“Mga Pastor na Kaoyon kan Sakong Puso”

1, 2. (a) Ano an puedeng mangyari kun bakong protektado an aripompon nin mga karnero? (b) Ano an gibohon nin pastor kan mga panahon kan Biblia?

SI Hiroyasu na taga Hapon sadit pa kan ibakal sia kan saiyang ina nin lalaki asin babaeng karnero. Inataman nia iyan, asin an babaeng karnero nag-oogbon nin duwa kada taon, kaya nagdakol iyan. Kan sia 12 anyos na, igwa na nin 12 o 13 karnero. “Sarong amay na aga mantang nakahigda pa ako,” an nagigirumdoman nia, “nadangog ko na nagkakariribok sinda. Dai tolos ako nagluwas. Kan magluwas na ako, naheling kong parayo na an sarong grupo nin layas na mga ayam asin wakwak na an tulak kan sakong mga karnero. Nataranta ako asin hinanap ko an inang karnero. Nakua ko iyan na madugoon asin naghihingagdan na. An lalaking karnero sana an natadang buhay. Grabe an kamondoan ko. Nagluwas kutana ako tanganing helingon an mga karnero kan enot kong madangog an pagkariribok ninda. Mayo sinda nin kalabanlaban sa mga ayam na idto.”

² Kan mga panahon kan Biblia, haros gabos pamilyar sa gibohon nin pastor. Trabaho nia na giyahan an saiyang aripompon pasiring sa mga sabsaban asin seguradohon na nababasog sinda. Pinoprotehiran man nia iyan sa naninibang mga hayop asin hinahanap nia an mga naparayo. (1 Sam. 17:34-36) Pinapahigda kan pastor an saiyang aripompon tanganing makapahingalo nin tiwasay. Tinatabangan man nia sa pangongogbon an mga karnero dangan inaasikaso nia an mga ogbon. Dakol na kagsurat sa Biblia, pati na si Jeremias, an naggamit kan terminong pastor tanganing iladawan an saro na tinawan nin paninimbagan na pag-ataman sa mga tawo, baga man bilang namamahala o espirituwal na paraataman ninda.

 3. Ano an boot sabihon ni Jeremias kan gamiton nia an terminong “pastor” asin ‘pagpapastor’?

³ Tibaad iniisip nin nagkapira sa Kristianong kongregasyon na an kamagurangan naglilingkod sana bilang pastor kun nagsosongko sa saindang mga tugang tanganing tumabang asin magparigon. Minsan siring, sono sa pagkagamit ni Jeremias kan terminong “pastor” asin ‘pagpapastor,’ masasabotan niato na iinaplikar nia iyan sa gabos na aspekto nin relasyon kan mga paraataman sa Juda asin kan banwaan. Parateng kinokondenar nin Dios an mga prinsipe, propeta, asin saserdote sa Juda bilang maraot na mga pastor huling dai ninda iniisip an pinakaikakarahay kan ordinaryong mga tawo. (Jer. 2:8) Minamaltrato, ilinalagalag, asin pinapabayaan ninda an saindang “mga karnero” mantang may kaimotan na ineenot an saindang sadiring kapakanan. Huli kaiyan, an banwaan nin Dios napabayaan na gayo sa espirituwal. Sinabi ni Jehova na “herak man” an falsong mga pastor na idto, asin sinierto nia sa saiyang banwaan na tatawan nia sinda nin mapagmakolog asin maasikasong mga pastor na talagang maprotehir sa aripompon.—Basahon an Jeremias 3:15; 23:1-4.

 4. Siisay an nangangataman sa aripompon nin Dios ngonyan, asin may anong kaisipan sinda?

⁴ An panuga nin Dios pangenot na naotob ki Jesus, an Poon na Pastor kan mga karnero ni Jehova asin nagin Payo kan Kristianong kongregasyon. Inapod nia an saiyang sadiri na “marahay na pastor,” na nagpaheling nin tunay na pagmalasakit sa mga pinangengenotan nia. (Juan 10:11-15) Tanganing maataman an saiyang aripompon digdi sa daga, ginagamit ngonyan ni Jehova an katabang na mga pastor—an linahidan na mga tugang na kabilang sa grupong maimbod asin mapagmansay na oripon saka an maasikasong kamagurangan na kabilang sa “dakulang kadaklan.” (Kap. 7:9) An mga pastor na ini nagmamaigot na ipaheling an mapagsakripisyong kaisipan ni Jesus. Gusto nindang pakakanon asin pakamahalon an kongregasyon bilang pag-arog ki Cristo. Herak man an siisay man na nagpapabaya o nagpapakangkagurangnan sa saindang mga tugang o nagigin maisog o arogante sa sainda! (Mat. 20:25-27; 1 Ped. 5:2, 3) Ano an hinahanap ni Jehova sa Kristianong mga pastor ngonyan? Ano an manonodan niato sa mga isinurat ni Jeremias manongod sa tamang kaisipan asin motibo na dapat yaon sa kamagurangan mantang ginigibo ninda an saindang mga paninimbagan? Siyasaton niato an saindang mga katongdan bilang paratao nin tabang asin mapagprotehir na pag-asikaso, bilang paratokdo sa laog saka sa luwas kan kongregasyon, asin bilang hokom.

5-7. (a) Anong paagi nin pangangataman sa saiyang mga karnero an inaasahan ni Jehova, asin taano? (b) Paano an kamagurangan makakapaheling nin tunay na pagkamoot sa saindang mga tugang, pati na sa mga naparayo?

⁵ Inapod ni apostol Pedro si Jehova na “pastor asin paraataman kan [satong] kalag.” (1 Ped. 2:25) Anong kaisipan an ipinapaheling nin Dios sa saiyang “mga karnero”? Maaaraman niato an simbag kun babalikan niato an panahon ni Jeremias. Pagkatapos na tuyawon an maraot na mga pastor, na nagwarak asin nagpabaya sa aripompon, sinabi ni Jehova na “titiponon” nia an saiyang mga karnero, na ibabalik sinda sa saindang sabsaban. Sia nanuga na manombra nin marahay na mga pastor, “na magpapastor nanggad sa sainda” asin magsesegurado na an saiyang banwaan protektado sa mabangis na mga kaiwal. (Jer. 23:3, 4) Iyo, an mga karnero ni Jehova kaidto mahalagang marhay sa saiya. An mga karnero nia ngonyan mahalagang marhay man. Dakula an halaga kan itinao nia para sa saindang daing sagkod na ikakarahay.—1 Ped. 1:18, 19.

⁶ Arog sa literal na mga pastor, an Kristianong mga paraataman dai dapat magin pabaya sa kongregasyon. Kun ika magurang sa kongregasyon, nagmamaigot ka daw na magin listo sa ano man na senyales nin pagsakit kan saimong mga tugang, asin andam ka daw na tabangan tolos sinda? An madonong na si Hadeng Salomon nagsurat: “Kaipuhan na aramon mo nanggad an kamugtakan kan saimong aripompon. Isentro mo an saimong puso sa saimong mga hayop.” (Tal. 27:23) Itinatampok kan bersikulong iyan an kahigosan nin literal na mga pastor; pero, an prinsipyo kaiyan puedeng iaplikar sa pag-asikaso kan espirituwal na mga pastor sa kongregasyon. Kun ika magurang sa kongregasyon, talaga daw na linalabanan mo an ano man na tendensiang magin dominante? An mismong pagsambit ni Pedro kan ‘pagpapakangkagurangnan sa mga mana nin Dios’ nagpapatunay na posible nanggad na magin arog kaiyan an sarong magurang sa kongregasyon. Ano an ikakatabang mo tanganing magin totoo an ilinaladawan sa Jeremias 33:12? (Basahon.) An mga nagsosolong magurang, balo, pamilyang may padrasto o madrasta, may edad na, asin hoben tibaad nangorognang nangangaipo nin atension asin tabang.

⁷ Arog kan puedeng gibohon nin pastor sa literal na mga karnero, an pastor sa kongregasyon kaipuhan kun beses na hanapon asin tabangan an mga indibiduwal na naparayo sa aripompon huli sa laen-laen na dahelan. Kaipuhan an pagsakripisyo asin kapakumbabaan tanganing magibo nia iyan. Sia mapasensiang nagtatao nin panahon na asikasohon an mga pangangaipo kan mga ipinagkatiwala sa saiya na atamanon nia. Marahay na prangkang hapoton kan mga magurang sa kongregasyon an saindang sadiri: ‘Sagkod saen an sakong pagmamaigot na magparigon asin magpakosog imbes na magkondenar o magkritika? Talaga daw na gusto ko pang umoswag sa bagay na ini?’ Kun beses tibaad kaipuhan an paorootrong paghihingoa tanganing matabangan an saro na masabotan an mga bagay-bagay sono sa pagmansay nin Dios. Kun an sarong tugang dai tolos nag-aako nin hatol na sono sa Kasuratan (bakong personal na opinyon sana), girumdomon an Supremong Pastor asin Paraataman, si Jehova. Sia mapasensiang ‘padagos na nagtaram’ asin nagmaigot na tabangan an sutil na banwaan nia. (Jer. 25:3-6) An kadaklan sa banwaan nin Dios ngonyan dai man naggigibo nin maraot, alagad kun kaipuhan an hatol, dapat na itao iyan nin magurang sa kongregasyon arog kan ginibo ni Jehova.

 8. Paano maaarog nin espirituwal na mga pastor an halimbawa ni Jeremias?

⁸ Mantang may paglaom pa na tibaad bumalik ki Jehova an mga kapwa Judio ni Jeremias, ipinamibi nia sinda. Sinabi nia sa Dios: “Girumdomon mo an pagtindog ko sa atubangan mo tanganing magtaram nin marahay mapadapit pa ngani sa sainda, tanganing haleon sa sainda an saimong dakulang kaanggotan.” (Jer. 18:20) Maririsa nindo sa mga tataramon na ini na an marahay an hineheling ni Jeremias sa saiyang mga tugang, bakong an mga sala ninda. Ngonyan, maninigong arogon nin Kristianong mga paraataman an kaisipan ni Jeremias sagkod na mayo pa nin malinaw na ebidensia na an saro dai nagsosolsol asin padagos na naggigibo nin maraot. An sarong positibong lakdang iyo na tawan nin komendasyon an iba huli sa marahay na ginigibo ninda saka ipamibi sinda asin mamibi kaiba ninda.—Mat. 25:21.

9, 10. Taano ta an pagigin marahay na pastor (magurang sa kongregasyon) nangangahulogan nin pagigin paratokdo?

⁹ Kaoyon kan mababasa niato sa Jeremias 3:15, an Kristianong mga pastor dapat na magpakakan “nin kaaraman asin pakarorop,” an boot sabihon magin mga paratokdo. (1 Tim. 3:2; 5:17) Nanuga si Jehova sa saiyang banwaan na gigibohon iyan kan marahay na mga pastor. Asin dinagka nia an mga Judio na akoon an nagtatanos na pagtotokdo kan saiyang propetang si Jeremias. (Basahon an Jeremias 6:8.) Tanganing magin makosog an mga karnero, kaipuhan sindang pakakanon. Kaagid kaiyan, tanganing magdanay na makosog sa espirituwal an banwaan nin Dios, kaipuhan sindang pakakanon nin katokdoan sa Kasuratan asin tawan nin paggiya.

¹⁰ Kun mapadapit sa pagtotokdo, an kamagurangan igwa nin duwang katongdan—pagtabang sa mga yaon na sa kongregasyon asin pagtabang sa mga bako pang tunay na Kristiano. Kun mapadapit sa ikaduwang katongdan, girumdomon: An saro sa pangenot na mga dahelan kun taano ta igwa nin Kristianong kongregasyon iyo na ikahulit an maogmang bareta kan Kahadean nin Dios. Huli kaiyan, dapat na an kamagurangan maigot na mga ebanghelisador. (Jer. 1:7-10) Sa siring, ginigibo ninda an sainda mismong paninimbagan sa Dios saka nagpapaheling nin marahay na halimbawa sa saindang mga tugang. Kun ika magurang sa kongregasyon, bako daw na an regular na paghuhulit kaiba kan laen-laen na tugang nagtatao sa saimo nin oportunidad na tabangan sindang mapaoswag an saindang abilidad sa pagtotokdo pati na an saimo man? Asin kun ika maigot na nangengenot sa pag-ebanghelyo, nagtatao ka nin mahalagang pagparigon, na makakatabang sa pag-oswag kan bilog na kongregasyon.

11, 12. Ano an dapat na tawan nin atension nin magurang sa kongregasyon na gustong magin marahay na pastor?

¹¹ An ipinapakakan kan kamagurangan sa kongregasyon dapat na basado sa Biblia; sa siring, iyan magigin masustansiang espirituwal na kakanon. Kaya masasabotan nindo na tanganing magin epektibong mga paratokdo, dapat na an mga pastor sa kongregasyon maigot na paraadal kan Tataramon nin Dios. Kabaliktaran ini kan sinabi ni Jeremias kun taano ta bakong epektibo an mga namomoon sa saiyang banwaan: “An mga pastor guminawe na bakong makatanosan, asin dai ninda hinanap dawa si Jehova. Kaya dai sinda huminiro na may pakarorop, asin nagkawararak an gabos na hayop na pinapasabsab ninda.” (Jer. 10:21) An mga dapat kutanang paratokdo dai nagsusunod sa mga prinsipyo sa Kasuratan asin dai ninda hinahanap an Dios. Kaya, dai sinda makakahiro na may tunay na kadonongan. May ipinahayag si Jeremias na mas makosog pa nganing pagdenunsiar sa falsong mga propeta.—Basahon an Jeremias 14:14, 15.

¹² Bakong arog kan falsong mga propetang idto, pinag-aadalan asin inaarog kan Kristianong mga paraataman an halimbawa ni Jesus. Huli kaini, sinda magigin madonong na mga pastor kan aripompon. Puedeng depisil para sa sainda na mag-iskedyul nin regular na pag-adal huli sa laen-laen na bagay na kaipuhan nindang tawan nin panahon asin atension. Alagad kun ika magurang sa kongregasyon, ika daw kombensido nanggad na an saimong pagtotokdo magigin sanang kapakipakinabang asin totoo, na nagpapaheling nin kadonongan saka pakarorop, kun ibinabasar mo iyan sa Tataramon nin Dios asin sa instruksion kan grupong maimbod asin mapagmansay na oripon? Kun naririsa mo na ika dai nang gayo nag-aadal nin personal arog kan dati, ano an gigibohon mo tanganing padagos kang mapalaen sa falsong mga propeta kan panahon ni Jeremias?

13. Ano an nakatabang ki Jeremias na magin marahay na paratokdo, asin ano an manonodan sa saiya kan Kristianong mga pastor ngonyan?

¹³ Si Jeremias partikularmenteng nagin epektibong paratokdo huli sa saiyang paggamit nin mga ilustrasyon. Siempre, tinokdoan sia ni Jehova. Sierto nanggad na dai niato malilingawan kun naheling niato sia na ipinusak nia sa daga an sarong koron asin nagsabi na magigin arog man kaiyan an pagpusak sa Jerusalem asin mga namamanwaan dian! (Jer. 19:1, 10, 11) An saro pang halimbawa iyo na naggibo si Jeremias nin sakal asin isinalong iyan sa saiyang liog tanganing ipaheling na an saiyang mga kahimanwa makuring ooriponon sa Babilonya. (Jer., kap. 27-28) An kamagurangan sa kongregasyon nindo dai man sinasabihan nin Dios na magin siring kadramatiko kan ginibo ni Jeremias kun iiniilustrar an sinasabi ninda. Pero, bako daw na pinapahalagahan nindo an paggamit ninda nin angay na mga ilustrasyon asin eksperyensia kun sinda nagtotokdo? Epektibo sagkod nakakamotibar an mga ilustrasyon asin halimbawa na angay saka talagang pinag-isipan na marhay.

14. (a) Taano ta nasambitan ni Jeremias an “balsamo sa Gilead”? (b) Ano an puedeng gibohon kan Kristianong kamagurangan tanganing magin makosog sa espirituwal an saindang mga tugang?

¹⁴ Pinapasalamatan nanggad niato an pagtotokdo kan Kristianong mga pastor! Kan panahon ni Jeremias, naheling nia na kaipuhan na paomayan sa espirituwal an saiyang banwaan. Sia naghapot: “Mayo daw nin balsamo sa Gilead? O mayo daw duman nin parabolong?” (Jer. 8:22) Igwa kaidto nin literal na balsamo sa Gilead, an parte nin Israel sa sirangan kan Jordan. Dakol an nakakaaram sa mahamot na lanang ini hale sa tinanom huling ini nakakabolong, na sa parate ilinalahid tanganing guminhawa asin maomayan an mga lugad. Minsan siring, mayo nin espirituwal na pagpaomay. Taano? Si Jeremias nagsabi: “An mga propeta mismo talagang naghuhurula nin kaputikan; asin kun dapit sa mga saserdote, sinda nananakop sono sa saindang mga kapangyarihan. Asin iyan an namotan kan sakong sadiring banwaan.” (Jer. 5:31) Kumusta man ngonyan? Bako daw maoyon kamo na talagang igwa nin “balsamo sa Gilead”—sa mismong kongregasyon nindo? An nakakaginhawang balsamo puede niatong iagid sa pagranga nin may pagmakolog na Kristianong mga pastor mantang mamomoton na ginigiyahan ninda an mga tugang na maheling an mga prinsipyo sa Kasuratan, pinaparigon sinda, asin ipinapamibi sinda saka namimibi kaiba ninda.—Sant. 5:14, 15.

15, 16. Taano ta parehong nangangaipo nin atension an literal asin espirituwal na aripompon?

¹⁵ Imahinara an kagayagayahan nin literal na pastor na nababawi an dakol na panahon nin pagpapagal huling an mga karnero nag-ogbon nin makokosog na kordero! Pero, aram nia na an mga korderong iyan nangangaipo nin atension tanganing dumakula. Kaipuhan na siertohon kan pastor na napapakakan iyan nin tama. May mga bagong iogbon na kordero na igwa na nin haralabang ikog na puedeng makasagyad sa odo asin ati. Gusto kan pastor na an saiyang mga hayop magdanay na malinig asin makosog, kaya puedeng putolan nia an mga ikog kaiyan sa maingat na paagi tanganing daing gayo makolgan iyan. An espirituwal na mga pastor nagtatao man nin mamomoton na atension sa mga karnero, an mga miembro kan saindang kongregasyon. (Juan 21:16, 17) Labi-labi man an kagayagayahan kan kamagurangan na maheling an mga interesado na naggigibo nin mga lakdang tanganing magin tunay na Kristiano. Gusto kan Kristianong mga paraataman na an gabos na karnero, hoben asin gurang, magin makosog asin napapakakan nin tama, kaya dai sinda minapondo sa pagtao sa sainda nin atension, na nag-iinterbenir kun kaipuhan. Siertong kaiba sa gibohon na ini an pagpagirumdom sa saindang mga tugang kun ano “an sinabi ni Jehova,” an boot sabihon, kun ano an itinotokdo kan Kasuratan.—Jer. 2:2, 5; 7:5-7; 10:2; Tito 1:9.

¹⁶ Kinaipuhan ni Jeremias na magin pusoan tanganing ikapahayag an mensahe nin Dios. Iyo man an mga paraataman sa kongregasyon, partikularmente sa mga kamugtakan na dapat sindang magtao nin hatol tanganing protehiran an saindang mga tugang. Halimbawa, tibaad maheling nin sarong espirituwal na pastor na kaipuhan niang mag-interbenir tanganing an sarong ‘bagong iogbon na kordero’ o dawa mas may edad nang “karnero” dai maatian kan kinaban ni Satanas. An saro na namemeligro tibaad dai ngani naghahagad nin hatol. Pero, matitios daw nin sarong maasikasong pastor na pagmasdan na sana an sarong miembro kan saiyang aripompon na mapapahamak na? Siempre dai! Dai man nia babaliwalaon na sana an siring na kamugtakan, na nag-iisip na mayo man nin problema mantang malinaw na igwa asin puedeng magin dahelan na mawara nin sarong kapwa lingkod an saiyang relasyon ki Jehova.—Jer. 8:11.

17. Noarin asin paano an sarong pastor puedeng magtao nin partikular na atension sa indibiduwal na karnero?

¹⁷ Kun an sarong dai nagmamaan na karnero napalagawlagaw parayo sa aripompon, an listong pastor tolos na mahiro tanganing giyahan iyan pabalik sa aripompon. (Basahon an Jeremias 50:6, 7.) Kaagid kaiyan, kun beses an sarong paraataman tibaad kaipuhan na marigon alagad mamomoton na mangatanosan sa mga garo baga naglalagawlagaw sa peligrosong mga situwasyon. Halimbawa, tibaad maaraman nia na an sarong magkailusyon mayong tsaperon na nagduduman sa mga lugar na tibaad madaog sinda kan saindang romantikong pagmate. An maboot asin mapagsabot na magurang sa kongregasyon puedeng tabangan an magkailusyon na iyan na likayan an siring na delikadong mga kamugtakan. Minsan ngani nag-iingat na dai sinda pagsahotan, puede niang idoon an mga situwasyon na tibaad magresulta sa paggawe na ikinakaongis ni Jehova. Arog ni Jeremias, kinokondenar kan maimbod na kamagurangan an mga bagay na kinokondenar nin Dios. Sa bagay na ini, inaarog ninda si Jehova na, imbes na magin maisog, nakiolay sa saiyang banwaan paagi sa saiyang propeta: “Dai tabi nindo paggibohon an arog kaining klaseng bagay na makauuyam nin makuri na ikinakaongis ko.” (Jer. 5:7; 25:4, 5; 35:15; 44:4) Talaga daw na pinapahalagahan nindo an pagmakolog sa aripompon kan mamomoton na mga pastor?

18. Ano an nakakaparigon na mga resulta kan paghihingoa nin espirituwal na mga pastor?

¹⁸ Siempre, bako gabos na hinatolan ni Jeremias naghinanyog sa saiya. Alagad an nagkapira iyo. Halimbawa, kan kaipuhan na tawan nin mapuersang hatol si Baruc, na kaibaiba asin sekretaryo ni Jeremias, gikan sa boot na itinao iyan ni Jeremias. (Jer. 45:5) Na may anong resulta? Nakamtan ni Baruc an pabor nin Dios asin nakaligtas kan laglagon an Jerusalem. Ngonyan man, an positibong mga resulta nin pagtabang sa mga kapagtubod nakakadagka sa mga magurang sa kongregasyon na ‘padagos na magmaigot’ sa ‘pagsadol asin pagtotokdo’ na nagliligtas-buhay.—1 Tim. 4:13, 16.

19, 20. Ano an paninimbagan nin kamagurangan sa pag-aksion sa mga nagkakasala?

¹⁹ An saro pang katongdan nin mga paraataman ngonyan iyo an pagigin espirituwal na hokom. Sa bihirang mga kamugtakan, tibaad kaipuhan kan kamagurangan na aksionan an mga tuyong nagkasala, na gusto nindang tabangan na magsolsol. Maboot alagad prangkang dinagka ni Jehova an mga nagkasala na talikdan an saindang maraot na mga gibo. (Jer. 4:14) Minsan siring, kun an saro sa kongregasyon habong pumondo sa sala niang ginigibo, dapat na humiro an mga paraataman tanganing protehiran an aripompon sa impluwensia na posibleng makaraot. Siring sa instruksion kan Kasuratan, tibaad kaipuhan nindang itiwalag an nagkasala. Inaasahan ni Jehova na susuportaran nin kamagurangan an Saiyang hustisya sa siring na mga kamugtakan. An marahay na si Hadeng Josias arogan sa paggibo kaiyan. “Ipinagdepensa nia an legal na hinahagad kan nagsasakit nin makuri asin kan dukha.” Inarog nia an pagkamoot nin Dios sa hustisya. Huli kaini, nakapaghapot si Jehova mapadapit sa iginawe ni Josias: “Bako daw na iyan pakamidbid sa sako?” Huling si Josias naggibo nin hustisya asin katanosan, ‘sia naparahay.’ Bako daw na nakakamate kamong mas protektado kun an mga magurang sa saindong kongregasyon nagmamaigot na arogon an halimbawa ni Josias?—Jer. 22:11, 15, 16.

²⁰ Magtiwala kamo na dinidisiplina ni Jehova “nin tama sana” an mga nagkakasala. (Jer. 46:28) Huli kaiyan, depende sa mga kamugtakan asin saboot na ipinapaheling nin mga kapagtubod, tibaad kaipuhan sindang hatolan, sadolon, o sagweon kan kamagurangan. Asin tibaad kaipuhan pa nganing itiwalag an nagkasala na habong magsolsol. Sa kamugtakan na iyan, an saro na itiniwalag asin padagos na naggigibo nin kasalan dai sinasambit kan kamagurangan sa pampublikong pamibi; mayong saysay na ipamibi pa sia.a (Jer. 7:9, 16) Minsan siring, aarogon ninda an Dios paagi sa pagsabi sa tiwalag kun paano sia makakabalik sa pabor nin Dios. (Basahon an Jeremias 33:6-8.) Minsan ngani puedeng makolog an pagtitiwalag, makakasierto kita na an mga pamantayan nin Dios matanos asin makatanosan saka para sa pinakaikakarahay kan gabos.—Lam. 1:18.

21. Ano an maninigong kamugtakan kan aripompon nin Dios, asin ano an ikakatabang nindo?

²¹ Kun aram asin iinaaplikar kan mga pastor sa kongregasyon an ipinasabong na mga pamantayan nin Dios, an aripompon napapakakan nin tama, makosog, asin protektadong marhay. (Sal. 23:1-6) Mapapakinabangan nin Kristianong mga paraataman an sinasabi sa sato ni Jeremias manongod sa tama saka bako tamang mga kaisipan asin motibo, mantang ginigibo ninda an magabat na paninimbagan na atamanon an mga karnero nin Dios. Huli kaini, puedeng ihapot kan lambang saro sa sato, ‘Padagos ko daw na papahalagahan an areglo ni Jehova sa pagtokdo, paggiya, asin pagprotehir sa saiyang banwaan paagi sa pagsuportar sa mga pastor na may “kaaraman asin pakarorop” na “[nagpapastor] nanggad” sa aripompon?’—Jer. 3:15; 23:4.