An Banwaan ni Jehova Napakosog sa Pagtubod

“An mga kongregasyon nagpadagos na mapakosog sa pagtubod asin magdakol an bilang aroaldaw.”—GIBO 16:5.

 1. Paano ginamit nin Dios si apostol Pablo?

GINAMIT ni Jehova Dios si Saulo kan Tarso bilang “piniling kasangkapan.” Bilang si apostol Pablo, sia ‘nagtios nin dakol na bagay.’ Alagad paagi sa gibohon nia asin kan iba, an organisasyon ni Jehova nagkaigwa nin pagkasararo asin pambihirang pag-oswag.—Gibo 9:15, 16.

 2. Taano ta kapakipakinabang na konsideraron an Gibo 13:1–16:5?

² Dakol na Hentil an nagigin mga Kristiano, asin an mahalagang pagtiripon kan namamahalang grupo nakatabang nin dakula sa pagpaoswag kan pagkasararo sa tahaw kan banwaan nin Dios asin pinakosog sinda sa pagtubod. Magigin kapakipakinabang nanggad na konsideraron ini asin an iba pang pangyayaring nakatala sa Gibo 13:1–16:5, huli ta an mga Saksi ni Jehova nakaeeksperyensia ngonyan nin kaagid na pag-oswag asin espirituwal na mga bendisyon. (Isaias 60:22) (Sa pribadong pag-adal sa mga artikulo kan Gibo sa isyung ini, isinusuherir niamong basahon nindo an mga teksto hale sa libro na ipinaheheling sa mas maitom na imprinta.)

Naghiro an mga Misyonero

 3. Anong gibohon an isinagibo kan “mga propeta asin mga paratokdo” sa Antioquia?

³ An mga lalaking isinugo kan kongregasyon sa Antioquia, Siria, nakatabang sa mga nagtutubod na mapakosog sa pagtubod. (13:1-5) Nasa Antioquia an “mga propeta asin mga paratokdo” na si Bernabe, Simeon (Niger), Lucio kan Cirene, Manaen, asin si Saulo kan Tarso. Ipinaliwanag kan mga propeta an Tataramon nin Dios asin an ihinulang mga pangyayari, mantang an mga paratokdo nagtaong instruksion sa Kasuratan asin sa diosnon na pamumuhay. (1 Corinto 13:8; 14:4) Si Bernabe asin si Saulo nag-ako nin espesyal na asignasyon. Kairiba an primo ni Bernabe na si Marcos, nagduman sinda sa Chipre. (Colosas 4:10) Naghulit sinda sa mga sinagoga sa sirangan na puerto kan Salamis, alagad mayong rekord na marahay an pag-ako kan mga Judio. Mantang an mga siring mayaman sa materyal, ano an pangangaipo ninda sa Mesiyas?

 4. Ano an nangyari mantang an mga misyonero nagpadagos na maghulit sa Chipre?

⁴ Benendisyonan nin Dios an iba pang gibohon sa pagpatotoo sa Chipre. (13:6-12) Sa Pafos, nakaatubang kan mga misyonero an Judiong salamangkero asin falsong propetang si Bar-Jesus (Elimas). Kan pagmaigotan niang olangon an Proconsul na si Sergio Paulo sa pagdangog kan tataramon nin Dios, si Saulo napano kan banal na espiritu asin nagsabi: ‘O tawong pano nin kadayaan asin karatan, ika na aki kan Diablo, ika na kaiwal nin gabos na matanos, dai ka daw maontok sa pagraot kan matanos na mga dalan ni Jehova?’ Dangan, an kamot sa pagpadusa nin Dios binuta si Elimas sa laog nin nagkapirang panahon, asin si Sergio Paulo “nagtubod, mantang nagngalas sia sa katokdoan ni Jehova.”

5, 6. (a) Kan nagpahayag si Pablo sa sinagoga sa Antioquia kan Pisidia, ano an sinabi nia manongod ki Jesus? (b) Ano an nagin epekto kan pahayag ni Pablo?

⁵ Hale sa Chipre, an grupo nagbiyahe pasiring sa siudad nin Perga sa Asia minor. Dangan si Pablo asin si Bernabe napaduman sa norte paagi sa mga agihan sa bukid, posibleng ‘sa mga pag-alaman sa mga salog asin mga tulisan,’ pasiring sa Antioquia, Pisidia. (2 Corinto 11:25, 26) Duman nagpahayag si Pablo sa sinagoga. (13:13-41) Rinepaso nia an pagtratar nin Dios sa Israel asin ipinamidbid an gikan ni David na si Jesus bilang an Paraligtas. Minsan siring na an Judiong mga tagapamahala an nagboot kan kagadanan ni Jesus, naotob an panuga sa saindang mga apoon kan binuhay sia liwat nin Dios. (Salmo 2:7; 16:10; Isaias 55:3) Pinatanidan ni Pablo an mga nagdadangog saiya na dai pagtuyaon an regalo nin Dios na kaligtasan paagi ki Cristo.—Habakuk 1:5, Septuagint.

⁶ An pahayag ni Pablo nakapukaw nin interes, siring kan mga pahayag publiko na ipinahahayag kan mga Saksi ni Jehova ngonyan. (13:42-52) Kan suminunod na Sabbath haros an bilog na siudad natipon tanganing magdangog kan tataramon ni Jehova, asin napano kaini nin pagkauri an mga Judio. Tara, sarong semana sana, an mga misyonero malinaw na nakakombertir nin orog na Hentil kisa sa mga Judio sa bilog nindang ikinabuhay! Mantang may paglanghad na tinumang kan mga Judio si Pablo, panahon idto tanganing magsirang an espirituwal na liwanag sa gabos na lugar, asin sinabihan sinda: ‘Mantang isinikwal nindo an tataramon nin Dios asin dai nindo pinatunayan an saindong sadiri na angay sa buhay na daing sagkod, maduman kami sa mga nasyon.’—Isaias 49:6.

 7. Ano an nagin reaksion ni Pablo asin Bernabe sa paglamag?

⁷ Ngonyan an mga Hentil nagpoon nang mag-orogma, asin an gabos na may tamang tendensia sa buhay na daing katapusan nagturubod. Alagad, mantang an tataramon ni Jehova ipinaabot sa bilog na nasyon, sinotsotan kan mga Judio an iginagalang na mga babae (posibleng tanganing piriton an saindang mga agom o an iba) asin an pangenot na mga tawo tanganing lamagon si Pablo asin si Bernabe asin pahaleon sinda sa saindang siudad. Alagad dai iyan nagpaontok sa mga misyonero. Sainda sanang “pinagpag an kabokabo sa saindang mga bitis tumang sainda” asin napaduman sa Iconio (modernong Konya), sarong mayor na siudad sa Romanong probinsia nin Galacia. (Lucas 9:5; 10:11) Bueno, kumusta an mga disipulo na nawalat sa Antioquia nin Pisidia? Huli ta napakosog sa pagtubod, sinda “padagos na napano nin kagayagayahan asin banal na espiritu.” Makatatabang ini sato na masabotan na an pagtumang dai kaipuhan na makaolang sa espirituwal na pag-oswag.

Makosog sa Pagtubod sa Ibong nin Paglamag

 8. Ano an nangyari bilang resulta kan mapangganang pagpatotoo sa Iconio?

⁸ Si Pablo asin si Bernabe mismo nagpatunay na makosog sa pagtubod sa ibong nin paglamag. (14:1-7) Sa paghimate sa saindang pagpatotoo sa sinagoga sa Iconio, dakol na Judio asin Hentil an nagturubod. Kan sinotsotan kan dai nagtutubod na mga Judio an mga Hentil tumang sa bagong nagturubod, an duwang paralingkod mapusong nagtaram paagi sa kapangyarihan nin Dios, asin ipinaheling nia an saiyang pag-oyon paagi sa pagpangyari sainda na magsagibo nin mga tanda. Nabanga kaini an kadaklan, an iba para sa mga Judio asin an iba para sa mga apostol (mga isinugo). An mga apostol bakong matatakton, alagad kan maaraman ninda an pakana na gapoon sinda, may kadonongan sindang naghale asin naghulit sa Liconia, sarong rehiyon sa Asia Minor sa sur kan Galacia. Huli sa pagigin madonong, kita man maninigong perming magdanay na aktibo sa ministeryo sa ibong nin paglamag.—Mateo 10:23.

9, 10. (a) Ano an nagin reaksion kan mga nag-eerok sa Listra kan napaomayan an lalaking lopog? (b) Ano an nagin reaksion ni Pablo asin Bernabe sa Listra?

⁹ An siudad nin Liconia na Listra an suminunod na napatotoohan. (14:8-18) Duman pinaomayan ni Pablo an lalaking lopog magpoon pa sa pagkamundag. Dai nakarealisar na si Jehova an responsable sa milagro, nagkururahaw an kadaklan: “An mga dios nagin kabaing nin mga tawo asin naghilig sa sato!” Mantang ini itinaram sa lenguahe sa Liconia, dai aram ni Bernabe asin ni Pablo kun ano an nangyayari. Mantang si Pablo an nangengenot sa pagtaram, minansay sia kan mga tawo bilang si Hermes (an mahusay magtaram na mensahero kan mga dios) asin hinona na si Bernabe iyo si Zeus, an pangenot na Griegong dios.

¹⁰ An saserdote ni Zeus nagdara pa ngani nin mga baka asin koronang burak tanganing idolot na mga atang ki Pablo asin Bernabe. Posibleng nagtaram sa ordinaryong nasasabotan na Griego o naggamit nin interprete, marikas na ipinaliwanag kan mga bisita na sinda mga tawo man na may mga kamatean asin na nagpapahayag sinda kan maogmang bareta tanganing talikdan kan mga tawo “an daing kamanungdanan na mga bagay” (mayong buhay na mga dios, o mga ladawan) pasiring sa nabubuhay na Dios. (1 Hade 16:13; Salmo 115:3-9; 146:6) Iyo, kaidto pinabayaan nin Dios an mga nasyon (alagad bako an mga Hebreo) na magralakaw sa saindang sadiring dalan, alagad dai nia pinabayaan an saiyang sadiri na dai nin saksi sa saiyang pag-eksister asin karahayan ‘na tinatawan sinda nin oran asin mabungang mga panahon, na binabasog an saindang mga puso nin kakanon asin marahay na kaogmahan.’ (Salmo 147:8) Sa ibong nin siring na pangangatanosan, dai gayo napogolan ni Bernabe asin ni Pablo an kadaklan sa pagdolot sa sainda. Alagad, an mga misyonero dai nag-ako kan pagsamba bilang mga dios, ni ginamit ninda an siring na autoridad tanganing mag-establisar nin Kristianismo sa lugar na iyan. Kanigoan karahay na halimbawa, nangongorogna kun kita may tendensiang magmawot na hangaan sa itinotogot sato ni Jehova na isagibo sa paglilingkod sa saiya!

11. Ano an manonodan niato sa pahayag na: “Kita kaipuhan na lumaog sa kahadean nin Dios paagi sa dakol na kasakitan”?

¹¹ Bigla sana, naglataw an maraot na paglamag. (14:19-28) Paano? Sinotsotan kan mga Judio hale sa Antioquia kan Pisidia asin Iconio, ginapo kan kadaklan si Pablo asin ginuyod sia sa luwas kan siudad, na pinaghonang gadan na sia. (2 Corinto 11:24, 25) Alagad kan pinalibotan sia kan mga disipulo, nagbuhat sia asin naglaog sa Listra na dai naririsa, posibleng sa kadikloman. Kan suminunod na aldaw, sia asin si Bernabe nagduman sa Derbe, kun saen an nagkapira nagin mga disipulo. Sa pagbisita liwat sa Listra, Iconio, asin Antioquia, pinakosog kan mga misyonero an mga disipulo, pinakosog sindang magdanay sa pagtubod, asin sinabi: “Kita kaipuhan na lumaog sa kahadean nin Dios paagi sa dakol na kasakitan.” Bilang mga Kristiano, kita man naglalaom na magsakit nin mga kahorasaan asin maninigong dai magmaigot na dulagan iyan paagi sa pagkompromiso kan satong pagtubod. (2 Timoteo 3:12) Kan panahon na iyan, an mga magurang ninombrahan sa mga kongregasyon na dian isinurat ni Pablo an surat sa mga taga-Galacia.

12. Kan natapos an enot na pagbiyahe bilang misyonero ni Pablo, ano an ginibo kan duwang misyonero?

¹² Sa pag-agi sa Pisidia, si Pablo asin si Bernabe nagpahayag kan tataramon sa Perga, sarong prominenteng siudad nin Pamfilia. Sa tamang panahon, nagbalik sinda sa Antioquia, Siria. Natapos na ngonyan an enot na pagbiyahe ni Pablo, isinaysay kan duwang misyonero sa kongregasyon “an dakol na bagay na ginibo nin Dios paagi sa sainda, asin na binukasan na nia sa mga nasyon an pintoan pasiring sa pagtubod.” Nakiiba sinda nin nagkapirang panahon sa mga disipulo sa Antioquia, asin mayong duwa-duwa na ini nagpakosog nin orog sa saindang pagtubod. An mga pagdalaw kan nagbibiyaheng mga paraataman ngonyan may kaagid na espirituwal na mga epekto.

Naresolberan an Sarong Mahalagang Problema

13. Tanganing an Kristianismo dai mabanga sa Hebreo asin bakong Judiong paksion, ano an kaipuhan?

¹³ An pagigin makosog sa pagtubod nangangaipo nin pagkasararo nin kaisipan. (1 Corinto 1:10) Tanganing an Kristianismo dai mabanga sa Hebreo asin bakong Judiong mga paksion, an namamahalang grupo nangangaipong magdesisyon kun baga an mga Hentil na nagraralaog sa organisasyon nin Dios kaipuhan na sumunod sa Mosaikong Pagboot asin magpaturi. (15:1-5) An nagkapirang lalaking hale sa Judea nagbiyahe na pasiring sa Antioquia nin Siria asin nagpoon nang magtokdo sa mga nagtutubod na Hentil duman na sagkod na dai sinda magpaturi, dai sinda puwedeng maligtas. (Exodo 12:48) Kaya, si Pablo, si Bernabe, asin an iba pa isinugo sa mga apostol asin kamagurangan sa Jerusalem. Maski duman, an mga nagtutubod na dating mga Fariseo na legalistiko an kaisipan nagpirit na an mga Hentil dapat na magpaturi asin sumunod sa Pagboot.

14. (a) Minsan siring na may nangyaring diriskutiran sa komperensia sa Jerusalem, anong marahay na halimbawa an ipinaheling? (b) Ano an pinakasustansia kan pangangatanosan ni Pedro sa okasyon na iyan?

¹⁴ Sarong komperensia an isinagibo tanganing aramon an kabotan nin Dios. (15:6-11) Iyo, nagkaigwa nin diriskutiran, alagad mayo nin iriwal mantang ipinahayag kan mga lalaking may marigon na mga kombiksion an saindang mga saboot—kanigoan karahay na halimbawa para sa kamagurangan ngonyan! Sa tamang panahon nagtaram si Pedro: ‘Pinili nin Dios na paagi kan sakong ngoso an mga Hentil [siring ki Cornelio] makadangog kan maogmang bareta asin magturubod. Pinatotoohan nia paagi sa pagtao sainda nin banal na espiritu asin dai nagpalaen sa pag-oltanan niato asin ninda. [Gibo 10:44-47] Kaya taano ta binabalo nindo an Dios paagi sa pagpirit kan sakal [an obligasyon na sunudon an Pagboot] sa saindang mga loong na minsan kita ni an satong mga apoon dai nakadara? Kita [an mga Judio sono sa laman] nananarig na makaligtas paagi kan dai na kutana maninigong pagkaherak kan Kagurangnan na si Jesus siring kan mga tawong idto.’ An pag-ako nin Dios sa dai tinuring mga Hentil nagpaheling na an pagtuturi asin an pagsunod sa Pagboot dai kaipuhan para sa kaligtasan.—Galacia 5:1.

15. Anong pangenot na mga punto an pinalataw ni Santiago, asin ano an isinuherir nia sa pagsurat sa Hentil na mga Kristiano?

¹⁵ An kongregasyon nagin silensio kan natapos si Pedro, alagad orog pa an isasaysay. (15:12-21) Si Bernabe asin si Pablo nagsaysay dapit sa mga tanda na ginibo nin Dios paagi sa sainda sa tahaw kan mga Hentil. Dangan an tsirman, si Santiago an tugang sa ina ni Jesus, nagsabi: ‘Si Simeon [an ngaran ni Pedro sa Hebreo] nagsaysay kun paanong an Dios nagtao kan saiyang atension sa mga nasyon tanganing kumua hale sa sainda nin sarong banwaan para sa saiyang ngaran.’ Ipinaheling ni Santiago na an ihinulang pagpatindog liwat kan “tabernakulo ni David” (an pag-establisar liwat kan pagkahade sa linya ni David) inootob sa pagtipon kan mga disipulo ni Jesus (mga paramana kan Kahadean) na hale kapwa sa tahaw kan mga Judio asin mga Hentil. (Amos 9:11, 12, Septuagint; Roma 8:17) Mantang ini an katuyohan nin Dios, maninigong akoon ini kan mga disipulo. Sa pagsurat sinadol ni Santiago an Hentil na mga Kristiano na maglikay sa (1) mga bagay na idinolot sa mga ladawan, (2) pakikisaro, asin (3) sa dugo asin mga tinook. An mga pagbabawal na ini nasa mga isinurat ni Moises na binabasa sa mga sinagoga lambang aldaw nin Sabbath.—Genesis 9:3, 4; 12:15-17; 35:2, 4.

16. Sa anong tolong punto nagtatao nin paggiya an surat kan enot na siglong namamahalang grupo sagkod sa panahon na ini?

¹⁶ Nagpadara ngonyan nin surat an namamahalang grupo sa Hentil na mga Kristiano sa Antioquia, Siria, asin Cilicia. (15:22-35) Pinagmarahay kan banal na espiritu asin kan mga parasurat na maglikay sa mga bagay na idinolot sa mga ladawan; sa dugo (na regular na kinakakan nin ibang tawo); mga bagay na tinook na dai pinaturo an dugo kaiyan (dakol na pagano an nagmamansay sa siring na karne bilang masiram na kakanon); asin pakikisaro (sa Griego, por·neiʹa, na nanonongod sa bawal na seksuwal na relasyon sa luwas kan Makakasuratan na pag-aragoman). Sa paglikay nin siring, mapapakarahay sinda sa espirituwal, siring kan mga Saksi ni Jehova ngonyan huli ta sinunod ninda an “kinakaipuhan na mga bagay na ini.” An mga tataramon na “Magin marahay logod an saindong salud!” kaagid kan pagsabing “Paaram,” asin ini dai dapat ipakahulogan na an mga kahagadan na ini pangenot nang nanonongod sa pagkakaigwa nin marahay na salud. Kan binasa an surat sa Antioquia, nag-ogma an kongregasyon huli sa itinaong panpakosog. Kan panahon na iyan, an banwaan nin Dios sa Antioquia napakosog man sa pagtubod paagi kan nagpapakosog na mga tataramon ni Pablo, Silas, Bernabe, asin iba pa. Logod kita man maghanap nin mga paagi na pakosogon asin parigonon an mga kapagtubod.

Nagpoon an Ikaduwang Pagbiyahe Bilang Misyonero

17. (a) Anong problema an naglataw kan iplinano an ikaduwang pagbiyahe bilang misyonero? (b) Paano inatubang ni Pablo asin Bernabe an saindang dai pagkasinabotan?

¹⁷ May naglataw na problema kan iplinano an ikaduwang pagbiyahe bilang misyonero. (15:36-41) Isinuherir ni Pablo na sia asin si Bernabe magsongko liwat sa mga kongregasyon sa Chipre asin Asia Minor. Nag-oyon si Bernabe alagad mawot na ipag-iba an saiyang primo na si Marcos. Dai nag-oyon si Pablo huli ta binayaan sinda ni Marcos sa Pamfilia. Dangan, nangyari “an matarom na pagputok nin kaanggotan.” Alagad minsan si Pablo ni si Bernabe nagmawot nin personal na bindikasyon paagi sa pagmaigot na ilabot an ibang kamagurangan o an namamahalang grupo sa saindang pribadong problema. Kanigoan karahay na halimbawa!

18. Ano an nagin bunga kan pagbulag ni Pablo asin Bernabe, asin paano kita makikinabang sa pangyayaring ini?

¹⁸ Alagad, an diskutiran na ini nagin dahelan nin pagbulag. Iiniba ni Bernabe si Marcos pasiring sa Chipre. Si Pablo, kaiba si Silas bilang saiyang kairiba, “nag-agi sa Siria asin Cilicia, na pinakokosog an mga kongregasyon.” Si Bernabe tibaad naimpluwensiahan kan relasyon sa pamilya, alagad maninigo nia kutanang minidbid an pagigin apostol asin pagpili bilang “piniling kasangkapan” ki Pablo. (Gibo 9:15) Asin ano naman an manongod sato? An pangyayaring ini maninigong magdoon sato kan pangangaipo na igalang an teokratikong autoridad asin makikooperar nin lubos sa “maimbod asin madonong na oripon”!—Mateo 24:45-47.

Pag-oswag sa Katoninongan

19. Anong halimbawa an ipinaheling ni Timoteo para sa presenteng panahon na Kristianong mga hobenes?

¹⁹ An diskutiran na ini dai tinogotan na makaapektar sa katoninongan kan kongregasyon. An banwaan nin Dios padagos na napakosog sa pagtubod. (16:1-5) Si Pablo asin si Silas napaduman sa Derbe asin dangan sa Listra. Duman nag-eerok si Timoteo, an aki nin Judiong nagtutubod na si Eunice asin kan saiyang dai nagtutubod na agom na Griego. Hoben pa si Timoteo, huli ta minsan pakatapos nin 18 o 20 taon, sinabihan pa sia: “Dai nin siisay man na magbasang-basang kan saimong pagkabarobata.” (1 Timoteo 4:12) Mantang sia “marahay an patotoo kan mga tugang sa Listra asin mga 29 kilometros an rayo sa Iconio,” midbid sia huli kan saiyang marahay na ministeryo asin diosnon na mga kuwalidad. An Kristianong mga hobenes ngonyan maninigong maghagad nin tabang ni Jehova tanganing magkaigwa nin siring na reputasyon. Tinuri ni Pablo si Timoteo huli ta maduman sinda sa mga harong asin mga sinagoga kan mga Judio na nakaaram na an ama ni Timoteo sarong Hentil, asin mawot kan apostol na mayo nin makaolang sa pagdolok sa Judiong mga lalaki asin babae na nangangaipong makanood dapit sa Mesiyas. Dai binabalga an mga prinsipyo kan Biblia, an mga Saksi ni Jehova ngonyan ginigibo man an magigibo ninda tanganing an maogmang bareta akoon kan gabos na klase nin tawo.—1 Corinto 9:19-23.

20. Nagkaigwa nin anong epekto an pagkuyog sa surat kan enot na siglong namamahalang grupo, asin paano sa paghona nindo maninigong makaapektar ini sa sato?

²⁰ Kairiba si Timoteo bilang katabang, itinao ni Pablo asin Silas sa mga disipulo an mga kasogoan na ootobon hale sa namamahalang grupo. Asin ano an resulta? Malinaw na nagtotokdo sa Siria, Cilicia, asin Galacia, isinurat ni Lucas: “An mga kongregasyon nagpadagos na mapakosog sa pagtubod asin magdakol an bilang aroaldaw.” Iyo, an pagkuyog sa surat kan namamahalang grupo nagresulta sa pagkasararo asin espirituwal na pag-oswag. Kanigoan karahay na halimbawa sa satong peligrosong mga panahon, na an banwaan ni Jehova nangangaipong magdanay na nagkakasararo asin makosog sa pagtubod!

Paano Kamo Masimbag?

◻ Ano an nagin reaksion ni Pablo asin Bernabe sa paglamag?

◻ Ano an manonodan sa pahayag na: “Kita kaipuhan na lumaog sa kahadean nin Dios paagi sa dakol na kasakitan”?

◻ Anong sadol an makukua niato hale sa tolong punto kan surat na ipinadara kan enot na siglong namamahalang grupo?

◻ Paano an mga elementong nagpakosog sa pagtubod kan enot na siglong mga saksi ni Jehova minaaplikar sa sato ngonyan?