“An Kagadanan Nahalon Na Sagkod Lamang”
IMAHINARA na nagbabasa kamo nin peryodiko na an pangenot na bareta iyo an nasa itaas imbes na manongod sa sarong sadit na aking babae na naghugot. Siempre, mayo nin peryodiko na nakapagsabi nin siring kasuarin man. Alagad an mga tataramon sa itaas yaon nanggad sa sarong libro na rinibong taon na an edad—an Biblia.
Sa Kasuratan, malinaw na ipinapaliwanag an kagadanan. Apuera kaini, bako sanang ihinahayag kan Biblia kun taano ta nagagadan kita kundi ipinapaliwanag man kaiyan an kamugtakan kan mga gadan asin itinatao an paglaom para sa nagadan niatong mga mahal sa buhay. Sa katapustapusi, sinasabi kaiyan an manongod sa sarong importanteng panahon na posible nang ibareta: “An kagadanan nahalon na sagkod lamang.”—1 Corinto 15:54.
Ipinapaliwanag kan Biblia an kagadanan sa pamilyar imbes na sa misteryosong pananaram. Halimbawa, paorootrong iinaagid kaiyan an pagkagadan sa ‘pagtorog,’ asin ilinaladawan kaiyan an mga gadan bilang “natotorog sa kagadanan.” (Salmo 13:3; 1 Tesalonica 4:13; Juan 11:11-14) An kagadanan sinasabi man na sarong “kaiwal.” (1 Corinto 15:26) Mas mahalaga, ipinapasabot sato kan Biblia kun taano an kagadanan ta garo pagtorog, kun taano ta pinapasakitan kan kagadanan an katawohan, asin kun paano dadaogon an kaiwal na ini sa katapustapusi.
Taano ta Nagagadan Kita?
Isinasaysay kan enot na libro kan Biblia kun paano ginibo nin Dios an enot na tawo, si Adan, asin ibinugtak sa sarong paraisong erokan. (Genesis 2:7, 15) Sa kapinonan kan saiyang buhay, si Adan tinawan nin gibohon, kaiba nin sarong estriktong pagbabawal. Mapadapit sa sarong kahoy sa hardin nin Eden, sinabihan sia nin Dios: “Dai ka magkakan dian, huli ta sa aldaw na kumakan ka dian ika siertong magagadan.”a (Genesis 2:17) Huli kaini, nasabotan ni Adan na an kagadanan bakong dai malilikayan. Direktang resulta iyan nin paglapas sa sarong ley nin Dios.
Makaturotriste nanggad, nakisuway si Adan asin an saiyang agom, si Eva. Pinili nindang dai intindihon an kabotan kan saindang Kaglalang, asin inani ninda an mga epekto kaiyan. “Ika kabokabo asin sa kabokabo ka man mabalik,” an sabi nin Dios sa sainda kan sinabi nia an mga resulta kan saindang kasalan. (Genesis 3:19) Sinda nagin grabe an depekto—nagin bakong sangkap. An saindang pagkabakong sangkap, o pagkamakasalan, masagkod sa saindang kagadanan.
An depektong ini—an kasalan—ipinamana man sa mga aki ni Adan asin Eva, an bilog na rasa nin tawo. Sa sarong sentido, iyan garo helang na namamana. Bako sanang iwinara ni Adan an oportunidad na mabuhay na talingkas sa padusa nin kagadanan kundi ipinamana man nia an pagkabakong sangkap sa saiyang mga aki. An pamilya nin tawo nagin bihag kan kasalan. An Biblia nagsasabi: “Kaya ngani, kun paanong paagi sa sarong tawo an kasalan naglaog sa kinaban asin an kagadanan huli sa kasalan, asin sa siring an kagadanan nakalakop sa gabos na tawo huli ta sinda gabos nagkasala.”—Roma 5:12.
“An Kasalan Naglaog sa Kinaban”
An minanang depektong ini, o kasalan, dai maheheling sa irarom nin mikroskopyo. An “kasalan” nanonongod sa sarong kakulangan sa moral asin espirituwal na ipinamana sa sato hale sa enot niatong mga magurang, asin igwa iyan nin pisikal na mga resulta. Minsan siring, ihinahayag kan Biblia na an Dios nagtao nin sarong remedyo. Si apostol Pablo nagpapaliwanag: “An ibinabayad nin kasalan kagadanan, alagad an regalo na itinatao nin Dios buhay na daing katapusan paagi ki Cristo Jesus na satong Kagurangnan.” (Roma 6:23) Sa saiyang enot na surat sa mga taga Corinto, idinagdag ni Pablo an garantiya na makahulogan na marhay para sa saiya: “Kun paanong an gabos nagagadan dian ki Adan, siring man an gabos bubuhayon dian ki Cristo.”—1 Corinto 15:22.
Malinaw nanggad, si Jesu-Cristo igwa nin importanteng marhay na papel sa paghale kan kasalan asin kagadanan. Sinabi nia na nagdigdi sia sa daga ‘tanganing itao an saiyang kalag bilang pantubos na karibay nin dakol.’ (Mateo 20:28) An situwasyon ikakakomparar sa sarong pagkidnap, na dian bubutasan an bihag paagi sana sa pagtao nin espesipikong bayad. Sa kamugtakan na ini, an pantubos na makakapatalingkas sa sato sa kasalan asin kagadanan iyo an sangkap na buhay bilang tawo ni Jesus.b—Gibo 10:39-43.
Tanganing ikatao an pantubos, si Jesus isinugo nin Dios sa daga tanganing iatang an saiyang buhay. “An Dios namoot na gayo sa kinaban na itinao nia an saiyang Aking bugtong, tanganing an lambang nagtutubod sa saiya . . . magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) Bago sia magadan bilang atang, si Cristo ‘nagpatotoo sa katotoohan.’ (Juan 18:37) Asin durante kan saiyang pampublikong ministeryo, inaprobetsaran nia an nagkapirang pangyayari tanganing ihayag an katotoohan manongod sa kagadanan.
“An Aking Babae . . . Nagtotorog”
Bakong bago ki Jesus an kagadanan kan yaon sia digdi sa daga. Namatean nia an kamondoan sa pagkawara nin mga tawo sa palibot nia, asin biyong aram nia na sia mismo magagadan na mayo pa sa panahon. (Mateo 17:22, 23) Minalataw na nagkapirang bulan bago gadanon si Jesus, an saiyang dayupot na katood na si Lazaro nagadan. An pangyayaring iyan nagtatao sa sato nin pakarorop manongod sa pagmansay ni Jesus sa kagadanan.
Pakaresibi tolos kan bareta na si Lazaro gadan na, si Jesus nagsabi: “Si Lazaro na katood niato nagpahingalo, alagad ako maduman tanganing pukawon sia sa pagkatorog.” Naghohona an mga disipulo na kun si Lazaro nagpapahingalo sana, sia maoomayan. Kaya si Jesus sayod na nagsabi: “Si Lazaro nagadan.” (Juan 11:11-14) Malinaw na an pakasabot ni Jesus sa kagadanan garo sana pagtorog. Minsan ngani depisil para sa sato na masabotan an kagadanan, nasasabotan niato an pagtorog. Durante nin sarong nanok na pagtorog sa banggi, mayo kitang pakaaram sa pag-agi nin oras asin sa kun ano an nangyayari sa palibot niato huli ta yaon kita sa kamugtakan nin temporaryong kadaihan nin pag-aram. Arog kaini an eksaktong paliwanag kan Biblia sa kamugtakan kan mga gadan. An Eclesiastes 9:5 nagsasabi: “Kun dapit sa mga gadan, mayo man lamang sinda nin pakaaram.”
Ikinomparar man ni Jesus an kagadanan sa pagtorog huling an mga tawo puedeng pukawon hale sa kagadanan paagi sa kapangyarihan nin Dios. Sa sarong pangyayari, binisita ni Jesus an harong nin sarong napupurisaw na pamilya na nagadanan pa sana nin aking babae. “An aking babae dai nagadan, kundi sia nagtotorog,” an sabi ni Jesus. Dangan dinolok nia an gadan na aking babae asin kinaptan an kamot kaini, asin ini “buminuhat.” Sa ibang pagtaram, sia buminangon hale sa mga gadan.—Mateo 9:24, 25.
Siring man, ibinangon ni Jesus an saiyang katood na si Lazaro hale sa mga gadan. Alagad bago nia gibohon an milagrong iyan, rinanga nia si Marta, an tugang na babae ni Lazaro, paagi sa pagsabi: “An saimong tugang mabangon.” Si Marta may kompiansang suminimbag: “Aram ko na sia mabangon sa pagbuhay liwat sa huring aldaw.” (Juan 11:23, 24) Malinaw nanggad na naglalaom si Marta na gabos na lingkod nin Dios bubuhayon liwat sa sarong panahon sa ngapit.
Ano talaga an ipinaparisa kan pagkabuhay liwat? An termino sa Griego para sa “pagkabuhay liwat” (a·naʹsta·sis) literal na nangangahulogan na “pagtindog.” Nangangahulogan iyan nin pagbangon hale sa mga gadan. Tibaad garo baga masakit paniwalaan ini para sa nagkapira, pero pakapagsabi na an mga gadan makakadangog kan saiyang tingog, si Jesus nagsabi: “Dai kamo magngalas kaini.” (Juan 5:28) An mga pagbuhay liwat na ginibo mismo ni Jesus digdi sa daga nagtatao sa sato nin kompiansa sa panuga kan Biblia na an mga gadan na yaon sa memorya nin Dios mapapagmata sa halawig nindang “pagkatorog.” An Kapahayagan 20:13 naghuhula: “Itinao kan dagat an mga gadan na yaon dian, asin itinao kan kagadanan asin kan Hades [an pankagabsan na lolobngan nin katawohan] an mga gadan na yaon dian.”
An mga gadan daw na ini bubuhayon liwat tangani sanang gumurang asin magadan giraray, kapareho kan nangyari ki Lazaro? Bako iyan an katuyohan nin Dios. Inaasegurar kita kan Biblia na maabot an panahon na “an kagadanan mawawara na,” kaya mayo na nin magurang asin dangan magagadan.—Kapahayagan 21:4.
An kagadanan sarong kaiwal. An rasa nin tawo igwa nin dakol na iba pang kaiwal, siring kan helang asin paggurang, na nagigin dahelan man nin grabeng pagdusa. Nanunuga an Dios na dadaogon nia gabos iyan, na sa katapustapusi tatawan nin sentensia an pinakadakulang kaiwal nin katawohan. “Bilang an ultimong kaiwal, an kagadanan paparaon.”—1 Corinto 15:26.
Kun maotob na an panugang iyan, makakamtan nin mga tawo an sangkap na buhay, na dai na raraoton kan kasalan asin kagadanan. Mientras tanto, puede kitang maranga sa pakaaram na an nagadan niatong mga mahal sa buhay nagpapahingalo, asin kun yaon sinda sa memorya nin Dios, sinda bubuhayon liwat sa itinalaan niang panahon.
An Pakasabot sa Kagadanan Nakakatabang na Magkaigwa nin Kahulogan an Buhay
An malinaw na pakasabot sa kagadanan asin sa paglaom para sa mga gadan puedeng makapabago sa satong punto de vista manongod sa buhay. Labi nang 20 anyos si Ian, na nasambitan sa naenot na artikulo, kan maaraman nia an manongod sa paliwanag kan Biblia sa kagadanan. “Kaidto pa igwa na ako nin malibog na paglaom na an sakong ama yaon sa sarong lugar,” an sabi nia. “Kaya kan maaraman ko na nagtotorog sana sia sa kagadanan, nanluyang marhay an boot ko kan primero.” Minsan siring, kan mabasa ni Ian an panuga nin Dios na bubuhayon nia liwat an mga gadan, labi-labi an saiyang kagayagayahan na maaraman na puede niang maheling giraray an saiyang ama. “Sa kaenot-enote sa sakong buhay, nakamate ako nin katoninongan,” an nagigirumdoman nia. An tamang pakasabot sa kagadanan nagtao sa saiya nin katoninongan nin isip na nagpakalma sa saiyang boot.
Si Clive asin Brenda nagadanan kan saindang 21 anyos na aking lalaki, si Steven, sa grabeng banggaan na nasambitan sa naenot na artikulo. Minsan aram ninda an sinasabi kan Biblia manongod sa kagadanan, laglag pa man giraray an saindang puso huli sa biglang pagkagadan na iyan. Ini huli ta an kagadanan sarong kaiwal, asin an epekto kaiyan makolog. An saindang sono sa Kasuratan na kaaraman manongod sa kamugtakan kan mga gadan luway-luway na nakaina sa saindang kamondoan. Nagsabi si Brenda: “An samong pakasabot manongod sa kagadanan nagpangyari na ikabalik niamo an samong normal na buhay. Siempre, dai minalihis an aldaw na dai mi naiisip an panahon na si Steven mapapagmata sa saiyang nanok na pagtorog.”
“Kagadanan, Haen an Saimong Sogod?”
Malinaw nanggad na an pakasabot sa kamugtakan kan mga gadan makakatabang sa sato na magkaigwa nin timbang na punto de vista sa buhay. An kagadanan dai kaipuhan na magin misteryoso. Puede niatong ikaogma an buhay na mayo kan nangingiring pagkatakot sa kaiwal na ini na garo danay na nanhuhuma sa sato. Asin an pakaaram na dai kaipuhan na taposon nin kagadanan an satong buhay sagkod lamang naghahale kan ano man na kamawotan na mamuhay sa kasingawan, sa paniniwalang “halipoton sana an buhay.” An pakaaram na an satong gadan nang mga mahal sa buhay na yaon sa memorya nin Dios nagtotorog sa kagadanan asin naghahalat nin pagkabuhay liwat puedeng magtao sa sato nin karangahan asin pumukaw kan satong kamawotan na magpadagos sa normal na buhay.
Iyo, may kompiansa kitang makakalaom sa ngapit kun haleon na ni Jehova Dios, na Paratao nin buhay, an kagadanan sagkod lamang. Kanigoan nanggad na bendisyon kun ikahapot na niato: “Kagadanan, haen an saimong kapangganahan? Kagadanan, haen an saimong sogod?”—1 Corinto 15:55.
[Mga Nota sa Ibaba]
a Ini an primerong pagkasambit kan Biblia sa kagadanan.
b An halagang pantubos sarong sangkap na buhay nin tawo huli ta iyan an iwinara ni Adan. Naatian nin kasalan an gabos na tawo, kaya mayo nin bakong sangkap na tawo na puedeng magin pantubos. Huli kaini, isinugo nin Dios an saiyang Aki hale sa langit para sa katuyohan na iyan. (Salmo 49:7-9) Para sa dugang na impormasyon sa temang ini, helingon an kapitulo 7 kan librong Kaaraman na Minagiya Pasiring sa Buhay na Daing Katapusan, na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.
[Ritrato sa pahina 5]
An kasumbikalan ni Adan asin Eva nagbunga nin kagadanan
[Ritrato sa pahina 6]
Kinaptan ni Jesus an kamot kan gadan na aking babae, asin ini buminuhat
[Ritrato sa pahina 7]
Dakol an naghahalat sa panahon na an saindang nagadan na mga mahal sa buhay mapapagmata sa pagkatorog, arog kan nangyari ki Lazaro