An Kristianong Punto-de-Vista sa mga Imahen

“TINALIKDAN nindo an pagsamba sa ladawan ... asin nagin mga lingkod kan tunay, nabubuhay na Dios,” an isinurat ni apostol Pablo sa mga Kristiano sa Tesalonica. (1 Tesalonica 1:9a) Iyo, an dakol na enot na mga Kristiano dating paganong mga parasamba sa ladawan. (1 Corinto 6:9-11) Alagad kan sinda magin Kristiano, ipinondo ninda an idolatrosong mga gibo.

Alagad ta usong-uso an paghorohod sa mga ladawan na an mga Kristiano pinagtuya huli ta sinda nagsasamba na mayo nin mga imahen. Pinagsahotan pa ngani sinda nin ibang pagano na mga ateista! Kun siring, paano nakalakop na gayo sa Kakristianohan an dakulang paggalang sa mga imahen?

An mga Imahen nin Kakristianohan—Saen Guminikan?

An dakol na paganong mga gibo ilinaog sa mga “Kristiano” pakalihis kan pagkakombertir daa kan Romanong emperador na si Constantino. “Poon kan kaaldawan ni Constantino,” sabi kan relihiyosong historyador na si Edwyn Bevan sa saiyang librong Holy Images, “an paggamit sa Krus bilang simbolo sa bilog na kinaban na Kristiano nauso asin dai nahaloy itinao na dian an mga porma nin pagtaong onra.” Ini nagbukas kan dalan para sa ibang klaseng pagsamba sa imahen. An iyo man sanang libro nagkomento: “Garo baga posible na bago an pagtaong onra sa mga retrato asin imahen nagkaigwa na kan kostumbreng pagtao nin onra sa simbolo kan Krus, na . . . dai manonompongan sa Kristianong mga monumento o relihiyosong mga bagay bago magpaarog si Constantino sa labarum [militar na estandarte na may krus].”

Nagpadagos an pangyayaring ini. Kan ikawalong siglo C.E., si Juan na taga-Damasco, na ibinibilang na “santo” kan Iglesya Katolika Romana asin kan Iglesya Ortodokso sa Sirangan, nagsurat: “Kun paanong an banal na mga Ama ibinagsak an mga templo asin altar kan mga diablo, asin sinalidahan iyan nin mga altar sa ngaran nin mga Santo asin sinasamba niato sinda, ibinagsak man ninda an mga imahen kan mga diablo, asin kasalida kaiyan tinindog an mga imahen ni Cristo, asin kan Ina nin Dios, patin kan mga Santo.”

Idinugang digdi ni Thomas Aquinas, Romano Katolikong “santo” kan ika-13 siglo: “Parehong paggalang an maninigong ipaheling sa imahen ni Cristo asin ki Cristo Mismo . . . An Krus sinasamba kapareho kan pagsamba ki Cristo, an boot sabihon, sa pagsambang latria [an pakahulogan na Katoliko sa pinakahalangkaw na porma nin pagsamba], asin sa dahelan na iyan an satong kinakaolay asin inaarang an Krus arog kan ginigibo niato sa Mismong Ipinako sa Krus.”

Sagkod ngonyan si Aquinas ibinibilang na importanteng nagkontribuwir sa doktrinang “dakulang paggalang sa mga imahen.” Sono sa New Catholic Encyclopedia, an “dakulang paggalang sa mga imahen” kinaipuhan na maghalat sa saiya “tanganing magkamit kan pinakalubos na paliwanag.” Minsan siring, malinaw na an “Kristianong” pagsamba sa imahen suminalida sana sa paganong pagsamba sa imahen.

Pagtao nin Katanosan sa Paggamit nin Relihiyosong mga Imahen

An dakol ngonyan na nagtatao nin dakulang paggalang sa relihiyosong mga imahen magrereklamong apodon na parasamba sa imahen. Alagad an pagkontra ninda sa apod na iyan bakong bago. Kan ikaapat na siglo, pinagtuya kan inaapod na si San Agustin an pangangatanosan nin mga parasamba sa idolo na bakong Kristiano, na an sabi: “May sarong parapakidiskutir na sa paghona sia madonong, asin nagsabi, Dai ko sinasamba an gapong iyan, o an imahen na daing pakaaram; . . . Dai ko sinasamba an imahen na ini; pero tinatawan ko nin onra an sakong naheheling, asin pinaglilingkodan ko sia na dai ko naheheling.” Sa ibang pagtaram, sinda naghihingako na an sinasamba sana ninda iyo an dai naheheling na persona na ipinagrerepresentar kan saindang mga idolo. “Sa pagsaysay na ini manongod sa saindang mga imahen,” an idinugang ni Agustin, “an paghona ninda sinda matibay na mga parapakidiskutir, huli ta dai sinda nagsasamba sa mga idolo, pero nagsasamba sa diablo.”—Expositions on the Book of Psalms ni Agustin, Salmo xcvii 9.

Minsan ngani an mga teologong Romano Katoliko listong kondenaron an paganong pagsamba sa ladawan, pag-abot sa sainda mismong paggamit sa mga imahen, parateng ginagamit ninda an mismong mga pangangatanosan na ginamit kan mga pagano daa. Halimbawa, manongod sa mga imahen ni Cristo, Maria, asin kan mga “santo,” an Konsilyo sa Trent kan ika-16 na siglo nagpahayag: “Dapat sindang tawan kan maninigong onra asin paggalang; alagad bako na may ano man na dibinidad o birtud na tinutubod na yaon sa sainda na dahelan kaiyan sinda dapat na igalang.” Kun siring, taano iyan ta igagalang? “Huli ta an onra na ipinaheheling sa sainda,” an paliwanag kan konsilyo, “ipinanonongod sa modelo na saindang irenerepresentar, tanganing paagi sa mga imahen na sarong hinahadokan asin sa atubangan kaiyan hinahale niato an kolbong asin kita naghohorohod, satuyang sinasamba si Cristo asin iginagalang an mga santo, na kaladawan ninda.“

Sagkod ngonyan an Iglesya Katolika Romana padagos na ipinangangatanosan an pagsamba sa ladawan sa iyo man sanang mga dahelan: na an mga imahen mga paagi sana na isentro an atension sa sarong langitnon na ipinagrerepresentar kaiyan asin na mayo nin birtud o kapangyarihan an mga imahen. Alagad, gurano ini katotoo sa aktuwal? An gabos daw na naggagamit nin mga imahen talagang nagtutubod na mayo sinda nin “dibinidad o birtud“?

Mga Imahen—An Punto-de-Vista kan Parasamba

Sa Seville, España, may panatikong pagriribal an mga parasunod kan Birhen la Macarena asin kan Birhen de la Esperanza. Sa Katedral nin Chartres, Pransia, may tolong Birhen—an Nuestra Señora del Pilar, Nuestra Señora del Gruta, asin Nuestra Señora del “Belle Verriere”—na an kada saro may sadiring mga debotado. Malinaw na kombensido an mga parasamba na an saindang imahen kan Nuestra Senora mas makapangyarihan kisa ibang imahen—minsan ngani an tolong imahen gabos nagrerepresentar sa iyo man sanang persona! Kaya malinaw na an onra itinatao, bakong sa irenerepresentar, kundi sa imahen mismo.

Kaya, an ipinananarahotan kan Iglesya Katolika Romana sa relatibong pagsamba parateng nagigin aktuwal na pagsamba sa imahen. An teolohikong saradit na pagkakalaen sa kahulogan daing gayo nin halaga sa atubang nin dakol na siglo nin aktuwal na kaugalean.

Ano an Sinasabi kan Biblia?

An hatol kan Biblia kontra sa mga teoriya nin mga teologo. Liniwanag nin Dios sa suanoy na Israel na an pagsamba sa ladawan biyong kinokondenar. (Exodo 20:4, 5; Deuteronomio 4:15-19) Totoo, may itinogot na nagkapirang representasyon, arog baga kan tansong halas na ginibo ni Moises. Alagad estriktong ipinangalad an paghorohod sa pagsamba sa siring na mga bagay.—Bilang 21:9; 2 Hade 18:1, 4.

May beses na an Israel nagmasumbikal sa pangangalad na ini sa pagsamba sa ladawan. Halimbawa, sa Sinai, an Israel guminibo nin bakang bulawan tanganing sambahon. Kanigoan na kalanghadan na saindang ‘iribay an kamurawayan nin Dios sa ladawan nin sarong baka, na nagsasabsab nin doot’! (Salmo 106:20, NW) Alagad kapareho nin pirang relihiyonista ngonyan, sinda naghingako na an sinasamba ninda, bakong an baka, kundi an Dios mismo! “‘Uya an saimong Dios, Israel,’ an kurahaw ninda ‘na nagdara sa saimo paluwas sa daga nin Egipto!’” (Exodo 32:1-5) Alagad ta dai kinonsinte ni Jehova an “relatibong” pagsambang ini, an hayag na pagbuweltang ini sa relihiyon nin Egipto. (Gibo 7:39-41) Iyan direktang naglapas sa tipan na linaogan ninda sa Sinai, asin isinapeligro kaiyan an Israel na mapara.—Exodo 32:9, 10, 30-35; Deuteronomio 4:23.

Alagad, taano ta siring karigon an paninindogan ni Jehova Dios tumang sa mga imahen? Primero, an mga imahen daing kapangyarihan; sinda daing halaga. (Deuteronomio 32:21a; Salmo 31:6) Si Jeremias nagsabi na sinda garo mga palatakot, na mayo nin hinangos. (Jeremias 10:5, 14) Tinuya man ni Isaias an mga ginagamit an sarong kabtang nin kahoy na songo para sa pagluto asin an ibang kabtang sa paggibo nin sarong dios. An propeta nagpatanid na an mga parasambang iyan sa ladawan “mayo nin naaaraman, mayo nin nasasabotan. An saindang mata pirong sa gabos na pakaheling, an saindang puso sa gabos na pangangatanosan.”—Isaias 44:13-18.

An sarong nakagagadan na peligro na konektado sa pagsamba sa imahen iyo an posibilidad na an imahen magserbing paagi nin pakikomunikar sa puwersa nin mga demonyo. An salmista nagsabi manongod sa mga Israelitas: “Huling naglilingkod sa mga idolo kan mga pagano, nanompongan ninda an saindang sadiri na nasiod sa pag-atang kan sadiri nindang mga aking lalaki asin aking babae sa mga demonyo.” (Salmo 106:35-37; ikomparar an Levitico 17:7; Deuteronomio 32:17.) Bilang resulta, nabukasan an dalan para sa iba pang superstisyoso, espiritistikong mga gibo. An saro pang halimbawa iyo si Hadeng Manases, na buminuhay liwat sa pagsamba sa ladawan sa Israel. Bilang resulta, “sia nagtogdok nin mga altar sa bilog na hukbo nin langit sa duwang patyo kan Templo” asin “naggibo sia nin panhuhuklob asin mahika.”—2 Hade 21:1-6.

An Kristianong Griegong Kasuratan nagpapatanid manongod sa iyo man sanang mga peligro. An The New Bible Dictionary nagsasabi: “An argumento kan Daan na Tipan tumang sa pagsamba sa ladawan . . . nagmimidbid sa iyo man sanang duwang katotoohan na sa huri pinatotoohan ni Pablo: na an idolo daing halaga, pero igwa nin espirituwal na puwersa nin demonyo na dapat na atubangon, asin kun siring an idolo tunay nanggad na espirituwal na peligro.” Si Pablo nagsurat: “Aram niato na an mga ladawan mayo talaga nin buhay sa kinaban asin na mayo nin dios kundi an Saro.” Alagad kan huri sia nagpatanid: “An mga atang na idinodolot ninda iinaatang ninda sa mga demonyo na bako man na iyo an Dios. Mayo ako nin kamawotan na maheling kamo na nakikisumaro sa mga demonyo.”—1 Corinto 8:4; 10:19, 20.

Iyo, an maraot na mga puwersang espiritu gustong-gusto na makontrol an mga tawo. Si Pablo nagsurat: “Huli ta bakong tumang sa mga kaiwal na tawo na kita kaipuhan na makilaban, kundi tumang sa mga Soberaniya asin Kapangyarihan na ginigikanan kan kadikloman sa kinaban na ini, an espirituwal na hukbo nin karatan sa kalangitan.” (Efeso 6:12) Kun siring an ano man na klase nin pagsamba sa imahen nakapaluluya sa espirituwal na pagmansay nin saro, nagsasadol nin superstisyon, asin nagpapapasil sa pamomogol kan okultong mga namamahala sa madiklom, maraot na kinaban na ini.

Pagsamba ‘sa Katotoohan’

An dakol na sinserong tawo ginagamit an mga imahen tanganing makarani sa Paradangog nin pamibi. Marahay an pagrani sa Dios. Alagad libre daw kitang pumili kan satong paagi nin pagdolok? Tunay na dapat niatong hanapon an pagdolok na ikinaoogma nin Dios, bakong niato. Si Jesus nagsabi: “Ako iyo an Dalan, an Katotoohan asin an Buhay. Mayo nin makadodolok sa Ama kundi paagi sa sako.” (Juan 14:6) Ipinupuwera kaini an paggamit sa idolatrosong mga imahen. Itinokdo pa ni Jesus: “Alagad an oras madatong—an totoo iyan yaon na—na an tunay na mga parasamba masamba sa Ama sa espiritu asin katotoohan; iyan an klase nin parasamba na gusto kan Ama. An Dios espiritu, asin an mga nagsasamba kaipuhan na sumamba sa espiritu asin katotoohan.—Juan 4:23, 24.

An saro daw na espiritu ikarerepresentar nin materyal na imahen? Dai. Minsan pa gurano kadakula nin sarong imahen, iyan noarin man dai makapapantay sa kamurawayan nin Dios. Kaya an imahen nin Dios noarin man dai puwedeng magin totoo. (Ikomparar an Roma 1:22, 23.) Kun siring an saro daw ‘nagsasamba sa katotoohan’ kun sia dumolok sa Dios paagi sa sarong palsipikadong imahen?

Tinabangan nin mga Saksi ni Jehova an rinibong tawo na talikdan an idolatrosong mga gibo asin magin “an klase nin parasamba na gusto kan Ama.” Kan ikapaheling sa sainda sa Biblia kun ano an punto-de-vista nin Dios sa mga imahen, an dakol napahirong haleon an mga imahen sa saindang harong asin sa saindang pagsamba. (Ikomparar an Deuteronomio 7:25.) Totoo, dai nagin perming pasil para sa mga siring na gibohon iyan. Pero sinda napahiro nin odok na kamawotan na otobon nanggad an Tataramon nin Dios na Biblia, na nagsasadol sa tunay na mga Kristiano: “Mga aki, mag-ingat kamo tumang sa falsong mga dios [sa literal, mga idolo].”—1 Juan 5:21, nota sa ibaba.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 7]

Totoo daw na ‘an mga Icon Dai Noarin Man Nagigin Idolo’?

An “icon” espisipikong klase nin imahen, arin na baga, relihiyosong mga ipininta na iginagalang na gayo nin mga miembro kan Iglesya Ortodokso sa Sirangan. An iba ladawan ni Cristo; an iba ladawan kan Trinidad, ni Maria, nin mga “santo,” o anghel. Kapareho nin mga Romano Katoliko, ipinangangatanosan nin mga teologong Ortodokso an paggalang sa mga icon bilang relatibong akto na ipinapasa an debosyon sa irenerepresentar na langitnon na saro. “An icon,” sabi kan Rusong teologo, si Sergey Bulgakov, “nagdadanay sanang sarong bagay asin dai noarin man nagigin idolo o anito.”

Alagad kadungan kaiyan, an Iglesya Ortodokso sa Sirangan nagtotokdo na an sarong icon puwedeng magtao nin espesyal na mga pakinabang sa sarong parasamba na namimibi sa atubangan kaiyan, basta an icon “pinakangbanal“ kan iglesya. “An rituwal nin pagbendisyon sa icon,” sabi ni Bulgakov sa saiyang librong The Orthodox Church, “nag-eestablisar nin koneksion sa pag-oltanan kan imahen asin kan modelo, sa pag-oltanan kan irenerepresentar asin kan representasyon mismo. Paagi sa pagbendisyon sa icon ni Cristo, nagigin posible an mistikong pagtatagbo kan debotado asin ni Cristo. Arog man kaiyan an nangyayari sa mga icon kan Birhen asin kan mga Santo; an saindang icon, puwedeng sabihon, nagpapalawig sa saindang buhay digdi sa ibaba.”

Dugang pa, an dakol na icon ni Maria tinutubod na may milagrosong mga kapangyarihan. “Minsan ngani sia nagdadanay sa langit,” sabi ni Bulgakov, “namumuhay pa man giraray sia kaiba niato sa buhay sa satong kinaban, nagsasakit kadamay kan mga sakit kaiyan, asin naghihibi kadamay kan mga luha kaiyan. Sia nangongoltanan para sa kinaban sa atubangan kan trono nin Dios. Ipinahahayag nia an saiyang sadiri sa kinaban paagi sa saiyang mga icon na nagmimilagro.”