Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kasumpay kan Kapitulo Beinte: Si Jehova Hade
‘Nagkukurahaw sa Kagayagayahan’ an Sarong Natatada
13, 14. (a) Ano an mga ley ni Jehova mapadapit sa pag-ani? (b) Paano ginamit ni Isaias an mga ley sa pag-ani tanganing iladawan na may nagkapira na makaliligtas sa paghokom ni Jehova? (c) Minsan ngani may mamondong mga kapanahonan nin kasakitan na madatong, sa ano makasisierto an fiel na mga Judeano?
13 Tanganing maguno an mga oliba, rinarapas kan mga Israelita an mga poon nin kahoy nin mga tukon tanganing marakdag an mga bunga. Segun sa Ley nin Dios, binabawalan sinda na balikan an mga sanga tanganing kuanon an mga natatadang oliba. Ni maninigo man nindang gunoon an natadang mga ubas pagkatapos na magguno sa saindang ubasan. An mga natatada kan ani dapat na iwalat para sa mga dukha—“para sa nakikihimanwa, para sa aking lalaki na daing ama asin para sa babaeng balo”—tangani na arahiton. (Deuteronomio 24:19-21) Ginagamit an midbid na marhay na mga ley na ini, ilinaladawan ni Isaias an nakararangang bagay na may mga maliligtas sa nagdadangadang na paghokom ni Jehova: “Siring an mangyayari sa tahaw kan daga, sa tahaw kan mga banwaan, siring kan pagrapas sa poon nin olibo, siring kan pag-arahit kun tapos na an pagguno kan ubas. Kokosogan ninda mismo an saindang tingog, makurahaw sinda sa kagayagayahan. Sa pakalabi ni Jehova makurahaw nanggad sinda sa halangkaw na boses hale sa dagat. Iyan an dahelan kun taano ta sa rehion nin liwanag pamumurawayon ninda si Jehova, sa mga isla kan dagat an ngaran ni Jehova, an Dios nin Israel. Hale sa poro kan daga may nadangog kaming mga melodiya: ‘Kagayonan Para sa Matanos!’”—Isaias 24:13-16a.
14 Kun paanong may mga nawawalat na bunga sa poon o balagon pakatapos nin pagguno, may nagkapira man na matatada pagkatapos na lubos na gibohon na ni Jehova an paghokom—an “pag-arahit kun tapos na an pagguno kan ubas.” Siring kan isinurat sa bersikulo 6, nagtaram na an propeta manongod digdi, na nagsasabi na “kadikiton an natadang magagadanon na tawo.” Pero, minsan ngani kakadikit sinda, may mga maliligtas sa pagkalaglag nin Jerusalem asin Juda, asin sa huri mabalik hale sa pagkabihag an sarong natatada tanganing mag-istar liwat sa daga. (Isaias 4:2, 3; 14:1-5) Minsan ngani maagi nin mamondong mga kapanahonan nin kasakitan an mga tama an kamugtakan nin puso, makaseseguro sinda na magkakaigwa nin pagliligtas asin kagayagayahan sa ngapit. Maheheling kan mga nakaligtas na nahahayag an makahulang tataramon ni Jehova asin biyo nindang maaaraman na si Isaias nagin tunay na propeta nin Dios. Mapapano sinda nin kagayagayahan mantang naheheling ninda an kaotoban kan mga hula dapit sa pagbabalik sa dati. Saen man sinda nagkawararak—magin sa mga isla nin Mediterraneo sa Solnopan, sa Babilonya sa “rehion nin liwanag” (sa subangan, o sa Sirangan), o sa arin man na iba pang hararayong lugar—oomawon ninda an Dios huli ta sinda iningatan, asin sinda maarawit: “Kagayonan Para sa Matanos!”
Mayong Makakadulag sa Paghokom ni Jehova
15, 16. (a) Ano an namamatean ni Isaias manongod sa mangyayari sa saiyang banwaan? (b) Ano an sasaparon kan bakong fiel na mga nag-iistar sa daga?
15 Mientras tanto, mayo pa sa panahon an paggayagaya. Ibinabalik ni Isaias sa presente an saiyang mga katemporanyo, na sinasabi: “Alagad an sabi ko: ‘Para sa sako may pagniwang, para sa sako may pagniwang! Herak man sa sako! An mga madaya nandaya! May kadayaan pa ngani na an mga madaya nandaya.’ An grabeng takot asin an kalot asin an silo yaon sa saimo, ika na nag-iistar sa daga. Asin mangyayari na an siisay man na nagdudulag sa tanog kan bagay na kinatatakotan nin grabe mahoholog sa kalot, asin an siisay man na minaluwas hale sa laog kan kalot madadakop sa silo. Huli ta an mga gaha sa kaitaasan talagang bubukasan, asin matatanyog an mga pundasyon kan daga. An daga biyong nagkagaratak, an daga biyong nayugyug, an daga biyong pinapagripaydipay. An daga biyong nagpupuaypuay na siring sa sarong tawong burat, asin iyan naggiaygiay na siring sa sarong kubo nin bantay. Asin an mga kalapasan kaiyan guminabat sa ibabaw kaiyan, asin iyan mabagsak, kaya iyan dai na mabangon liwat.”—Isaias 24:16b-20.
16 Si Isaias pano nin kamondoan huli sa sasaparon kan saiyang banwaan. An kamugtakan kan mga bagay-bagay sa palibot nia nagigin dahelan nin pakamate nin panluluya asin grabeng sakit. Kadakol kan madaya asin ikinatatakot nin grabe kan mga nag-iistar sa daga. Kun haleon ni Jehova an saiyang proteksion, an bakong fiel na mga nag-iistar sa Juda maagi nin grabeng takot aldaw sagkod banggi. Mawawaran sinda nin kasegurohan sa saindang buhay. Mayo nin makakadulag sa grabeng kapahamakan na sasaparon ninda huli sa pagbaya sa mga togon ni Jehova asin dai pag-intindi sa diosnon na kadonongan. (Talinhaga 1:24-27) Madatong an grabeng kapahamakan dawa pa an mga madaya sa daga, na nagpoprobar na kombensiron an mga tawo na magigin ayos an gabos, gumamit nin kaputikan asin panloloko tanganing darahon sinda sa dana na pasiring sa kalaglagan. (Jeremias 27:9-15) An mga kaiwal hale sa luwas malaog asin sasalakaton sinda asin dadarahon sindang bihag. Gabos ini makologon sa boot ni Isaias.
17. (a) Taano ta bakong posible na may makadulag? (b) Kun an kapangyarihan ni Jehova sa paghokom iluwas hale sa kalangitan, ano an mangyayari sa daga?
17 Pero, dapat ipahayag kan propeta na mayo nin makakadulag. Saen man magprobar na dumulag an mga tawo, sinda madadakop. Tibaad makadulag an nagkapira sa sarong kalamidad, alagad sa iba madadakop sinda—mayo nin seguridad. Iyan magigin siring sa sarong linalapag na hayop na dai naholog sa sarong kalot tangani sanang madakop sa sarong siod. (Ikomparar an Amos 5:18, 19.) An kapangyarihan ni Jehova sa paghokom iluluwas hale sa kalangitan asin yuyugyugon an mismong mga pundasyon kan daga. Siring sa sarong tawong burat, an daga maripaydipay asin mabagsak, na nagagabatan sa kasalan asin dai na kayang bumuhat liwat. (Amos 5:2) An paghokom ni Jehova dai na mababago. Sasaparon kan daga an lubos na pagkalaglag asin pagkagaba.
Si Jehova Mareynar sa Kamurawayan
18, 19. (a) Kiisay puedeng nanonongod an “hukbo kan kaitaasan,” asin paano an mga ini tinipon “sa kalabos”? (b) Posibleng marhay, paano an “hukbo kan kaitaasan” tatawan nin atension “pakalihis nin dakol na aldaw”? (c) Paano tatawan nin atension ni Jehova an “mga hade kan daga”?
18 An hula ni Isaias mas huminiwas ngonyan, na nagtotokdo sa huring pagkaotob kan katuyohan ni Jehova: “Mangyayari sa aldaw na iyan na si Jehova matao kan saiyang atension sa hukbo kan kaitaasan na nasa kaitaasan, asin sa mga hade kan daga na nasa ibabaw kan daga. Asin sinda titiponon nanggad kun paanong tinitipon sa kotkot an mga bilanggo, asin lalaomon sa kalabos; asin pakalihis nin dakol na aldaw tatawan sinda nin atension. Asin an kabilogan nin bulan nataranta, asin an nagsisinag na saldang nasupog, huli ta si Jehova nin mga hukbo nagin hade na may kamurawayan sa Bukid nin Sion asin sa Jerusalem patin sa atubangan kan saiyang kamagurangan.”—Isaias 24:21-23.
19 An “hukbo kan kaitaasan” puedeng nanonongod sa demonyong “mga namamahala sa kinaban sa kadikloman na ini, . . . sa maraot na mga puersang espiritu sa langitnon na mga lugar.” (Efeso 6:12) An mga ini nagkaigwa nin mapuersang impluwensia sa mga namamahala sa kinaban. (Daniel 10:13, 20; 1 Juan 5:19) An saindang pasohan irayo an mga tawo ki Jehova asin sa saiyang dalisay na pagsamba. Nagin mapanggana nanggad sinda sa pagtentar sa Israel na sunodon an maraot na mga gibo kan mga nasyon na nakapalibot sa sainda asin sa siring angay na mag-ako kan banal na paghokom nin Dios! Alagad si Satanas asin an saiyang mga demonyo maninimbag sa Dios kun itao na nia an saiyang atension sa sainda asin sa mga namamahala sa daga, “sa mga hade kan daga na nasa ibabaw kan daga,” na inimpluwensiahan ninda na tumangon an Dios asin lapason an saiyang mga ley. (Kapahayagan 16:13, 14) Sa simbolikong pananaram, sinabi ni Isaias na sinda titiponon asin “lalaomon sa kalabos.” “Pakalihis nin dakol na aldaw,” tibaad kun butasan na nin temporaryo si Satanas asin an saiyang mga demonyo (alagad bako an “mga hade kan daga na nasa ibabaw kan daga”) sa katapusan kan Sangribong Taon na Paghade ni Jesu-Cristo, itatao sa sainda nin Dios an pangultimong padusa na angay sa sainda.—Kapahayagan 20:3, 7-10.
20. Pareho kan suanoy asin sa presenteng mga panahon, paano asin kasuarin “nagin hade” si Jehova?
20 Sa siring an kabtang na ini kan hula ni Isaias nagtao sa mga Judio nin makangangalas na garantiya. Sa itinalaan na panahon ni Jehova, pangyayarihon nia an pagbagsak kan suanoy na Babilonya asin ibabalik an mga Judio sa saindang dagang tinuboan. Kan 537 B.C.E., kan ipaheling na nia an saiyang kapangyarihan asin soberaniya sa paaging ini para sa saiyang banwaan, masasabi nanggad mapadapit sa sainda: “An saimong Dios nagin hade na!” (Isaias 52:7) Sa presenteng mga panahon, si Jehova “nagin hade” kan 1914 kan patukawon nia si Jesu-Cristo bilang Hade sa Saiyang langitnon na Kahadean. (Salmo 96:10) Sia man “nagin hade” kan 1919 kan ipaheling nia an kapangyarihan kan saiyang pagkahade paagi sa pagpatalingkas sa espirituwal na Israel hale sa pagkaoripon sa Dakulang Babilonya.
21. (a) Paanong ‘an kabilogan nin bulan matataranta asin an nagsisinag na saldang masusupog’? (b) Anong nag-aaningal na pangapodan an magkakaigwa nin pinakadakulang kaotoban?
21 Si Jehova sa giraray ‘magigin hade’ kun taposon na nia an Dakulang Babilonya asin an bilog na maraot na sistemang ini nin mga bagay. (Zacarias 14:9; Kapahayagan 19:1, 2, 19-21) Pagkatapos, an pamamahala kan Kahadean ni Jehova magigin kahangahangang marhay kaya an maliwanag na kabilogan nin bulan kun banggi ni an nagsisinag na saldang sa kaodtohan dai makapapantay sa kamurawayan kaiyan. (Ikomparar an Kapahayagan 22:5.) An mga iyan masusupog, sabi ngani, na ikomparar an saindang sadiri sa mamuraway na si Jehova nin mga hukbo. Si Jehova mareynar na supremo. An saiyang makakamhan sa gabos na kapangyarihan asin kamurawayan maheheling kan gabos. (Kapahayagan 4:8-11; 5:13, 14) Kanigoan kamakangangalas na paglaom! Sa panahon na iyan, an pangapodan kan Salmo 97:1 maaningal sa bilog na daga sa pinakadakulang kaotoban kaiyan: “Si Jehova mismo nagin hade! Mag-ogma an daga. Maggayagaya an dakol na isla.”