KAPITULO TRES
Duwang Liabe sa Nagdadanay na Pag-agoman
1, 2. (a) Gurano kalawig na dinisenyong magdanay an pag-agoman? (b) Paano ini posible?
KAN pag-agomon nin Dios an enot na lalaki asin babae, mayong ipinarisa na an pagsasaro magigin temporaryo sana. Si Adan asin Eva mag-iibahan sagkod na nabubuhay. (Genesis 2:24) An pamantayan nin Dios para sa kagalanggalang na pag-agom iyo an pagsasaro nin sarong lalaki asin sarong babae. Solamente magabat na seksuwal na inmoralidad kan saro o kan duwa an nagtatao nin Makakasuratan na basihan para sa diborsio na puede an pag-agom liwat.—Mateo 5:32.
2 Posible daw para sa duwang indibiduwal na maogmang mamuhay na magkaibahan sa daing sagkod na lawig nin panahon? Iyo, asin an Biblia may sinasabing duwang mahalagang bagay, o liabe, na minatabang na gibohon ining posible. Kun gagamiton ini kapwa kan agom na lalaki asin babae, mabubuksan ninda an pinto pasiring sa kaogmahan asin dakol na bendisyon. Ano an mga liabeng ini?
AN ENOT NA LIABE
3. Anong tolong klase nin pagkamoot an maninigong pataluboon nin mag-agom?
3 An enot na liabe pagkamoot. Interesante nanggad, may laen-laen na klase nin pagkamoot na sinasabi sa Biblia. An saro mainit, personal na kapadangatan sa saro, an klase nin pagkamoot na yaon sa pag-oltanan nin dayupot na mga magkatood. (Juan 11:3) An saro pa iyo an pagkamoot na nagtatalubo sa pag-oltanan kan mga miembro nin pamilya. (Roma 12:10) An ikatolo iyo an romantikong pagkamoot na puedeng mamatean nin saro para sa bakong kasekso. (Talinhaga 5:15-20) Siempre, ini gabos maninigong pataluboon nin agom na lalaki asin babae. Alagad igwa nin ikaapat na klase nin pagkamoot, na mas mahalaga kisa sa iba.
4. Ano an ikaapat na klase nin pagkamoot?
4 Sa orihinal na tataramon kan Kristianong Griegong Kasuratan, an termino para sa ikaapat na klaseng ini nin pagkamoot a·gaʹpe. An terminong iyan ginamit sa 1 Juan 4:8, na dian sinasabihan kita: “An Dios pagkamoot.” Tunay nanggad, “kita namomoot, huli ta [an Dios] enot na namoot sa sato.” (1 Juan 4:19) An siring na pagkamoot pinatatalubo nin Kristiano enot para ki Jehova Dios dangan para sa kapwa. (Marcos 12:29-31) An terminong a·gaʹpe ginamit man sa Efeso 5:2, na nagsasabi: “Padagos kamong maglakaw sa pagkamoot, kun paanong si Cristo man namoot sa saindo asin itinao an saiyang sadiri para sa saindo.” Sinabi ni Jesus na an klaseng ini nin pagkamoot magpapamidbid sa saiyang tunay na mga parasunod: “Paagi kaini an gabos makaaaram na kamo an sakong mga disipulo, kun kamo nagkakaminorootmootan [a·gaʹpe].” (Juan 13:35) Mangnohon man an pagkagamit kan a·gaʹpe sa 1 Corinto 13:13: “Nagdadanay an pagtubod, paglaom, pagkamoot, an tolong ini; alagad an nangongorog kaini iyo an pagkamoot [a·gaʹpe].”
5, 6. (a) Taano an pagkamoot ta orog pa kisa sa pagtubod asin paglaom? (b) Ano an nagkapirang dahelan kun taano ta makatatabang an pagkamoot na magdanay an pag-agoman?
5 Ano an minagibo sa pagkamoot na ini na a·gaʹpe na orog pa kisa sa pagtubod asin paglaom? Iyan may sinusunod na mga prinsipyo—tamang mga prinsipyo—na yaon sa Tataramon nin Dios. (Salmo 119:105) Iyan daing kapasloan na pagmakolog na gibohon sa iba an tama asin marahay sa punto-de-vista nin Dios, baga man an tinatawan kaiyan minalataw na maninigong mag-ako o bako. An siring na pagkamoot nagpapangyari sa mag-agom na sunodon an hatol kan Biblia: “Padagos kamong magpatiriostios asin sueltong magpatarawadtawadan kun an siisay man igwa nin sumbong tumang sa saro. Kun paanong sueltong pinatawad kamo ni Jehova, siring man an gibohon nindo.” (Colosas 3:13) An nagkakaminootan na mag-agom igwa asin nagpapatalubo nin “makosog na pagkamoot [a·gaʹpe] sa lambang saro, huli ta an pagkamoot nakatatahob sa dakol na kasalan.” (1 Pedro 4:8) Mangnohon na an pagkamoot nagtatahob sa mga sala. Dai iyan hinahale kaiyan, huli ta mayo nin bakong sangkap na tawo na dai nasasala.—Salmo 130:3, 4; Santiago 3:2.
6 Kun an siring na pagkamoot sa Dios asin sa kada saro pinatatalubo nin mag-agom, magdadanay asin magigin maogma an saindang pag-agoman, ta “an pagkamoot dai nanggad nasusudya.” (1 Corinto 13:8) An pagkamoot “sangkap na bogkos nin pagkasararo.” (Colosas 3:14) Kun kamo may agom na, paano nindo asin kan saindong agom mapatatalubo an klaseng ini nin pagkamoot? Magkaibahan na basahon nindo an Tataramon nin Dios, asin pag-olayan iyan. Pag-adalan an halimbawa nin pagkamoot ni Jesus asin hingoahon na arogon sia, na mag-isip asin humiro arog sa saiya. Dugang pa, umatender sa Kristianong mga pagtiripon, na dian itinotokdo an Tataramon nin Dios. Asin mamibi para sa tabang nin Dios na mapatalubo an halangkaw na klaseng ini nin pagkamoot, na sarong bunga kan banal na espiritu nin Dios.—Talinhaga 3:5, 6; Juan 17:3; Galacia 5:22; Hebreo 10:24, 25.
AN IKADUWANG LIABE
7. Ano an paggalang, asin siisay an maninigong magpaheling nin paggalang sa pag-agoman?
7 Kun an mag-agom talagang nagkakaminootan, kun siring magkakaigwa man sinda nin paggalang sa kada saro, asin an paggalang iyo an ikaduwang liabe sa maogmang pag-agoman. An paggalang tinatawan nin kahulogan na “pagtao nin konsiderasyon sa iba, pagtao nin onra sa sainda.” An Tataramon nin Dios nagsasadol sa gabos na Kristiano, kabale an mga agom na lalaki asin babae: “Sa pagpaheling nin onra sa lambang saro mangenot kamo.” (Roma 12:10) Si apostol Pedro nagsurat: “Kamong mga agom na lalaki, padagos na makiiba sa siring na paagi sa [saindong agom na babae] oyon sa kaaraman, na tinatawan sinda nin onra siring sa lalagan na mapapasaon, an babae.” (1 Pedro 3:7) An agom na babae sinasadol na “magkaigwa nin hararom na paggalang sa saiyang agom na lalaki.” (Efeso 5:33) Kun boot nindong tawan nin onra an saro, kamo maboot sa tawong iyan, may paggalang sa dignidad asin mga opinyon kan sarong iyan, asin andam na otobon an ano man na rasonableng pakiolay sa saindo.
8-10. Ano an pirang paagi na an paggalang magpaparigon asin magpapaogma sa pagsasaro nin mag-agom?
8 An mga nagmamawot na magkamit nin maogmang pag-agoman nagpapaheling nin paggalang sa saindang agom paagi sa ‘pagrisa, bakong sa personal na interes sa sadiri sana nindang mga bagay-bagay, kundi siring man sa personal na interes sa kan sa saindang agom.’ (Filipos 2:4) Dai ninda iniisip kun ano an marahay para sana sa saindang sadiri—na magigin kapasloan. Imbes, iniisip ninda kun ano man an pinakamarahay para sa saindang agom. Tunay nanggad, iyan an ipinaoorog ninda.
9 An paggalang matabang sa mag-agom na midbidon an mga pagkakalaen sa punto-de-vista. Bakong rasonable na laoman an duwang tawo na magkapareho an mga opinyon sa gabos na bagay. An tibaad mahalaga para sa agom na lalaki tibaad bako man na siring kahalaga para sa agom na babae, asin an gusto nin agom na babae tibaad bako man na iyo an gusto nin agom na lalaki. Alagad maninigong igalang kan kada saro an mga opinyon asin gusto kan saro, basta ini bakong lihis sa mga ley asin prinsipyo ni Jehova. (1 Pedro 2:16; ikomparar an Filemon 14.) Dugang pa, maninigong igalang kan kada saro an dignidad kan saro paagi sa dai pagpatama sa saiya nin nagmemenus na mga komento o suba, baga man sa publiko o sa pribado.
10 Iyo, an pagkamoot sa Dios asin sa lambang saro saka paggalang sa kada saro duwang mahalagang liabe sa mapangganang pag-agoman. Paano iyan ikaaaplikar sa ibang mas mahalagang kabtang nin buhay may agom?
PAGKAPAYONG AROG-CRISTO
11. Sono sa Kasuratan, siisay an payo sa pag-agoman?
11 Sinasabi sa sato kan Biblia na an lalaki linalang na may mga atributo na magibo sa saiya na mapangganang payo nin pamilya. Bilang siring, an lalaki maninimbag ki Jehova para sa espirituwal asin pisikal na ikararahay kan saiyang agom asin mga aki. Dapat siang gumibo nin timbang na mga desisyon na nagpapabanaag kan kabotan ni Jehova asin magin marahay na halimbawa nin diosnon na gawe. “Magpasakop an mga agom na babae sa saindang agom na lalaki nin siring sa Kagurangnan, huli ta an agom na lalaki iyo an payo kan saiyang agom na babae kun paanong si Cristo iyo man an payo kan kongregasyon.” (Efeso 5:22, 23) Minsan siring, sinasabi kan Biblia na an agom na lalaki igwa man nin payo, Saro na may autoridad sa saiya. Si apostol Pablo nagsurat: “Boot kong maaraman nindo na an payo kan lambang lalaki iyo an Cristo; an payo man nin babae iyo an lalaki; an payo man kan Cristo iyo an Dios.” (1 Corinto 11:3) An madonong na agom na lalaki nakakanood na gumibo nin pagkapayo paagi sa pag-arog sa saiya mismong payo, si Cristo Jesus.
12. Anong marahay na halimbawa an itinao ni Jesus kapwa sa pagpaheling nin pagpasakop asin sa paggibo nin pagkapayo?
12 Si Jesus igwa man nin payo, si Jehova, asin tama an pagpasakop nia sa Saiya. Si Jesus nagsabi: “Pinagmamaigotan kong maotob, bakong an sadiri kong kabotan, kundi an kabotan nia na nagsugo sa sako.” (Juan 5:30) Ekselente nanggad na halimbawa! Si Jesus “an panganay sa gabos na linalang.” (Colosas 1:15) Sia an nagin Mesiyas. Sia kaidto an magigin Payo kan kongregasyon nin linahidan na mga Kristiano asin an piniling Hade sa Kahadean nin Dios, na halangkaw sa gabos na anghel. (Filipos 2:9-11; Hebreo 1:4) Sa ibong kan siring kahalangkaw na katongdan asin kanangongorog na mga linalaoman, an tawong si Jesus bakong maisog, dai tataong magpahunod, o sobra kamapaghanap. Bako siang mapan-api, na danay na pinagigirumdom an saiyang mga disipulo na sinda dapat na kumuyog sa saiya. Si Jesus mamomoton asin madinamayon, orog na sa mga inaapi. Sia nagsabi: “Madia kamo sa sako, kamo gabos na nagpapagal asin nagagabatan, asin pagiginhawahon ko kamo. Pasana nindo an sakong sakal asin makanood kamo sa sako, huli ta ako mahoyo asin mapakumbaba sa puso, asin makakukua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag. Huli ta an sakong sakal maboot asin an sakong pasan magian.” (Mateo 11:28-30) Nakaoogma na makaiba sia.
13, 14. Paano gigibohon nin mamomoton na agom na lalaki an saiyang pagkapayo, bilang pag-arog ki Jesus?
13 An marahay na mga ugale ni Jesus marahay na horophoropon nin agom na lalaki na nagmamawot nin maogmang buhay pampamilya. An marahay na agom na lalaki bakong maisog asin mapagdikta, na salang ginagamit an saiyang pagkapayo bilang pamakol tanganing takoton an saiyang agom. Imbes, sia saiyang namomotan asin tinatawan nin onra. Kun si Jesus “mapakumbaba sa puso,” an agom na lalaki igwa nin orog na dahelan na magin siring huli ta, bakong arog ki Jesus, sia nasasala. Kun sia nasasala, boot nia na saboton sia kan saiyang agom. Kun siring, an mapakumbabang agom na lalaki inaako an saiyang mga sala, minsan ngani an mga tataramon na, “Dispensaron mo ako; tama ka,” tibaad depisil sabihon. Orog na mapapasilan an agom na babae na igalang an pagkapayo nin hababa an boot asin mapakumbabang agom na lalaki kisa kan sa saro na mapalangkaw asin matagas an payo. An magalang na agom na babae naghahagad man nin dispensasyon kun sia nasasala.
14 Linalang nin Dios an agom na babae na may marahay na mga atributo na magagamit nia sa pagkontribwir sa maogmang pag-agoman. Mimidbidon ini nin madonong na agom na lalaki asin dai nia sia popogolan. An dakol na babae may tendensiang magin orog na madinamay asin sensitibo, mga kualidad na kaipuhan sa pag-asikaso sa pamilya asin sa pagpatalubo sa relasyon sa tawo. Sa parate, tuod an babae na gibohon an harong na kawiliwiling istaran. An “maabilidad na agom na babae” na ilinadawan sa Talinhaga kapitulo 31 may dakol na magayon na kualidad asin ekselenteng mga talento, asin an saiyang pamilya lubos na nakinabang dian. Taano? Huli ta an puso kan saiyang agom “nagtiwala” sa saiya.—Talinhaga 31:10, 11.
15. Paano an agom na lalaki makapaheheling nin arog-Cristong pagkamoot asin paggalang sa saiyang agom?
15 Sa ibang kultura, sobra an pagdodoon sa autoridad nin agom na lalaki, kaya maski an paghapot sa saiya ibinibilang na kadaihan nin paggalang. Tibaad trataron nia an saiyang agom na babae na haros siring sa oripon. An siring na salang paggamit sa pagkapayo nagbubunga nin maraot na relasyon bako sanang sa saiyang agom kundi siring man sa Dios. (Ikomparar an 1 Juan 4:20, 21.) Sa ibong na kampi, may mga agom na lalaki na dai nangengenot, na an saindang agom na babae an pinapagdodominar sa harong. An agom na lalaki na tama an pagpasakop ki Cristo dai inaaprobetsaran an saiyang agom o hinahalean nin dignidad. Imbes, inaarog nia an mapagsakripisyo sa sadiri na pagkamoot ni Jesus asin ginigibo an isinadol ni Pablo: “Mga agom na lalaki, padagos nindong mamotan an saindong agom na babae, kun paanong an Cristo namoot man sa kongregasyon asin iinatang an saiya man sana dahel kaiyan.” (Efeso 5:25) Namotan na gayo ni Cristo Jesus an saiyang mga parasunod kaya sia nagadan dahel sa sainda. An marahay na agom na lalaki maghihingoa na arogon an daing kapasloan na kaisipan na iyan, na hinahanap an ikararahay kan saiyang agom, imbes na magin mapaghanap sa saiya. Kun an agom na lalaki nagpapasakop ki Cristo asin nagpapaheling nin arog-Cristong pagkamoot asin paggalang, an saiyang agom mamomotibar na magpasakop sa saiya.—Efeso 5:28, 29, 33.
PAGPASAKOP NIN AGOM NA BABAE
16. Anong mga kualidad an maninigong ipaheling nin agom na babae sa saiyang relasyon sa saiyang agom?
16 Paghaloyhaloy pakatapos na lalangon si Adan, “si Jehova Dios nagsabi: ‘Bakong marahay na an lalaki magsolosolo. Magibo ako nin katabang para sa saiya, bilang komplemento nia.’” (Genesis 2:18) Si Eva linalang nin Dios bilang “komplemento,” bakong bilang kakompetensia. Bakong katuyohan na an pag-agoman magin siring sa bapor na may duwang nagkokompetensiahan na kapitan. An agom na lalaki magibo nin mamomoton na pagkapayo, asin an agom na babae mapaheling nin pagkamoot, paggalang, asin boluntad na pagpasakop.
17, 18. Ano an pirang paagi na an agom na babae puedeng magin tunay na katabang kan saiyang agom?
17 Minsan siring, an marahay na agom na babae bako sanang mapagpasakop. Sia naghihingoang magin tunay na katabang, na mapagsuportar sa saiyang agom sa mga pagdedesisyon nia. Siempre, iyan mas pasil para sa saiya kun sia oyon sa mga desisyon nia. Alagad dawa bako siang oyon, an saiyang mapagkooperar na pagsuportar makatatabang sa desisyon nia na magin orog na mapanggana an resulta.
18 An agom na babae makatatabang sa saiyang agom na magin marahay na payo sa ibang mga paagi. Puede niang ipahayag an pag-apresyar sa saiyang mga paghihingoa na makapangenot, imbes na tatsaran sia o ipamate saiya na nungka nia siang mapaninigoan. Sa pagtratar sa saiyang agom na lalaki sa positibong paagi, maninigo niang girumdomon na an “mahoyo asin maboot na espiritu . . . may dakulang halaga sa mga mata nin Dios,” bako sanang sa mga mata kan saiyang agom. (1 Pedro 3:3, 4; Colosas 3:12) Ano kun an agom na lalaki daing pagtubod? Baga man sia may pagtubod o dai, an Kasuratan pinaririgon an boot kan mga agom na babae na “mamoot sa saindang agom na lalaki, mamoot sa saindang mga aki, magin marahay an kaisipan, mabini, mga paratrabaho sa harong, marahay, nagpapasakop sa agom nindang lalaki, tanganing an tataramon nin Dios dai mapaglanghadan.” (Tito 2:4, 5) Kun lumataw an mga bagay na napapalabot an konsensia, an daing pagtubod na agom na lalaki mas posibleng igagalang an paninindogan kan saiyang agom na babae kun iyan iprenesentar na may “mahoyong boot asin hararom na paggalang.” May daing pagtubod na mga agom na lalaki na ‘nadara minsan daing tataramon paagi sa gawe kan saindang agom na babae, huli sa pakaheling sa saindang malinig na gawe na may hararom na paggalang.’—1 Pedro 3:1, 2, 15; 1 Corinto 7:13-16.
19. Kumusta kun hagadon nin agom na lalaki sa saiyang agom na lapason an ley nin Dios?
19 Kumusta kun an agom na lalaki may ipagibo sa saiyang agom na sarong bagay na ipinangangalad nin Dios? Kun iyan mangyari, dapat na girumdomon kan agom na babae na an Dios an pangenot na Namamahala sa saiya. Inaarog nia bilang halimbawa an ginibo kan mga apostol kan hagadon sa sainda kan mga autoridad na lapason an ley nin Dios. An Gibo 5:29 nagsasaysay: “Si Pedro asin an ibang mga apostol nagsarabi: ‘Kami kaipuhan na magkuyog sa Dios bilang namamahala kisa sa mga tawo.’”
MARAHAY NA KOMUNIKASYON
20. Ano an sarong mahalagang kabtang na dian kaipuhan an pagkamoot asin paggalang?
20 An pagkamoot asin paggalang mahalaga sa saro pang kabtang nin pag-agoman—an komunikasyon. An mamomoton na agom na lalaki makikipag-olay sa agom nia manongod sa mga aktibidad kaini, sa mga problema kaini, sa mga opinyon kaini sa laen-laen na bagay. Kaipuhan ini kan babae. An agom na lalaki na nagtatao nin panahon na makipag-olay sa saiyang agom asin talagang naghihinanyog sa sinasabi nia nagpapaheling kan saiyang pagkamoot asin paggalang sa saiya. (Santiago 1:19) May mga agom na babaeng nagrereklamo na an saindang agom kakadikit kan panahon sa pakikipag-olay sa sainda. Mamondo iyan. Totoo, sa masibot na mga panahon na ini, an mga agom na lalaki tibaad dakol na oras na nagtatrabaho sa luwas, asin tibaad huli sa mga kamugtakan sa pagbuhay may mga agom na babae na nagtatrabaho man. Alagad an mag-agom kaipuhan na magtagama nin panahon para sa kada saro. Kun dai, tibaad sinda magin dai nang pakiaram sa kada saro. Puedeng magbunga nin magagabat na problema kun sinda mapiritan na maghanap nin madinamayon na pakiibaiba sa bako nindang agom.
21. Paano makatatabang an tamang pagtaram na mapagdanay na maogma an pag-agoman?
21 Mahalaga kun paano an pagkomunikar nin mga agom na babae asin lalaki. “An managom na mga tataramon . . . mahamis sa kalag asin bolong sa mga tolang.” (Talinhaga 16:24) Baga man an agom may pagtubod o dai, aplikado an hatol kan Biblia: “An saindo logod na pagtaram danay na igwa nin kabootan, na tinimplahan nin asin,” an boot sabihon, masiram. (Colosas 4:6) Kun nagin mapagal an aldaw nin saro, dakulang karahayan an magigibo nin pirang maboot, madinamayon na tataramon nin agom. “Siring sa mga mansanas na bulawan sa mga inukit na pirak an tataramon na itinaram sa tamang kapanahonan kaiyan.” (Talinhaga 25:11) An tono nin boses asin ginamit na mga tataramon mahalagang marhay. Halimbawa, sa nasusuya, mapaghanap na paagi, an saro tibaad magsabi sa saro: “Siraha an pinto!” Alagad orog nanggad na ‘timplado nin asin’ an mga tataramon na, “Puede daw na pakisira mo an pinto?” na itinaram sa kalmado, mapagsabot na boses.
22. Anong mga ugale an kaipuhan nin mag-agom tanganing makapadanay nin marahay na komunikasyon?
22 Nag-ooswag an marahay na komunikasyon kun igwa nin maluway an pagkataram na mga tataramon, maboot na mga heling asin mustra, kabootan, pagsabot, asin pagpadangat. Paagi sa pagmamaigot na makapadanay nin marahay na komunikasyon, an agom na lalaki asin babae pareho makamamateng suelto na isabi an saindang mga pangangaipo, asin puede sindang magin gikanan nin karangahan asin tabang sa kada saro sa mga panahon nin pagkadisganar o tension. “Magtaram na may pagranga sa mga kalag na nagmomondo nin makuri,” an sadol kan Tataramon nin Dios. (1 Tesalonica 5:14) Magkakaigwa nin mga panahon na an agom na lalaki mamondo asin mga panahon na an agom na babae iyo man. Sinda puedeng “magtaram na may pagranga,” na nagpapakinosogan.—Roma 15:2.
23, 24. Paano makatatabang an pagkamoot asin paggalang kun igwa nin mga dai pagkakaoyon? Tumao nin halimbawa.
23 An mag-agom na nagpapaheling nin pagkamoot asin paggalang dai mamansayon na dakulang problema an gabos na dai pagkakaoyon. Sinda magmamaigot na dai “maanggot na may kapaitan” sa kada saro. (Colosas 3:19) Maninigong girumdomon kan duwa na “an simbag, kun mahoyo, nakapararayo nin kaanggotan.” (Talinhaga 15:1) Mag-ingat na dai pagmenuson o kondenaron an agom na nagpapahayag nin odok sa pusong mga saboot. Imbes, mansayon an siring na mga kapahayagan bilang oportunidad na marorop an punto-de-vista nin saro. Pagmaigotan nindong duwa na husayon an mga dai pagkakaoyon asin makaabot sa may pagkakaoyon na konklusyon.
24 Girumdoma an okasyon na si Sara nagrekomendar sa saiyang agom, si Abraham, nin solusyon sa sarong problema asin iyan bakong kaoyon kan saboot ni Abraham. Pero, sinabihan nin Dios si Abraham: “Hinanyogon mo an saiyang tingog.” (Genesis 21:9-12) Naghinanyog si Abraham, asin binendisyonan sia. Sa kaagid na paagi, kun an agom na babae may isinusuherir na laen sa iniisip kan agom na lalaki, minsan paano maninigong maghinanyog an agom na lalaki. Kadungan kaiyan, dai maninigong dominaron kan babae an pag-oolay kundi maninigo niang hinanyogon an sasabihon kan saiyang agom na lalaki. (Talinhaga 25:24) Bakong mamomoton asin daing galang kun permi na sanang iiniinsistir magsalang kan agom na lalaki o kan agom na babae an saiyang sadiring kagustohan.
25. Paano an marahay na komunikasyon makakokontribwir sa kaogmahan sa pribadong mga kabtang nin buhay may agom?
25 An marahay na komunikasyon mahalaga man sa seksuwal na relasyon nin mag-agom. An kapasloan asin kadaihan nin pagpopogol sa sadiri puedeng makadanyar na marhay sa pinakadayupot na relasyon na ini sa pag-agoman. An bukas na komunikasyon, kaiba an pagpasensia, kaipuhan. Kun an kada saro daing kapasloan na hinahanap an ikararahay kan saro, an sekso bihirang magin magabat na problema. Digdi arog sa iba pang bagay, “an lambang saro maghanap, bakong kan saiyang karahayan, kundi kan sa iba.”—1 Corinto 7:3-5; 10:24.
26. Minsan ngani an gabos na pag-agoman magkakaigwa nin marahay asin maraot na mga panahon, paano an paghinanyog sa Tataramon nin Dios makatatabang sa mga mag-agom na makanompong nin kaogmahan?
26 Kanigoan karahay kan hatol na itinatao kan Tataramon nin Dios! Totoo, an gabos na pag-agoman magkakaigwa nin marahay asin maraot na mga panahon. Alagad kun an mag-agom nagsusunod sa kaisipan ni Jehova, na ihinayag sa Biblia, asin ibinabasar an saindang relasyon sa may prinsipyong pagkamoot asin paggalang, makakokompiar sinda na an saindang pag-agoman magdadanay asin magigin maogma. Sa siring matatawan ninda nin onra bako sanang an kada saro kundi pati an Kagtugdas nin pag-agoman, si Jehova Dios.