‘Sran kpa nanwlɛfuɛ’n’ i junman’n dili kpa!

‘Cɛn nga bé bó jɔlɛ dilɛ’n bo’n w’a ju, bé bó i bo Ɲanmiɛn bɔbɔ i awlo’n nun.’—1 PIƐR 4:17.

 1. ?Kɛ Zezi wa niannin ‘junman difuɛ kpa’n’ i junman’n, ngue yɛ ɔ wunnin i ɔ?

AFUƐ 33 e blɛ liɛ nun (E.B.N.) Pantkɔti nun’n, Zezi fali ‘sran kpa’n’ kɛ ɔ mɛn i ‘sran mun’ be aliɛ blɛ nga ɔ ti i nuan su’n i su. Afuɛ 1914 nun’n, be sieli Zezi Famiɛn. Kpɔkun, kɛ i osu cɛli kan’n, ɔ bali ‘sran kpa’n’ annzɛ ‘junman difuɛ kpa’n’ i osu nianlɛ. Ninnge yolɛ’n i dan lika nun’n, ‘junman difuɛ’n’ kleli kɛ ɔ ti ‘nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ.’ Ɔ maan, Zezi fɛli ‘i ninnge’n kwlaa wlɛli i sa nun.’ (Matie 24:45-47). Sanngɛ, junman difuɛ kun liɛ’n, ɔ timan nanwlɛfuɛ, kusu ɔ timan ngwlɛlɛfuɛ.

‘Junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n’

2, 3. ?Ninfan yɛ ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n,’ ɔ fin ɔn? ?Kpɔkun wafa sɛ yɛ ɔ wa yoli sɔ ɔ?

² Kɛ Zezi kannin ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n,’ i ndɛ wieli’n, ɔ kali lɛ ɔ kannin junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n i ndɛ wie. Ɔ seli kɛ: ‘Sanngɛ sɛ ɔ ti junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ m’ɔ bu angunndan kɛ i min’n i balɛ’n w’a cɛ ti ɔ tɔ i wiengu junman difuɛ’m be su ɔ bo be, m’ɔ nin nzanboɛfuɛ mun be di be nɔn’n, junman difuɛ sɔ’n i min’n ɔ́ bá cɛn nga i ɲin nunmɛn i balɛ’n su kun’n nin dɔ ng’ɔ siman kɛ i su yɛ ɔ ba’n. Ɔ́ kpɛ́kpɛ́ i nun, ɔ́ fɛ́ i wlá dunman klofuɛ’m be nun kan be sun be di be je lɔ’n.’ (Matie 24:48-51). Kɛ Zezi kan ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n’ i ndɛ’n, e ɲin kpɛn ndɛ nga ɔ dun mmua kɛnnin i sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n su’n, i su. Nanwlɛ, ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n,’ ɔ fin sran akpasua nga mɔ be flɛ i sran kpa nanwlɛfuɛ’n be afiɛn.a ?Wafa sɛ yɛ ɔ kwla yo sɔ ɔ?

³ Kwlaa naan afuɛ 1914 w’a ju’n, sran akpasua mɔ be ti sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i nunfuɛ’n, be nun wie’m be lafi su tankaan kpa kɛ afuɛ sɔ’n nun’n, be nin yasua m’ɔ su fa atɔnvlɛ’n, bé yía ɲanmiɛn su lɔ. Sanngɛ w’a yoman sɔ. Sa sɔ’n nin sa uflɛ wie’m be ti’n, be nun kpanngban be sa sin bubuli be, kpɔkun wie’m be fali ya ble kpa be niaan’m be wun. Be nun wie’m be ‘tɔli be wiengu junman difuɛ’m be su be boli be.’ Yɛle kɛ be nuan toli be, kpɔkun be fali be wun wlɛli i ‘nzanboɛfuɛ mun’ mɔ yɛle asɔnun tɛtɛ mun’n, be nun.—Ezai 28:1-3; 32:6.

 4. ?Zezi yoli ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n,’ ɔ nin be kwlaa nga be yili i angunndan kunngba’n i nglo’n, be sɛ?

⁴ Laa Klistfuɛ sɔ’m be wa kacili ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n.’ Ɔ maan, kɛ Zezi dili be jɔlɛ’n, ‘ɔ kpɛkpɛli be nun.’ ?Wafa sɛ? Zezi w’a siman be, kpɔkun ɲanmiɛn su lɔ kɔlɛ’n, ɔ toli fuannin be. Sanngɛ, b’a kaman lɛ b’a nunnunman be be ja nun lɛ. Be dun mmua sunnin, be dili be je “guasu lɔ aosin’n” m’ɔ nunman Klistfuɛ asɔnun’n nun’n, i nun (Matie 8:12). Kɛ ɔ fɛ i blɛ klikli sɔ nun’n, be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun wie’m be yili angunndan tɛ kunngba sɔ’n i nglo wie. Ɔ maan, be kacili ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n.’ Sran akpasua nga be ti ‘bua’m be wie mun’ be nun wie’m be kusu b’a yoman nanwlɛfuɛ (Zan 10:16). Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, Klist i kpɔfuɛ sɔ’m be kwlaa be ɔli “guasu lɔ aosin’n” kunngba’n nun.

 5. ?Ajalɛ mennin yɛ ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n,’ ɔ fali m’ɔ nin ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n’ i ajalɛ liɛ’n be le ngbaciɛ ɔ?

⁵ Sanngɛ kusu be boli sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i ta kɛ be fa boli ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n’ i ta’n sa wie. Sanngɛ sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i liɛ’n w’a faman ya, ɔ kacili i nzuɛn’n (2 Korɛntfuɛ Mun 13:11). Be kloli Zoova nin be niaan mun kpa trali laa’n. I sɔ ti’n, mɛn’n sukusuku nga ‘ɔ́ kɔ́ i bue nuan’ yɛ nun’n, be yoli maan ‘sɛ nanwlɛ ti sua’n, nn asɔnun’n ti i kuatrɛn nin i kofiaja.’—1 Timote 3:15; 2 Timote 3:1.

Talua ngwlɛlɛfuɛ nin talua sinnglinfuɛ mun

 6. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ sran akpasua mɔ yɛle junman difuɛ nanwlɛfuɛ’n, ɔ yoli ngwlɛlɛfuɛ ɔ? (b) ?Kwlaa naan afuɛ 1914 w’a ju’n, jasin fɛ’n mennin yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be boli ɔ?

⁶ Kɛ Zezi kannin ‘junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n’ i ndɛ wieli’n, ɔ buli ɲanndra nɲɔn fa kleli like nga ti yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun wie’m bé yó nanwlɛfuɛ nin ngwlɛlɛfuɛ’n, mɔ sanngɛ be onga’m be su yoman sɔ’n.b Kɛ ɔ ko yo naan w’a kle ngwlɛlɛfuɛ yolɛ’n i bo’n, ɔ seli kɛ: ‘I blɛ sɔ’n nun’n Ɲanmiɛn sielɛ’n ɔ́ yó kɛ talua blu mɔ be fali be kannin mun kɛ bé kó kpa yasua kun m’ɔ su fa atɔnvlɛ’n i atin’n sa. Be nun nnun be ti sinnglinfuɛ, yɛ nnun be ti ngwlɛlɛfuɛ. Sinnglinfuɛ’m be fali be kannin’n, sanngɛ b’a fɛmɛn i nzue wie a traman nun. Sanngɛ ngwlɛlɛfuɛ’m be fali be kannin mun, yɛ be guɛ i nzue’n wie like wie nun trali nun.’ (Matie 25:1-4). Talua blu’m be yo maan e wla kpɛn Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n kwlaa naan afuɛ 1914 w’a ju’n, be su. Be wunnin i wlɛ kɛ, ɔ ka kaan sa’n, Zezi Klist mɔ yɛle yasua kun m’ɔ su fa atɔnvlɛ’n, ɔ́ bá. Kɛ ɔ fin lɛ’n, be boli ‘be mɔ be timan Zuifu’n, [...] be blɛ liɛ’n,’ i awieliɛ’n i jasin fɛ’n naan b’a ‘ko’ kpɛ i atin.—Lik 21:24.

 7. ?Blɛ mennin nun yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n ‘be lafili’ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun ɔn, yɛ wafa sɛ yɛ be lafili ɔ?

⁷ Be ndɛ yoli fɛ. Afin be mɔ be timan Zuifu’n, be blɛ liɛ’n wieli afuɛ 1914 nun. Kpɔkun Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ m’ɔ fa wlɛli i Zezi Klist sa nun’n, ɔ boli junman dilɛ’n i bo. Sanngɛ, ɲanmiɛn su lɔ yɛ i sɔ’n yoli ɔ. Ɲrɛnnɛn nga be kɛnnin i ndɛ’n, ɔ tɔli asiɛ’n sufuɛ’m be su (Sa Nglo Yilɛ 12:10, 12). Ɔ maan, be ta bolɛ blɛ kun juli. Sanngɛ, kɛ mɔ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n b’a wunman sa’m be wlɛ’n ti’n, be buli i kɛ ‘yasua sɔ’n m’ɔ su fa atɔnvlɛ’n ɔ cɛli.’ I sɔ ti’n, be angunndan’n sanngannin, kpɔkun mɛn nunfuɛ’m be kleli be yalɛ. Ɔ maan, be yili be sa junman’n nun. Kpɔkun b’a siesieman jasin fɛ’n bolɛ junman’n kun. Kɛ nga ɲanndra nun talua’m be fa yoli’n sa’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, “lafilɛ’n fali be kwlaa naan b’a lafi.” Kɛ Zezi i akoto’m be wuli’n, i sɔ kunngba’n yɛ be nga be se be wun kɛ be su Ɲanmiɛn’n be yoli ɔ.—Matie 25:5; Sa Nglo Yilɛ 11:7, 8; 12:17.

 8. ?Ngue sa yɛ ɔ juli lele naan kpanlɛ ‘an nian, bian’n su ba’n,’ w’a tɛ ɔ? ?Yɛ like mennin yɛ i yolɛ blɛ’n juli be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be su ɔ?

⁸ I sin’n, afuɛ 1919 nun’n, like kun fuli be nun. E kɛnngɛn i kɛ: “Kɛ lika’n buli nun’n, sran wie kpan seli kɛ: ‘An nian, bian’n su ba, an fite ko kpɛ i atin.’ Talua sɔ’m be kwlaa be jaoli naan b’a yo be kannin’m be kpa.” (Matie 25:6, 7). Blɛ nga be wunman be wun fɛ kun mlɔnmlɔn’n, i nun yɛ be se be kɛ be di junman’n niɔn! Afuɛ 1918 nun’n, Zezi m’ɔ ti ‘aenguɛ nga Ɲanmiɛn nin sran mun be trali’n, i nuan ijɔfuɛ’n,’ ɔ wluli ko niannin Zoova i aolia nun sua’n nun. Kpɔkun, ɔ yoli asɔnun’n i saun (Malasi 3:1). Siɛn’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ko kpɛ i atin Ɲanmiɛn i sua’n i awlo’n i klun lɔ. Blɛ nga ɔ fata kɛ be ‘kpaja kpa’n’ juli.—Ezai 60:1; Filipfuɛ Mun 2:14, 15.

9, 10. ?Afuɛ 1919 nun’n, ngue ti yɛ Klistfuɛ wie’m be yoli “ngwlɛlɛfuɛ” mɔ wie’m be kusu be yoli “sinnglinfuɛ” ɔ?

⁹ Sanngɛ e jran naan e nian! Ɲanndra’n nun’n, like kun mɔ talua’m b’a yoman’n, ɔ kacili be su ndɛ. Zezi seli ekun kɛ: ‘Sinnglinfuɛ’m be seli ngwlɛlɛfuɛ’m be kɛ: “An man e amun kannin nzue’n wie, afin e kannin liɛ’m be su nuan.”’ (Matie 25:8). Sɛ kannin nzue nunman be kannin’m be nun’n, be su kpajaman. Kannin nzue’n maan e wla kpɛn Ɲanmiɛn Ndɛ’n m’ɔ ti nanwlɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn wawɛ’n be su. Be yɛ be man Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa’m be wunmiɛn mɔ be kpaja kɛ kannin sa’n niɔn (Jue Mun 119:130; Daniɛl 5:14). Kwlaa naan afuɛ 1919 w’a ju’n, kannzɛ bɔɔ Klistfuɛ ngwlɛlɛfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be wa kpɔnzɔli kan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, sanngɛ be miannin be ɲin kpa be kunndɛli kɛ bé wún like nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó mán be’n i wlɛ. Ɔ maan, kɛ bé kpán kɛ be kpaja kpa’n, nn b’a wie be wun siesie.—2 Timote 4:2; Ebre Mun 10:24, 25.

¹⁰ Kannzɛ bɔɔ be nga be kpa be sieli be ngunmin’n be onga’n be nun wie’m be kunndɛli kɛ be nin yasua m’ɔ su fa atɔnvlɛ’n bé sán nun’n, sanngɛ b’a kplinman su kɛ be klɛn be wun annzɛ be mian be ɲin di junman. Ɔ maan, kɛ jasin fɛ’n bolɛ blɛ’n fá jú’n, nn be nin a siesieman be wun (Matie 24:14). Be kunndɛli bɔbɔ kɛ bé yó naan be wiengu juejuefuɛ’m be junman’n kan ase. I sɔ ti’n, sɛ é kwlá sé’n, be srɛli be kannin nzue. ?Zezi i ɲanndra’n nun’n, wafa sɛ yɛ talua ngwlɛlɛfuɛ’m be tɛli su ɔ? Be seli kɛ: “E bumɛn i kɛ ng’ɔ o e sa nun’n ɔ ju e nin amun, ɔ maan an wɔ kan be yo i atɛ lɔ’n an ko to amun liɛ.” (Matie 25:9). I kunngba’n, afuɛ 1919 nun’n, Klistfuɛ nanwlɛfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n b’a yoman like wie fi m’ɔ kwla yo maan bé yáci kpajalɛ ɔ. I sɔ ti’n, kɛ be boli be ta niannin’n, be junman’n dili kpa.

11. ?Sa mennin yɛ ɔ ɲannin talua sinnglinfuɛ mun ɔn?

¹¹ Zezi guɛ i bo kɛ: ‘Kɛ [talua sinnglinfuɛ’m] bé kɔ́ i tolɛ’n yɛ bian’n juli lɛ ɔ, be nga be buabuali be wun’n, be nin bian’n be wluli kan be fa atɔnvlɛ’n lɔ’n naan b’a to anuan’n nun. Kɛ ɔ cɛli lɔuun kan’n yɛ talua onga’m be bali ɔ, be seli kɛ: ‘Nja, Nja tike e anuan!’ Sanngɛ ɔ seli be kɛ: “Nanwlɛ, n siman amun.”’ (Matie 25:10-12). Nanwlɛ, kɛ yasua m’ɔ fa atɔnvlɛ’n bali’n, nn wie’m be nin a buabuaman be wun. I sɔ ti’n, kɛ bé bó be ta’n, be junman’n w’a diman kpa. Ɔ maan, ɲanmiɛn su lɔ atɔnvlɛ falɛ’n i bo tranlɛ’n ɔ fili be sa. Nanwlɛ, i sɔ’n ti ɲrɛnnɛn like dan!

Talan’m be su ɲanndra’n

12. (a) ?Ngue yɛ Zezi fa yiyili nanwlɛfuɛ yolɛ’n nun ɔn? (b) ?Wan yɛle bian mɔ ‘ɔ ɔli’n?’

¹² Kɛ Zezi buli ngwlɛlɛfuɛ yolɛ’n i su ɲanndra’n wieli’n, ɔ buli nanwlɛfuɛ yolɛ’n i su ɲanndra wie. Ɔ seli kɛ: ‘Ɔ́ wá yó kɛ bian kun mɔ kɛ ɔ́ wá kɔ́ lika’n ɔ flɛli i sran mun yɛ ɔ fɛli i ninnge’n kwlaa wlali be sa nun’n sa. Ɔ mannin kun talan nnun, ɔ mannin kun talan nɲɔn, yɛ ɔ mannin kun ekun kun, kɛ sran kun i wunmiɛn’n fa ti ju’n i su yɛ ɔ niannin fa mɛnnin i ɔ, yɛ ɔ ɔli ɔ.’ (Matie 25:14, 15). Zezi i ɲanndra nun’n, bian nga ɔ kɛn i ndɛ’n yɛle i bɔbɔ mɔ afuɛ 33 nun E.B.N. “ɔ ɔli” ɲanmiɛn su lɔ’n. Sanngɛ, kwlaa naan Zezi w’a ɔ ɲanmiɛn su lɔ’n, ɔ fɛli “i ninnge’n” wlali i sɔnnzɔnfuɛ nanwlɛfuɛ’m be sa nun. ?Wafa sɛ?

13. ?Wafa sɛ yɛ Zezi siesieli jasin fɛ’n bowlɛ lika dan kpa naan w’a se i ‘junman difuɛ’m’ be kɛ be di aata ɔ?

¹³ I nun mɔ Zezi dí i Ɲanmiɛn junman asiɛ’n su’n, ɔ boli Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n i jasin fɛ’n Izraɛli nvle’n nun, ɔ fa siesieli jasin fɛ’n bowlɛ lika dan kpa kun (Matie 9:35-38). Kwlaa naan Zezi w’a ‘ɔ’n,’ ɔ fali jasin fɛ’n bowlɛ lika sɔ’n mɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ nanwlɛfuɛ mun. Ɔ seli be kɛ: ‘An wɔ ko kle nvlenvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ, yɛ an yo be batɛmu e Si Ɲanmiɛn, nin i Wa’n, ɔ nin i wawɛ’n be dunman nun. Yɛ like kwlaa nga n kleli amun’n, amun kusu an kle be maan be fa su.’ (Matie 28:18-20). Ndɛ sɔ nun’n, Zezi mannin ‘junman difuɛ’m be’ atin kɛ, ‘kɛ nga sran kun i wunmiɛn’n fa ti ju’n i su yɛ ɔ nian’ naan ɔ ko di aata lele naan w’a to i i dilɛ’n su ɔ.

14. ?Ngue ti yɛ aata nga Klistfuɛ’m be kwlaa be di’n, ɔ kwlá sɛman ɔn?

¹⁴ Kɛ be se kɛ ‘kɛ sran kun i wunmiɛn’n fa ti ju’n i su yɛ ɔ niannin fa mɛnnin i’n,’ ndɛ sɔ’n kle kɛ sa nga ɔ o afuɛ ya kpɔlɛ klikli nun Klistfuɛ’m be su’n ɔ ti ngunminngunmin. Ɔ maan be ngba be junman’n kwlá sɛman. Be nun wie’m be ɲan be ti kpa kɛ Pɔlu nin Timote sa be bo jasin fɛ’n dan, kpɔkun be kle sran’m be Biblu’n nun like dan kpa. Sa nga be o be nun wie’m be kusu be su’n ti’n, be kwlá ɲanman atin naan b’a di junman kunngba sɔ’n i dan wie. Amun e fa sunnzun ase e nian. Klistfuɛ wie’m be ti kanga. Wie mun ekun be ti tukpacifuɛ, yɛ b’a yo kpɛnngbɛn. Annzɛ kusu’n, ɔ fata kɛ be nian be awlobofuɛ’m be lika. Nanwlɛ, nán asɔnun’n nun junman ngba yɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be kwlaa be le i dilɛ’n i wun atin ɔn. Klistfuɛ bla nga be kpali be sieli be ngunmin’n, ɔ nin Klistfuɛ yasua nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun wie’m be kleman like asɔnun’n nun (1 Korɛntfuɛ Mun 14:34; 1 Timote 3:1; Zak 3:1). Kannzɛ Klist sɔnnzɔnfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be su trɔ’n ti sɛ’n, sanngɛ aata dilɛ i wun atin nga i yasua o, i bla o, be le i naan b’a di be Klistfuɛ junman’n, ɔ fata kɛ be kwlaa be yo i cɛcɛ. I kunngba’n yɛ andɛ Klistfuɛ’m be yo ɔ.

B’a bo be sa nianlɛ’n i bo!

15, 16. (a) ?Blɛ mennin nun yɛ aata dilɛ’n i su ndɛ kanlɛ’n juli ɔ? (b) ?‘Aata dilɛ’ i wun atin uflɛ mennin yɛ be nga be yoli nanwlɛfuɛ’m be ɲɛnnin i ɔ?

¹⁵ Ɲanndra’n nun yiyilɛ’n nin a wieman. ‘Kɛ ɔ cɛli kpa’n, sran sɔ’m be min’n bali, ɔ flɛli be kɛ be bla maan be bu sika m’ɔ mannin be’n i angunndan.’ (Matie 25:19). Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 33 nun E.B.N. lele afuɛ 1914 nun’n, i osu cɛli naan Zezi Klist w’a bo i famiɛn dilɛ’n i bo. I sin kɛ ɔ dili afuɛ nsan nin sin’n, yɛle kɛ afuɛ 1918 nun’n, ɔ bali Ɲanmiɛn i sua’n nun naan w’a yia ndɛ nga Piɛli kannin’n i nuan. Piɛli seli kɛ: ‘Cɛn nga bé bó jɔlɛ dilɛ’n bo’n w’a ju, bé bó i bo Ɲanmiɛn bɔbɔ i awlo’n nun.’ (1 Piɛr 4:17; Malasi 3:1). Aata dilɛ’n i su ndɛ kanlɛ blɛ’n juli.

¹⁶ ?Junman difuɛ mɔ yɛle Zezi i niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n, be yoli Famiɛn’n i ‘talan mun’ sɛ? Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 33 nun E.B.N. lele m’ɔ́ fá jú afuɛ 1914 nun’n, be nun kpanngban be miannin be ɲin dan kpa be dili “aata” nga Zezi fa wlali be sa nun’n (Matie 25:16). Alɛ dan klikli nun bɔbɔ’n, be kleli kɛ be Min’n i junman’n i dilɛ lo be dan kpa. Blɛ sɔ nun’n, ɔ nin i fata kpa kɛ be man be nga be yoli nanwlɛfuɛ’m be atin naan be ‘di aata’ ekun. Mɛn nga i awieliɛ blɛ’n w’a ju. Ɔ maan, ɔ fata kɛ be bo jasin fɛ’n mɛn wunmuan’n nun. ‘Asiɛ’n su awie’n w’a blo,’ i kpɛlɛ blɛ’n juli (Sa Nglo Yilɛ 14:6, 7, 14-16). Ɔ maan sran akpasua mɔ awie’n ti be nzɔliɛ’n, be kunndɛlɛ blɛ’n juli. Kpɔkun ‘sran kpanngban kpa’ mɔ be ti bua’m be wie’m be nunfuɛ’n, be yialɛ’n juli.—Sa Nglo Yilɛ 7:9; Matie 13:24-30.

17. ?Wafa sɛ yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ‘bali maan be nin be Min’n be sili able’ ɔ?

¹⁷ Like nga be guali’n i kpɛlɛ blɛ’n, ɔ ti aklunjuɛ dilɛ blɛ (Jue Mun 126:6). Ɔ maan kɛ afuɛ 1919 nun Zezi mɛnnin i niaan nanwlɛfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be junman dan kpa ekun’n, i sɔ’n ti i su. Ɔ seli kɛ: “A ti sran kpa, a ti nanwlɛfuɛ, like kaan nga n fa mannin wɔ’n, a yoli i kpa, i sɔ’n ti n kusu ń fá wɔ síe like dan su. Bla maan e si able.” (Matie 25:21, 23). I li bɔɔ, e Min mɔ w’a kaci Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n i Famiɛn uflɛuflɛ’n i aklunjuɛ nga ɔ́ dí’n, ɔ tratra e angunndan’n su (Jue Mun 45: 2, 3, 7, 8). Sran akpasua mɔ yɛle sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ ti Famiɛn’n i ja nunfuɛ m’ɔ yoli maan i ninnge’m be bali nvlɛ asiɛ’n su’n, ɔ dili aklunjuɛ kunngba’n wie (2 Korɛntfuɛ Mun 5:20). Be aklunjuɛ’n i ɲin fite Ɲanmiɛn nuan ndɛ nga ɔ o Ezai 61:10 nun’n i nun. I waan: ‘N klun’n ɔ jɔ dan Anannganman ti, min wun’n ɔ blibli min kpa min Ɲanmiɛn’n ti. Afin sɛ sran’m be delɛ’n ti tannin’n, nn ń sé kɛ ɔ fa katali min wun.’

18. ?Ngue ti yɛ wie’m be junman’n w’a diman kpa ɔ? ?Yɛ i bo’n ɔ guali sɛ mannin be?

¹⁸ Nga m’ɔ ti ɲrɛnnɛn’n, yɛle kɛ wie’m be junman’n w’a diman kpa. E kɛnngɛn i kɛ: ‘I sin, nga m’ɔ mɛnnin i kun’n bali yɛ ɔ seli kɛ: “Baba, n si kɛ a ti sran mɔ ɔ like yolɛ yo ya: lika nga a guaman awie lɛ’n, a kpɛ awie lɛ, yɛ a isa awie mɔ nán wɔ yɛ a boli’n. Srɛ kunnin min ɔ wun naan m’an fa ɔ talan’n m’an ko wlɛ i ase, nian, ɔ sika’n yɛ, de.”’ (Matie 25:24, 25). I kunngba’n, Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun wie’m b’a diman “aata” nga ɔ fata kɛ be di’n. Kwlaa naan afuɛ 1914 w’a ju’n, b’a boman jasin fɛ’n juejue su b’a kleman be wiengu mun. Kpɔkun afuɛ 1919 nun kusu’n, i sɔ’n i yolɛ w’a loman be. ?Zezi buli be wun kpakpa yolɛ’n i sɛ? Ɔ tuli be junman’n nun. Be ‘fali be yili gua su lɔ aosin’n nun kan be sun be di be je lɔ’n.’—Matie 25:28, 30.

Be te sa be be te nian

19. ?Wafa sɛ yɛ be sali be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be niannin ɔli i ɲrun ɔn? ?Yɛ ngue yɛ be kwlaa be jran su kpa kɛ bé yó ɔ?

¹⁹ Nanwlɛ, afuɛ 1918 nun mɔ Zezi sá be nga ɔ fata kɛ be yo i junman difuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n ɔ́ nían’n, nn be onga’m be sunman lika be nin a suman Zoova naan se kɛ bé sá bé nían. ?I sɔ’n ti’n, be su saman be nianman? Ɔ timan sɔ mlɔnmlɔn. Afuɛ 1918 nin 1919 nun mɔ bé bó sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i sran akpasua’n i sa nianlɛ’n i bo’n, i junman’n dili kpa. Kwlaa naan Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ngban su nzɔliɛ’n w’a ka lɛ titi’n, be te bo be ta (Sa Nglo Yilɛ 7:1-3). Kɛ be wunnin i sɔ’n i wlɛ ti’n, Klist i niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be jran su kpa be ‘di aata’ nanwlɛ su titi. Kɛ ɔ ko yo naan lika’n w’a kpaja kpa’n ti’n, be jran su kpa be fa kannin nzue’n kpanngban sie be sa su. Be si kɛ, be nun sran kwlaa nga wie’n kun i’n, Zezi sɔ́ i nun be tranwlɛ m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n nun.—Matie 24:13; Zan 14:2-4; 1 Korɛntfuɛ Mun 15:50, 51.

20. (a) ?Ngue yɛ andɛ bua’m be wie’m be jran su kpa kɛ bé yó ɔ? (b) ?Ngue like yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be wun i wlɛ weiin ɔn?

²⁰ Sran kpanngban kpa mɔ be ti bua’m be wie’m be nunfuɛ’n, be fali be niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ajalɛ’n su. Be wun i wlɛ kɛ, kɛ mɔ be si ninnge nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ yó be’n ti’n, ɔ le i su junman m’ɔ fata kɛ be di ɔ (Ezekiɛl 3:17-21). I sɔ ti’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n nin Ɲanmiɛn i wawɛ’n be uka be maan kannin nzue mɔ yɛle like nga be suɛn i Biblu’n nun nin asɔnun aɲia’m be bo’n, be fa kpanngban be sie i be sa su. Kpɔkun, jasin fɛ’n bolɛ nin sran’m be Biblu’n nun like klelɛ nun’n, be kpaja kɛ kannin sa. Ɔ maan, be nin be niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ‘di aata’ likawlɛ. Sanngɛ, Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be wun i wlɛ weiin kɛ be sa nun yɛ be fali talan’m be wlali ɔ. Ɔ maan, wafa nga be nian e Min’n i ninnge nga be o asiɛ’n su wa be lika’n, ɔ fata kɛ be kɛn i nun ndɛ. Kannzɛ bɔɔ b’a sɔnman’n, sanngɛ be kwlá faman junman nga ɔ ti be liɛ’n wlɛmɛn i sran kpanngban kpa’m be sa nun. Ɔ maan, ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n,’ ɔ fa Famiɛn’n i ninnge’m be su nianlɛ junman’n i nun cinnjinmuɛn. Kpɔkun, ɔ si ukalɛ nga sran kpanngban kpa’m be ukɛ i’n i su ye. Sran kpanngban kpa’m be wun junman nga ɔ fata kɛ be niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be di’n i wlɛ. Kpɔkun, be cenjele like yɛle kɛ be niaan sɔ’m be nian junman nga be di’n su.

21. ?Kwlaa naan afuɛ 1919 w’a ju’n lele m’ɔ́ fá jú andɛ’n, fanngan wlalɛ ndɛ mennin yɛ ɔ ti Klistfuɛ’m be kwlaa be liɛ ɔ?

²¹ Kannzɛ bɔɔ ɲanndra nɲɔn sɔ’m be kpajakpaja sa nga be juli afuɛ 1919 nun nin blɛ nga ɔ mɛntɛn i’n be nun’n, sanngɛ kusu’n, be kan Klistfuɛ kpa kwlaa nga be o blɛ kasiɛn nga nun’n, be ndɛ. I sɔ ti’n, sɛ bɔɔ i klikli nun ndɛ nga Zezi kɛnnin i talua blu’m be su ɲanndra’n i atabo nun’n ɔ ti Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n kwlaa naan afuɛ 1919 w’a ju’n be liɛ’n, sanngɛ ɔ te yo Klistfuɛ’m be kwlaa be liɛ wie. I sɔ ti’n, maan e kwlaa e fa ndɛ nga Zezi kannin’n e sie i e angunndan’n nun kpa. I waan: “I ti’n, an tran minndɛ, afin an siman cɛn’n nin dɔ’n.”—Matie 25:13.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

?Amun kwla yiyi nun?

• ?Blɛ mennin nun yɛ Zezi wa niɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ’m be junman’n niɔn? ?Yɛ ngue like yɛ ɔ wunnin i ɔ?

• ?Ngue ti yɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun wie’m be buli junman difuɛ m’ɔ timan nanwlɛfuɛ’n i angunndan kunngba’n wie ɔ?

• ?Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e ti ngwlɛlɛfuɛ ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ e kwla nian Zezi i niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ajalɛ’n su naan y’a ‘di aata’ titi ɔ?

[Kuku, bue 29]

?Blɛ mennin nun yɛ zezi ba ɔ?

Matie ndɛ tre 24 nin 25 nun’n, Zezi i ‘balɛ’n’ i bo’n ti fanunfanun. Kɛ be kɛn i ‘balɛ’n’ i ndɛ’n, nán kɛ ɔ tu lika kun nun ɔ kɔ lika uflɛ nun ɔn. Sanngɛ, i ‘balɛ’n’ i bo’n yɛle kɛ ɔ kpɛ i ɲin klɔ sran mun annzɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be su. Wie liɛ’n, i balɛ’n kwla yo jɔlɛ dilɛ like. Afuɛ 1914 nun’n, ɔ ‘bɛli’ i famiɛn dilɛ’n i bo bolɛ (Matie 16:28; 17:1; Sa Nga Be Yoli’n 1:11). Afuɛ 1918 nun’n, Zezi m’ɔ ti ‘aenguɛ nga Ɲanmiɛn nin e trali’n, i nuan ijɔfuɛ’n,’ ɔ ‘bali.’ Kpɔkun, ɔ boli be nga be se be wun kɛ be su Ɲanmiɛn’n be jɔlɛ dilɛ’n bo (Malasi 3:1-3; 1 Piɛr 4:17). Armagedɔn alɛ nun’n, ɔ́ ‘bá’ wá dí Zoova i kpɔfuɛ’m be jɔlɛ.—Sa Nglo yilɛ 19:11-16.

Matie 24:29-44 nin 25:31-46 nun’n, i balɛ nga be kɛnnin i ndɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ yo ‘afɛ dan’n’ nun (Sa Nglo Yilɛ 7:14). Sanngɛ, Matie 24:45 lele m’ɔ́ fá jú 25:30 nun’n, kɛ ɔ fin afuɛ 1918 nun’n, be nga be se be wun kɛ be ti i sɔnnzɔnfuɛ’m be jɔlɛ nga ɔ́ dí’n, i ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Ɔ maan, sɛ e se kɛ ɲrɛnnɛn dan nun mɔ Zezi ‘bá’n,’ sran akpasua mɔ yɛle sran kpa nanwlɛfuɛ’n ɔ́ ɲɛ́n i akatua’n naan bé dí talua sinnglinfuɛ’m be jɔlɛ’n, i sɔ’n nin i fataman. Kpɔkun, sɛ e se kɛ blɛ kunngba sɔ’n nun’n, bé dí junman difuɛ fuɛnfuɛ m’ɔ fiɛli i Min’n i talan’n i jɔlɛ’n, i sɔ’n nin i fataman wie kusu. Afin, sɛ ɔ ti sɔ nn be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nun kpanngban be su yoman nanwlɛfuɛ blɛ sɔ nun. Kpɔkun, i sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ be kaci be. Sanngɛ Sa Nglo Yilɛ 7:3 kle kɛ ɲrɛnnɛn dan nun yɛ bé síe Klist i junman difuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nzɔliɛ be ngban su ɔ.