Nanggagana an Banal na Pagtotokdo
“An saimong mga mata maninigong mga mata na nakakaheling sa saimong Kaharohalangkaweng Paratokdo. Asin an saimong mga talinga makakadangog nin tataramon sa likod mo na nagsasabi: ‘Iyo ini an dalan. Maglakaw kamo dian, banwaan.’”—ISAIAS 30:20, 21.
1. Taano an pagtotokdo ni Jehova ta tamang apodon na banal na pagtotokdo?
SI Jehova Dios an Gikanan kan pinakamarahay na pagtotokdo na puwedeng akoon nin siisay man. Kun maghihinanyog kita kun sia nagtataram, nangorogna paagi sa saiyang Banal na Tataramon, sia an magigin satong Kaharohalangkaweng Paratokdo. (Isaias 30:20) An tekstong Hebreo sa Biblia inaapod man siang “an Banal na Saro.” (Salmo 50:1) Kun siring, banal na pagtotokdo an pagtotokdo ni Jehova.
2. Sa anong sentido totoo na an Dios sana an madonong?
2 Ipinag-oorgolyo kan kinaban an dakol na institusyon kaini sa edukasyon, pero mayo ni saro sa mga ini an nagtatao nin banal na pagtotokdo. Tara, an gabos na kadonongan kan kinaban sa bilog na kasaysayan kakadikit kun ikokomparar sa banal na pagtotokdo na basado sa daing sagkod na kadonongan ni Jehova. Sinasabi kan Roma 16:27 na an Dios sana an madonong, asin totoo ini sa sentido na si Jehova an solamenteng igwa nin absolutong kadonongan.
3. Taano ta si Jesu-Cristo an pinakadakulang paratokdo na naglakaw sa daga kasuarin pa man?
3 An Aki nin Dios, si Jesu-Cristo, iyo an sangkap na arogan nin kadonongan asin an pinakadakulang paratokdo na naglakaw sa daga kasuarin pa man. Bakong makangangalas! Sa halawig na panahon si Jehova an saiyang Paratokdo sa kalangitan. An totoo, an banal na pagtotokdo nagpoon kan ponan na tokdoan nin Dios an saiyang enot na linalang, an saiyang Aking bugtong. Kaya makasasabi si Jesus: “Siring sa pagkatokdo sa sako kan Ama itinataram ko an mga bagay na ini.” (Juan 8:28; Talinhaga 8:22, 30) An mga tataramon mismo ni Cristo na nakasurat sa Biblia dinudugangan na marhay an satong kaaraman dapit sa banal na pagtotokdo. Paagi sa pagtokdo kan itinokdo ni Jesus, an linahidan na mga Kristiano kinukuyog an saindang Kaharohalangkaweng Paratokdo, na an kabotan iyo na “an manlaenlaen na gayong kadonongan nin Dios” ikapaaram paagi sa kongregasyon.—Efeso 3:10, 11; 5:1; Lucas 6:40.
An Paghanap nin Kadonongan
4. Ano an sinabi dapit sa kakayahan kan hotok?
4 An pagkamit nin kadonongan na bunga kan banal na pagtotokdo naghahagad nin mahigos na paggamit kan itinao nin Dios na mga kakayahan niato sa pag-isip. Posible ini huli ta an hotok nin tawo dakolon an kakayahan. An sabi kan librong The Incredible Machine: “Minsan an pinakakomplikadong mga komputer na satong maiimahinar simplehon kun ikokomparar sa haros daing sagkod na pagkakomplikado asin pagkamadaling bumagay kan hotok nin tawo—mga kuwalidad na ginibong posible kan komplikado, eksakto an andar na sistema nin elektrokemikal na mga senyal kaini. . . . An minilyon na senyal na minaagi sa saindong hotok ano man na oras nagdadara nin kadakoldakol na impormasyon. Nagdadara iyan nin mga bareta manongod sa panlaog asin panluwas na mga nangyayari sa saindong hawak: dapit sa kalambre sa moro kan saindong bitis, o sa parong kan kape, o sa makangingisi na sinabi nin sarong katood. Mantang an ibang mga senyal pinoproseso asin inaanalisar an impormasyon, may pinapaluwas sindang mga emosyon, memorya, kaisipan, o plano na minagiya sa pagdesisyon. Haros sa panale, an mga senyal hale sa saindong hotok sinasabihan an ibang parte kan saindong hawak kun ano an gigibohon: ikibolkibol an moro kan saindong bitis, inomon an kape, ngumisi, o tibaad tumao nin makangingisi asin madonong na simbag. Mientras tanto binabantayan man kan hotok nindo an saindong paghangos, kimika nin dugo, temperatura, asin iba pang mahalagang proseso na dai nindo namamatean. Nagpapadara iyan nin mga pagboot na pinapagdadanay an saindong hawak na nasa kondisyon sa ibong kan dayaday na mga pagliwatliwat sa saindong palibot. Nag-aandam man iyan para sa mga pangangaipo sa ngapit.”—Pahina 326.
5. Sa Makakasuratan na pakahulogan, ano an kadonongan?
5 Minsan ngani an hotok nin tawo dai mapagdududahan na igwa nin makangangalas na kakayahan, paano ta magagamit an isip sa pinakamarahay na paagi? Bakong paagi sa pagsentro sana kan satong sadiri sa mapagalon na pag-adal sa lenguahe, historya, siensia, o pagkokomparar nin mga relihiyon. Maninigong gamiton niato sa pangenot an satong mga kakayahan nin pag-isip sa pag-ako nin banal na pagtotokdo. Iyan an solamenteng nagbubunga nin tunay na kadonongan. Pero ano an tunay na kadonongan? Sa Makakasuratan na pakahulogan, an kadonongan may pagdodoon sa tamang paghusgar basado sa tamang kaaraman asin tunay na pakasabot. An kadonongan nagpapangyari sato na mapangganang gamiton an kaaraman asin pakasabot sa pagresolber nin mga problema, sa paglikay o pag-olang sa mga peligro, sa pagtabang sa iba, asin sa pag-aabot sa mga pasohan. Interesante nanggad, ipinaheheling kan Biblia an kalaenan nin kadonongan sa kamangmangan asin kakablasan—mga ugale na boot nanggad niatong likayan.—Deuteronomio 32:6; Talinhaga 11:29; Eclesiastes 6:8.
An Dakulang Aadalan na Libro ni Jehova
6. Kun boot niatong ipaheling an tunay na kadonongan, ano an dapat na gamiton nin marhay?
6 Kadakol kan kinabanon na kadonongan sa palibot niato. (1 Corinto 3:18, 19) Tara, an kinaban pano-pano nin mga eskuwelahan asin libreriya na igwang minilyon na libro! Kadaklan kaini mga libro sa pag-adal na nagtotokdo nin lenguahe, matematika, siensia, asin iba pang langtad nin kaaraman. Alagad an Kaharohalangkaweng Paratokdo nagtao kan aadalan na libro na nakalalabi sa gabos na iba pang libro—an saiyang ipinasabong na Tataramon, an Biblia. (2 Timoteo 3:16, 17) Iyan eksakto bako sanang sa pagsambit sa mga temang siring kan historya, geograpiya, asin botanika kundi siring man sa paghula kan ngapit. Dugang pa, tinatabangan kita kaiyan na mamuhay na pinakamaogma asin pinakamabunga ngonyan pa. Siyempre, kun paanong an mga estudyante sa kinabanon na mga eskuwelahan kaipuhan na gumamit kan saindang mga libro, dapat kitang magin pamilyar sa asin gamiton niato an dakulang Aadalan na Libro nin Dios kun boot niatong ipaheling an tunay na kadonongan bilang mga ‘tinokdoan ni Jehova.’—Juan 6:45.
7. Taano ta masasabi nindo na an sa isip sanang pakaaram dapit sa laog kan Biblia bako pang igo?
7 Alagad, an sa isip sanang pakaaram dapit sa Biblia bakong kapareho nin tunay na kadonongan asin pagsunod sa banal na pagtotokdo. Sa pag-ilustrar: Kan ika-17 siglo C.E., an sarong lalaking Katoliko na an ngaran Cornelius van der Steen gustong magin sarong Jesuita pero dai inako huli ta hababaon sia. An sabi ni Manfred Barthel sa saiyang librong The Jesuits—History & Legend of the Society of Jesus: “Pinaisi kan komite si van der Steen na andam nindang bawion an kahagadan, pero sa kondisyon sana na tuomon nia an bilog na Biblia. An estorya bako nanggad angay na isaysay kun dai sinunod ni van der Steen an pangahas na kahagadan na ini.” Kanigoan na paghihingoa an kinaipuhan sa pagtuom kan bilog na Biblia! Alagad sierto nanggad, orog pang mahalaga na saboton an Tataramon nin Dios kisa tuomon iyan.
8. Ano an matabang sato na makinabang sa banal na pagtotokdo asin ikapaheling an tunay na kadonongan?
8 Kun boot niatong lubos na makinabang sa banal na pagtotokdo asin ipaheling an tunay na kadonongan, kaipuhan niato an tamang kaaraman sa Kasuratan. Dapat man kitang magiyahan kan banal na espiritu, o puwersa aktiba, ni Jehova. Papangyayarihon kita kaini na manodan an hararom na mga katotoohan, “an hararom na mga bagay nin Dios.” (1 Corinto 2:10) Kun siring, mahigos niatong pag-adalan an dakulang Aadalan na Libro ni Jehova asin mamibi para sa saiyang paggiya paagi sa banal na espiritu. Kaoyon sa Talinhaga 2:1-6, satuyang himateon an kadonongan, ikiling an satong puso sa pakamansay, asin hagadon an pakasabot. Kaipuhan niatong gibohon ini na garo baga kita naghahanap nin natatagong mga kayamanan, ta dangan sana niato ‘masasabotan an pagkatakot ki Jehova asin makukua an mismong kaaraman dapit sa Dios.’ An paghorophorop sa nagkapirang kapangganahan asin pakinabang kan banal na pagtotokdo mapaorog kan satong apresasyon sa itinao nin Dios na kadonongan.
Progresibong Pakasabot
9, 10. Ano an sinabi nin Dios, siring sa nakatala sa Genesis 3:15, asin ano an tamang pagsabot sa mga tataramon na idto?
9 Nanggagana an banal na pagtotokdo paagi sa pagtao sa banwaan ni Jehova nin progresibong pakasabot sa Kasuratan. Halimbawa, nanodan ta na si Satanas na Diablo an nagtaram paagi sa sarong halas sa Eden asin pahimutik na nagsahot na an Dios nagputik kan Saiyang sabihon na kagadanan an magigin padusa sa pagkakan kan ipinangangalad na bunga. Alagad, nasabotan ta na an pagmasumbikal ki Jehova Dios nagdara nanggad nin kagadanan sa rasa nin katawohan. (Genesis 3:1-6; Roma 5:12) Minsan siring, an Dios tinawan nin paglaom an katawohan kan sabihan nia an halas, asin kun siring si Satanas: “Pag-iiwalon ko ika asin an babae asin an saimong banhi asin an saiyang banhi. Lulugadon ka nia sa payo asin lulugadon mo sia sa bool.”—Genesis 3:15.
10 An mga tataramon na iyan kabale an sarong hilom na progresibong ihinayag paagi sa banal na pagtotokdo. Tinokdoan ni Jehova an saiyang banwaan na an pangenot na tema kan Biblia iyo an pagbindikar sa saiyang soberaniya paagi sa Banhi, sarong gikan ni Abraham asin David na igwang legal na diretso na maghade sa Kahadean. (Genesis 22:15-18; 2 Samuel 7:12, 13; Ezequiel 21:25-27) Itinokdo sato kan satong Kaharohalangkaweng Paratokdo na si Jesu-Cristo iyo an pangenot na Banhi kan “babae,” an unibersal na organisasyon nin Dios. (Galacia 3:16) Sa ibong kan gabos na pagbalo sa saiya ni Satanas, pinapagdanay ni Jesus an integridad—dawa sagkod sa kagadanan, an pagkalugad kan Banhi sa bool. Nanodan man niato na 144,000 na kaibang paramana sa Kahadean gikan sa katawohan an makikikabtang ki Cristo sa pagronot kan payo ni Satanas, “an enot na halas.” (Kapahayagan 14:1-4; 20:2; Roma 16:20; Galacia 3:29; Efeso 3:4-6) Inaapresyar nanggad niato an siring na kaaraman sa Tataramon nin Dios!
Pasiring sa Makangangalas na Liwanag nin Dios
11. Taano ta masasabi na an banal na pagtotokdo nanggagana paagi sa pagdara sa mga tawo sa espirituwal na liwanag?
11 Nanggagana an banal na pagtotokdo paagi sa pagdara sa mga tawo sa espirituwal na liwanag. An linahidan na mga Kristiano naeksperyensiahan iyan bilang kaotoban kan 1 Pedro 2:9: “Kamo ‘rasang pinili, sarong makahadeng pagkasaserdote, banal na nasyon, banwaan para sa espesyal na pagkasadiri, tanganing ipahayag nindo an mga kamurawayan’ kan saro na nag-apod sa saindo hale sa kadikloman pasiring sa saiyang makangangalas na liwanag.” Ngonyan, an itinao nin Dios na liwanag nakakamtan man kan “dakulang kadaklan” na mabubuhay sagkod lamang sa sarong paraisong daga. (Kapahayagan 7:9; Lucas 23:43) Mantang tinotokdoan nin Dios an saiyang banwaan, napapatunayan an Talinhaga 4:18: “An dalan kan mga matanos kabaing kan liwanag na paorog nang paorog na nagliliwanag sagkod na magin lubos an aldaw.” Dinadalisay kan progresibong proseso nin pakanood na ini an satong pakasabot sa banal na pagtotokdo, siring sa mga estudyante na nag-ooswag huli sa marahay na tabang kan maestro mantang inaadalan ninda an gramatika, historya, o iba pang asignatura.
12, 13. Tumang sa anong mga peligro sa doktrina iningatan kan banal na pagtotokdo an banwaan ni Jehova?
12 An saro pang kapangganahan kan banal na pagtotokdo iyo na iniingatan kaiyan sa “mga katokdoan nin mga demonyo” an mapakumbabang mga nag-aako kaiyan. (1 Timoteo 4:1) Sa ibong na kampi, masdi an Kakristianohan! Kaidtong 1878, an Romano Katolikong prelado na si John Henry Newman nagsurat: “Nagtitiwala kaidto sa kapangyarihan nin Kristianismo sa pagtumang na maolakitan nin maraot, asin sa pagliwat kan mismong mga instrumento asin gibo nin pagsamba sa demonyo na magin gamit sa pag-ebanghelyo, . . . an mga namomoon sa Iglesya magpoon sa enot na mga panahon andam, kun lumataw man an pangyayari, na akoon, o arogon, o togotan an nag-eeksister na mga seremonya asin kostumbre kan mga namamanwaan, saka an pilosopiya kan mga may inadalan na grupo.” Idinugang pa ni Newman na an mga bagay na arog kan agua bendita, mga sotana nin padi, asin mga imahen “gabos may paganong pinaghalean, asin ginibong banal paagi sa pag-ako kaiyan sa laog kan Iglesya.” An banwaan nin Dios tunay nanggad na nagpapasalamat na iniingatan sinda kan banal na pagtotokdo sa siring na apostasiya. Nanggagana iyan tumang sa gabos na klase nin demonismo.—Gibo 19:20.
13 Nanggagana an banal na pagtotokdo tumang sa relihiyosong sala sa gabos na paagi. Bilang mga tinokdoan nin Dios, halimbawa, dai kita nagtutubod sa Trinidad kundi minimidbid niato na si Jehova an Kaharohalangkawe, si Jesus iyo an saiyang Aki, asin an banal na espiritu iyo an puwersa aktiba nin Dios. Dai kita natatakot sa kalayo sa impierno, huli ta nasasabotan niato na an impierno sa Biblia iyo an pankagabsan na lolobngan nin katawohan. Asin mantang sinasabi kan falsong mga relihiyonista na inmortal an kalag nin tawo, aram niato na an mga gadan mayong ano man na pakaisi. Kadakol kan masasabi niatong katotoohan na naako paagi sa banal na pagtotokdo. Kanigoan na bendisyon an makabutas sa espirituwal na pagkabihag sa Dakulang Babilonya, an pankinaban na imperyo nin falsong relihiyon!—Juan 8:31, 32; Kapahayagan 18:2, 4, 5.
14. Taano an mga lingkod nin Dios ta padagos na makalalakaw sa espirituwal na liwanag?
14 Huling nanggagana an banal na pagtotokdo tumang sa relihiyosong sala, pinapangyayari kaiyan an mga lingkod nin Dios na makalakaw sa espirituwal na liwanag. Garo baga may nadadangog sindang tingog sa likod ninda na nagsasabing: “Iyo ini an dalan. Maglakaw kamo dian, banwaan.” (Isaias 30:21) Pinoprotehiran man kan pagtotokdo nin Dios an saiyang mga lingkod sa falsong pangangatanosan. Kan an “falsong mga apostol” nagpaparibok sa kongregasyon sa Corinto, si apostol Pablo nagsurat: “An mga hamo kan samong pakikilaban bakong sa laman, kundi makapangyarihan paagi sa Dios sa pagtumba sa mga bagay na marigonon an pundasyon. Huli ta itinutumba niamo an mga pangangatanosan asin lambang halangkaw na bagay na pinatitindog tumang sa kaaraman nin Dios; asin dinadara niamo an lambang kaisipan sa pagkabihag tanganing iyan magin makinuyog ki Cristo.” (2 Corinto 10:4, 5; 11:13-15) An mga pangangatanosan na tumang sa banal na pagtotokdo tinutumba kan pagtotokdo na itinataong may kahoyoan sa kongregasyon asin kan paghuhulit kan maogmang bareta sa mga nasa luwas.—2 Timoteo 2:24-26.
Pagsamba sa Espiritu Asin Katotoohan
15, 16. Ano an boot sabihon kan pagsamba ki Jehova sa espiritu asin katotoohan?
15 Mantang nag-ooswag an paghuhulit kan Kahadean, nanggagana an banal na pagtotokdo sa pagpaheling sa mga mahoyo kun paano sasambahon an Dios “sa espiritu asin katotoohan.” Sa bobon ni Jacob na harani sa siudad nin Sicar, sinabihan ni Jesus an sarong Samaritana na puwede siang tumao nin tubig na nagtatao nin buhay na daing sagkod. Pinanonongdan an mga Samaritano, saiyang idinugang: “Kamo nagsasamba kaidtong dai nindo namimidbid . . . An oras madatong, asin ngonyan iyo na, na an tunay na mga parasamba masamba sa Ama sa espiritu asin katotoohan, huli ta, sa katunayan, hinahanap kan Ama an mga siring na magsamba sa saiya.” (Juan 4:7-15, 21-23) Dangan ipinamidbid ni Jesus an saiyang sadiri bilang Mesiyas.
16 Alagad paano niato masasamba an Dios sa espiritu? Paagi sa pagtao nin dalisay na pagsamba gikan sa nagpapasalamat na puso na pano nin pagkamoot sa Dios basado sa tamang kaaraman sa saiyang Tataramon. Masasamba niato sia sa katotoohan paagi sa pagsikwal sa relihiyosong mga kaputikan asin sa paggibo kan banal na kabotan, na ihinayag sa dakulang Aadalan na Libro ni Jehova.
Mapanggana Tumang sa mga Pagbalo Asin sa Kinaban
17. Paano nindo mapapatunayan na an banal na pagtotokdo nakatabang sa mga lingkod ni Jehova sa pag-atubang sa mga pagbalo?
17 Kun an banwaan nin Dios napapaatubang sa mga pagbalo, an banal na pagtotokdo paorootrong nanggagana. Horophoropa ini: Pagpoon kan Guerra Mundial II, kan Setyembre 1939, an mga lingkod ni Jehova nangaipo nin espesyal na pakamansay sa saiyang dakulang Aadalan na Libro. Nakatabang na marhay an sarong artikulo sa The Watchtower na Nobyembre 1, 1939, na malinaw na nag-atubang nin banal na pagtotokdo mapadapit sa Kristianong neutralidad. (Juan 17:16) Siring man, kan enot na mga taon nin 1960, an mga artikulo sa Watchtower dapit sa limitadong pagpasakop sa “haralangkaw na kapangyarihan” nin gobyerno tinabangan an banwaan nin Dios na sumunod sa banal na pagtotokdo sa atubang nin kariribokan sa sosyedad.—Roma 13:1-7; Gibo 5:29.
18. Paano minansay kan naghihingakong mga Kristiano kan ikaduwa asin ikatolong siglo C.E. an maraot na aling-alingan, asin anong tabang an itinatao kan banal na pagtotokdo manongod dian ngonyan?
18 Tinatabangan kita kan banal na pagtotokdo na manggana tumang sa mga sugot, arog baga kan mga pan-akit na mawoton an maraot na mga aling-alingan. Mangnoha an sinabi kan naghihingakong mga Kristiano kan ikaduwa asin ikatolong siglo kan satong Komon na Kapanahonan. Si Tertuliano nagsurat: “Mayo kaming pakilabot, sa pagtaram, pagheling o pagdangog, sa mga kabuahan kan sirko, sa kadaihan nin sopog kan teatro, sa karingisan kan estadio.” An saro pang parasurat kan panahon na idto naghapot: “Ano an gigibohon nin sarong maimbod na Kristiano sa mga bagay na ini, mantang dai ngani sia puwedeng mag-isip manongod sa karatan? Taano ta makanonompong sia nin kaogmahan sa mga representasyon nin kalaswaan?” Minsan ngani an mga parasurat na ini nabuhay mga pirang taon pagkagadan kan mga Kristiano kan enot na siglo, kinondenar ninda an maraot na mga aling-alingan. Ngonyan, an banal na pagtotokdo tinatawan kita nin kadonongan na isikwal an bastos, inmoral, asin madahas na aling-alingan.
19. Paano kita tinatabangan kan banal na pagtotokdo na manggana tumang sa kinaban?
19 An pagsunod sa banal na pagtotokdo nagpapangyari sato na manggana tumang sa kinaban mismo. Iyo, an pag-aplikar kan katokdoan kan satong Kaharohalangkaweng Paratokdo ginigibo kitang mapanggana tumang sa maraot na mga impluwensia kan kinaban na ini na nasa kapangyarihan ni Satanas. (2 Corinto 4:4; 1 Juan 5:19) An Efeso 2:1-3 nagsasabi na kita binuhay nin Dios minsan ngani kita kaidto gadan sa satong mga kalapasan asin kasalan kan kita kaidto naglakaw sono sa poon kan autoridad kan doros. Pinasasalamatan ta si Jehova na tinatabangan kita kan banal na pagtotokdo na manggana tumang sa kinabanon na mga horot asin sa espiritu kan kaiwal nia asin niato—an poon na paradaya, si Satanas na Diablo!
20. Anong mga hapot an angay pang pag-orolayan?
20 Malinaw nanggad, kun siring, an banal na pagtotokdo mapanggana sa dakol na paagi. An totoo, garo imposibleng sambiton an gabos na kapangganahan kaini. Iyan nakaaapektar sa mga tawo sa bilog na kinaban. Pero ano an ginigibo kaiyan para sa saindo? Paano an banal na pagtotokdo nakaaapektar sa saindong buhay?
Ano an Saindong Nanodan?
◻ Paano puwedeng tawan nin kahulogan an tunay na kadonongan?
◻ Ano an progresibong ihinayag nin Dios manongod sa Genesis 3:15?
◻ Paano an banal na pagtotokdo nanggana sa espirituwal na mga bagay?
◻ Ano an boot sabihon kan pagsamba sa Dios sa espiritu asin katotoohan?
◻ Paano an banal na pagtotokdo nakatabang sa mga lingkod ni Jehova na makapanggana tumang sa mga pagbalo asin sa kinaban?
[Mga ritrato sa pahina 10]
Pinapagdanay ni Jesus an integridad sagkod sa kagadanan—an paglugad kan Banhi sa bool