Rumayo Kun May Peligro
PIPIRANG tawo an mas sensitibo sa peligro kisa sa mga marinero. Kaipuhan sindang magdanay na alisto manongod sa panahon, sa mga alon, asin sa kaharanihan kan saindang barko sa baybayon. Kun an mga alon asin doros nagdudungan na itulod an barko pasiring sa baybayon, napaaatubang an mga marinero sa masakit na trabaho asin peligro.
Sa irarom kan mga kamugtakan na ini—na inaapod sa Ingles na lee shore—an marinero pinagdadanay an dakulang distansia sa pag-oltanan kan saiyang sakayan asin kan baybayon, nangorogna kun an sakayan pinadadalagan sana paagi sa paglayag. Ipinaliliwanag kan sarong manual sa paglayag na ‘an maabotan nin bagyo sa lee shore tibaad iyo an pinakagrabeng situwasyon’ na dian puwedeng mamugtak an sarong marinero. An rekomendadong solusyon? ‘Nungkang pagtogotan an saindong sakayan na mamugtak sa siring kapeligrosong kamugtakan.’ An ligtas na paagi tanganing malikayan na mapasadsad sa bahora o sa magapong baybayon iyo na rumayo sa peligro.
An mga Kristiano kaipuhan na magin sensitibo sa mga peligro na puwedeng makapalunod kan saindang pagtubod. (1 Timoteo 1:19) Ngonyan na mga aldaw, an mga kamugtakan bako nanggad na marahay para sa pagpapadanay nin tanos na dalan. Kun paanong an barko puwedeng ipadpad nin mga doros asin alon, siring man an satong idinusay na buhay puwedeng mawaran nin direksion huli sa padagos na pagbugnot kan satong bakong sangkap na laman asin daing ontok na pagtama kan espiritu kan kinaban—na ngonyan haros bagyo na an kosog.
Sarong Lalaki na Namuhay sa Peligrosong Paagi
Pasilon nanggad an dai tinutuyong pagduman sa peligrosong espirituwal na katubigan!
Konsideraron an halimbawa na nangyari harani sa sarong nalalaom nin daga na katubigan, an Gadan na Dagat. An boot niatong sabihon an halimbawa ni Lot. An saiyang desisyon na mag-erok sa Sodoma nagdara saiya nin kadakol na problema asin dakol na kamondoan. Pakatapos nin iriwal sa pag-oltanan kan saindang mga paraataman nin hayop, si Abraham asin si Lot nagkaoyon na mag-erok sa magkalaen na mga lugar. Si Lot, sinabi sato, pinili an Distrito kan Jordan asin itinogdok an saiyang tolda sa tahaw kan mga siudad kan Distrito. Dai nahaloy, nagdesisyon sia na mag-erok sa Sodoma, minsan ngani an pamumuhay kan mga Sodomita ikinasasakit kan saiyang boot.—Genesis 13:5-13; 2 Pedro 2:8.
Taano si Lot ta padagos na nag-erok sa bantog sa karatan asin inmoral na siudad na makuring nakapaanggot ki Jehova asin nagcausa pa ngani nin pagreklamo kan publiko hale sa mga tawong nag-eerok sa harani? Mayaman an Sodoma, asin daing duwa-duwa na an agom ni Lot naogma sa materyal na mga pakinabang nin buhay sa siudad. (Ezequiel 16:49, 50) Tibaad pati si Lot naakit kan magayon na ekonomiya kan Sodoma. Ano man an saiyang dahelan sa pag-istar duman, huminale kutana sia nin mas amay kisa sa paghale nia. Sa maigot na pag-apretar sana kan mga anghel ni Jehova na an pamilya ni Lot sa katapustapusi binayaan an peligrosong lugar.
An rekord kan Genesis nagsasabi: “Kan pagbanaag kan aga, dangan inapretaran kan mga anghel si Lot, na an sabi: ‘Buhat na! Kuana an saimong agom asin an duwa mong aking babae na yaon digdi, ta tibaad kamo makadamay sa kasalan kan siudad!’” Alagad dawa pakatapos kan apuradong patanid na iyan, si Lot “nag-aatraso pa.” An mga anghel sa katapustapusi ‘kinabit an saiyang kamot asin an kamot kan saiyang agom asin an mga kamot kan saiyang duwang aking babae asin dinara ninda sia sa luwas asin pinagdanay sia sa luwas kan siudad.’—Genesis 19:15, 16.
Sa luwas kan siudad, tinawan kan mga anghel nin pirang ultimong instruksion an pamilya ni Lot: “Dumulag ka para sa saimong kalag! Dai ka magsalingoy asin dai ka pumondo sa bilog na Distrito! Dumulag ka pasiring sa kabukidan ta tibaad ka magadan!” (Genesis 19:17) Minsan kan panahon na idto, nakimaherak si Lot na togotan na dumuman sa haraning siudad nin Zoar imbes na bayaan an bilog na rehiyon. (Genesis 19:18-22) Malinaw, nagduduwaduwa si Lot na irayo an saiyang sadiri sa peligro sagkod na mapupuwede.
Kan pasiring na sa Zoar, suminalingoy sa Sodoma an agom ni Lot, na malinaw na nasasayang sa mga bagay na nawalat nia. Huli sa pag-ignoro sa mga instruksion kan mga anghel, nawara nia an saiyang buhay. Si Lot—sarong matanos na tawo—nakaligtas sa kalaglagan kan siudad kaiba kan duwa niang aking babae. Pero dakulaon nanggad an ibinayad nia huli sa pagpili na mag-erok na harani sa peligro!—Genesis 19:18-26; 2 Pedro 2:7.
Pagdadanay na Harayo sa Peligro
An mapait na eksperyensia ni Lot nagpapaheling kun ano an puwedeng mangyari kun kita marani sa o mag-aatraso sa sarong peligrosong palibot. An kadonongan magsasabi, na, siring sa matibay na mga marinero, nungka niatong totogotan an satong sadiri na makalaog sa siring kapeligrosong kamugtakan. Ano an nagkapirang peligrosong lugar na maninigo kitang magdanay na harayo? May mga Kristiano na nawara paagi sa pagigin imbuweltong marhay sa mga aktibidad sa negosyo, paagi sa dayupot na pakikikatood sa kinabanon na mga kaasosyar, o paagi sa pagigin dayupot sa emosyonal na paagi sa saro na bakong kasekso mantang dai sinda puwedeng mag-agom.
An madonong na dalan, sa kada situwasyon, iyo na rumayo kita sa peligro. Halimbawa, alisto daw kita sa espirituwal na mga peligro na puwedeng darahon kan inaapod na marahayon na oportunidad sa negosyo? May mga tugang na inubos an saindang panahon sa komersial na mga negosyo sa ikadadanyar kan saindang mga pamilya, saindang salud, asin saindang teokratikong mga paninimbagan. Kun beses an siod iyo an mas komportableng pamumuhay na puwedeng itao nin kuwarta. Sa ibang panahon iyan an angat sa pagpatunay kan saindang abilidad sa negosyo. May tibaad mangatanosan na an saindang motibo iyo na tawan nin trabaho an ibang tugang o tanganing makakontribuwir nin orog pang tabang sa kapakanan kan pambilog na kinaban na gibohon. Tibaad iniisip ninda na kun nagpupunsionar nin marahay an negosyo, magkakaigwa sinda nin mas dakol na panahon na ikadudusay sa intereses kan Kahadean.
Ano an pira sa mga peligro? An bakong seguradong kamugtakan sa ekonomiya asin “pagkanorongod” puwedeng makaolang sa pinakamarahay an pagkaplanong negosyo. (Eclesiastes 9:11) An pagbayad sa magabaton na utang puwedeng magdara nin labi-labing kamondoan asin puwedeng matahoban an espirituwal na mga bagay. Asin dawa kun nag-ooswag an sarong negosyo, posibleng kuanon kaiyan an dakol na panahon asin kosog kan isip, asin tibaad maghagad iyan nin dakol na pakikiasosyar sa mga kinabanon.
An sarong Kristianong magurang sa España nasa makuring pinansial na mga kadepisilan kan an sarong kompaniya sa seguro tawan sia nin nakaaakit na alok. Minsan ngani may mga malalaoman sa pagganansia nin dakol na kuwarta bilang independienteng ahente nin seguro, sa katapustapusi sinayumahan nia an alok. “Bako iyan pasil na desisyon, pero maogma ako na nagsayuma ako,” an paliwanag nia. Primero, nagduduwaduwa akong magkakuwarta—minsan bakong direkta—paagi sa sakong teokratikong mga kontak. Asin minsan ngani gusto ko an ideya nin pagigin sadiri kong among, kaipuhan kong magparabiyahe asin gumamit nin halawig na mga oras sa trabaho. Dai malilikayan na mangahulogan iyan nin pagpabaya sa sakong pamilya asin sa kongregasyon. Orog sa gabos, kombensido ako na kun inako ko an alok na iyan, nawara ko kutana an kontrol sa sakong buhay.”
Mayong Kristianong makakakaya na mawara an kontrol sa saiyang buhay. Ipinaheling ni Jesus an makaturotristeng mga resulta nin siring na dalan paagi sa pag-estorya kan ilustrasyon manongod sa sarong tawo na nagparatipon nin kadakol na kayamanan tanganing magretiro asin magrelaks na sana sa buhay. Alagad kan mismong banggi na nagdesisyon sia na sa katapustapusi nakatipon na sia nin bastanteng kuwarta, sia nagadan. “Siring an nangyayari sa tawo na nagtitipon nin kayamanan para sa saiya man sana alagad bakong mayaman sa Dios,” nagpatanid si Jesus.—Lucas 12:16-21; ikomparar an Santiago 4:13-17.
Kaipuhan man kitang magmaan tumang sa halawig na pakiaasosyar sa kinabanon na mga tawo. Tibaad iyan sarong kataed, katood sa eskuwelahan, katrabaho, o kasosyo sa negosyo. Tibaad mangatanosan kita na, ‘Iginagalang nia an mga Saksi, malinig an saiyang pamumuhay, asin nag-oolay kami dapit sa katotoohan paminsanminsan.’ Minsan siring, an eksperyensia kan iba nagpapatunay na pag-abot nin panahon tibaad manompongan pa ngani niato an satong sadiri na pinipili an siring na kinabanon na pag-iriba kisa sa espirituwal na tugang na lalaki o babae. Ano an pirang peligro sa siring na pakikikatood?
Puwedeng ponan niatong paluyahon an pagkaapurado kan mga panahon na kinabubuhayan niato o magkaigwa kita nin nagtatalubong interes sa materyal imbes na sa espirituwal na mga bagay. Tibaad, huli sa pagkatakot na dai mapaoyonan an satong kinabanon na katood, mawoton pa ngani niato na akoon kan kinaban. (Ikomparar an 1 Pedro 4:3-7.) An salmistang si David, sa ibong na kampi, pinili na makiasosyar sa mga tawo na namomoot ki Jehova. “Ipapahayag ko an saimong ngaran sa sakong mga tugang; sa tahaw kan kongregasyon ika oomawon ko,” nagsurat sia. (Salmo 22:22) Maiingatan kita kun aarogon ta an halimbawa ni David, na naghahanap nin pakikikatood na makaparirigon sato sa espirituwal na paagi.
An saro pang peligrosong dalan iyo an pagkaigwa nin emosyonal na relasyon sa saro na bakong kasekso kun an saro dai puwedeng mag-agom. Puwedeng lumataw an peligro kun an saro napararani sa saro na kaakit-akit, na an pakikipag-olay nakaoogma, asin kapareho pa ngani an punto-de-vista asin kakayahan na magpangisi. An saro tibaad naoogma sa saiyang pakikiiba, na nangangatanosan na, ‘Aram ko kun sagkod saen. Mag-amigo man sana kami.’ Minsan siring, oras na napukaw an mga pagmate iyan bakong pasil na kontrolon.
Si Mary, sarong hoben pang tugang na babaeng may agom, naogma sa pakiibaiba ni Michael.a Marahay ining tugang na lalaki pero nasasakitan na makikatood. Magkaoyon sinda sa dakol na bagay, asin nanompongan ninda na nakapagsisinobahan sinda. Ikinatataba kan puso ni Mary na isipon na an sarong solterong tugang boot na magtuga nin personal na mga bagay sa saiya. Dai naghaloy, an garo baga inosenteng pakikiamigo nagin hararom na emosyonal na relasyon. Nadugangan nin nadugangan an panahon na sinda nagpaparaibaiba asin sa katapustapusi nakakomitir nin inmoralidad. “Narealisar ko kutana an peligro sa kapinonan,” an agagha ni Mary. “Oras na nagtalubo na an pakikikatood, iyan nagin garo kumunoy na binubutong kami pairarom.”
Kaipuhan na dai niato paglingawan an patanid kan Biblia: “Madaya an puso nin labi sa ano pa man na bagay asin desesperado. Siisay an makamimidbid kaiyan?” (Jeremias 17:9) An satong madayang puso, siring sa alon na itinutulod an barko sa mga gapo, puwedeng itulod kita sa mapanlaglag na emosyonal na relasyon. An solusyon? Kun dai kamo puwedeng mag-agom, pagmaigotan na rumayo sa emosyonal na paagi sa saro na naheheling nindong kaakit-akit.—Talinhaga 10:23.
Pagdulag Asin Paglikay sa Peligro
Kumusta kun manompongan ta an satong sadiri na namemeligro na sa espirituwal? An mga marinero, kun itinutulod nin doros asin alon sa magapong gilid, hinihingoa na patahawon an saindang mga barko, o sabaton an doros, sagkod na makaabot sinda sa mas ligtas na katubigan. Sa kaagid na paagi, kaipuhan kitang makipaglaban tanganing makadulag kita. Paagi sa paghimate sa Makakasuratan na sadol, odok sa boot na pamimibi para sa tabang ni Jehova, asin paghagad nin tabang sa maygurang na Kristianong mga tugang, puwede kitang makabalik sa sarong ligtas na direksion. Bebendisyonan kita giraray nin katoninongan sa isip asin puso.—1 Tesalonica 5:17.
Ano man an satong mga kamugtakan, madonong kita na lumikay sa “mga bagay na yaon sa kinaban.” (Galacia 4:3) Kabaliktaran ki Lot, pinili ni Abraham na mag-erok na siblag sa kinabanon na mga taga-Canaan, minsan ngani idto nangahulogan nin pag-istar sa mga tolda sa laog nin dakol na taon. Tibaad nagkulang sia nin pirang materyal na mga kaginhawahan, alagad an saiyang simpleng pamumuhay nakaprotehir sa saiya sa espirituwal na paagi. Imbes na magtios nin pagkalunod kan saiyang pagtubod, nagin siang “ama kan gabos na igwa nin pagtubod.”—Roma 4:11.
Mantang napalilibotan kita nin sarong mapagpangana sa sadiri na kinaban na an “espiritu” mas makosog pa ngani, kaipuhan tang sunodon an halimbawa ni Abraham. (Efeso 2:2) Kun aakoon ta an paggiya ni Jehova sa gabos na bagay, bebendisyonan kita paagi sa pakaeksperyensia mismo kan saiyang mamomoton na proteksion. Mamamatean niato an arog ki David: “An sakuyang kalag saiyang pinagiginhawa. Ginigiyahan nia ako sa mga dalan nin katanosan huli sa saiyang ngaran. Sierto na an karahayan asin mamomoton na kabootan magdadanay sa sako sa gabos na aldaw nin sakuyang pagkabuhay; asin mag-oontok ako sa harong ni Jehova sagkod lamang.” Mayong duda dapit sa bagay na iyan, an paglakaw sa “mga dalan nin katanosan,” imbes na sumiko pasiring sa peligrosong mga dalan, magdadara nin daing sagkod na mga bendisyon.—Salmo 23:3, 6.
[Nota sa Ibaba]
a An ibang ngaran sinalidahan.
[Ritrato sa pahina 24]
Kun dai kamo puwedeng mag-agom, rumayo sa emosyonal na paagi sa saro na naheheling nindong kaakit-akit