Ano an Ipinaparisa kan Kronolohiya kan Bibliya Manungod sa Taon 1914?
An simbag kan Bibliya
Ipinaparisa kan kronolohiya kan Bibliya na an Kahadian nin Diyos naestablisar sa langit kan 1914. Ipinapahiling ini nin sarong propesiya na nakarekord sa kapitulo 4 kan libro nin Daniel.
Sumaryo kan propesiya. An Diyos pinangyari na magkaigwa si Hading Nabucodonosor kan Babilonya nin sarong propetikong pangaturugan manungod sa sarong halangkawon na marhay na kahoy na pinalod. Pinugulan na magtubo giraray an pungo kaiyan sa laog nin “pitong panahon,” pagkatapos kaiyan matubo giraray an kahoy.—Daniel 4:1, 10-16.
Inot na kautuban kan propesiya. An dakulaon na kahoy nagrerepresentar ki Hading Nabucodonosor mismo. (Daniel 4:20-22) Garo man sana siya ‘pinalod’ kan nawara siya sa tultol na pag-iisip asin sa pagkahadi sa laog nin pitong taon. (Daniel 4:25) Kan ibinalik siya nin Diyos sa tultol na pag-iisip, nakabalik sa trono si Nabucodonosor asin minidbid niya an pamamahala nin Diyos.—Daniel 4:34-36.
Ebidensiya na igwa nin mas dakulang kautuban an propesiya. An katuyuhan talaga kan propesiya iyo na “maaraman kan mga tawong nabubuhay na an Kahuruhalangkawi iyo an Tagapamahala sa kahadian nin mga tawo asin na itinatao niya iyan sa kiisay man na gusto niyang tawan, asin na itinatalaga niyang mamahala diyan dawa an pinakahamak sa mga tawo.” (Daniel 4:17) An mapalangkaw daw na si Nabucodonosor an gustong tawan kan Diyos kan siring na pamamahala? Bako, huling bago kaiyan tinawan siya kan Diyos nin saro pang propetikong pangaturugan na ipinapahiling na bako siya ni siisay man na iba pang pulitikal na tagapamahala an makakahipno sa papel na iyan. Imbes, an Diyos mismo “maestablisar nin sarong kahadian na dai nuarin man malalaglag.”—Daniel 2:31-44.
Kaidto, nag-establisar an Diyos nin sarong kahadian tanganing iyo an magrepresentar sa saiyang pamamahala digdi sa daga: an suanoy na banwaan nin Israel. Itinugot nin Diyos na magin “kagabaan” an kahadian na iyan huling an mga namamahala kaiyan nagin bakong maimbod, pero ihinula niyang itatao niya an pagkahadi sa “saro na may legal na deretso.” (Ezekiel 21:25-27) Ipinapamidbid kan Bibliya si Jesu-Cristo bilang an saro na tinawan nin legal na awtorisasyon na mag-ako kan daing katapusan na kahadian na ini. (Lucas 1:30-33) Bakong arog ki Nabucodonosor, si Jesus “may mapakumbabang puso,” arog mismo kan iprinopesiya.—Mateo 11:29.
Sa ano nagrerepresentar an kahoy sa Daniel kapitulo 4? Sa Bibliya, an mga kahoy nagrerepresentar kun minsan sa pamamahala. (Ezekiel 17:22-24; 31:2-5) Sa mas dakulang kautuban kan Daniel kapitulo 4, an halangkawon na marhay na kahoy nagsisimbolisar sa pamamahala nin Diyos.
Ano an kahulugan kan pagpalod sa kahoy? Kun paanong an pagpalod sa kahoy nagrerepresentar sa temporaryong pagpundo kan pamamahala ni Nabucodonosor, nagrerepresentar man iyan sa temporaryong pagpundo kan pamamahala nin Diyos digdi sa daga. Nangyari ini kan laglagon ni Nabucodonosor an Jerusalem, na diyan an mga hadi kan Israel nagtukaw sa “trono ni Jehova” bilang mga representante kan Diyos mismo.—1 Cronica 29:23.
Sa ano nagrerepresentar an “pitong panahon”? An “pitong panahon” nagrerepresentar sa peryodo nin panahon na itinugot nin Diyos na pamahalaan kan mga nasyon an bilog na daga na mayo nin pag-interbenir kan ano man na kahadian na inestablisar niya. An “pitong panahon” nagpuon kan Oktubre 607 B.C.E., kan an Jerusalem laglagon kan Babilonya uyon sa kronolohiya kan Bibliya.a—2 Hadi 25:1, 8-10.
Gurano kalawig an “pitong panahon”? Dai iyan puwedeng mangahulugan na literal na pitong taon sana arog kan sa kaso ni Nabucodonosor. Ipinarisa ni Jesus an simbag kan sabihon niyang “an Jerusalem [na sarong simbolo kan pamamahala nin Diyos] titimak-timakan kan mga nasyon sagkod na matapos an itinalaan na mga panahon para sa mga nasyon.” (Lucas 21:24) “An itinalaan na mga panahon para sa mga nasyon,” an peryodo nin panahon na itinugot nin Diyos na an Saiyang pamamahala ‘timak-timakan kan mga nasyon,’ kapareho man sana kan “pitong panahon” sa Daniel kapitulo 4. Nangangahulugan ini na an “pitong panahon” nagpapadagos pa kaidto dawa kan yaon digdi sa daga si Jesus.
Itinatao kan Bibliya an paagi tanganing maaraman ta an lawig kan propetikong “pitong panahon” na iyan. Sinasabi kaiyan na an tulo may kabangang “panahon” katumbas nin 1,260 aldaw, kaya an “pitong panahon” doble kaiyan, o 2,520 aldaw. (Kapahayagan 12:6, 14) Kun iaaplikar ta an sinasabi kan Bibliya na “sarong aldaw para sa sarong taon,” an 2,520 aldaw nagrerepresentar sa 2,520 taon. Kun siring, an “pitong panahon,” o 2,520 taon, matatapos sa Oktubre 1914.—Bilang 14:34; Ezekiel 4:6.
a Para sa detalyadong paliwanag manungod sa kun taano ta ginamit an petsang 607 B.C.E, hilingon an artikulong “Kasuarin Linaglag an Suanoy na Jerusalem?—Kabtang Uno,” sa pahina 26-31 kan Nobyembre-Disyembre 2011 na isyu kan An Torrengbantayan, asin an artikulong “Kailan Winasak ang Sinaunang Jerusalem?—Bahagi 2,” sa pahina 22-28 kan Nobyembre 1, 2011 na isyu kan Ang Bantayan.