APENDISE
Pag-aram Kun Siisay an “Dakulang Babilonya”
AN LIBRO nin Kapahayagan may mga pananaram na dai dapat saboton na literal. (Kapahayagan 1:1) Halimbawa, nasasambitan kaiyan an sarong babae na sa angog kaini nasusurat an ngaran na “Dakulang Babilonya.” An babaeng ini sinasabing nagtutukaw sa “mga kadaklan asin mga nasyon.” (Kapahayagan 17:1, 5, 15) Huling mayo nin literal na babae na makakagibo kaini, siertong simboliko an Dakulang Babilonya. Kaya, ano an irinerepresentar kan simbolikong patotot na ini?
Sa Kapahayagan 17:18, an iyo man sanang piguratibong babae ilinaladawan bilang an “dakulang siudad na igwa nin kahadean sa mga hade kan daga.” An terminong “siudad” nagpaparisa nin sarong organisadong grupo nin mga tawo. Huling kontrolado kan “dakulang siudad” na ini an “mga hade kan daga,” an babaeng nginaranan na Dakulang Babilonya sierto na sarong maimpluwensiang organisasyon na internasyonal. Iyan tama sanang apodon na pambilog na kinaban na imperyo. Anong klaseng imperyo? Relihioso. Mangnohon kun paano kita ginigiyahan kan nagkapirang konektadong teksto sa libro nin Kapahayagan sa konklusyon na ini.
An sarong imperyo puedeng politikal, komersial, o relihioso. An babaeng nginaranan na Dakulang Babilonya bakong politikal na imperyo huling sinasabi kan Tataramon nin Dios na ‘nakisaro’ sa saiya “an mga hade kan daga,” o an politikal na mga elemento kan kinaban na ini. An saiyang pakikisaro nanonongod sa saiyang mga pakikialyansa sa mga namamahala sa dagang ini asin nagpapaliwanag kun taano ta sia inapod na an “dakulang patotot.”—Kapahayagan 17:1, 2; Santiago 4:4.
An Dakulang Babilonya dai puedeng komersial na imperyo huling an “mga parabariwas kan daga,” na nagrerepresentar sa komersial na mga elemento, magmomondo huli sa saiya sa panahon kan saiyang kalaglagan. Sa katunayan, an mga hade sagkod an mga parabariwas ilinaladawan na nagheheling sa Dakulang Babilonya mientras na nasa “harayo.” (Kapahayagan 18:3, 9, 10, 15-17) Kun siring, rasonableng magkonklusyon na an Dakulang Babilonya bakong politikal o komersial na imperyo kundi sarong relihiosong imperyo.
An pagigin relihioso kan Dakulang Babilonya orog pang kinompirmar kan pananaram na ilinalagalag nia an gabos na nasyon paagi sa saiyang “espiritistikong mga gawe.” (Kapahayagan 18:23) Huling an gabos na klase nin espiritismo konektado sa relihion asin naggikan sa mga demonyo, bakong makangangalas na an Dakulang Babilonya inaapod kan Biblia na “erokan nin mga demonyo.” (Kapahayagan 18:2; Deuteronomio 18:10-12) Ilinaladawan man an imperyong ini bilang aktibong nagkokontra sa tunay na relihion, na naglalamag sa “mga propeta” asin “mga banal.” (Kapahayagan 18:24) Sa katunayan, husto na sana an pagkaongis kan Dakulang Babilonya sa tunay na relihion kaya maringis na pinaglalamag asin ginagadan pa ngani kaini an “mga saksi ni Jesus.” (Kapahayagan 17:6) Huli kaini, an babaeng ini na nginaranan na Dakulang Babilonya malinaw nanggad na nagrerepresentar sa pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion, kaiba an gabos na relihion na tumang ki Jehova Dios.