Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kasumpay kan Kapitulo Nuebe: Magtiwala ki Jehova Kun Napapaatubang sa Kasakitan
Dugang Pang mga Resulta nin Pagigin Bakong Fiel
18. (a) Taano an sunod na mga tataramon ni Isaias ta nagtatao nin grabeng takot sa mga nagdadangog sa saiya? (b) Anong pagkabaliktad nin mga pangyayari an madali nang maotob?
18 Minsan ngani nakararanga an saiyang pinakahuring mga tataramon, an sunod na mga tataramon ni Isaias nagtatao nin takot sa mga nagdadangog sa saiya: “Padadatongon ni Jehova tumang sa saimo asin tumang sa saimong banwaan patin tumang sa kamag-anakan kan saimong ama an mga aldaw na dai pa nagdatong poon kan aldaw na an Efraim sumuhay sa kataed kan Juda, arin na baga, an hade kan Asiria.” (Isaias 7:17) Iyo, nagdadangadang an grabeng kapahamakan, asin sa kamot kan hade kan Asiria. An posibilidad na sinda dodominaron kan mga Asirio na midbid sa karingisan posibleng marhay na nagin dahelan na si Acaz asin an saiyang banwaan dai napatorog sa dakol na banggi. Si Acaz nagrason na an pakikikatood sa Asiria magliligtas sa saiya sa Israel asin Siria. Tunay nanggad, hihimateon kan hade nin Asiria an pakiolay ni Acaz paagi sa pag-atake sa Israel asin Siria sa kahurihurihi. (2 Hade 16:9) Posibleng marhay na ini an dahelan kun taano si Peka asin Rezin ta mapipiritan na papondohon an pagsalikop sa Jerusalem. Sa siring, dai makakaya kan ligang Siro-Israelita na sakopon an Jerusalem. (Isaias 7:1) Pero, sinasabihan ngonyan ni Isaias an nakubhanan na mga nagdadangog sa saiya na an Asiria, na linalaoman nindang protektor, iyo an man-aapi sa sainda!—Ikomparar an Talinhaga 29:25.
19. Anong patanid para sa mga Kristiano ngonyan an yaon sa dramang ini sa kasaysayan?
19 Para sa mga Kristiano ngonyan, an totoong pagkasaysay na ini sa kasaysayan igwa nin patanid. Kun nagigipit tibaad masugotan kita na ikompromiso an Kristianong mga prinsipyo, na paagi kaiyan hinahaboan an proteksion ni Jehova. Ini halipot na pananaw, paghugot pa ngani, siring kan nagin risang-risa sa dugang pang mga tataramon ni Isaias. Sinasabi pa kan propeta an mangyayari sa daga asin sa mga namamanwaan dian dahel sa pagsalakay kan mga Asirio.
20. Sairisay “an mga langaw” asin “an mga alimbubuyog,” asin ano an gigibohon ninda?
20 Binangabanga ni Isaias an saiyang mga kapahayagan sa apat na kabtang, na an kada saro ihinuhula an mangyayari “sa aldaw na iyan”—an boot sabihon, an aldaw na sasalakayon kan Asiria an Juda. “Mangyayari sa aldaw na iyan na sisiwitan ni Jehova an mga langaw na yaon sa poro kan mga kanal kan Nilo sa Egipto asin an mga alimbubuyog na yaon sa daga nin Asiria, asin sinda maabot nanggad asin maontok, sinda gabos, sa ampas na mga kababan kan sapang masulog asin sa mga gaak kan kantil asin sa gabos na kapalongpongan nin mga tunok patin sa gabos na inoman.” (Isaias 7:18, 19) An mga hukbo kan Egipto asin Asiria, siring sa mga bunyog nin mga langaw asin alimbubuyog, itatao an saindang atension sa Dagang Panuga. Bako ining halipot na pananalakay. “An mga langaw” asin “an mga alimbubuyog” maorontok, na mairistar sa lambang luklok asin surok-surok kan daga.
21. Sa paanong paagi magigin siring sa labaha an hade kan Asiria?
21 Si Isaias nagsabi pa: “Sa aldaw na iyan, paagi sa sarong binayadan na labaha sa rehion kan Salog, paagi ngani sa hade kan Asiria, aarisan ni Jehova an payo asin an barahibo kan mga bitis, asin hahaleon kaiyan pati an mismong barabas.” (Isaias 7:20) Ngonyan an Asiria na sana, an pangenot na huma, an nasasambitan. Binayadan ni Acaz an hade kan Asiria tanganing ‘arisan’ an Siria asin Israel. Minsan siring, an “binayadan na labaha” na ini hale sa lugar nin Eufrates mahiro tumang sa “payo” kan Juda asin biyong aarisan iyan, hahaleon ngani pati barabas!
22. Anong mga halimbawa an ginamit ni Isaias tanganing ipaheling an kaaabtan kan madali nang pagsalakay nin Asiria?
22 Ano an magigin resulta? “Mangyayari sa aldaw na iyan na papagdadanayon na buhay nin sarong tawo an sarong ogbon na baka hale sa pugro asin duwang karnero. Asin mangyayari na, huli sa kadakolan kan itinataong gatas, makakan sia nin mantikilya; huli ta mantikilya asin tangguli an kakakanon nin gabos na natatada sa tahaw kan daga.” (Isaias 7:21, 22) Sa panahon na ‘naarisan’ na kan mga Asirio an daga, kadikiton na tawo an matatada kaya pipira sanang hayop an kaipuhan para sa pagkakan. “Mantikilya asin tangguli” an kakakanon—mayo nang iba, mayo nin arak, mayo nin tinapay, mayo nin iba pang pangenot na kakanon. Garo man sana idinodoon kun gurano kagrabe kan pagkagaba, tolong beses na sinasabi ni Isaias na duman sa dating mahalaga, mabungang daga, magkakaigwa ngonyan nin mga kilitis asin doot. An mga maprobar na dumuman sa puerang lugar mangangaipo nin “mga pana asin busog” bilang proteksion tumang sa mabangis na mga hayop na naglulukob sa kapalongpongan. An hinawanan na mga langtad magigin timakan nin mga bakang kapon asin karnero. (Isaias 7:23-25) An hulang ini nagpoon na maotob kan mismong kaaldawan ni Acaz.—2 Cronica 28:20.
Eksaktong mga Prediksion
23. (a) Ano ngonyan an ipinagboot na gibohon ni Isaias? (b) Paano pinatunayan an tanda kan tabla?
23 Si Isaias nagbuelta ngonyan sa mismong situwasyon. Mantang an Jerusalem sinasalikopan pa kan nagsarong Siro-Israelita, si Isaias nagbabareta: “Sinabi sa sako ni Jehova: ‘Kumua ka para sa saimo nin dakulang tabla asin isurat mo dian nin panurat nin magagadanon na tawo an, “Maher-salal-has-baz.” Asin tawan mo ako nin testimonyo para sa sako nin fiel na mga saksi, si Urias na saserdote asin si Zacarias na aki ni Jeberekias.’” (Isaias 8:1, 2) An ngaran na Maher-salal-has-baz nangangahulogan na “Maghumari, O Samsam! Sia Nagdatong Tolos sa Nasalakat.” Hinagad ni Isaias sa duwang iginagalang na lalaki sa komunidad na patotoohan an saiyang pagsurat kan ngaran na ini sa sarong dakulang tabla, tangani na puede nindang patunayan sa huri an pagigin tunay kan dokumento. Pero, an tandang ini patutunayan nin saro pang tanda.
24. Ano an maninigong epekto kan tanda ni Maher-salal-has-baz sa banwaan nin Juda?
24 Sinasabi ni Isaias: “Dangan ruminani ako sa propetisa, asin sia nagbados asin pag-abot nin panahon nangaki nin sarong aking lalaki. Ngonyan nagsabi sa sako si Jehova: ‘Apodon mong Maher-salal-has-baz an ngaran nia, huli ta bago an aking lalaki magin tataong mag-apod, “Ama ko!” asin “Ina ko!” dadarahon nin saro an mga rekurso nin Damasco asin an sinamsaman sa Samaria sa atubangan kan hade kan Asiria.’” (Isaias 8:3, 4) An dakulang tabla asin an bagong mamundag na aking lalaki pareho magseserbing tanda na sa dai mahahaloy sasalakaton kan Asiria an mga nan-aapi sa Juda, an Siria asin Israel. Gurano kadai mahahaloy? Bago makataram an aki kan enot na mga tataramon na nanonodan kan kadaklan na omboy—“Ama” asin “Ina.” An siring na eksaktong prediksion maninigong parigonon an kompiansa kan banwaan ki Jehova. O iyan puedeng magin dahelan na olog-ologon nin nagkapira si Isaias asin an saiyang mga aki. Ano man an nangyari, an makahulang mga tataramon ni Isaias naotob.—2 Hade 17:1-6.
25. Ano an mga pagkakaagid kan kaaldawan ni Isaias asin kan presenteng panahon?
25 An mga Kristiano puedeng makanood sa paorootrong patanid ni Isaias. Ihinayag sa sato ni apostol Pablo na sa makasaysayan na dramang ini, ilinadawan ni Isaias si Jesu-Cristo asin an mga aki ni Isaias nagserbing anino kan linahidan na mga disipulo ni Jesus. (Hebreo 2:10-13) Si Jesus, paagi sa saiyang linahidan na mga parasunod digdi sa daga, haloy nang ipinagigirumdom sa tunay na mga Kristiano an pangangaipo na “magpuka” sa kritikal na mga panahon na ini. (Lucas 21:34-36) Kadungan kaiyan, an habong magsolsol na mga nagkokontra pinatatanidan dapit sa saindang nagdadangadang na kalaglagan, minsan ngani an siring na mga patanid parateng inoolog-olog. (2 Pedro 3:3, 4) An kaotoban kan may labot sa panahon na mga hula kan kaaldawan ni Isaias sarong garantiya na an iskedyul nin Dios para sa satong panahon “daing salto na maootob [man]. Dai iyan mahuhuri.”—Habacuc 2:3.
Nakalalaglag nin Biyo na “Katubigan”
26, 27. Anong mga pangyayari an ihinula ni Isaias? (b) Ano an ipinaririsa kan mga tataramon ni Isaias para sa mga lingkod ni Jehova ngonyan?
26 Nagpapadagos si Isaias sa saiyang mga patanid: “Sa dahelan na hinaboan kan banwaan na ini an katubigan kan Siloe na nagbobolos nin toninong, asin may labi-labing kagayagayahan ki Rezin asin sa aki ni Remalias; kun siring, uya! dadarahon ni Jehova tumang sa sainda an poderoso asin an dakol na katubigan kan Salog, an hade kan Asiria asin an gabos niang kamurawayan. Asin babahaan nia nanggad an gabos niang irarom nin sapa asin lalantopan an gabos niang pangpang asin mabolos sa bilog na Juda. Sia talagang mabaha asin maagi. Maabot sia paliog. Asin mangyayari an pagbuka kan saiyang mga pakpak tanganing masakop an kalakbangan kan saimong daga, O Emmanuel!”—Isaias 8:5-8.
27 An “banwaan na ini,” an kahadean nin Israel sa amihanan, sinayumahan an tipan ni Jehova ki David. (2 Hade 17:16-18) Para sa sainda, iyan garo siring kaluya kan nagdadalihig na tubig nin Siloe, an suplay nin tubig kan Jerusalem. Sinda nagpakagayagaya sa saindang guerra tumang sa Juda. Alagad an pagduhaging ini dai palalampason na dai napadudusahan. Totogotan ni Jehova an mga Asirio na ‘bahaon,’ o sakopon, an Siria asin Israel, kun paanong sa dai na mahahaloy totogotan ni Jehova an presenteng politikal na kabtang kan kinaban na bahaon an rona kan falsong relihion. (Kapahayagan 17:16; ikomparar an Daniel 9:26.) Pakatapos, an sabi ni Isaias, an nag-aalimbukad na “katubigan” “mabolos sa bilog na Juda,” na “paliog,” sagkod sa Jerusalem, kun saen namamahala an payo (hade) kan Juda.a Sa panahon niato an politikal na mga parakastigo kan falsong relihion sasalakayon man an mga lingkod ni Jehova, na palilibotan sinda nin “paliog.” (Ezequiel 38:2, 10-16) Ano an magigin resulta? Bueno, ano an nangyari kan panahon ni Isaias? Duminagsang daw an mga Asirio pabalyo sa mga lanob kan siudad asin pinara an banwaan nin Dios? Dai. An Dios nasa sainda.
Dai Matakot—‘An Dios Uya Digdi sa Sato!’
28. Sa ibong kan daing kapagalan na paghihingoa kan saindang mga kaiwal, ano an inaasegurar ni Jehova sa Juda?
28 Si Isaias nagpapatanid: “Magin mapanraot kamo, O kamong mga banwaan [na kontra sa katipan na banwaan nin Dios], asin magkaroronot kamo; asin pagdangog kamo, kamo gabos na nasa hararayong kabtang kan daga! Pangaghagkos kamo, asin magkaroronot kamo! Pangaghagkos kamo, asin magkaroronot kamo! Magplano kamo nin pakana, asin iyan raraoton! Pangagtaram kamo nin ano man, asin dai iyan magdadanay, huli ta an Dios uya digdi sa samo!” (Isaias 8:9, 10) Pakalihis nin pirang taon, durante kan paghade kan fiel na aki ni Acaz na si Ezequias, naotob an mga tataramon na ini. Kan humaon kan mga Asirio an Jerusalem, ginadan kan anghel ni Jehova an 185,000 sa sainda. Malinaw nanggad, an Dios nasa saiyang banwaan asin kan sa hadeng linahe ni David. (Isaias 37:33-37) Durante kan nagdadangadang na ralaban nin Armagedon, susugoon man ni Jehova an Emmanuel na Orog na Dakula bako sanang tanganing ronoton an Saiyang mga kaiwal kundi tangani man na isalbar an gabos na nagtitiwala sa Saiya.—Salmo 2:2, 9, 12.
29. (a) Paano napapalaen an mga Judio kan kaaldawan ni Acaz sa mga Judio kan kaaldawan ni Ezequias? (b) Taano ta linilikayan kan mga lingkod ni Jehova ngonyan an relihioso asin politikal na pakikialyansa?
29 Bakong arog kan mga Judio kan panahon ni Ezequias, an mga katemporanyo ni Acaz daing pagtubod sa proteksion ni Jehova. Pabor sinda sa pakipagkampi, o “pakipagkasapakat,” sa mga Asirio bilang depensa tumang sa ligang Siro-Israelita. Minsan siring, an “kamot” ni Jehova sinadol si Isaias na magtaram tumang sa “dalan kan banwaan na ini,” o an popular na tendensia. Sia nagpapatanid: “An natatakotan ninda dai nindo katakotan, ni magtakig man kamo huli kaiyan. Si Jehova nin mga hukbo—sia an Saro na maninigo nindong ibilang na banal, asin sia an maninigo nindong katakotan, asin sia an Saro na maninigong magin dahelan kan saindong pagtakig.” (Isaias 8:11-13) Nasa isip ini, an mga lingkod ni Jehova ngonyan nagmamaan na dai makipagkasapakat o magtiwala sa relihiosong mga konsilyo asin politikal na mga liga. An mga lingkod ni Jehova lubos an kompiansa sa nagpoprotehir na kapangyarihan nin Dios. Total, kun si ‘Jehova nasa kampi niato, ano an magigibo sato nin daganon na tawo?’—Salmo 118:6.
30. Ano an kaaabtan kan mga dai nagtitiwala ki Jehova?
30 Inotro ni Isaias na si Jehova magigin “sagradong lugar,” sarong proteksion, para sa mga nagtitiwala sa saiya. Kabaliktaran kaiyan, an mga hinahaboan sia “siertong masisingkog asin mapupukan patin mabagsak, asin masisiod saka madadakop”—limang malinaw na berbo na sinisierto an kaaabtan kan mga dai nagtitiwala ki Jehova. (Isaias 8:14, 15) Kaidtong enot na siglo, an mga naghabo ki Jesus nasingkog asin napukan man. (Lucas 20:17, 18) Iyan man an resultang naghahalat sa mga dai nagsusuportar ngonyan sa pinatukaw na sa trono na langitnon na Hade, si Jesus.—Salmo 2:5-9.
31. Paano maaarog kan tunay na mga Kristiano ngonyan an halimbawa ni Isaias asin kan mga naghihinanyog sa saiyang katokdoan?
31 Kaidtong kaaldawan ni Isaias, bakong gabos nasingkog. Sinasabi ni Isaias: “Lulona an testimonyo, serahi nin tatak an ley sa tahaw kan sakong mga disipulo! Asin padagos kong hahalaton si Jehova, na itinatago an saiyang lalauogon sa kamag-anakan ni Jacob, asin maglalaom ako sa saiya.” (Isaias 8:16, 17) Dai babayaan ni Isaias asin kan mga naghihimate sa saiyang katokdoan an Ley nin Dios. Danay sindang nagtitiwala ki Jehova, minsan ngani an saindang delingkuenteng mga kahimanwa habo asin sa siring nagin dahelan na itago ni Jehova an saiyang lalauogon sa sainda. Logod na arogon ta an halimbawa kan mga nagtitiwala ki Jehova asin magkaigwa kan kaparehong determinasyon na mangapot sa dalisay na pagsamba!—Daniel 12:4, 9; Mateo 24:45; ikomparar an Hebreo 6:11, 12.
“Mga Tanda” Asin “mga Ngangalasan”
32. (a) Sairisay ngonyan an nagseserbing “siring sa mga tanda asin siring sa mga milagro”? (b) Taano an mga Kristiano ta maninigong risang-risa sa kinaban?
32 Idinedeklarar ngonyan ni Isaias: “Uya! Ako asin an mga aki na itinao sakuya ni Jehova siring sa mga tanda asin siring sa mga milagro sa Israel gikan ki Jehova nin mga hukbo, na nag-eerok sa Bukid nin Sion.” (Isaias 8:18) Iyo, si Isaias, Sear-jasub, asin Maher-salal-has-baz mga tanda kan mga katuyohan ni Jehova para sa Juda. Ngonyan, si Jesus asin an saiyang linahidan na mga tugang nagseserbi man na mga tanda. (Hebreo 2:11-13) Asin sinda iniibanan sa saindang gibohon kan “sarong dakulang kadaklan” nin “ibang karnero.” (Kapahayagan 7:9, 14; Juan 10:16) Siempre, an sarong tanda may halaga sana kun iyan risang-risa sa palibot kaiyan. Siring man, naootob sana kan mga Kristiano an sugo sa sainda bilang mga tanda kun sinda risang-risang napapalaen sa kinaban na ini, na lubos an saindang pagtitiwala ki Jehova asin pusoan na ibinabalangibog an saiyang mga katuyohan.
33. (a) Ano an determinadong gibohon kan tunay na mga Kristiano? (b) Taano ta makapaninindogan nin marigon an tunay na mga Kristiano?
33 Kun siring, an gabos logod sunodon an mga pamantayan nin Dios, bako an sa kinaban na ini. Danay na magin risang-risa na daing takot—bilang mga tanda—na inootob an sugo na itinao sa Isaias na Orog na Dakula, si Jesu-Cristo: ‘Ibalangibog an taon nin marahay na boot asin an aldaw nin pamalos kan satong Dios.’ (Isaias 61:1, 2; Lucas 4:17-21) Tunay nanggad, kun umalimbukad na an baha nin Asiria sa bilog na daga—dawa pa iyan magin paliog ta—an tunay na mga Kristiano dai mapapara. Kita makapaninindogan nin marigon huli ta ‘an Dios uya sa sato.’
[Nota sa Ibaba]
a An Asiria ikinomparar man sa sarong gamgam na an nakabukang mga pakpak ‘nakasasakop sa kalakbangan kan saimong daga.’ Sa siring, gurano man kahiwas kan daga, iyan lalakopan kan hukbong Asirio.