Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan II

Kapitulo Kinse: Naggagayagaya an Baog na Babae

Isaias 54:1-17

 1. Taano ta hinihimuyawot ni Sara na magkaaki, asin ano an saiyang eksperyensia mapadapit digdi?

HINIMUYAWOT ni Sara na magkaaki. Makamomondo, sia baog, asin makologon sa boot nia iyan. Kan kaaldawan nia, ibinibilang na sarong katuyawan an pagigin baog, alagad labi pa dian an ikinakolog nin boot ni Sara. Hinihimuyawot niang maheling an kaotoban kan panuga nin Dios sa saiyang agom. Si Abraham magigin ama nin sarong banhi na magigin bendisyon sa gabos na pamilya sa daga. (Genesis 12:1-3) Minsan siring, pakalihis nin dakol na dekada poon kan ipinanuga iyan nin Dios, mayo pa man giraray sindang aki. Guminurang na si Sara asin nagdanay na daing aki. Kun beses, tibaad iniisip nia na nagin daing kamanungdanan an saiyang paglaom. Pero sarong aldaw, naribayan nin kagayagayahan an saiyang pagkadesesperar!

 2. Taano ta maninigo kitang magin interesado sa hula na nakasurat sa Isaias kapitulo 54?

² Tinatabangan kita kan kamugtakan ni Sara na masabotan an hula na nakasurat sa Isaias kapitulo 54. Duman kinakaolay an Jerusalem na garo baga ini baog na babae na naeksperyensiahan an dakulang kagayagayahan nin pagkaigwa nin dakol na aki. Paagi sa paglaladawan sa saiyang suanoy na banwaan sa kabilogan bilang saiyang agom na babae, ipinaheheling ni Jehova an saiyang kapadangatan sa sainda. Dugang pa, an kapitulong ini sa Isaias nakatatabang sa sato na ihayag an sarong importanteng aspekto kan inaapod kan Biblia na “sagradong hilom.” (Roma 16:​25, 26) Kun siisay an “babae” asin an saiyang mga eksperyensia na sinabi sa hulang ini nagtatao nin mahalagang liwanag manongod sa dalisay na pagsamba ngonyan.

Ipinamidbid an “Babae”

 3. Taano ta magkakaigwa nin dahelan na maggayagaya an “babae”?

³ An kapitulo 54 may maogmang pagpopoon: “‘Kumurahaw kang may kagayagayahan, ikang baog na babae na dai nag-aki! Mag-ogma ka na may magayagayang kurahaw asin kumurahaw ka sa halangkaw na boses, ika na dai nakamate nin kolog nin pangangaki, huli ta an mga aki kan sarong pinabayaan dakol pa kisa mga aki kan babaeng may kagsadiring agom na lalaki,’ an sabi ni Jehova.” (Isaias 54:1) Seguradong ogmahon si Isaias na sabihon an mga tataramon na ini! Asin kanigoan na karangahan an itatao kan kaotoban kaiyan sa mga Judiong nadistiero sa Babilonya! Kan panahon na idto an Jerusalem gaba pa. Sa punto de vista nin tawo, garo mayo nang paglaom na pag-eerokan pa liwat ini, kun paanong an sarong baog na babae sa parate dai na nag-aasang magkaaki pa sa saiyang pagkagurang. Alagad an “babae” na ini tatawan nin dakulang bendisyon sa saiyang ngapit​—magkakaaki sia. An Jerusalem mapapano nin kagayagayahan. Mapapano giraray sia nin “mga aki,” o mga nag-eerok.

 4. (a) Paano kita tinatabangan ni apostol Pablo na masabotan na an Isaias kapitulo 54 igwa nanggad nin mas dakulang kaotoban kisa kan kaotoban kaiyan kan 537 B.C.E.? (b) Ano an “Jerusalem na nasa itaas”?

⁴ Tibaad dai ini aram ni Isaias, alagad an saiyang hula magkakaigwa nin labi sa sarong kaotoban. Si apostol Pablo nagkotar sa Isaias kapitulo 54 asin ipinaliwanag na an “babae” nangangahulogan nin sarong bagay na orog pa nanggad na mahalaga kisa daganon na siudad nin Jerusalem. Sia nagsurat: “An Jerusalem na nasa itaas hiwas, asin sia an satong ina.” (Galacia 4:26) Ano ining “Jerusalem na nasa itaas”? Malinaw nanggad na bako an siudad nin Jerusalem sa Dagang Panuga. Daganon an siudad na iyan, bakong “nasa itaas” sa langitnon na rona. An “Jerusalem na nasa itaas” iyo an langitnon na “babae” nin Dios, an saiyang organisasyon nin makapangyarihan na espiritung mga linalang.

 5. Sa simbolikong drama na nasambitan sa Galacia 4:22-31, siisay an ilinaladawan ni (a) Abraham? (b) Sara? (c) Isaac? (d) Agar? (e) Ismael?

⁵ Pero, paanong si Jehova may duwang simbolikong babae​—sarong langitnon asin an saro pa daganon? Igwa daw nin pagkakasarongatan digdi? Mayo man. Ipinaheheling ni apostol Pablo na nakadepende an simbag sa makahulang paglaladawan na itinatao kan pamilya ni Abraham. (Galacia 4:22-31; helingon an “An Pamilya ni Abraham​—Sarong Makahulang Paglaladawan,” sa pahina 25.) Si Sara, an “hiwas na babae” asin agom ni Abraham, naglaladawan sa garo agom na organisasyon ni Jehova na kompuesto nin espiritung mga linalang. Si Agar, sarong oripon na babae asin sekondaryong agom, o sambay ni Abraham, naglaladawan sa daganon na Jerusalem.

 6. Sa anong sentido nag-agi nin halawig na panahon nin pagkabaog an langitnon na organisasyon nin Dios?

⁶ Paagi sa impormasyon na iyan, naheheling na niato an hararom na kahulogan kan Isaias 54:1. Pakalihis nin dakol na dekada nin pagkabaog, ipinangaki ni Sara si Isaac kan sia 90 anyos. Kaagid kaiyan, an langitnon na organisasyon ni Jehova nag-agi man nin halawig na panahon nin pagkabaog. Duman pa sana sa Eden, nanuga na si Jehova na imumundag kan saiyang “babae” an “banhi.” (Genesis 3:15) Pakalihis nin labing 2,000 na taon, nakipagtipan si Jehova ki Abraham mapadapit sa panugang Banhi. Alagad an langitnon na “babae” nin Dios kinaipuhan na maghalat nin dakol nanggad na siglo bago imundag an Banhi na iyan. Sa ibong kaiyan, nagdatong an panahon na an mga aki kan dating “baog na babae” na ini mas dakol pa kisa kan sa Israel sa laman. An ilustrasyon kan baog na babae tinatabangan kitang masabotan kun taano ta galagang marhay an mga anghel na maheling mismo an pagdatong kan ihinulang Banhi. (1 Pedro 1:12) Kasuarin iyan nangyari sa katapustapusi?

 7. Kasuarin nagkaigwang dahelan na maggayagaya an “Jerusalem na nasa itaas,” siring kan ihinula sa Isaias 54:​1, asin taano ta siring an simbag nindo?

⁷ An pagkamundag ni Jesus bilang tawo tunay nanggad na sarong okasyon para maggayagaya an mga anghel. (Lucas 2:9-14) Alagad bako iyan an pangyayari na ihinula sa Isaias 54:1. Si Jesus nagin espirituwal na aki kan “Jerusalem na nasa itaas” kaidto sanang sia pinaniaki sa banal na espiritu kan 29 C.E., na hayagan na rinekonoser nin Dios mismo bilang saiyang “Aki, an namomotan.” (Marcos 1:​10, 11; Hebreo 1:5; 5:​4, 5) Kaidto sana nagkaigwa nin dahelan na maggayagaya an langitnon na “babae” nin Dios, bilang kaotoban kan Isaias 54:1. Sa katapustapusi iminundag nia an ipinanugang Banhi, an Mesiyas! Tapos na an pagkabaog nia sa laog nin dakol na siglo. Minsan siring, bako pa iyan an katapusan kan saiyang paggayagaya.

Kadakoldakol na Aki Para sa Baog na Babae

 8. Taano ta may dahelan na maggayagaya an langitnon na “babae” nin Dios pakatapos na imundag an ipinanugang Banhi?

⁸ Pagkagadan ni Jesus asin an suminunod na pagkabuhay nia liwat, magayagayang inako liwat kan langitnon na “babae” nin Dios an inooyonan na Aki na ini bilang “an panganay sa mga gadan.” (Colosas 1:18) Dangan pinonan niang magmundag nin dugang pang espirituwal na mga aki. Kan Pentecostes 33 C.E., mga 120 parasunod ni Jesus an linahidan nin banal na espiritu, na paagi kaiyan sinda inampon bilang kairibang paramana ni Cristo. Paghaloyhaloy kan aldaw man sanang idto 3,000 pa an nadagdag. (Juan 1:12; Gibo 1:13-15; 2:1-4, 41; Roma 8:14-16) An grupong ini nin mga aki padagos na nagdakol. Durante kan enot na mga siglo kan pag-apostasiya kan Kakristianohan, nagluya nanggad an pag-oswag. Minsan siring, nagbago iyan kan ika-20 siglo.

9, 10. Ano an magigin kahulogan kan instruksion na ‘pahiwason an lugar kan tolda’ para sa sarong babae kan suanoy na panahon na nag-iistar sa tolda, asin taano ta ini panahon nin paggayagaya para sa siring na babae?

⁹ Si Isaias nagpadagos sa paghula manongod sa sarong peryodo nin pambihirang pag-oswag: “Pahiwasa an lugar kan saimong tolda. Asin paignitan sa sainda an mga trapal kan saimong tabernakulong grande. Dai ka magduwaduwa. Palabaa an mga lubid kan saimong tolda, asin pasariga an mga taldok kan saimong tolda. Huli ta magkakagirisi ka sa too asin sa wala, asin an saimong aki sasadirihon minsan an mga nasyon, patin eerokan ninda pati an gabang mga siudad. Dai ka matakot, huli ta dai ka mamumugtak sa kasusupgan; asin dai ka mapasupog, huli ta dai ka mahahayo. Huli ta malilingawan mo pati an mga kasusupgan kan saimong pagkabarobata, asin an pag-olog-olog sa saimong nagpapadagos na pagkabalo dai mo na magigirumdoman.”​—Isaias 54:2-4.

¹⁰ An Jerusalem kinakaolay digdi na garo sarong agom asin ina na nakaistar sa tolda, na siring ki Sara. Kun binebendisyonan nin pagdakula nin pamilya, panahon na para sa siring na ina na asikasohon an pagpapahiwas kan saiyang harong. Kaipuhan niang labaan an mga trapal asin lubid kan tolda asin pasarigon an mga taldok kan tolda sa bagong namumugtakan kaini. Ini maogmang trabaho para sa saiya, asin sa siring na sibot na panahon, tibaad madali sanang malingawan nia an dakol na taon na sia nag-iisip na may paghadit kun baga magkakaaki pa sia tanganing magpadagos an linahe kan pamilya.

11. (a) Paano binendisyonan an langitnon na “babae” nin Dios kan 1914? (Helingon an nota sa ibaba.) (b) Poon kan 1919, anong mga bendisyon an naeksperyensiahan kan mga linahidan digdi sa daga?

¹¹ An daganon na Jerusalem binendisyonan nin siring na panahon nin pagkosog giraray pakatapos kan pagkadistiero sa Babilonya. An “Jerusalem na nasa itaas” orog pa nganing binendisyonan.a Partikularmente poon kan 1919, uminoswag an saiyang linahidan na “aki” sa saindang bago pa sanang makabalik na espirituwal na kamugtakan. (Isaias 61:4; 66:8) ‘Sinadiri ninda an mga nasyon’ sa dahelan na nakalakop sinda sa dakol na ibang kadagaan tanganing hanapon an gabos na maayon sa saindang espirituwal na pamilya. Bilang resulta, nagkaigwa nin marikason na pag-oswag sa pagtipon kan linahidan na mga aki. An saindang ultimong bilang na 144,000 minalataw na nakompleto kaidtong mga 1935. (Kapahayagan 14:3) Kan panahon na idto an konsentrasyon kan paghuhulit bako nang sa pagtipon kan mga linahidan. Pero an paghiwas dai natapos sa mga linahidan.

12. Apuera sa mga linahidan, siisay pa an tinipon sa Kristianong kongregasyon poon kan mga taon nin 1930?

¹² Ihinula mismo ni Jesus na apuera sa saiyang “sadit na aripompon” nin linahidan na mga tugang, magkakaigwa man sia nin “ibang karnero” na kaipuhan ilaog sa toril nin tunay na mga Kristiano. (Lucas 12:32; Juan 10:16) Minsan ngani dai kabilang sa linahidan na mga aki kan “Jerusalem na nasa itaas,” an fiel na kairibang ini kan linahidan igwa nin mahalaga asin haloy nang ihinula na kabtang. (Zacarias 8:23) Poon kan mga taon nin 1930 sagkod ngonyan, sarong “dakulang kadaklan” ninda an natipon na, na nagresulta sa dai pa nangyari kaidto na paghiwas kan Kristianong kongregasyon. (Kapahayagan 7:​9, 10) Ngonyan minilyon na an kabilangan kan dakulang kadaklan na iyan. Huli sa gabos na paghiwas na ini nagkaigwa nin apretadong pangangaipo para sa dakol pang Kingdom Hall, Assembly Hall, asin mga pasilidad sa sangang opisina. Garo baga orog pang nagin angay an mga tataramon ni Isaias. Kanigoan na pribilehio na magin kabtang kan ihinulang paghiwas na iyan!

Sarong Ina na Nagmamakolog sa Saiyang mga Aki

13, 14. (a) Ano an garo baga depisil saboton may koneksion sa nagkapirang pananaram na isinabi sa langitnon na “babae” nin Dios? (b) Anong pakarorop an makukua niato sa paggamit nin Dios sa relasyon nin pamilya bilang paglaladawan?

¹³ Naheling niato na sa mas dakulang kaotoban, an “babae” sa hula nagrerepresentar sa langitnon na organisasyon ni Jehova. Alagad pakatapos mabasa an Isaias 54:​4, tibaad maghapot kita kun paano nag-agi nin kasusupgan o pag-olog-olog an organisasyon na iyan nin espiritung mga linalang. An sunod na mga bersikulo nagsasabi na an “babae” nin Dios hahaboan, magsasakit nin makuri, asin sasalakayon. Pagugurobgutobon pa ngani nia an Dios. Paano puedeng umaplikar an siring na mga bagay sa sarong organisasyon nin sangkap na espiritung mga linalang na dai noarin man nagkasala? An simbag nakadepende sa natural na kamugtakan nin pamilya.

¹⁴ Ginagamit ni Jehova an relasyon nin pamilya​—agom na lalaki asin babae, ina asin mga aki​—tanganing ikapasabot an hararom na espirituwal na mga katotoohan huli ta an siring na mga simbolo makahulogan sa mga tawo. Saen man sagkod o ano man na klase an mga naeksperyensiahan niato sa sato mismong pamilya, posibleng may ideya kita manongod sa kun ano talaga an sarong mapangganang pag-agoman o marahay na relasyon nin magurang asin aki. Kun siring, malinawon nanggad na itinotokdo sa sato ni Jehova na sia may mamomoton, dayupot, asin nagtitiwalang relasyon sa saiyang kadakoldakol na kaburunyogan nin espiritung mga lingkod! Asin kahangahanga nanggad na itinotokdo nia sato na an saiyang langitnon na organisasyon nagmamakolog sa linahidan nin espiritung mga aki kaiyan digdi sa daga! Kun nagdudusa an mga lingkod na tawo, nagdudusa man an fiel na mga lingkod sa langit, an “Jerusalem na nasa itaas.” Kaagid kaiyan, si Jesus nagsabi: “Huli ta ginibo nindo iyan sa saro sa pinakasadangoton kaining sakong [linahidan nin espiritung] mga tugang, ginibo nindo iyan sa sako.”​—Mateo 25:40.

15, 16. Ano an enot na kaotoban kan Isaias 54:​5, 6, asin ano an mas dakulang kaotoban?

¹⁵ Kun siring, bakong makangangalas na an kadaklan na isinabi sa langitnon na “babae” ni Jehova maheheling sa mga inaagihan kan saiyang mga aki digdi sa daga. Pensaron an mga tataramon na ini: “‘An saimong Kaharohalangkaweng Kaggibo iyo an saimong kagsadiring agom na lalaki, na Jehova nin mga hukbo an saiyang ngaran; asin an Banal kan Israel iyo an saimong Paratubos. An Dios kan bilog na daga an iaapod sa saiya. Huli ta inapod ka ni Jehova na garo ka sarong agom na babae na biyong pinabayaan asin kinolgan sa espiritu, asin siring sa agom na babae sa panahon nin pagkahoben na hinaboan pagkatapos,’ an sabi kan saimong Dios.”​—Isaias 54:​5, 6.

¹⁶ Siisay an agom na babae na kinakaolay digdi? Sa enot na kaotoban, an Jerusalem, na nagrerepresentar sa banwaan nin Dios. Durante kan saindang 70 taon na pagkadistiero sa Babilonya, magsasaboot sinda na garo baga hinaboan na sinda ni Jehova asin biyo nang pinabayaan. Sa mas dakulang kaotoban, an mga tataramon ipinanonongod sa “Jerusalem na nasa itaas” asin sa eksperyensia kaini na sa katapustapusi imundag an “banhi” bilang kaotoban kan Genesis 3:15.

Temporaryo Sanang Disiplina, Daing Sagkod na mga Bendisyon

17. (a) Paano makaeeksperyensia nin “sobrang” gurobgutob nin Dios an daganon na Jerusalem? (b) Ano an “sobrang” naeksperyensiahan kan mga aki kan “Jerusalem na nasa itaas”?

¹⁷ An hula nagpapadagos: “‘Sa kadikit na panahon lubos takang pinabayaan, alagad sa darakulang pagkaherak ika sakuyang titiponon. Sa sobrang gurobgutob itinago ko an sakong lalauogon sa saimo sa kadikit na panahon, alagad sa mamomoton na kabootan sagkod sa panahon na daing talaan maheherak ako sa saimo,’ an sabi kan saimong Paratubos, si Jehova.” (Isaias 54:​7, 8) An daganon na Jerusalem sinanop nin “sobrang” gurobgutob nin Dios kan sumalakay an hukbo nin Babilonya kan 607 B.C.E. An pagkadistiero nia nin 70 taon puedeng garo baga halawig. Pero, an siring na mga pagbalo “kadikit na panahon” sana kun ikokomparar sa daing sagkod na mga bendisyon na nakatagama para sa mga naghihimate sa disiplina. Kaagid kaiyan, an linahidan na mga aki kan “Jerusalem na nasa itaas” nagsaboot na sinda garo baga nalunosan kan “sobrang” kaanggotan nin Dios kan itinogot ni Jehova na sinda salakayon kan politikal na mga elemento sa sutsut kan Dakulang Babilonya. Alagad garo madalion sana nanggad an disiplinang iyan kan huri, kun ikokomparar sa kasunod na panahon nin espirituwal na mga bendisyon poon kan 1919!

18. Anong mahalagang prinsipyo an puedeng mamansayan mapadapit sa grabeng kaanggotan ni Jehova sa saiyang banwaan, asin paano ini puedeng makaapektar sa sato personalmente?

¹⁸ An mga bersikulong ini nagpapahayag nin saro pang dakulang katotoohan​—an grabeng kaanggotan nin Dios madaling mawara, alagad an saiyang pagkaherak nagpapadagos sagkod lamang. An saiyang kaanggotan nag-aarab-adab tumang sa salang gibo, alagad iyan pirmeng kontrolado, pirmeng may katuyohan. Asin kun aakoon niato an disiplina ni Jehova, an saiyang kaanggotan “sa kadikit na panahon” sana, dangan nawawara na. Nariribayan iyan kan saiyang “darakulang pagkaherak”​—an saiyang pagpapatawad asin an saiyang mamomoton na kabootan. An mga ini “sagkod sa panahon na daing talaan.” Kun siring, kun kita makakomiter nin kasalan, dai kita noarin man mag-alangan na magsolsol asin humagad nin tawad sa Dios. Kun an kasalan magabat, maninigo na kita dumolok tolos sa kamagurangan sa kongregasyon. (Santiago 5:14) Totoo, tibaad kaipuhan an disiplina, asin tibaad iyan masakit akoon. (Hebreo 12:11) Alagad iyan magigin madali sana kun ikokomparar sa daing sagkod na mga bendisyon na madatong dahel sa pag-ako kan kapatawadan ni Jehova Dios!

19, 20. (a) Ano an tipan nin hablondawani, asin ano an koneksion kaiyan sa mga desterrado sa Babilonya? (b) An “tipan nin katoninongan” nagtatao nin anong asegurasyon para sa linahidan na mga Kristiano ngonyan?

¹⁹ Si Jehova nagtatao ngonyan nin nakararangang pag-asegurar giraray sa saiyang banwaan: “‘Kapareho sana ini kan kaaldawan ni Noe sa sako. Kun paanong ako suminumpa na an mga tubig ni Noe dai na makakalantop sa daga, suminumpa man ako na dai na ako maggugurobgutob sa saimo ni sasawayon taka man. Huli ta an mga bukid mahahale, asin an mga bulod mismo magkakataranyog, alagad an sakong mamomoton na kabootan mismo dai hahaleon sa saimo, ni an sakong tipan nin katoninongan mismo matatanyog,’ an sabi ni Jehova, an Saro na may pagkaherak sa saimo.” (Isaias 54:​9, 10) Pakatapos kan Delubyo, an Dios nakipagtipan​—kun beses inaapod na tipan nin hablondawani​—ki Noe asin sa gabos na iba pang nabubuhay na kalag. Nanuga si Jehova na dai na nia lalaglagon an daga paagi sa panglobong baha. (Genesis 9:8-17) Ano daw an boot sabihon kaiyan ki Isaias asin sa saiyang banwaan?

²⁰ Nakararangang maaraman na an padusa na dapat nindang saparon​—an 70 taon na pagkadistiero sa Babilonya​—sarong beses sanang mangyayari. Pagkatapos kaiyan, dai na iyan maootro. Pakatapos kaiyan, magkakaepekto na an “tipan nin katoninongan” nin Dios. An termino sa Hebreo na “katoninongan” bako sanang nangangahulogan nin kawaran nin guerra kundi patin pagkaigwa nin gabos na klase nin marahay na kamugtakan. Para sa Dios permanente an tipan na ini. Mas magigin marikas pa an pagkawara kan mga bulod asin bukid kisa katapusan kan saiyang mamomoton na kabootan sa saiyang fiel na banwaan. Makamomondo, an saiyang daganon na nasyon sa kahurihurihi dai makakaotob kan kabtang ninda sa tipan asin raraoton an sadiring katoninongan ninda paagi sa paghabo sa Mesiyas. Minsan siring, mas marahay an nagin kamugtakan kan mga aki kan “Jerusalem na nasa itaas.” Kun matapos na an masakit na peryodo nin pagdisiplina sa sainda, makaseseguro sinda sa proteksion nin Dios.

An Espirituwal na Katiwasayan kan Banwaan nin Dios

21, 22. (a) Taano ta sinasabing nagsasakit asin dinaradara nin bagyo an “Jerusalem na nasa itaas”? (b) An maogmang kamugtakan kan langitnon na “babae” nin Dios mangangahulogan nin ano mapadapit sa saiyang “aki” sa daga?

²¹ Nagpadagos si Jehova sa paghula nin katiwasayan para sa saiyang fiel na banwaan: “O babaeng nagsasakit, dara-dara kan bagyo, dai nin karangahan, uya ibubugtak ko paagi sa matagas na halo an saimong mga gapo, asin ibubugtak ko an saimong mga pundasyon na may mga safiro. Asin gigibohon kong rubi an saimong mga torre, asin garo kalayo asin namumulang gapo an saimong mga tata, asin kawiliwiling mga gapo an gabos mong sagkodan. Asin an gabos mong aki magigin mga tawong tinokdoan ni Jehova, asin an katoninongan kan saimong mga aki magigin abunda. Ika marigon na mapatitindog sa katanosan. Mararayo ka sa pan-aapi​—huli ta mayo kang katatakotan​—asin sa ano man na nakasisindak, huli ta dai iyan marani sa saimo. Kun may siisay man na sumalakay, iyan bakong huli sa mga pagboot ko. An siisay man na masalakay sa saimo mapupukan huli ngani sa saimo.”​—Isaias 54:11-15.

²² Siempre, an “babae” ni Jehova sa rona nin mga espiritu dai noarin man direktang nagsakit o dinaradara nin bagyo. Alagad sia nagdusa kan an saiyang linahidan na “aki” sa daga nagdusa, nangorogna kan sinda nasa espirituwal na pagkabihag durante kan peryodo nin 1918-19. Sa kabaliktaran, kun pinamumuraway an langitnon na “babae,” ipinaheheling man kaini an kaagid na kamugtakan na nangyayari sa saiyang mga aki. Kun siring, estudyare an mamuraway na paglaladawan sa “Jerusalem na nasa itaas.” An mahalagang marhay na mga gapo sa mga tata, an mamahalon na “matagas na halo,” an mga pundasyon, asin an mga sagkodan pa ngani nagsusuherir, siring kan sinabi nin sarong reperensia, nin “kagayonan, pagigin kahangahanga, kadalisayan, kakosogan, asin karigonan.” Ano an magiya sa linahidan na mga Kristiano sa siring na tiwasay asin maogmang kamugtakan?

23. (a) An pagigin “tinokdoan ni Jehova” nagkaigwa nin anong epekto sa linahidan na mga Kristiano sa huring mga aldaw? (b) Sa anong sentido na an banwaan nin Dios binendisyonan nin ‘mga sagkodan na kawiliwiling mga gapo’?

²³ An bersikulo 13 kan Isaias kapitulo 54 nagtatao nin paliwanag​—an gabos ‘totokdoan ni Jehova.’ Iinaplikar ni Jesus mismo an mga tataramon kan bersikulong ini sa saiyang linahidan na mga parasunod. (Juan 6:45) Ihinula ni propeta Daniel na durante kan “panahon [na ini] kan katapusan,” an linahidan bebendisyonan nin abundang tunay na kaaraman asin espirituwal na pakarorop. (Daniel 12:​3, 4) An siring na pakarorop nagpangyari sa sainda na pangenotan an pinakadakulang edukasyonal na kampanya sa kasaysayan, na pinalalakop an katokdoan nin Dios sa bilog na daga. (Mateo 24:14) Kadungan kaiyan, tinabangan sinda kan siring na pakarorop na masabotan an kalaenan kan tunay na relihion asin kan falso. Nasasambitan sa Isaias 54:12 an ‘mga sagkodan na kawiliwiling mga gapo.’ Poon kan 1919, an mga linahidan tinawan ni Jehova nin mas malinaw na pakasabot sa mga sagkodan​—an mga linya nin espirituwal na demarkasyon​—na nagpapalaen sa sainda sa falsong relihion asin sa maraot na mga elemento kan kinaban. (Ezequiel 44:23; Juan 17:14; Santiago 1:27) Sa siring sinda ilinaen bilang sadiring banwaan nin Dios.​—1 Pedro 2:9.

24. Paano niato seseguradohon na kita natotokdoan ni Jehova?

²⁴ Sa siring, marahay na hapoton nin balang saro sa sato an saiyang sadiri, ‘Ako daw tinotokdoan ni Jehova?’ Dai kita automatikong nag-aako kan siring na pagtotokdo. Dapat kitang maghingoa. Kun babasahon niato nin regular an Tataramon nin Dios asin maghohorophorop dian patin kun kita mag-ako nin instruksion paagi sa pagbasa kan literaturang basado sa Biblia na ipinupublikar kan “fiel asin may diskresion na oripon” asin paagi sa pag-andam asin pag-atender sa Kristianong mga pagtiripon, tunay nanggad na kita matotokdoan ni Jehova. (Mateo 24:45-47) Kun hihingoahon niatong iaplikar an satong nanonodan asin magdanay na puka asin mapagbantay sa espirituwal, an pagtotokdo nin Dios gigibohon kitang napapalaen sa mga nasa daing Dios na kinaban na ini. (1 Pedro 5:​8, 9) Orog pa dian, tatabangan kita kaiyan na ‘rumani sa Dios.’​—Santiago 1:22-25; 4:8.

25. Ano an kahulogan kan panuga nin Dios na katoninongan para sa saiyang banwaan sa presenteng panahon?

²⁵ Ipinaheheling man kan hula ni Isaias na an mga linahidan binendisyonan man nin abundang katoninongan. Nangangahulogan daw ini na sinda dai noarin man sinasalakay? Dai, kundi nagtatao an Dios nin asegurasyon na dai nia ipagboboot an siring na mga pagsalakay ni totogotan man nia iyan na magin mapanggana. Mababasa niato: “‘Uya! Ako mismo an naglalang sa panday, an saro na naghahayop sa kalayo kan baga asin nagluluwas nin sarong armas bilang saiyang pinanday. Ako man mismo an naglalang kan tawong mapanlaglag para sa gibohon na pangagaba. An ano man na armas na gibohon tumang sa saimo dai magkakaepekto, asin an arin man na dila na tumindog tumang sa saimo sa paghokom saimong kokondenaron. Iyo ini an rogaring na panonondon kan mga lingkod ni Jehova, asin an saindang katanosan gikan sa sako,’ an sabi ni Jehova.”​—Isaias 54:​16, 17.

26. Taano ta nakaaasegurar giraray na maaraman na si Jehova an Kaglalang kan bilog na katawohan?

²⁶ Sa ikaduwang beses sa kapitulong ini kan Isaias, ipinagirumdom ni Jehova sa saiyang mga lingkod na sia an Kaglalang. Bago kaini, sinabihan nia an saiyang simbolikong agom na babae na sia an saiyang “Kaharohalangkaweng Kaggibo.” Ngonyan sinasabi nia na sia an Kaglalang kan bilog na katawohan. Ilinaladawan kan bersikulo 16 an sarong nagpapanday nin metal na hinahayopan an mga baga sa saiyang lukasan mantang ginigibo nia an saiyang mga armas na panlaglag asin an sarong guerrero, sarong “tawong mapanlaglag para sa gibohon na pangagaba.” An siring na mga tawo puedeng magin sarong nakakatakot na ladawan sa saindang kapwa tawo, alagad paano sinda posibleng umasa na manggana tumang sa mismong Kaglalang sa sainda? Kaya ngonyan, dawa kun sumalakay an pinakamakapangyarihan na mga puersa sa kinaban na ini sa banwaan ni Jehova, mayo sindang pag-asang magkamit nin lubos na kapangganahan. Paano mangyayari iyan?

27, 28. Sa ano kita makasesegurado sa mga panahon na ini nin kapurisawan, asin taano ta aram niato na magigin daing epekto an mga pagsalakay ni Satanas tumang sa sato?

²⁷ Nakalihis na an panahon para sa kapahapahamak na pagsalakay tumang sa banwaan nin Dios asin sa saindang pagsamba sa espiritu asin katotoohan. (Juan 4:​23, 24) Tinogotan ni Jehova na makagibo nin sarong pagsalakay an Dakulang Babilonya na nagin mapanggana nin temporaryo. Sa halipot na panahon, naheling kan “Jerusalem na nasa itaas” na an saiyang aki haros napasilensio kan garo baga uminontok na an paghuhulit sa daga. Dai na noarin man maootro ini! Ngonyan sia nagpapakagayagaya sa saiyang mga aki, huli ta sinda, sa espirituwal na sentido, dai madadaog. (Juan 16:33; 1 Juan 5:4) Iyo, may mga pansalakay na armas na hinaman tumang sa sainda, asin magkakaigwa nin iba pa. (Kapahayagan 12:17) Alagad an mga ini dai nagkaepekto asin dai magkakaepekto. Si Satanas mayong armas na makadadaog sa pagtubod asin naglalaad na kaigotan kan mga linahidan asin kan saindang kairiba. An espirituwal na katoninongan na ini iyo “an rogaring na panonondon kan mga lingkod ni Jehova,” kaya mayo nin siisay man na makaaagaw kaiyan sa sainda.​—Salmo 118:6; Roma 8:​38, 39.

²⁸ Mayo, mayo nin ano man na magigibo an kinaban ni Satanas tanganing mapapondo an gibohon asin nagdadanay na malinig na pagsamba sa Dios kan saiyang nagdusay na mga lingkod. An linahidan na mga aki kan “Jerusalem na nasa itaas” narangang marhay kan asegurasyon na iyan. Iyo man an mga kaayon kan dakulang kadaklan. Mientras na nadudugangan an satong kaaraman manongod sa langitnon na organisasyon ni Jehova asin sa relasyon kaiyan sa mga nagsasamba sa saiya digdi sa daga, orog man na minakosog an satong pagtubod. Sagkod na makosog an satong pagtubod, magigin daing kamanungdanan an mga armas ni Satanas sa pakikilaban tumang sa sato!

[Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 25]

An Pamilya ni Abraham​—Sarong Makahulang Paglaladawan

Ipinaliwanag ni apostol Pablo na an pamilya ni Abraham nagseserbing simbolikong drama, sarong makahulang paglaladawan kan relasyon ni Jehova sa saiyang langitnon na organisasyon asin sa daganon na nasyon nin Israel na sakop kan Mosaikong tipan nin Ley.​—Galacia 4:22-31.

Si Abraham, bilang payo nin pamilya, nagrerepresentar ki Jehova Dios. Ipinanganganino kan pagigin gikan sa boot ni Abraham na idolot an saiyang mahal na aking si Isaac bilang sarong atang an pagigin gikan sa boot ni Jehova na idolot an saiyang namomotan na Aki bilang sarong atang para sa mga kasalan nin katawohan.​—Genesis 22:1-13; Juan 3:16.

Ilinaladawan ni Sara an langitnon na “agom” nin Dios, an saiyang organisasyon na kompuesto nin espiritung mga linalang. An langitnon na organisasyon na iyan angay na ilinaladawan bilang agom ni Jehova, huli ta ini may dayupot na relasyon ki Jehova, nagpapairarom sa saiyang pagkapayo, asin lubos na nakikikooperar sa pag-otob kan saiyang mga katuyohan. Sia inaapod man na “Jerusalem na nasa itaas.” (Galacia 4:26) An iyo man sanang “babae” an nasambitan sa Genesis 3:​15, asin ilinaladawan sia sa bisyon sa Kapahayagan 12:1-6, 13-17.

Irinerepresentar ni Isaac an espirituwal na Banhi kan babae nin Dios. Sa pangenot, si Jesu-Cristo ini. Minsan siring, nakaiba man sa banhi an linahidan na mga tugang ni Cristo, na inampon bilang espirituwal na mga aki asin nagin kairibang mga paramana ni Cristo.​—Roma 8:15-17; Galacia 3:​16, 29.

Si Agar, na sekondaryong agom, o sambay ni Abraham, sarong oripon. Angay na ilinaladawan nia an daganon na Jerusalem, na sakop kan Ley ni Moises, na nagbubuyagyag sa pagigin oripon sa kasalan asin kagadanan kan gabos na miembro kaiyan. Sinabi ni Pablo na “an Agar . . . nangangahulogan nin Sinai, sarong bukid sa Arabia,” huli ta duman naestablisar an tipan nin Ley.​—Galacia 3:​10, 13; 4:25.

Ilinaladawan ni Ismael, aki ni Agar, an mga Judio kan enot na siglo, an mga aki kan Jerusalem na oripon pa kan Ley ni Moises. Kun paanong linamag ni Ismael si Isaac, linamag man kan mga Judiong idto an mga Kristiano, na linahidan na mga aki kan piguratibong Sara, an “Jerusalem na nasa itaas.” Asin kun paanong pinalayas ni Abraham si Agar asin Ismael, sa katapustapusi isinikwal man ni Jehova an Jerusalem asin an saiyang rebeldeng mga aki.​—Mateo 23:​37, 38.