Lakop sa Kinaban na Katiwasayan sa Pagsakop kan “Prinsipe nin Katoninongan”
Kapitulo 17: Maimbod na Ginigirumdom an Organisasyon ni Jehova
1. Maninigo niatong horophoropon an kaimbodan kiisay, asin ano an isinabi ni Hadeng David manongod kaini?
KADAKOL kan sinasabi ngonyan manongod sa kaimbodan sa sadiring nasyon. Alagad gurano an sinasabi kan mga namomoon asin kan mga tawo sa kinaban na ini manongod sa kaimbodan sa Dios, na iyo an Kaglalang sa daga na namumugtakan kan nasyon nin saro? Kan suanoy na mga panahon, si Hadeng David nin Israel maimbod na parasamba sa Kaglalang, si Jehova Dios. Sa pakikipag-olay sa maimbod na Dios na ini, sinabi ni David an mga tataramon na ini sa saiya: “Sa sarong maimbod ika mahiro sa kaimbodan.” (2 Samuel 22:26; Salmo 18:25) An mga tataramon daw na iyan nagpapahayag kan saindong kaisipan manongod sa Dios?
2. Paano niato naaaraman na si Jehova nagdanay na maimbod sa pamilya nin tawo?
2 An kagabsan na kaisipan nin mga tawo ngonyan bakong may dakulang pagmakolog sa kaimbodan sa Dios. Alagad sa ibong kaini, si Jehova maimbod sa pamilya nin tawo. Dai nia iyan isinikwal. An saiyang maimbod na Aki nagsabi: “An Dios namoot na gayo sa kinaban na itinao nia an saiyang Aking bugtong, tanganing an lambang maggibo nin pagtubod sa saiya dai mapahamak kundi magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) Dai pinabayaan nin Dios an kinaban nin katawohan sa pinakadakulang kaiwal kaiyan, si Satanas, na nagsutsot sa satong enot na mga magurang na magtraydor sa Dios. Ipinaheling man nin Dios an saiyang kaimbodan sa pamilya nin tawo kan 2370 B.C.E. paagi sa pagliligtas ki Noe asin sa saiyang pamilya sa lakop sa kinaban na baha na puminara sa gabos na ibang tawo. (2 Pedro 2:5) Paagi kaini tinawan kan Kaglalang nin bagong kapinonan an pamilya nin tawo.
3. (a) Ano an masasabi manongod sa kadahasan ngonyan, asin ano an katuyohan nin Dios na gibohon manongod dian? (b) Ano an balos sa kaimbodan ki Jehova?
3 Ngonyan an kadahasan sa bilog na daga daog an kaidtong panahon ni Noe labing 4,000 na taon na an nakaagi. (Genesis 6:11) Kaya may katanosan an iyo man sanang Dios na paraon an presenteng palakaw nin mga bagay kan kinaban. Ini katuyohan niang gibohon, pero sa paggibo kaiyan, dai nia lalaglagon an saiyang mga maimbod sa daga. Sa panahon na iyan ootobon nia an Salmo 37:28: “Si Jehova mamomoton sa hustisya, asin dai nia pababayaan an saiyang mga maimbod.” Kapareho kaidtong aldaw ni Noe, tatawan nia nin matanos na kapinonan an bagong palakaw nin mga bagay na kompuwesto kan “bagong kalangitan asin sarong bagong daga.” (2 Pedro 3:13) An balos sa kaimbodan dakula. Iyan nagtatao nin buhay!
4. Paano niato naaaraman na an nasyon nin Israel iyo an naheheling na organisasyon ni Jehova kan panahon na idto?
4 Kaidtong paghade ni Hadeng David, an nasyon nin Israel nagin maimbod ki Jehova. Si David nagtao kan arogan para sa bilog na nasyon. An nasyon na idto iyo an naheheling na organisasyon ni Jehova. Sinda organisadong banwaan na sadiri nia. Sierto na iyan an boot sabihon kan pagirumdom nin Dios, na sinasabi sa Amos 3:1, 2: “Dangoga nindo an tataramon na ini na isinabi ni Jehova manongod sa saindo, O mga aki ni Israel, manongod sa bilog na pamilya na ilinuwas ko sa daga nin Egipto, na sinasabi, ‘Kamo sana an sakuyang namidbid sa gabos na pamilya sa daga.’”—Ikomparar an 1 Hade 8:41-43.
5. (a) Kaidtong kaaldawan kan mga apostol ni Jesu-Cristo, may ginibo daw na mga pagprobar na ilaog an mga sala sa Kristianong kongregasyon? (b) Ano an ihinulang mangyayari pagkagadan kan mga apostol?
5 Bilang katimbang kan katunayan na ini sa kasaysayan kan Biblia, an iyo man sanang Dios na ini, si Jehova, igwa nin organisadong banwaan, nin naheheling na organisasyon, sa daga ngonyan. Iyan organisasyon na iyo-iyong sadiri nia. Minsan siring, may mga pagprobar na ilaog an mga sala sa organisasyon nin Dios minsan sa kapinonan kaiyan kaidtong kaaldawan kan mga apostol ni Jesu-Cristo, na marigon na mga parasorog sa integridad kan Kristianong kongregasyon. (1 Corinto 15:12; 2 Timoteo 2:16-18) Pagkagadan ni apostol Juan, na malinaw na dai mahaloy pakalihis kan 98 C.E., nagpoon an ihinulang pagsiblag.—Gibo 20:30; 2 Pedro 2:1, 3; 1 Timoteo 4:1.
6. (a) Gurano kahaloy na nagdominar an apostasiya, asin may anong resulta? (b) Sa anong pagkabihag naholog an relihiyosong mga organisasyon nin Kakristianohan, asin anong mga hapot an minalataw?
6 An apostasiyang ini nagdominar sa laog nin labing 17 siglo, sagkod sa huring kabangaan kan ika-19 siglo. Kaidto an Kakristianohan nagkabangabanga na sa ginatos na relihiyosong sekta. Malibog an midbidan kan tunay na banwaan nin Dios. An Kakristianohan katiriponan nin nakariribaraw na relihiyosong mga organisasyon, dakula asin sadit, na nagtataram nin maribok na relihiyosong mga tataramon na dai napapasikad nin marigon sa relihiyosong tataramon kan ipinasabong na Kasuratan. An relihiyosong mga organisasyon na iyan sa katunayan bihag nin imperyo na mas dakula nanggad kisa Imperyo nin Babilonya na luminaglag sa Jerusalem. Alagad kumusta an suanoy na Babilonya, asin ano daw an kaisipan nin maimbod na mga Judio na bihag kaidto?
An mga Bihag sa Babilonya Maimbod na Nagirumdoman an Sion
7. (a) Sa relihiyosong pagtaram, kumusta an daga nin suanoy na Babilonya? (b) Ano an seguradong nagin epekto kaini sa mga bihag na Judio?
7 An suanoy na Babilonya daga nin falsong mga dios, na kadakol kan mga ladawan kan mga ini. (Daniel 5:4) Maiimahinar niato an epekto kan pagsambang ini sa dakol na falsong dios sa puso kan maimbod na mga Judio na daing ibang sinasamba kundi an sarong tunay na Dios na mayo nin ano man na imahen. Imbes na maheling an templo ni Jehova sa bilog na kagayonan kaiyan sa Jerusalem, naheling ninda an mga templo kan mga falsong dios na ini asin an saindang mga idolo sa bilog na daga nin Babilonya.a Segurado na kanigoan an pagkabalde kan mga parasamba sa saro asin solamenteng tunay na Dios huli sa gabos na ini!
8. (a) Gurano kahaloy na titioson kan mga Judio an saindang pagkabihag, asin ano an mamawoton kan maimbod na mga Judio? (b) Paano ilinaladawan kan Salmo 137:1-4 an kamondoan kan maimbod na mga Judiong bihag?
8 Sono sa hula ni Jeremias, kaipuhan na tioson ninda ini sa laog nin 70 taon bago sinda makapuli. (2 Cronica 36:18-21; Jeremias 25:11, 12) An kamondoan kan mga bihag na Judio na namomoot ki Jehova asin boot na sumamba sa saiya sa templo na idinusay sa saiya sa saiyang piniling siudad ilinaladawan para sa sato sa Salmo 137:1-4: “Sa pangpang kan mga salog nin Babilonya—duman kami nagturukaw. Nagtarangis man kami kun nagigirumdoman mi an Sion. Sa mga kahoy na sauce na nasa tahaw nia isinabit mi an samuyang mga arpa. Huli ta duman si mga nagbirihag sa samo naghagad sa samo nin awit, asin si mga nagtutuya sa samo—nin pag-ogma: ‘Awita nindo para sa samo an saro sa mga awit nin Sion.’ Paano niamo maaawit an awit ki Jehova sa ibang daga?”
9. Ibibilang na ano kan mga taga-Babilonya an pag-awit kan “awit ki Jehova,” alagad ta ano an nakatalagang mangyari pagkatapos kan 70 taon?
9 “An awit ki Jehova” maninigo na awit nin sarong talingkas na banwaan na nagsasamba sa saiya sa saiyang banal na templo. Para sa mga taga-Babilonya, an pag-awit kan mga Judiong ini kan “awit ki Jehova” sa daga na nabibihagan sa sainda magigin okasyon para sa mga nakabihag na tuyaon an ngaran ni Jehova bilang ngaran nin dios na mas maluya kisa mga dios nin Babilonya. An saiyang banal na ngaran napairarom na sa makuring paglanghad huli sa pagtogot nia na an saiyang banwaan haleon sa saindang daga na itinao nin Dios asin darahon sa daga na kadakol kan dios. Alagad ta an panahon para sa mga taga-Babilonyang idto na tuyaon sia asin menuson an banwaan na nagdadara kan saiyang ngaran sa limitado sanang panahon—70 taon. Dangan ibabagsak an falsong mga dios nin Babilonya asin matindog an tunay na Dios, si Jehova!
Odok sa Pusong Pagkamoot sa Organisasyon ni Jehova
10. Anong hapot an minalataw manongod sa banwaan ni Jehova sa ika-20 siglong ini na nabihag kan Dakulang Babilonya?
10 Ngonyan igwa nin relihiyosong organisasyon na inaapod Dakulang Babilonya na bako sanang sa daga kan orihinal na Babilonya kundi lakop sa kinaban. An saboot daw kan mga Judio sa suanoy na Babilonya nagtao nin tamang arogan para sa banwaan ni Jehova sa ika-20 siglong ini na puwersahan na nabihag kan Dakulang Babilonya bilang disiplina gikan sa Dios kan suanoy na Israel?
11. (a) Pinabayaan daw kan maimbod na mga Judio na malingawan ninda an saindang sadiring daga? (b) Paano ipinahayag kan bihag na salmista an mga saboot kan saiyang kapwa mga bihag?
11 Minsan ngani sinda puwede kutanang pumirme na sa suanoy na Babilonya asin magin trangkilo na an buhay duman, ta an pagkadistiyero magigin sarong kapag-arakian an lawig, pinabayaan daw ninda na malingawan na ninda an saindang daga? Magayonon an pagkapahayag kan bihag na salmista kan ipahayag nia an saboot kan saiyang mga kapwa bihag: “Kun makalingaw ako sa saimo, O Jerusalem, magin marilingawon man logod an sakong toong kamot. An sakuyang dila dumukot logod sa sakuyang ngaragngag, kun dai ta ka magigirumdoman, kun dai ko ilalangkaw an Jerusalem sa sakuyang nangongorog na dahelan nin kagayagayahan.”—Salmo 137:5, 6.
12. Ano an ipinahayag kan saboot kan bihag na salmista?
12 Ano an ipinahayag kan saboot na iyan kan bihag na Israelita? Ini: kaimbodan sa naheheling na organisasyon ni Jehova kan panahon na idto mantang naheheling nia na an daga na itinao nin Dios sa Saiyang piniling banwaan gaba sa laog nin 70 taon. Iyo, an naheheling na organisasyon ni Jehova nagdanay na buhay sa puso kan mga Israelitang idto.
13. Paano binalosan an kaimbodan sa naheheling na organisasyon ni Jehova?
13 An siring na kaimbodan sa suanoy na naheheling na organisasyon nin Dios binalosan nin igo. Ini kan an Babilonya, an ikatolong kapangyarihan pankinaban sa kasaysayan kan Biblia, ibagsak, asin an Medo-Persia, an ikaapat na kapangyarihan pankinaban, inotob an kabotan kan Dios nin Israel. Paano? Paagi sa pagpapuli kan bihag na mga Judio sa daga kan naheheling na organisasyon ni Jehova, na may instruksion na itogdok liwat an templo kan saindang Dios bilang an sentro kan kabeserang siudad, an Jerusalem. (2 Cronica 36:22, 23) Bako sana na itinogdok liwat an templo kan tunay na pagsamba kundi itinogdok man liwat an nalalanoban na siudad nin Jerusalem, tanganing magin an siudad na hale dian si Jehova nagsasakop bilang Hade sa saiyang banwaan.
14. (a) Pakalihis nin dakol na siglo, ano an isinabi kan Mesiyas manongod sa naheheling na organisasyon ni Jehova? (b) Sa anong sentido na si Jehova naghade gikan sa Jerusalem?
14 Pakalihis nin labing anom na siglo poon kan malaglag an Jerusalem, si Jesus nagsabi: “Dai ka nanggad magsumpa, minsan huli kan langit, huli ta iyan an trono nin Dios; ni kan daga, huli ta iyan an babatayan kan saiyang mga bitis; ni kan Jerusalem, huli ta iyan an siudad kan dakulang Hade.” (Mateo 5:34, 35) Kan an Mesiyas yaon sa daga, igwa nin itinogdok liwat na templo ni Jehova sa Jerusalem, asin, sa simbolikong pagtaram, si Jehova Dios naghahade sa Kabanalbanale kan templong idto. Kaya gikan sa Jerusalem bilang an kabeserang siudad kan saiyang banwaan, si Jehova naghade sa saiyang naheheling na organisasyon.
Si Jehova Nagdadanay na Maimbod sa Saiyang Organisasyon
15. Isinisikwal daw ni Jesus an naheheling na kabtang kan organisasyon ni Jehova kan ibuyagyag nia an bakong maimbod na relihiyosong mga namomoon sa Israel? Ipaliwanag.
15 Bueno, ngonyan, isinikwal daw ni Jesus an naheheling na organisasyon nin Dios kan ibuyagyag nia an bakong maimbod na relihiyosong mga namomoon sa Israel asin idenunsiar sinda? Iyo, huli ta sia nagsabi: “Jerusalem, Jerusalem, an paragadan sa mga propeta asin paragapo sa mga isinugo sa saiya,—makapirang binoot kong tiriponon an saimong mga aki, siring kan gunakan na minatipon kan saiyang mga siwo sa irarom kan saiyang mga pakpak! Alagad ta kamo huminabo kaiyan. Uya! An saindong harong pinabayaan na sa saindo.” (Mateo 23:37, 38) Kan isikwal ni Jesus an Jerusalem asin an saiyang “mga aki,” hinahalean daw nia nin daganon na organisasyon an saiyang langitnon na Ama? Dai! Huli ta si Jesus mismo an pundasyon kan bagong naheheling na organisasyon na itotogdok kan Kaglalang sa uniberso.
16. Kan si Jesus magadan sa hariging pasakitan, paano ipinarisa an pagsikwal sa Israel sa laman?
16 An pagsikwal sa Israel sa laman tunay na ipinarisa kan, kaidtong magadan si Jesus sa hariging pasakitan, an mahibog na lipod na nagseseparar kan Kabanalbanale sa Banal sa templo nin Jerusalem nagisi “magpoon sa itaas sagkod sa ibaba.” Kadungan kaiyan, “naglinog, asin an mga gapo nagkabaraak.” Ini milagrosong mga gibo kan Dios na dati naghahade duman sa tipikong paagi, na nagpaparisa kan saiyang pagsikwal sa nasyon nin Israel asin sa relihiyon kaini.—Mateo 27:51.
17. Paano si Jesus asin si Jehova nagpaheling nin kaimbodan sa magigin mga miembro kan bagong naheheling na organisasyon nin Dios?
17 An magigin mga miembro kan bagong naheheling na organisasyon na madali nang itogdok ni Jehova Dios nawalat duman sa Jerusalem. Iwinalat sinda ni Jesus sa pangataman nin Dios, na tinatalikdan na an daganon na siudad para sa bagay na mas marahay. (Juan 17:9-15) Kaya si Jehova nagdanay na maimbod sa saiyang organisasyon, na nagpaheling nin espesyal na konsiderasyon sa saindang maimbod na mga apoon, si Abraham, Isaac, asin Jacob patin an 12 aki ni Jacob. (Daniel 12:1) An minasunod na kapitulo ipagpapadagos pa an pag-oolay niato manongod sa kaimbodan, basado sa Salmo 137.
[Mga Nota sa Ibaba]
a An nasusurat sa sarong cuneiform hale sa suanoy na Babilonya nagbabareta: “Sa kagabsan igwa sa Babilonya nin 53 na templo kan pangenot na mga dios, 55 kapilya ni Marduk, 300 na kapilya para sa daganon na mga dios, 600 para sa langitnon na mga dios, 180 altar para sa diosang si Ishtar, 180 para sa mga dios na si Nergal asin Ada asin 12 pang ibang altar para sa laen-laen na dios.”