Sarong Hilom na Dai Dapat Itago nin mga Kristiano!
“Ako nagtaram nin hayag sa kinaban. . . . Mayo ako nin itinaram sa hilom.”—JUAN 18:20.
1, 2. Ano an kahulogan kan termino sa Griego na my·steʹri·on siring sa pagkagamit sa Kasuratan?
AN TERMINO sa Griego na my·steʹri·on 25 beses na tinatradusir sa New World Translation of the Holy Scriptures na “sagradong hilom” asin 3 beses na “misteryo.” An sarong hilom na inaapod sagrado siertong mahalaga nanggad! An siisay man na nagkapribilehiong makaaram kan siring na hilom maninigong makamate na sia tinawan nin halangkaw na onra, huli ta sia ibinibilang na maninigo na makaaram man nin sarong hilom kan Supremong Dios kan uniberso.
2 An Expository Dictionary of Old and New Testament Words ni Vine nagpapatunay na sa kadaklan na kaso an “sagradong hilom” mas tamang traduksion kisa sa “misteryo.” Iyan nagsasabi dapit sa my·steʹri·on: “Sa [Kristianong Griegong Kasuratan] nangangahulogan iyan, bakong kan misteryoso (arog kan termino sa Ing[les]), kundi kan, huling dai kaya kan natural na abilidad nin tawo sa pagsabot, maaaraman sana paagi sa kapahayagan nin Dios, asin ipinaaaram sa paagi asin panahon na itinalaan nin Dios, asin duman sana sa mga pinaliwanagan kan Saiyang Espiritu. Sa ordinaryong sentido an misteryo nagpaparisa nin kaaraman na itinatago; an kahulogan kaiyan sa Kasuratan katotoohan na ihinayag. Huli kaini an mga termino na nangorognang konektado sa tema iyo an ‘ipinaaram,’ ‘nahayag,’ ‘ihinayag,’ ‘ihinulit,’ ‘saboton,’ ‘iwinaras.’”
3. Paano an Kristianong kongregasyon kan enot na siglo napapalaen sa nagkapira na misteryosong grupong relihioso?
3 An paliwanag na ini nagtatampok nin mayor na pagkakalaen sa pag-oltanan kan misteryosong mga grupong relihioso na nag-oroswag kaidtong enot na siglo asin kan bago pa sanang organisaron na Kristianong kongregasyon. Mantang idtong mga inaako bilang bagong miembro sa hilom na mga kulto parateng obligadong sumunod sa promesa nin pagsilensio tanganing ingatan an relihiosong mga katokdoan, an mga Kristiano nungkang ipinairarom sa siring na mga restriksion. Totoo na si apostol Pablo nagtaram dapit sa “kadonongan nin Dios sa sagradong hilom,” na inaapod iyan na “natatagong kadonongan,” an boot sabihon, natatago sa “mga namamahala sa palakaw na ini nin mga bagay.” Iyan dai natatago sa mga Kristiano na pinahayagan kaiyan paagi sa espiritu nin Dios tanganing iyan saindang ipaaram sa publiko.—1 Corinto 2:7-12; ikomparar an Talinhaga 1:20.
An “Sagradong Hilom” Ipinamidbid
4. Kiisay nasesentro an “sagradong hilom,” asin paano?
4 An “sagradong hilom” ni Jehova nasesentro ki Jesu-Cristo. Si Pablo nagsurat: “Ipinaaram [ni Jehova] sa sato an sagradong hilom kan saiyang kabotan. Sono sa saiyang marahay na kaogmahan na nagin katuyohan nia mismo an sarong administrasyon sa katapusan kan itinalaan na mga panahon, arin na baga, na tiponon giraray an gabos dian ki Cristo, an mga bagay sa kalangitan asin an mga bagay sa daga. Iyo, dian sa saiya.” (Efeso 1:9, 10) Orog pa ngani na espesipiko si Pablo manongod sa kahulogan kan “sagradong hilom” kan itokdo nia an pangangaipo na magkaigwa nin “tamang kaaraman manongod sa sagradong hilom nin Dios, arin na baga, si Cristo.”—Colosas 2:2.
5. Ano an kalabot sa “sagradong hilom”?
5 Minsan siring, dakol pa an kalabot huli ta an “sagradong hilom” sarong hilom na dakol an kabtang. Iyan bako sanang an pagpamidbid ki Jesus bilang iyo an ipinanugang Banhi o Mesiyas; kabale dian an kabtang na iinasignar sa saiya sa katuyohan nin Dios. Kalabot dian an sarong langitnon na gobyerno, an Mesiyanikong Kahadean nin Dios, siring sa malinaw na ipinaliwanag ni Jesus kan sabihon nia sa saiyang mga disipulo: “Itinao sa saindo an pakasabot kan sagradong mga hilom kan kahadean kan kalangitan, alagad dai iyan itinao sa mga tawong idto.”—Mateo 13:11.
6. (a) Taano ta tamang sabihon na an “sagradong hilom” “dai ipinahayag sa haloy na mga panahon”? (b) Paano iyan progresibong ihinayag?
6 Halawig na panahon an maagi poon sa enot na pagkasambit kan katuyohan nin Dios na magtao nin basehan para sa Mesiyanikong Kahadean sagkod sa ‘pagtapos kan sagradong hilom.’ (Kapahayagan 10:7; Genesis 3:15) An pagtapos kaiyan mangyayari kadungan kan pagpatindog kan Kahadean, siring sa pinatutunayan nin pagkomparar kan Kapahayagan 10:7 asin 11:15. Sa katunayan, mga 4,000 na taon an uminagi poon kan itao sa Eden an enot na panuga sa Kahadean sagkod kan magtunga an Designadong Hade kan 29 C.E. Uminagi pa an 1,885 taon bago tinindog an Kahadean sa kalangitan kan 1914. Sa siring an “sagradong hilom” progresibong ihinayag sa laog nin peryodong haros 6,000 na taon. (Helingon an pahina 16.) Tama nanggad si Pablo sa pagtaram manongod sa “kapahayagan kan sagradong hilom na dai ipinahayag sa haloy na mga panahon alagad ngonyan ihinayag na asin ipinamidbid.”—Roma 16:25-27; Efeso 3:4-11.
7. Taano ta puede kitang lubos na magkompiar sa grupong fiel asin madonong na oripon?
7 Bakong arog nin mga tawo, na limitado an lawig nin buhay, si Jehova nungkang naghihidali huli sa kakulangan nin panahon na ihayag an saiyang mga hilom na dai pa napapanahon. An katunayan na ini maninigong ilikay kita sa pagkalangkag kun dai kita naninigoan sa presenteng paliwanag sa nagkapirang hapot sa Biblia. An kababaan nin boot kan grupong fiel asin madonong na oripon, na isinugong pakakanon sa igong panahon an Kristianong kairiba sa harong, ilinilikay iyan sa pangangahas na mangenotan asin magbanabana na daing binabasaran manongod sa mga bagay na bako pang malinaw sagkod ngonyan. An grupong oripon nagmamaigot na likayan an pagigin dogmatiko. Iyan mapakumbabang gayo tanganing admitiron na sagkod ngonyan dai kaiyan masisimbag an gabos na hapot, na malinaw na ginigirumdom an Talinhaga 4:18. Alagad kanigoan kanakaoogmang maaraman na si Jehova, sa saiyang sadiring itinalaan na panahon asin sa saiyang sadiring paagi, magpapadagos na ihayag an saiyang mga hilom kun dapit sa saiyang mga katuyohan! Maninigo na nungka kitang malangkag sa areglo ni Jehova, na may kamangmangan na naghihingoang pangenotan an Parahayag nin mga hilom. Kanigoan kanakapakokosog liwat sa boot na maaraman na an paagihan na ginagamit ngonyan ni Jehova dai naggigibo nin siring! Iyan kapwa fiel asin madonong.—Mateo 24:45; 1 Corinto 4:6.
An Hilom na Ihinayag Kaipuhan na Sabihon!
8. Paano niato naaaraman na dapat na ipaaram an “sagradong hilom”?
8 Dai ihinayag ni Jehova sa mga Kristiano an saiyang “sagradong hilom” tanganing itago ninda iyan. Iyan dapat na ipaaram, oyon sa prinsipyo na itinao ni Jesus para sa gabos niang parasunod—bako sanang para sa nagkapirang klerigo: “Kamo iyo an liwanag kan kinaban. An siudad dai matatago kun namumugtak sa itaas nin bukid. An mga tawo minasolo nin ilawan asin ibinubugtak iyan, bakong sa irarom kan basket na takadan, kundi sa ibabaw kan bugtakan nin ilaw, asin iyan nakaliliwanag sa gabos na nasa harong. Kaagid kaiyan pasiranga an saindong liwanag sa atubangan nin mga tawo, tanganing maheling ninda an saindong marahay na mga gibo asin pamurawayon ninda an saindong Ama na nasa kalangitan.”—Mateo 5:14-16; 28:19, 20.
9. Ano an nagpapatunay na si Jesus bakong rebolusyonaryo, siring sa sinasabi nin iba?
9 Si Jesus mayo nin rebolusyonaryong intension na magporma nin patagong organisasyon nin mga parasunod tanganing pagmaigotan na kamtan an hilom na mga katuyohan. Sa librong Early Christianity and Society, si Robert M. Grant nagsurat mapadapit sa pagdepensa sa enot na mga Kristiano kan apolohista kaidtong ikaduwang siglo na si Justinong Martir: “Kun rebolusyonista an mga Kristiano sinda magdadanay na nagtatago tanganing makamit an saindang mga pasohan.” Alagad paano “magdadanay na nagtatago” an mga Kristiano asin kadungan kaiyan magin arog sa “siudad [na] namumugtak sa itaas nin bukid”? Dai ngani ninda itinago an saindang liwanag sa irarom nin basket na takadan! Kun siring, mayong dapat na ikatakot an gobyerno sa aktibidad ninda. An kagsurat na ini inapod pa sindang “an pinakamarahay na kaalyado kan emperador para sa pagkamit nin katoninongan asin marahay na areglo.”
10. Taano ta maninigong dai ihilom nin mga Kristiano kun siisay sinda?
10 Habo ni Jesus na ihilom kan saiyang mga disipulo kun siisay sinda bilang mga miembro nin saro daang relihiosong sekta. (Gibo 24:14; 28:22) An dai pakapasirang kan satong liwanag ngonyan dai masosonoan kapwa ni Cristo asin kan saiyang Ama, an Parahayag nin mga hilom, asin dai iyan makapaoogma sa sato.
11, 12. (a) Taano ta boot ni Jehova na mahayag an Kristianismo? (b) Paano itinao ni Jesus an tamang halimbawa?
11 “Habo [ni Jehova] na an siisay man malaglag kundi boot nia na an gabos makapagsolsol.” (2 Pedro 3:9; Ezequiel 18:23; 33:11; Gibo 17:30) An basehan para sa kapatawadan kan mga kasalan nin nagsosolsol na mga tawo iyo an pagtubod sa pantubos na atang ni Jesu-Cristo, na itinao an saiyang sadiri bilang pantubos para sa gabos—bako sanang para sa nagkapira—tanganing “an lambang maggibo nin pagtubod sa saiya dai mapahamak kundi magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) Mahalagang marhay na matabangan an mga tawo na gibohon an kinakaipuhan na mga aksion na makualipikar sa sainda na mahusgaran bilang karnero, bakong kanding, durante kan maabot na paghokom.—Mateo 25:31-46.
12 An tunay na Kristianismo dai dapat itago; iyan dapat na ipaaram sa gabos na angay na paaging posible. Itinao mismo ni Jesus an tamang halimbawa. Kan hapoton kan poon na saserdote manongod sa saiyang mga disipulo asin sa saiyang pagtotokdo, sia nagsabi: “Ako nagtaram nin hayag sa kinaban. Danay akong nagtotokdo sa sinagoga asin sa templo, na pinagtitiriponan kan gabos na Judio; asin mayo ako nin itinaram sa hilom.” (Juan 18:19, 20) Huli sa arogan na ini, siisay na tawong matatakton sa Dios an mangangahas na ihilom an sinabi nin Dios na kaipuhan na ipaaram sa publiko? Siisay an mangangahas na itago an “liabe nin kaaraman” na minagiya pasiring sa buhay na daing sagkod? An paggibo kaiyan magibo sa saiya na arog kan relihiosong mga parasaginsagin kan enot na siglo.—Lucas 11:52; Juan 17:3.
13. Taano ta maninigo kitang maghulit sa gabos na oportunidad?
13 Mayo logod nin makapagsabi na ihinilom niatong Mga Saksi ni Jehova an mensahe kan Kahadean nin Dios! Baga man akoon o sayumahan an mensahe, kaipuhan na maaraman nin mga tawo na iyan ihinulit. (Ikomparar an Ezequiel 2:5; 33:33.) Kun siring aprobetsaran niato an gabos na oportunidad na itaram an mensahe nin katotoohan sa gabos, saen man niato sinda manompongan.
Pagbugtak nin Banwit sa mga Salang ni Satanas
14. Taano ta maninigo na dai kita mag-alangan manongod sa pagigin daing tago-tago sa satong pagsamba?
14 Sa dakol na lugar an Mga Saksi ni Jehova orog na nagigin sentro nin atension kan media. Kapareho kan nangyari sa enot na mga Kristiano, sinda parateng minimisrepresentar asin ibinibilang na saro sa kustionableng mga kultong relihioso asin hilom na mga organisasyon. (Gibo 28:22) Mas posible daw na salakayon kita huli sa satong pagkadaing itinatago sa paghuhulit? Sierto nanggad na bakong madonong, asin bakong oyon sa hatol ni Jesus, na basang na makilabot kita sa mga kontrobersia. (Talinhaga 26:17; Mateo 10:16) Minsan siring, an kapakipakinabang na gibohon na paghuhulit kan Kahadean asin pagtabang sa mga tawo na maparahay an saindang buhay dai dapat itago. Nagpapamuraway iyan ki Jehova, ilinalangkaw sia, na idinidirehir an atension sa saiya asin sa saiyang natindog nang Kahadean. An bago pa sanang nakaoogmang paghimate sa katotoohan kan Biblia sa Sirangan na Europa asin mga parte nin Aprika sa sarong kabtang huli sa orog na pagkadaing itinatago kan paagi nin paghuhulit ngonyan duman kan katotoohan.
15, 16. (a) Sa anong mga katuyohan nakatatabang an satong pagkadaing itinatago asin espirituwal na prosperidad, alagad dapat daw na ikahadit ini? (b) Taano ta binubugtakan ni Jehova nin banwit an mga salang ni Satanas?
15 Totoo na an pagkadaing itinatago kan paagi nin paghuhulit kan Mga Saksi ni Jehova, an nakakamtan nindang espirituwal na paraiso, asin an saindang prosperidad—kapwa sa kayamanan na mga tawo asin sa materyal na mga rogaring—risa. Mantang nakaaatraer sa mga sadiosan an puso, an mga bagay na ini tibaad ikabalde nin mga paratumang. (2 Corinto 2:14-17) Sa katunayan, tibaad sa kahurihurihi ini an makaenganyar sa mga hukbo ni Satanas na salakayon an banwaan nin Dios.
16 Maninigo daw ining ikahadit? Dai sono sa hula ni Jehova na yaon sa Ezequiel kapitulo 38. Ihinuhula kaiyan na pangengenotan ni Gog nin Magog, na naglaladawan ki Satanas na Diablo poon kan sia iholog sa palibot kan daga pakapatindoga kan Kahadean kan 1914, an sarong pagsalakay sa banwaan nin Dios. (Kapahayagan 12:7-9) Sinasabi ni Jehova ki Gog: “Masabi ka: ‘Matukad ako tumang sa daga nin banwaan na mayong kudal. Malaog ako sa mga mayo nin karibokan, na nag-eerok sa katiwasayan, na sinda gabos nag-eerok na mayo nin lanob, asin mayo ngani sinda nin pamarat asin mga tata.’ Iyan sa pagkua nin dakulang sinamsaman asin pananalakat nin labi-labi, tanganing pabalikon an saimong kamot sa mga lugar na gaba na igwa nang mga nag-eerok asin sa banwaan na tiniripon hale sa mga nasyon, saro na nagtitipon nin kayamanan asin rogaring, an mga nag-eerok sa tahaw kan daga.” (Ezequiel 38:11, 12) Minsan siring, an bersikulo 4 nagpapaheling na an banwaan nin Dios dai kaipuhan na matakot sa pagsalakay na ini huli ta si Jehova an nagmamaniobra kaiyan. Alagad taano ta totogotan nin Dios—iyo, poprobokaron pa ngani—an todo-todong pagsalakay sa saiyang banwaan? Sa bersikulo 23 satong mababasa an simbag ni Jehova: “Padadakulaon ko nanggad an sakong sadiri asin papakangbanalon ko an sakong sadiri patin ipamimidbid ko an sakong sadiri sa mga mata nin dakol na nasyon; asin kaipuhan na makaaram sinda na ako si Jehova.”
17. Paano niato maninigong mansayon an madali nang pagsalakay ni Gog?
17 Sa siring, imbes na mamuhay na natatakot sa pagsalakay ni Gog, inaantisipar kan banwaan ni Jehova an dugang pang kaotoban na ini kan hula sa Biblia. Kanigoan kanakaoogmang maaraman na paagi sa pagtao nin prosperidad asin bendisyon sa saiyang naheheling na organisasyon, si Jehova nagsusuksok nin banwit sa mga salang ni Satanas asin dinadara sia saka an saiyang hukbong militar pasiring sa saindang kadaogan!—Ezequiel 38:4.
Ngonyan Orog Kisa Kasuarin Pa Man!
18. (a) Ano an narerealisar na ngonyan nin dakol na tawo, asin taano? (b) Paano nagseserbing mapuersang motibasyon an reaksion sa paghuhulit kan Kahadean?
18 Sa presenteng mga panahon an Mga Saksi ni Jehova dai nanggad nin tago-tago sa pagpahayag kan saindang mga punto de vista na basado sa Biblia, minsan ngani ini bakong popular. Dakol na dekada na sindang nagpapatanid dapit sa mga peligro nin pagsigarilyo asin pagdodroga, sa pagkahalipot an pananaw nin mapagkonsinteng pagsasanay sa aki, sa maraot na mga epekto nin pag-aling-aling na sagom sa bawal na sekso asin kadahasan, asin sa mga peligro nin pagpaineksion nin dugo. Isinabi man ninda an pagkakorontrahan kan teoriya nin ebolusyon. Padakol nang padakol na tawo an nagsasabi ngonyan, “Bako man palan na sala an Mga Saksi ni Jehova.” Kun kita dai nagin daing tago-tago sa pagpaaram sa publiko kan satong mga punto de vista, bakong arog kaini an reaksion ninda. Asin dai man paglingawi an katunayan na sa pagsabi nin siring, sinda minalakdang pasiring sa pagsabi, “Satanas, putikon ka; si Jehova palan an tama.” Kanigoan kamapuersang motibasyon para sa sato na magpadagos sa pagsunod sa halimbawa ni Jesus, na itinataram sa publiko an tataramon nin katotoohan!—Talinhaga 27:11.
19, 20. (a) Anong determinasyon an ipinahayag kan banwaan ni Jehova kan 1922, asin aplikado pa daw sagkod ngonyan an mga tataramon na ini? (b) Paano niato maninigong mansayon an “sagradong hilom” ni Jehova?
19 Haloy nang nasasabotan kan banwaan ni Jehova an saindang obligasyon sa bagay na ini. Sa sarong mahalagang mangnohon na kombension kan 1922, si J. F. Rutherford, na presidente kaidto kan Watch Tower Society, pinukaw an boot kan mga nagdadangog sa saiya paagi sa pagsabi: “Magin kamong malinaw an isip, magin mapagbantay, magin aktibo, magin mapuso. Magin kamong fiel asin tunay na mga saksi para sa Kagurangnan. Abante kamo sa pakikilaban sagkod na magaba an gabos na gira nin Babilonya. Ibalangibog an mensahe sa gabos na lugar. An kinaban kaipuhan na makaaram na si Jehova Dios asin na si Jesu-Cristo Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan. Ini an aldaw nin gabos na aldaw. Uya, nagrereynar na an Hade! Kamo an saiyang mga ahente sa pagpublikar. Kun siring ipaisi, ipaisi, ipaisi, an Hade asin an saiyang kahadean.”
20 Minsan ngani mahalaga an mga tataramon na ini kaidtong 1922, gurano pa daw kaorog na mahalaga pakalihis nin 75 taon, na mas harani na an paghayag ki Cristo bilang Hokom asin Parabalos! An mensahe dapit sa natindog nang Kahadean ni Jehova asin dapit sa espirituwal na paraiso na nakakamtan kan banwaan nin Dios sarong “sagradong hilom” na dakulaon nanggad na dai dapat itago. Siring sa malinaw na marhay na sinabi mismo ni Jesus, an saiyang mga parasunod kaipuhan na, sa tabang kan banal na espiritu, magin mga saksi “sagkod sa kaporoporohi kan daga” mapadapit sa saiyang importanteng marhay na kabtang sa daing sagkod na katuyohan ni Jehova. (Gibo 1:8; Efeso 3:8-12) Sa katunayan, bilang mga lingkod ni Jehova, an Dios na naghahayag nin mga hilom, dai niato puedeng itago an hilom na ini!
Ano an Isisimbag Nindo?
◻ Ano an “sagradong hilom”?
◻ Paano niato naaaraman na iyan maninigong ipaisi?
◻ Ano an magpapangyari kan pagsalakay ni Gog sa banwaan ni Jehova, asin paano niato ini maninigong mansayon?
◻ Ano an maninigo na determinadong gibohon kan lambang saro sa sato?
[Kahon sa pahina 16]
Sarong “Sagradong Hilom” na Progresibong Ihinayag
◻ Pakalihis nin 4026 B.C.E.: An Dios nanuga na ibabangon an sarong Banhi na malaglag ki Satanas.—Genesis 3:15
◻ 1943 B.C.E.: Ginibong balido an tipan ki Abraham, na nanunuga na an Banhi madatong paagi ki Abraham.—Genesis 12:1-7
◻ 1918 B.C.E.: Pagkamundag ni Isaac bilang magmamana kan tipan.—Genesis 17:19; 21:1-5
◻ Mga 1761 B.C.E.: Sinegurado ni Jehova na an Banhi madatong paagi sa aki ni Isaac, si Jacob.—Genesis 28:10-15
◻ 1711 B.C.E.: Sinabi ni Jacob na an Banhi madatong paagi sa saiyang aking si Juda.—Genesis 49:10
◻ 1070-1038 B.C.E.: Naaraman ni Hadeng David na an Banhi magigin saiyang gikan asin mamamahala sagkod lamang bilang Hade.—2 Samuel 7:13-16; Salmo 89:35, 36
◻ 29-33 C.E.: Ipinamidbid si Jesus bilang an Banhi, an Mesiyas, an magigin hokom, asin an Designadong Hade.—Juan 1:17; 4:25, 26; Gibo 10:42, 43; 2 Corinto 1:20; 1 Timoteo 3:16
◻ Ihinayag ni Jesus na magkakaigwa sia nin mga kapwa mamamahala asin hokom, na an langitnon na Kahadean magkakaigwa nin mga sakop digdi sa daga, asin na an gabos na parasunod nia magigin parahulit kan Kahadean.—Mateo 5:3-5; 6:10; 28:19, 20; Lucas 10:1-9; 12:32; 22:29, 30; Juan 10:16; 14:2, 3
◻ Ihinayag ni Jesus na an Kahadean patitindogon sa sarong depinidong panahon, na sinusuportaran kan mga pangyayari sa kinaban.—Mateo 24:3-22; Lucas 21:24
◻ 36 C.E.: Naaraman ni Pedro na an mga bakong Judio magigin man mga kapwa paramana kan Kahadean.—Gibo 10:30-48
◻ 55 C.E.: Ipinaliwanag ni Pablo na an mga kapwa paramana kan Kahadean bubuhayon liwat na magin inmortal asin bakong malalapaon sa panahon kan presensia ni Cristo.—1 Corinto 15:51-54
◻ 96 C.E.: Ihinayag ni Jesus, na namamahala na sa saiyang linahidan na mga parasunod, na an saindang pangultimong kabilangan magigin 144,000.—Efeso 5:32; Colosas 1:13-20; Kapahayagan 1:1; 14:1-3
◻ 1879 C.E.: Itinokdo kan Zion’s Watch Tower an 1914 bilang taon na may dakulang kahulogan sa pagkatapos kan “sagradong hilom” nin Dios
◻ 1925 C.E.: Ipinaliwanag kan The Watch Tower na an Kahadean namundag kan 1914; an “sagradong hilom” manongod sa Kahadean dapat na ipaisi.—Kapahayagan 12:1-5, 10, 17
[Mga retrato sa pahina 15]
Arog kan Namomoon sa sainda, si Jesus, an Mga Saksi ni Jehova nagbabalangibog sa publiko kan Kahadean ni Jehova