-
“An Maitom an Buhok na Babaeng Kinakagurangnan sa Kaawagan nin Siria”An Torrengbantayan—1999 | Enero 15
-
-
Nag-abot an oportunidad ni Zenobia na pahiwason an saiyang kapangyarihan real kaidtong 269 C.E., kan may sarong parasaginsagin na naglataw sa Egipto na nakikisuhay sa pamamahala nin Roma. Tolos-tolos na nagmartsa an hukbo ni Zenobia pasiring sa Egipto, biyong dinaog an rebelde, asin sinakop an nasyon. Iprinoproklamar an saiyang sadiri na reyna nin Egipto, sia nagpagibo nin mga sinsilyo sa ngaran nia. An saiyang kahadean ngonyan poon sa salog nin Nilo sagkod sa salog nin Eufrates. Sa panahon na ini sa saiyang buhay, sia namugtak sa katongdan kan “hade sa timog” na nasambitan sa hula sa Biblia ni Daniel, mantang an saiyang kahadean dominado kaidto an lugar na nasa timog kan dagang tinuboan ni Daniel. (Daniel 11:25, 26) Nakongkistar man nia an kadaklan na lugar sa Asia Minor.
-
-
“An Maitom an Buhok na Babaeng Kinakagurangnan sa Kaawagan nin Siria”An Torrengbantayan—1999 | Enero 15
-
-
An Sarong Emperador ‘Pinukaw an Saiyang Puso’ Tumang ki Zenobia
Kan taon 270 C.E., si Aureliano nagin emperador nin Roma. Mapangganang naalaw asin nadisiplina kan saiyang mga hukbo an mga barbaro sa amihanan. Kaidtong 271 C.E.—na nagrerepresentar na ngonyan sa “hade sa amihanan” sa hula ni Daniel—si Aureliano ‘pinukaw an saiyang kosog asin an saiyang puso tumang sa hade sa timog,’ na irinepresentar ni Zenobia. (Daniel 11:25a) Isinobol ni Aureliano an iba niang hukbo nin deretso sa Egipto asin pinangenotan an saiyang mayor na hukbo pasirangan na minaagi sa Asia Minor.
An hade sa timog—an namamahala na pinamamayohan ni Zenobia—‘pinukaw an saiyang sadiri’ sa pakikilaban tumang ki Aureliano “na may labi-labi kadakula asin poderosong puersa militar” sa pangengenot nin duwang heneral, si Zabdas asin Zabai. (Daniel 11:25b) Alagad si Aureliano sinakop an Egipto asin naglansar nin ekspedisyon pasiring sa Asia Minor asin Siria. Si Zenobia nadaog sa Emesa (ngonyan Homs), asin sia nagsibog sa Palmira.
Kan salikopan ni Aureliano an Palmira, si Zenobia, sa paglaom na may makuang tabang, nagdulag kaiba an saiyang aking lalaki pasiring sa Persia, sanang nadakop kan mga Romano sa Salog nin Eufrates. Isinuko kan mga taga Palmira an saindang siudad kaidtong 272 C.E. Si Aureliano may marahay na boot na trinatar an mga nag-eerok dian, kinua an kadakol na samsam, kaiba an idolo hale sa Templo kan Saldang, asin naghale pasiring sa Roma. Dai ginadan kan Romanong emperador si Zenobia, na ginibo siang pinakatampok na dadalanon sa parada kaini nin kapangganahan sa Roma kaidtong 274 C.E. Ginamit nia an natatada niang buhay bilang sarong matrona nin Roma.
An Siudad sa Desierto Linaglag
Nagkapirang bulan pakasakopa ni Aureliano kan Palmira, lagdoan na ginadan kan mga taga Palmira an garison nin Roma na binayaan nia. Kan makaabot ki Aureliano an bareta manongod sa rebelyon na ini, ensegida niang pinagbotan an saiyang mga soldados na bumalik, asin ngonyan pinapagdusa ninda nin makatatakot na pamamalos an mga taga duman. An mga nakadulag sa mayong pagkaherak na paggadan dinara sa kaoripnan. An magayon na siudad sinamsaman asin rinaot na dai na puedeng hirahayon. Sa siring an matawong dakulaon na siudad ibinalik sa dating kategoriya kaiyan—“an Tadmor sa kaawagan.”
Kan an Roma mapusong atubangon ni Zenobia, sia asin si Emperador Aureliano dai aram na isinaaksion an saindang kabtang bilang “hade sa timog” asin “hade sa amihanan,” na inootob an kabtang kan sarong hula na isinurat nin detalyadong marhay kan propeta ni Jehova mga 800 na taon na an nakaagi. (Daniel, kapitulo 11) Paagi sa saiyang nakaaakit na personalidad, si Zenobia hinangaan nin dakol. Minsan siring, an pinakamakahulogan sa gabos iyo an saiyang kabtang sa pagrepresentar sa politikal na bagay na isinabi bago pa sa hula ni Daniel. An saiyang pamamahala dai naglabing limang taon. An Palmira, an kabisera kan kahadean ni Zenobia, saro na sanang baryo ngonyan. Dawa an poderosong Imperyo nin Roma haloy nang nawara asin suminuko sa mga kahadean sa presenteng panahon. Ano an magigin ngapit kan mga kapangyarihan na ini? An saindang kaaabtan dinedeterminaran man kan seguradong kaotoban kan hula sa Biblia.—Daniel 2:44.
-