“An Espada ni Jehova Asin ni Gedeon!”
SIRING sinda kadakol nin mga doron, na ginigibong desierto an balunbon na mga oma. Iyan kaidtong panahon na an mga hokom an namamahala sa Israel, asin desesperado an mga Israelita. Sa laog nin pitong taon, pagpoon pa sanang magtubo kan itinanom na mga banhi, an nasyon sinasakyada na kan nananalakat na mga kadaklan nin Midianita, Amalequita, asin taga Sirangan na nakasakay sa mga kamelyo. An mga aripompon kan mga parasalakat minasuruwaysuway sa paghanap nin masasabsaban, na inuubos an gabos na pananom. Alagad an mga taga Israel mayo ni asno ni toro ni karnero. Grabe kadahas kan pamamahala kan Midian na nagbubunga nin lakop na takot kaya an tios na mga Israelita daing maginibo kundi gumamit nin hilom na mga sarayan sa kabukidan, sa mga kueba, asin sa mga lugar na masakit maabot.
Taano ta siring an kamugtakan? An apostatang Israel naglilingkod sa falsong mga dios. Bilang resulta, pinabayaan sinda ni Jehova sa mga nan-aapi. Kan dai na iyan matios kan mga aki ni Israel, nag-arang sinda nin tabang ki Jehova. Mahinanyog daw sia? Ano an puedeng itokdo sa sato kan inagihan kan Israel?—Hokom 6:1-6.
Mapagmaan na Paraoma o “Pusoan, Poderosong Lalaki”?
An mga paraomang Israelita dati naggiginik nin trigo paagi sa sarong baka asin paragos sa sarong madoros na lugar sa luwas tanganing ipalid kan doros an mga apa asin ikasuhay iyan sa mga tipasi mantang nagpapapalid. Alagad nagin heling-heling iyan dahel sa huma kan mga parasalakat na desididong samsaman an nasyon. Tago sa mga Midianita, si Gedeon naggiginik nin trigo sa sarong pugaan nin ubas—na posibleng marhay na sarong dakula, nakatagong tangke na inukit sa gapo. (Hokom 6:11) Duman an trigo tibaad nararapas nin padikitdikit sana. Sa mga kamugtakan na iyan, ginagamit ni Gedeon kun ano an yaon.
Imahinara an pagkabigla ni Gedeon kan magpaheling sa saiya an anghel ni Jehova asin magsabi: “Si Jehova nasa saimo, ikang pusoan, poderosong lalaki.” (Hokom 6:12) Bilang sarong lalaki na patagong naggiginik nin trigo sa sarong pugaan nin ubas, sierto na sa pagmate ni Gedeon bako nanggad siang pusoan. Pero, an mga tataramon na iyan nagpaparisa kan kompiansa nin Dios na si Gedeon puedeng magin pusoan na namomoon sa Israel. Dawa siring, sia mismo kaipuhan na makombensir.
Kan sugoon sia ni Jehova na ‘iligtas an Israel sa palad kan Midian,’ si Gedeon may kababaan nin boot na nagsabi: “Dispensara tabi ako, Jehova. Paano ko ililigtas an Israel? Uya! An sangribo ko iyo an pinakahababa sa Manases, asin ako an kasaditsaditi sa kamag-anakan kan sakong ama.” An mapagmaan na si Gedeon naghagad nin sarong tanda na an Dios masasa kaibanan nia sa pagpabagsak sa Midian, asin andam si Jehova na panigoan an rasonableng pangangaipo ni Gedeon nin pagpasarig sa boot. Kaya nagdolot si Gedeon nin balaog na kakanon sa bisita niang anghel, asin may kalayo na uminitaas hale sa sarong gapo na tuminutong sa dolot. Kan mahale na ni Jehova an takot ni Gedeon, si Gedeon nagtogdok nin altar sa lugar na iyan.—Hokom 6:12-24.
“Pabayae si Baal na Gumibo nin Legal na Depensa”
An pinakadakulang problema kan Israel bakong an pan-aapi kan mga Midianita kundi an pagkaoripon sa pagsamba ki Baal. Si Jehova “Dios na maimon,” asin mayo nin siisay man na makakapaglingkod sa saiya sa maaakong paagi mantang nagsasamba man sa ibang mga dios. (Exodo 34:14) Kun siring, pinagbotan ni Jehova si Gedeon na raoton an altar ki Baal kan saiyang ama asin palodon an sagradong palo. Huling natatakot sa magigin reaksion kan saiyang ama asin kan iba pa kun aldaw nia ining gigibohon, sa banggi huminiro si Gedeon, sa tabang nin sampulong surugoon.
Tama sana an pagmamaan ni Gedeon, huli ta kan maaraman an “kalapastanganan” nia, gusto siang ipagadan kan mga parasamba duman ki Baal. Minsan siring, paagi sa dai mapapahimutikan na lohika, an ama ni Gedeon, si Joas, nangatanosan sa mga tawo na kun Dios si Baal, ikakadepensa nia kutana an saiyang sadiri. Sa puntong iyan, angay na inapod ni Joas an saiyang aki na Jerubaal, na an boot sabihon “Pabayae si Baal na Gumibo nin Legal na Depensa Tumang sa Saiya.”—Hokom 6:25-32, nota sa ibaba.
Pirmeng binebendisyonan nin Dios an saiyang mga lingkod huli sa pusoan na paninindogan para sa tunay na pagsamba. Kan sakyadahon giraray kan mga Midianita asin kan mga kaalyado ninda an teritoryo nin Israel, “an espiritu ni Jehova suminangkob ki Gedeon.” (Hokom 6:34) Sa impluwensia kan espiritu, o puersa aktiba, nin Dios, tinipon ni Gedeon an mga soldados hale sa tribo ni Manases, Aser, Zabulon, asin Neftali.—Hokom 6:35.
Pag-andam Para sa Pakikilaban
Minsan ngani igwa na ngonyan nin hukbo si Gedeon na 32,000 katawo, naghagad sia sa Dios nin sarong tanda. Kun an sarong barahibo nin karnero na yaon sa ginikan mabasa nin ambon mantang an daga mara, indikasyon ini na ililigtas nin Dios an Israel paagi sa saiya. Ginibo ni Jehova an milagrong ini, asin si Gedeon naghagad asin nag-ako nin kompirmasyon kan baliktadon an tanda—daga an basa asin barahibo nin karnero an mara. Sobra man daw kamapagmaan si Gedeon? Minalataw na dai, ta itinao ni Jehova an saiyang hinahagad na pag-asegurar giraray. (Hokom 6:36-40) Dai kita nag-aasa nin siring na mga milagro ngonyan. Pero, maaako niato an paggiya asin pag-asegurar giraray ni Jehova hale sa saiyang Tataramon.
Sinabi ngonyan nin Dios na dakulaon an hukbo ni Gedeon. Kun daogon ninda an saindang mga kalaban paagi sa siring kadakulang puersa, tibaad managsag an mga Israelita na sinda an nagligtas sa saindang sadiri. Alagad si Jehova an dapat na umako nin kaomawan para sa maabot na kapangganahan. An solusyon? Dapat na iaplikar ni Gedeon an sarong probisyon kan Ley ni Moises paagi sa pag-agda sa mga matatakton na umatras. Sa puntong iyan, 22,000 sa saiyang mga tawohan an uminatras, na 10,000 na sana an nawalat.—Deuteronomio 20:8; Hokom 7:2, 3.
Sa punto de vista nin Dios, kadakol pa man giraray kan soldados. Sinabihan si Gedeon na padumanon sinda sa may tubig. Sinasabi kan Judiong historyador na si Josefo na pinagbotan nin Dios si Gedeon na pamartsahon an saiyang mga soldados pasiring sa sarong salog sa kainitan nin aldaw. Ano man an nangyari, pinagmasdan ni Gedeon kun paano uminom an mga soldados. Tres sientos sana an suminaldok nin tubig paagi sa sarong kamot asin nagrara dian mantang nagbabantay para sa posibleng pag-atake nin kalaban. Solamente an 300 na alerto an maiba ki Gedeon. (Hokom 7:4-8) Imahinara na kamo nasa kamugtakan ninda. Mantang an kalaban nindo may kabilangan na 135,000, sierto nanggad na makonklusyon kamo na an kapangganahan mangyayari sana paagi sa kapangyarihan ni Jehova, bakong nindo!
Inagda nin Dios si Gedeon na mag-iba nin sarong katabang asin espiyahan an kampo kan mga Midianita. Kan yaon duman, nadangog nin dai tinutuyo ni Gedeon an sarong lalaki na nag-iestorya nin pangatorogan sa sarong kaibaiba na daing pag-alangan na ininterpretar iyan na nangangahulogan na an Dios nagdesisyon na itao an Midian sa kamot ni Gedeon. Iyan nanggad an kaipuhan na madangog ni Gedeon. Segurado sia na itatao ni Jehova sa saiya asin sa saiyang 300 na tawohan an kapangganahan laban sa mga Midianita.—Hokom 7:9-15.
Estratehiya sa Pakikilaban
An 300 binaranga sa tolong grupo nin tig-100. An kada lalaki tinawan nin sarong amodyong asin dakulang dulay na daing laog. May karaba na nakatago sa laog kan dulay. Ini an enot na pagboot ni Gedeon: ‘Masdan nindo ako, asin gibohon nindo an gigibohon ko. Pagpatanog ko kan amodyong, patanogon nindo an saindo asin kumurahaw kamo nin “An espada ni Jehova asin ni Gedeon!” ’—Hokom 7:16-18, 20.
An 300 na parapakilaban na Israelita patagong nagrani sa gilid kan kampo kan mga kalaban. Mga alas dies nin banggi kaidto—pakatapos pa sanang magsalida nin mga bantay. Garo baga ini an tamang-tamang panahon na sumalakay, ta haloy-haloy pa bago matuod sa diklom an mga mata kan bagong mga bantay.
Grabe nanggad an namatean na takot kan mga Midianita ngonyan! Bigla na sana, nawara an katoninongan kan pasaon an 300 na dulay, patanogon an 300 na amodyong, asin kumurahaw an 300 na kalalakihan. Huling namungnan, nangorogna kan kurahaw na “An espada ni Jehova asin ni Gedeon!,” napakurahaw man an mga Midianita na nakadagdag pa sa ribok. Sa biyong pagkataranta, dai na ninda mamidbid kun siisay an kalaban. An 300 nagdanay sa iinasignar na mga puesto ninda mantang pinapapangyari nin Dios na gamiton kan mga kalaban an saindang sadiring mga espada tanganing maggaradanan. Dinaog an kampo, hinipaan an mga nagdudulag, asin permanente nang nahale an huma kan mga Midianita huli sa ginibong pag-ubos sa mga kalaban kabale an masakit na paglapag sa sainda. Sa katapustapusi natapos an halawig asin grabe kadahas na pananakop.—Hokom 7:19-25; 8:10-12, 28.
Dawa pakatapos kan kapangganahan na ini, hababa an boot ni Gedeon. Kan gusto siang iwalon kan mga Efraimita na minalataw na nainsulto huling dai inapodan na tumabang sa labanan, nagin mahoyo an reaksion nia. Huli sa saiyang mahoyong simbag nahale an saindang dakulang kaanggotan asin kuminalma an boot ninda.—Hokom 8:1-3; Talinhaga 15:1.
Ngonyan na naestablisar na an katoninongan, sinadol kan mga Israelita si Gedeon na magin hade ninda. Dakulaon na sugot iyan! Alagad sinayumahan iyan ni Gedeon. Dai nia liningawan kun siisay an nanggana laban sa Midian. “Ako dai mamamahala sa saindo, ni mamamahala man sa saindo an sakong aking lalaki,” an sabi nia. “Si Jehova iyo an mamamahala sa saindo.”—Hokom 8:23.
Minsan siring, huling bakong sangkap, bakong pirmeng marahay an paghusgar ni Gedeon. Huli sa sarong dai nasabing dahelan, naggibo sia nin efod hale sa mga samsam sa ralaban asin iineksibir iyan sa saiyang siudad. An rekord nagsasabi na an bilog na Israel nagpoon na magkaigwa nin “inmoral na pakikidorog” sa efod. Sinamba ninda iyan, asin iyan nagin siod pati ki Gedeon asin sa kasararo nia sa harong. Pero, dai sia nagin talagang parasamba sa idolo, huling ibinibilang sia kan Kasuratan na sarong tawong may pagtubod ki Jehova.—Hokom 8:27; Hebreo 11:32-34.
Mga Leksion Para sa Sato
An estorya ni Gedeon nagtatao nin mga leksion nin patanid sagkod pagparigon sa boot. Iyan nagpapatanid sa sato na kun haleon sa sato ni Jehova an saiyang espiritu asin bendisyon huli sa satong sumbikalan na gawe-gawe, an satong espirituwal na kamugtakan magigin kapareho kan tios na mga nag-eerok sa sarong daga na dinestrosar nin mga doron. Nabubuhay kita sa kritikal na mga panahon asin maninigo na nungka niatong paglingawan na an bendisyon ni Jehova “an nakakapayaman, asin dai nia iyan dinadagdagan nin kakologan.” (Talinhaga 10:22) Nakakamit niato an bendisyon nin Dios huli ta kita ‘naglilingkod sa saiya na may kompletong puso asin may nakakaogmang marhay na kalag.’ Ta kun dai, isisikwal nia kita.—1 Cronica 28:9.
Mapaparigon an boot niato kan pagkasaysay manongod ki Gedeon, huling pinapatunayan kaiyan na kayang iligtas ni Jehova an saiyang banwaan sa ano man na peligro, dawa paagi sa paggamit nin mga tawo na garo baga maluya o daing maginibo. An pakadaog ni Gedeon asin kan 300 na tawohan nia sa 135,000 na Midianita nagpapatunay sa daing sagkod na kapangyarihan nin Dios. Tibaad magin masakit an satong mga kamugtakan asin tibaad garo baga kita daog na marhay sa kabilangan kan satong mga kalaban. Pero, an pagkasaysay sa Biblia may labot ki Gedeon nagpaparigon sa boot niato na magtiwala ki Jehova, na mabendisyon asin maligtas sa gabos na nagtutubod sa Saiya.