Si Eunice Asin Loida Arogan na mga Paratokdo

Bilang mga lingkod ni Jehova, aram ta na an pagtao nin epektibong relihiosong edukasyon sa satong mga aki sarong seryosong paninimbagan. Maski sa pinakamarahay na mga kamugtakan, puedeng kaiba sa trabahong ini an gabos na klase nin kaolangan asin kasakitan. Ini lalo na kun an sarong Kristianong magurang inaatubang an angat na iyan sa laog nin pamilyang nababanga sa pagtubod. Bakong bago an siring na situwasyon. An Kasuratan nagsasaysay sa sato manongod sa sarong magurang na namugtak sa kaparehong situwasyon kaidtong enot na siglo C.E.

An pamilya nin sarong babae na an ngaran Eunice nag-eerok sa Listra, sarong siudad sa rehion nin Licaonia sa timog-sentral na Asia Minor. An Listra sarong sadit na siudad sa probinsia na daing gayo nin importansia. Iyan Romanong kolonya na inapod Julia Felix Gemina Lustra, na inestablisar ni Augusto Cesar tanganing kontrahon an mga aktibidad kan mga bandido sa mga lugar sa palibot. Si Eunice sarong Kristianang Judia na nag-iistar sa pamilyang nababanga sa pagtubod kaiba an saiyang agom na Griego, an saiyang aking si Timoteo, asin an saiyang ina na si Loida.​—Gibo 16:​1-3.

Posible na dikit an Judio sa Listra, huling an Biblia daing nasasambitan na sinagoga duman, pero igwa nin mga Judio sa Iconio, mga 30 kilometros an rayo. (Gibo 14:19) Kaya dai nagin pasil para ki Eunice na gibohon an saiyang pagtubod. An bagay na si Timoteo dai tinuri pagkamundag nia naggiya sa nagkapirang intelektuwal na magsuponer na an agom ni Eunice kontra sa ideyang iyan.

Minsan siring, dai nagsosolo si Eunice sa saiyang mga paniniwala. Minalataw na inako ni Timoteo an pagtotokdo sa saiya sa “banal na mga kasuratan” gikan kapwa sa saiyang ina asin sa saiyang lola sa ina, si Loida.a Sinadol ni apostol Pablo si Timoteo: “Ika magpadagos sa mga bagay na saimong nanodan asin nakombensir na paniwalaan, mantang aram mo kun kiisay mo iyan nanodan asin na poon sa pagkaomboy naaraman mo na an banal na mga kasuratan, na nakakapagpadonong sa saimo para sa kaligtasan paagi sa pagtubod mapadapit ki Cristo Jesus.”​—2 Timoteo 3:​14, 15.

Edukasyon “Poon sa Pagkaomboy”

Kan sabihon ni Pablo na an edukasyon ni Timoteo sa “banal na mga kasuratan” itinao “poon sa pagkaomboy,” malinaw na ini nangahulogan na poon sa pagigin omboy. Kaoyon ini kan paggamit nia nin termino sa Griego (breʹphos) na sa pankagabsan nanonongod sa bagong mamundag. (Ikomparar an Lucas 2:​12, 16.) Sa siring isinaboot ni Eunice an saiyang obligasyon na tao nin Dios, na daing sinayang na panahon tanganing ponan na itao ki Timoteo an pagpatood na matabang sa saiya na dumakulang debotadong lingkod nin Dios.​—Deuteronomio 6:​6-9; Talinhaga 1:8.

Si Timoteo “nakombensir na paniwalaan” an mga katotoohan sa Kasuratan. Sono sa sarong leksikong Griego, an termino na ginamit digdi ni Pablo nangangahulogan “marigon na makombensir; maasegurar sa” sarong bagay. Daing duwa-duwa, darudakulang panahon asin paghihingoa an kinaipuhan tanganing ikatadom sa puso ni Timoteo an marigon na kombiksion na iyan, na tinatabangan siang mangatanosan sa Tataramon nin Dios asin gumibo nin pagtubod dian. Minalataw, kun siring, na si Eunice asin Loida pareho nagmaigot sa pagtokdo ki Timoteo sa Kasuratan. Asin kanigoan na balos an inani kan diosnon na mga babaeng idto! Si Pablo nakasurat dapit ki Timoteo: “Nagigirumdoman ko an pagtubod na yaon sa saimo na dai nin ano man na pagsaginsagin, asin na enot ngunang yaon sa saimong lola na si Loida asin sa saimong ina na si Eunice, alagad may pagkompiar ako na yaon man sa saimo.”​—2 Timoteo 1:5.

Kanigoan kahalaga kan nagin papel ni Eunice asin Loida sa buhay ni Timoteo! Sa bagay na ini, an parasurat na si David Read nagsasabi: “Kun an paniniwala kan apostol mayo nin ibang mahalaga kundi an mismong personal na eksperyensia nin pagkakombertir ni Timoteo, ipinagirumdom nia kutana tolos iyan sa saiya. Alagad an enot na sinabi nia manongod sa pagtubod ni Timoteo iyo na iyan ‘buhay na ki Loida . . . asin Eunice.’” An sinabi ni Pablo mapadapit sa pagtubod ni Loida, Eunice, asin Timoteo nagpapaheling na sa parate an amay na edukasyon sa Kasuratan na itinatao sa harong nin mga magurang asin nin mga apoon pa ngani mahalagang marhay sa pagdeterminar kan espirituwal na mga linalaoman sa ngapit nin sarong hoben. Dai daw kaiyan maninigong papag-isipon nin seryoso an mga miembro nin pamilya manongod sa kun ano an ginigibo ninda tanganing otobon an paninimbagan na ini kapwa sa Dios asin sa saindang mga aki?

Posibleng iniisip man ni Pablo an manongod sa nagin klase nin kamugtakan sa harong na pinapangyari ni Loida asin Eunice. Tibaad nagsongko na man sa saindang harong an apostol durante kan saiyang enot na pagduman sa Listra, mga 47/48 C.E. An duwang babae may posibilidad na nakombertir sa Kristianismo kan panahon na iyan. (Gibo 14:​8-20) Posible na an mainit, maogmang relasyon na namatean sa harong na iyan an nakaimpluwensia sa pagpili ni Pablo nin mga termino kan apodon nia si Loida na “lola” ni Timoteo. Sono sa intelektuwal na si Ceslas Spicq, an termino sa Griego na ginamit nia (mamʹme, na laen sa klasiko asin magalang na teʹthe) “sarong tataramon nin pagpadangat nin sarong aki” sa saiyang lola, na sa kontekstong ini itinatao an “kalaenan nin pagigin pamilyar asin kapadangatan.”

An Paghale ni Timoteo

Bakong malinaw kun ano man nanggad an kamugtakan ni Eunice bilang may agom kan ikaduwang beses na magsongko si Pablo sa Listra (mga 50 C.E.). Dakol na intelektuwal an nag-aasumir na sia balo. Sa paano man, sa paggiya kan saiyang ina asin lola, si Timoteo nagdakulang marahay na hoben, na posibleng mga 20 anyos kan panahon na idto. “Marahay an patotoo sa saiya kan mga tugang sa Listra asin Iconio.” (Gibo 16:2) Malinaw na ikinatanom sa puso ni Timoteo an pagmawot na ilakop an maogmang bareta kan Kahadean, huli ta inako nia an imbitasyon ni Pablo na magbiahe kaiba nia asin ni Silas sa saindang biahe sa pagmimisyonero.

Imahinara an namatean ni Eunice asin Loida kan mahale na si Timoteo! Aram ninda na sa enot na pagsongko ni Pablo sa saindang siudad, an apostol ginapo asin binayaan sa paghona na gadan na. (Gibo 14:19) Kaya sierto na bakong pasil para sa sainda na togotan na humale si Timoteo. Posibleng inisip-isip ninda kun gurano kahaloy siang mawawara asin kun baga mabalik sia na dai naano. Sa ibong kan siring na may probabilidad na mga kahaditan, daing duda na inenkaminar sia kan saiyang ina asin lola na akoon an espesyal na pribilehiong ini na magpapangyari sa saiya na paglingkodan si Jehova nin lubos pa.

Mahalagang mga Leksion

Dakol an manonodan sa maingat na pag-estudyar ki Eunice asin Loida. Pagtubod an naggiya sa sainda na itao ki Timoteo an marahay na pagpadakula sa espirituwal. An maygurang, marigon na halimbawa nin diosnon na debosyon na itinatao nin mga apoon sa saindang mga makoapo asin iba pa seguradong magigin kapakipakinabang para sa bilog na Kristianong kongregasyon. (Tito 2:​3-5) An halimbawa ni Eunice nagpapagirumdom man sa mga ina na an agom daing pagtubod kan paninimbagan asin mga balos sa pagtao nin espirituwal na pagtotokdo sa saindang mga aki. An paggibo kaini tibaad maghagad nin dakulang kapusoan kun beses, nangorogna kun an ama kontrang marhay sa relihiosong mga paniniwala kan saiyang agom. Nangangaipo man iyan nin taktika, huli ta maninigong igalang kan Kristianang agom an pagkapayo kan saiyang agom na lalaki.

Binalosan an pagtubod, paghihingoa, asin pagpainda sa sadiri ni Loida asin Eunice kan pakaheling ninda ki Timoteo na nag-ooswag sa espirituwal sagkod na magin marahayon na misyonero asin paraataman. (Filipos 2:​19-22) Ngonyan man, an pagtotokdo nin Makakasuratan na mga katotoohan sa satong mga aki naghahagad nin panahon, pasensia, asin determinasyon, alagad tunay na magigin kapakipakinabang an gabos na paghihingoa huli sa marahay na resulta. An dakol na arogan na Kristianong hoben na tinokdoan kan ‘banal na mga kasuratan poon sa pagkaomboy’ sa sarong pamilya na nababanga sa pagtubod nagtatao nin dakulang kagayagayahan sa saindang diosnon na magurang. Asin kanigoan katotoo kan talinhaga na nagsasabi: ‘Sia na nangaki sa madonong magigin magayagaya’!​—Talinhaga 23:​23-25.

Si apostol Juan nagsabi dapit sa saiyang mga aki sa espirituwal: “Dai ako nin orog pa kadakulang dahelan nin pagpasalamat kisa sa mga bagay na ini, an pagdangog na an sakong mga aki padagos na naglalakaw sa katotoohan.” (3 Juan 4) Sierto nanggad, an sentimiento na ipinahayag sa mga tataramon na iyan iyo man an nasa boot kan dakol na nagin arog ki Eunice asin Loida, duwang arogan na paratokdo.

[Nota sa ibaba]