukana msimu wa cilambo.—1 Yohane 4:4.
KUWALA MWAKUPELEKA UCIMBICIMBI KWA YEHOFA
11. Ana msimu wacilambo ukusiwalongolela camtuli ŵandu pa kawale?
11 Tukusalosyasoni kuti nganituŵa mbali ja cilambo pa kawale soni kalisalalisye ketu. Ŵandu ŵajinji kucilamboku akusawala mwakulilosya, mwakwatendekasya ŵane ganisya mwakulemweceka soni kulosya kwimucila kapenasoni kulilosya kuti akwete mbiya. Ŵandu ŵane ŵangasamala ni mwakuwonecela. Jemanjaji akusasagula kuŵa ŵawusakwa. Ngatukusaka kuti msimu welewu utulongoleleje pa kawale soni kalisalalisye ketu.
12, 13. Ana yiwundo yapi ya m’Baibulo yampaka yitukamucisye kusagula yampaka tuwale?
12 Ŵakutumicila ŵa Yehofa, akusosekwa kuwala cenene ndaŵi syosope mwakamulana ni malo gali. Tukusawala “mwakulicimbicisya soni mwalunda,” kuti tulosyeje “kumcimbicisya Mlungu.”—1 Timoteo 2:9, 10; Yuda 21.
13 Kawale ketu mpaka kakwaye ŵane mwakusam’wonela Yehofa soni ŵandu ŵakwe. Tukusasaka kutenda “yosope kuti tumcimbicisye Mlungu.” (1 Akolinto 10:31) Kuwala mwakulicimbicisya kukusapwatika kucimbicisya nganisyo soni mwakupikanila ŵane. M’yoyo, patukusagula yakuwala yetu soni mwatukusacila kuti tuwoneceje, tukumbucileje kuti yakusagula yetu yikusakwaya ŵane.—1 Akolinto 4:9; 2 Akolinto 6:3, 4; 7:1.
14. Ana tukusosekwa ganicisya cici patukusagula yakuwala yakuti tuwale pa yakutendekwa ya Ciklistu?
14 Ana tukusawala mwamtuli patuli pamisongano soni mu undumetume? Ana kawale ketu kakusikasimonjesya ŵane? Ana kakusikatendekasya sooni ŵane? Ana tukusalipikana kuti nganikaŵa kasokonasisye ŵane? (Afilipi 4:5; 1 Petulo 5:6) Atamose yili yacipago kuti tukusasaka kuti tuwoneceje cenene, nambope cakusosekwa mnope cili ndamo syetu sya Ciklistu. Syelesi ni ndamo syakusasiwonaga Yehofa mwetuwe. Yikusalosya mwatuŵelele mkati mwetu, “Umundu usyesyene wamkati . . . , pakulola jika ndamo syawo syeswela soni ucimbicimbi wekulungwa.”—1 Petulo 3:3, 4.
15. Ligongo cici Yehofa nganatusalila mwampaka tuwalile soni kawonece ketu?
15 Yehofa nganatupa ndandanda ja malamusi gakutusalila mwampaka tuwalile. M’malo mwakwe, atupele yiwundo ya m’Baibulo, yampaka yitukamucisye kusagula cenene yakutenda. (Ahebeli 5:14) Jwalakwe akusasaka kuti tusaguleje acimsyewe yakutenda, cinga yekulungwa kapena yamwana, mwakulosya cinonyelo kwa jwalakwe soni ŵandu ŵane. (Aŵalanje Maliko 12:30, 31.) Pacilambo cosope, ŵandu ŵa Yehofa akusawala mwakulekanganalekangana mwakamulana ni ndamo jawo soni umundu wawo. Yeleyi yili yakusangalasya.
KOLA NGANISYO SYAMBONE PANGANI JA MBIYA
16. Ana ŵandu kucilamboku akusasiwona wuli mbiya pakulandanya ni yaŵasasile Yesu? Ana tukusosekwa kuliwusya yiwusyo yapi?
16 Satana akusasaka kuti ŵandu aganisyeje kuti mbiya soni yindu yine yakucilu ni yampaka yatendekasye kuŵa ŵakusangalala, nambo ŵakutumicila ŵa Yehofa akusamanyilila kuti yeleyi nganiyiŵa yisyene. Tukusakulupilila maloŵe ga Yesu gakuti, “Atamose mundu ali akwete yejinji, umi wakwe wangatyocela mu yindu yakwete.” (Luka 12:15) Mbiya nganisiŵa situtendekasisye kuŵa ŵakusangalala. Nganisiŵa situpele mjetu jusyesyene, mtendele wa mumtima soni umi wangamala. Nambope, tukusasaka yindu yine yakucilu soni tukusasaka kusangalala ni umi wetu. Yesu jwatusalile kuti mpaka tuŵe ŵakusangalala naga tuli paunasi wambone ni Mlungu soni naga kulambila kwetu tukukuwona kuŵa kwakusosekwa mnope paumi wetu. (Mateyu 5:3; 6:22) Aliwusyeje kuti, ‘Ana mwakusasiwonela mbiya ŵandu kucilambo yikusangwaya? Ana ngusaganisya kapena kuŵecetaŵeceta ya mbiya?’—Luka 6:45; 21:34-36; 2 Yohane 6.
17. Ana umi wawo mpaka uŵe wamtuli naga ali mkukana msimu wa kucilambo wakunonyela mbiya?
17 Naga tukulimbicila kutumicila Yehofa soni kukana msimu wa kucilambo wakunonyela mnope mbiya, umi wetu ucikola cakulinga cambone. (Mateyu 11:29, 30) Tucikola mtendele wa mumtima. (Mateyu 6:31, 32; Aloma 15:13) Ngasitukola nganisyo syejinji syakusaka yindu yakucilu. (Aŵalanje 1 Timoteo 6:9, 10.) Tucisangalala ni ndamo jakupeleka. (Masengo 20:35) Soni katende ketu ka yindu kacitupa ndaŵi jejinji jakusangalala ni ŵandu ŵatukusitwanonyela. Soni tucipataga lugono lwambone.—Jwakulalicila 5:12.
“AWALE YIDA YOSOPE YA NGONDO”
18. Ana Satana akulingalinga kutenda cici?
18 Satana akulingalinga kuti ajonanje unasi wetu ni Yehofa. M’yoyo tukusosekwa kutenda yiliyose yampaka tukombole kuti tulicenjele. M’weji tuli pangondo ‘jakulimbana ni makuga ga misimu jakusakala.’ (Aefeso 6:12) Satana soni yiŵanda yakwe ŵangasaka kuti tusangalaleje soni kuti citutame mpaka kalakala. (1 Petulo 5:8) Acimmagongo ŵamacili ŵeleŵa akulimbana ni m’weji, nambo ni cikamucisyo ca Yehofa mpaka tupunde ngondoji.
19. Ana lilemba lya Aefeso 6:14-18 lisasile yamtuli pakwamba ya “yida ya ngondo” ya Aklistu?
19 Kalakala, asilikali ŵawalaga yida yakwakamucisya kulicenjela ku ngondo. Mwakulandana ni yeleyi, tukusosekwa kuwala “yida ya ngondo” yatupele Yehofa. (Aefeso 6:13) Yeleyi mpaka yitucenjele. Pa Aefeso 6:14-18 tukusaŵalanga ya yida yeleyi kuti, “M’yoyo, aŵe ŵakulimbangana, ali ataŵilile lamba jwa usyesyene m’ciwunu mwawo, ali awetesoni cakulicinjilicisya pamtima cacilungamo, soni ali awete sapato kusajo syawo pakosecela kulalicila ngani syambone sya mtendele. Cakupunda pa yosopeyi, ajigale cakulicinjilicisya cekulungwa ca cikulupi, cele tacipakombola kusimisya naco mipamba jakolela moto ja jwakusakalajo. Nambosoni apocele cisoti cakulimba ca cikulupusyo, soni upanga wa msimu, wawuli maloŵe ga Mlungu. Pakutenda yeleyi, ajendelecele kupopela pa cakutendekwa cilicose mwa msimu.”
20. Ana tukusosekwa kutenda cici kuti “yida ya ngondo” yitukamucisye?
20 Naga msilikali aliŵalile kuwala mbali jine ja cilu cakwe yida yakwe yangondo, acimmagongo ŵakwe mpaka am’wulaje mwangasawusya. Naga tukusaka kuti “yida” yetu yausimu yitucenjele, ngasituliŵalila kuwala atamose cida cimo. Tukusosekwa ndaŵi syosope tuwaleje yidayi soni kuyisunga yili mkuwoneka cenene. Ngondo jetu cijijendelecelepe mpaka cilambo ca Satanaci cijonanjidwe soni Satana ni yiŵanda yakwe ali atyosyedwe pacilambo capasi. (Ciwunukuko 12:17; 20:1-3) M’yoyo, naga tuli pangondo jakulimbana ni yakumbila yakulemweceka, kapena yakusawusya yetu, nikuti ngasitupela kulimbana nayo.—1 Akolinto 9:27.
21. Ana mpaka tukombole mwamtuli kupunda ngondo?
21 Jwalijose pajika, nganaŵa alimbene ni Satana. Nambo ni cikamucisyo ca Yehofa, mpaka tukombole kulimbana najo. Kuti tujendelecele kuŵa ŵakulupicika, tukusosekwa tupopeleje kwa Yehofa, kulijiganya Maloŵe gakwe soni kunguluka ni abale soni alongo ŵetu. (Ahebeli 10:24, 25) Yindu yeleyi yicitukamucisya kuŵa ŵakulupicika kwa Mlungu soni kuŵa ŵakoseka kucenjela cikulupi cetu.
AŴEJE ŴAKOSEKA KUCENJELA CIKULUPI CAWO
22, 23. (a) Ana mpaka tutende wuli kuti ndaŵi syosope tuŵeje ŵakoseka kucenjela cikulupi cetu? (b) Ana mtwe wakuyicisya ucisala yamtuli?
22 Tukusosekwa kuŵa ŵakoseka ndaŵi syosope kuti tucenjele cikulupi cetu. (Yohane 15:19) Mu yakutendekwa yine, Ŵamboni sya Yehofa akusatenda yakulekangana ni ŵandu ŵane. Aliwusyeje kuti, ‘Ana ngusapikanicisya ligongo lyakwe tuli ŵakulekangana ni ŵandu ŵane? Ana ngusakulupilila yajikusasala Baibulo soni kapolo jwakulupicika ni jwalunda kuti yili yisyene? Ana ngusaŵa jwakusangalala ligongo lyakuti ndili Jwamboni sya Yehofa? (Salimo 34:2; Mateyu 10:32, 33) Ana mpaka ngombole kwasalila ŵane yangusakulupilila?’—Mateyu 24:45; Yohane 17:17; aŵalanje 1 Petulo 3:15.
23 Mu yakutendekwa yejinji, yikusaŵa yangasawusya kumanyilila yatukusosekwa kutenda kuti tulilekanganye ni cilambo. Nambo ndaŵi sine, yeleyi yangawonecela. Satana akulingalinga kututega m’matala gakulekanganalekangana. Litala limo lyakusatendela yeleyi lili yakusangalasya. Ana mpaka tutende wuli kuti tusaguleje mwalunda yakusangalasya? Mtwe wakuyicisya ucisala yejinji.