Kun Mayo Na an Kasalan
“KITA daw namumundag na makasalan?” An hapot na iyan nakaparibaraw sa sarong estudyante na gradwado na sa kolehio sa Estados Unidos dai nahaloy pakapoon niang mag-adal sa Biblia. Huli sa saiyang pagigin Hindu, dai nia aram an ideya nin minanang kasalan. Alagad kun totoong minamana an kasalan, an pangangatanosan nia, daing kamanungdanan an pagnegar o pag-ignoro sa pagigin tunay kaiyan. Paano manonompongan nin saro an simbag sa hapot na ini?
Kun minamana, an kasalan siertong igwa nin kapinonan. Linalang daw na maraot an enot na tawo, kaya ipinasa nia sa saiyang mga aki an maraot na mga karakteristiko? O kan huri na sana naglataw an depekto? Kasuarin man nanggad nagpoon an kasalan? Sa ibong na kampi, kun an kasalan saro sanang panluwas, maraot na bagay o prinsipyo, makalalaom pa daw kitang makatalingkas dian?
Sono sa pagtubod na Hindu, an pagdusa asin karatan katambay na nin paglalang. “An pagdusa [o karatan],” sabi nin sarong intelektuwal na Hindu, “arog sa pabalikbalik na reuma, pabarobalyo sana nin lugar alagad dai biyong mahahale.” An karatan tunay na nagin kabtang kan kinaban nin katawohan sa bilog na nakarekord na kasaysayan. Kun naenot pa iyan sa makasaysayan na mga rekord nin tawo, an masasarigan na simbag manongod sa pinaghalean kaiyan kaipuhan nanggad na maghale sa sarong ginikanan na mas halangkaw kisa sa tawo. An mga simbag dapat na maghale sa Dios.—Salmo 36:9.
An Tawo—Linalang na Daing Kasalan
Piguratibo an mga pagkaladawan sa paglalang kan tawo sa mga Veda, an inaadmitir kan pilosopong Hindu na si Nikhilananda. Kaagid kaiyan, eroestorya sanang mga paliwanag sa paglalang an itinatao kan kadaklan na relihion sa Sirangan. Pero, igwa kapwa nin lohiko asin sientipikong mga rason na tubodon an pagkasaysay kan Biblia dapit sa paglalang sa enot na tawo.a An mismong enot na kapitulo kaiyan nagsasabi: “Linalang nin Dios an tawo siring sa saiyang ladawan, sa ladawan nin Dios linalang nia sia; linalang nia sindang lalaki asin babae.”—Genesis 1:27.
Ano an boot sabihon kan lalangon “sa ladawan nin Dios”? Ini sana: An tawo linalang na kasugad nin Dios, na igwa nin diosnon na mga atributo—arog baga kan hustisya, kadonongan, asin pagkamoot—na nagpapangyari sa saiya na mapalaen sa mga hayop. (Ikomparar an Colosas 3:9, 10.) An mga kualidad na ini nagtao sa saiya kan kakayahan na pilion na gibohon an marahay o maraot, na ginigibo siang libre ahente moral. Mayo nin kasalan an enot na tawo, mayo nin karatan o pagdusa sa saiyang buhay, kan sia lalangon.
Sa tawong si Adan, itinao ni Jehova Dios an pagboot na ini: “Hale sa gabos na kahoy sa tatamnan puede kang magkakan sagkod na ika mabasog. Alagad kun dapit sa kahoy kan pakamidbid sa marahay asin maraot dai ka magkakan kaiyan, huli ta sa aldaw na kumakan ka kaiyan ika siertong magagadan.” (Genesis 2:16, 17) Paagi sa pagpiling kumuyog, si Adan asin an saiyang agom, si Eva, makatatao nin kaomawan asin onra sa saindang Kaglalang asin magdadanay na daing kasalan. Sa ibong na kampi, an sarong akto nin pagmasumbikal magpaparisa kan dai ninda pakaabot sa sangkap na mga pamantayan nin Dios asin magibo sa sainda na bakong sangkap—makasalan.
Si Adan asin Eva dai linalang na may naturalesa nin Dios. Minsan siring, yaon nanggad sa sainda an kasiahan sanang mga atributo nin Dios asin an kakayahan na gumibo nin moral na mga desisyon. Huling lalang nin Dios, sinda daing kasalan, o sangkap. (Genesis 1:31; Deuteronomio 32:4) An paglalang sa sainda dai nakaraot sa haloy nang panahon na armoniya sa pag-oltanan nin Dios asin kan uniberso sagkod kan panahon na idto. Paano, kun siring, nagpoon an kasalan?
An Ginikanan kan Kasalan
An kasalan enot na nangyari sa rona nin mga espiritu. Bago linalang an daga asin an tawo, an Dios naglalang nin intelihenteng mga linalang na espiritu—an mga anghel. (Job 1:6; 2:1; 38:4-7; Colosas 1:15-17) An saro sa mga anghel na ini halangkawon an pagheling sa saiyang sadiring kagayonan asin intelihensia. (Ikomparar an Ezequiel 28:13-15.) Gikan sa instruksion nin Dios ki Adan asin Eva na mangaki, naheling kan anghel na ini na dai mahahaloy an bilog na daga mapapano nin matanos na mga tawo, na gabos nagsasamba sa Dios. (Genesis 1:27, 28) Minawot kan espiritung linalang na ini na mapasaiya an pagsamba ninda. (Mateo 4:9, 10) An pagparaisip kan pagmawot na ini guminiya sa saiya sa salang gibo.—Santiago 1:14, 15.
Nagtataram ki Eva paagi sa sarong halas, sinabi kan rebeldeng anghel na paagi sa pagpangalad sa pagkakan kan bunga kan kahoy kan pakamidbid sa marahay asin maraot, ipinangunguri nin Dios an kaaraman na maninigong mapasa babae. (Genesis 3:1-5) An pagsabi kaiyan sarong maongison na putik—sarong akto nin kasalan. Paagi sa pagsabi kan putik na ini, an anghel ginibo an saiyang sadiri na parakasala. Bilang resulta, sia inapod na Diablo, sarong parabalobagi, asin Satanas, sarong paratumang sa Dios.—Kapahayagan 12:9.
An nakaaagyat na argumento ni Satanas maraot an epekto ki Eva. Huling sia nagtiwala sa mga tataramon kan Parasugot, tinogotan nia an saiyang sadiri na matentaran asin kakanon an bunga kan ipinangangalad na kahoy. An saiyang agom, si Adan, inibanan sia sa pagkakan kan bunga, asin paagi kaiyan sinda pareho nagin parakasala. (Genesis 3:6; 1 Timoteo 2:14) Malinaw na paagi sa pagpiling makisuway sa Dios, suminalto an satong enot na mga magurang sa marka nin pagkasangkap asin ginibong parakasala an saindang sadiri.
Kumusta man an mga aki ni Adan asin Eva? An Biblia nagpapaliwanag: “Paagi sa sarong tawo an kasalan naglaog sa kinaban asin an kagadanan huli sa kasalan, asin sa siring an kagadanan nakalakop sa gabos na tawo huli ta sinda gabos nagkasala.” (Roma 5:12) Nagkaepekto na an ley nin erensia. Dai ikakapamana ni Adan sa saiyang mga aki an mayo sa saiya. (Job 14:4) Huling nawaran na nin pagkasangkap, an enot na mag-agom mga parakasala kan ipangidam an saindang mga aki. Bilang resulta, kita gabos—daing ipinupuera—nagmana nin kasalan. (Salmo 51:5; Roma 3:23) An kasalan man daing ibinunga kundi karatan asin pagdusa. Dugang pa, huli kaiyan, kita gabos naggugurang asin nagagadan, “huli ta an ibinabayad nin kasalan kagadanan.”—Roma 6:23.
An Konsensia ‘Nag-aakusar’ o ‘Nagpapahayag na Daing Kasalan’
Estudyare man an epekto nin kasalan sa gawe-gawe kan enot na tawong mag-agom. Tinahoban ninda an mga kabtang kan saindang hawak asin nagprobar na magtago sa Dios. (Genesis 3:7, 8) Sa siring an kasalan nagpangyari sa sainda na makamate nin pagkakulpable, paghadit, asin pagkasopog. An katawohan ngonyan pamilyar na marhay sa mga emosyon na ini.
Siisay an dai nakamate nin dai pagkapamugtak huli sa dai nia pakapaheling nin kabootan sa sarong nangangaipo o dai pinagbasolan an mga tataramon na nungka kutanang itinaram? (Santiago 4:17) Taano ta yaon sa sato an siring na napupurisaw na mga pagmate? Ipinaliwanag ni apostol Pablo na ‘an ley nasusurat sa satong puso.’ Apuera kun tuminagas na an satong konsensia, an ano man na pagbalga sa ley na iyan nakapariribok sa boot niato. Sa paaging iyan na an tingog nin konsensia “inaakusar” kita o “ipinahahayag na daing kasalan.” (Roma 2:15; 1 Timoteo 4:2; Tito 1:15) Baga man narerealisar niato iyan o dai, igwa kita nin panlaog na pakamate nin sala, nin kasalan!
Aram na marhay ni Pablo an saiyang makasalan na mga tendensia. “Kun boot kong gibohon an tama, an maraot iyo an yaon sa sako,” an inadmitir nia. “Tunay na ako naoogma sa ley nin Dios oyon sa sakong pagkatawo sa laog, alagad nakaheheling ako nin laen na ley sa mga kabtang kan sakong hawak na minatumang sa ley kan sakong isip asin dinadara ako sa pagkabihag sa ley nin kasalan na yaon sa mga kabtang kan sakong hawak.” Kaya naghapot si Pablo: “Siisay an maligtas sa sako hale sa hawak na napapairarom sa kagadanan na ini?”—Roma 7:21-24.
Katalingkasan sa Kasalan—Paano?
“An pagkakalda, sa tradisyon na Hindu,” sabi nin sarong intelektuwal, “pagkakalda sa paorootrong pagkamundag asin kagadanan.” Bilang solusyon, itinotokdo man kan Budismo an Nirvana—sarong kamugtakan nin pakalingaw sa panluwas na katunayan. Huling dai nasabotan an ideya nin minanang kasalan, an Hinduismo nanunuga sana nin pakadulag sa pag-eksister.
Sa ibong na kampi, an paagi nin pagkakalda kan Biblia nagbubunga nin aktuwal na pagkahale kan makasalan na kamugtakan. Pakapaghapot kun paano sia maliligtas sa kasalan, si apostol Pablo suminimbag: “Salamat sa Dios paagi ki Jesu-Cristo na satong Kagurangnan!” (Roma 7:25) Iyo, an pagliligtas gikan sa Dios paagi ki Jesu-Cristo.
Sono sa Ebanghelyo ni Mateo, “an Aki nin tawo,” si Jesu-Cristo, nagdigdi tanganing “magtao kan saiyang kalag bilang pantubos na karibay nin dakol.” (Mateo 20:28) Siring sa nasusurat sa 1 Timoteo 2:6, si Pablo nagsurat na si Jesus “nagtao kan saiyang sadiri bilang katimbang na pantubos para sa gabos.” An terminong “pantubos” nangangahulogan nin pagbayad kan halaga tanganing mabalukat an mga bihag. An bagay na iyan katimbang na pantubos nagdodoon kan pagkaepektibo kan halaga sa pagbalanse kan legal na timbangan nin hustisya. Alagad paano masasabing “katimbang na pantubos para sa gabos” an kagadanan nin sarong tawo?
Ipinabakal ni Adan an bilog na katawohan, kaiba kita, sa kasalan asin kagadanan. An halaga, o pena, na ibinayad nia iyo an saiyang sangkap na buhay bilang tawo. Tanganing taparan ini, saro pang sangkap na buhay nin tawo—sarong katimbang na pantubos—an dapat na ibayad. (Exodo 21:23; Deuteronomio 19:21; Roma 5:18, 19) Mantang mayo nin bakong sangkap na tawo na makatatao kan pantubos na ini, an Dios, sa saiyang daing sagkod na kadonongan, nagbukas nin luluwasan sa masakit na kamugtakan na ini. (Salmo 49:6, 7) Ibinalyo nia an sangkap na buhay kan saiyang Aking bugtong hale sa kalangitan pasiring sa matris nin sarong birhen digdi sa daga, na tinogotan siang mamundag bilang sangkap na tawo.—Lucas 1:30-38; Juan 3:16-18.
Tanganing mahaman an pagbalukat sa katawohan, kinaipuhan na papagdanayon ni Jesus an malinig na rekord sa bilog na panahon na sia yaon digdi sa daga. Ginibo nia ini. Dangan nagadan sia bilang atang. Sa paaging ini sineguro ni Jesus na an halaga nin sarong sangkap na buhay bilang tawo—an saiyang sadiri—makukua tanganing ibayad bilang pantubos para sa pagliligtas sa katawohan.—2 Corinto 5:14; 1 Pedro 1:18, 19.
Kun Ano an Magigibo sa Sato kan Pantubos ni Cristo
Makikinabang kita sa pantubos na atang ni Jesus ngonyan mismo. Paagi sa paggibo nin pagtubod dian, magkakamit kita nin malinig na kamugtakan sa atubangan nin Dios asin mapapasa irarom kan mamomoton asin maboot na pag-ataman ni Jehova. (Gibo 10:43; Roma 3:21-24) Imbes na malunosan nin pagkakulpable sa mga kasalan na tibaad nakomitir niato, kita sueltong makahahagad nin kapatawadan sa Dios basado sa pantubos.—Isaias 1:18; Efeso 1:7; 1 Juan 2:1, 2.
Sa mga aldaw na maabot, gigibohon na posible kan pantubos an lubos na pagpaomay sa herelangon na kamugtakan nin katawohan na bunga nin kasalan. An ultimong libro kan Biblia may ilinaladawan na “salog kan tubig nin buhay” na nagbobolos hale sa trono nin Dios. Sa tampi kan salog kadakol kan namumungang kahoy na may mga dahon “para sa pagpaomay sa mga nasyon.” (Kapahayagan 22:1, 2) Sa simbolikong paagi, an Biblia nagtataram digdi manongod sa makangangalas na probisyon kan Kaglalang sa pagpatalingkas kan katawohan sa kasalan asin kagadanan sagkod lamang basado sa pantubos na atang ni Jesus.
An makahulang mga bisyon kan librong Kapahayagan madali nang maotob. (Kapahayagan 22:6, 7) Dangan an gabos na matanos an puso magigin sangkap, na ‘binubutasan hale sa kaoripnan sa kalapaan.’ (Roma 8:20, 21) Dai daw ini maninigong magpahiro sa sato na mag-adal nin dakol pa manongod ki Jehova Dios asin sa saiyang maimbod na Aki, si Jesu-Cristo, na nagin pantubos?—Juan 17:3.
[Nota sa Ibaba]
a Helingon an librong Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?, na ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Retrato sa pahina 6]
Si Adan nagtao nin kasalan asin kagadanan sa katawohan
[Retrato sa pahina 7]
An pantubos na atang ni Jesus nagtatao nin katalingkasan sa kasalan asin kagadanan