Paggibong Bago kan Gabos na Bagay—Siring sa Ihinula

“An Saro na nagtutukaw sa trono nagsabi: ‘Uya! ginigibo kong bago an gabos na bagay.’ Siring man, sia nagsasabi: . . . ‘An mga tataramon na ini fiel asin totoo.’”​—KAPAHAYAGAN 21:5.

1, 2. Taano ta tama sanang magduwaduwa an dakol na tawo na estudyaran an mangyayari sa ngapit?

NASABI o naisip na daw nindo, ‘Siisay an nakakaaram kan mangyayari sa aga?’ Masasabotan nindo kun taano ta nagduduwaduwa an mga tawo na tuodan an mangyayari sa ngapit o magtiwala sa mga tibaad may kapangahasan na naghihingako na kayang hulaan an mangyayari sa ngapit. An mga tawo talagang mayo kan kakayahan na prediktaran nin eksakto an mangyayari sa maabot na mga bulan o taon.

² An magasin na Forbes ASAP ipinanongod sa panahon an sarong luwas kaiyan. Dian, an sarong namamayo sa dokumentadong programa sa TV na si Robert Cringely nagsurat: “An panahon sa kahurihurihi sinosopog kita gabos, alagad mayo nin orog na apektado kan panahon kisa mga parahula. An pagprobar na tuodan an ngapit sarong kawat na kita haros pirmeng napipierde. . . . Pero, an mga eksperto daa padagos na nagsasabi nin mga prediksion.”

3, 4. (a) An nagkapira igwa nin anong optimismo manongod sa bagong milenyo? (b) Ano an realistikong inaantisipar nin iba manongod sa ngapit?

³ Tibaad nareparo nindo na sa kadakol na itinataong atension sa bagong milenyo, tibaad minalataw na dakol na tawo an nag-iisip manongod sa ngapit. Sa kapinonan kan nakaaging taon, an magasin na Maclean’s nagsabi: “An taon 2000 tibaad sana saro na naman na taon sa kalendaryo para sa kadaklan na taga Canada, alagad puede iyan na matagbo sa sarong totoong bagong kapinonan.” Si Propesor Chris Dewdney kan Unibersidad nin Nueva York nagtao kan rason na ini para sa optimismo: “An milenyo nangangahulogan na puede tang hanawan an satong mga kamot sa sarong totoong teribleng siglo.”

⁴ Iyan daw garo sana mapagmawot na kaisipan? Sa Canada 22 porsiento sana kan mga nagsimbag sa sarong surbey an “naniniwala na an 2000 magigin sarong bagong kapinonan para sa kinaban.” Sa katunayan, an haros kabanga “nag-aantisipar nin saro pang iriwal pankinaban”​—guerra mundial​—bago matapos an 50 taon. Malinaw na sa pagmate kan kadaklan dai mahihimo nin sarong bagong milenyo na haleon an satong mga problema, na gibohon na bago an gabos na bagay. Si Sir Michael Atiyah, dating presidente kan Royal Society nin Britania, nagsurat: “An marikas na dalagan nin pagbabago . . . nangangahulogan na an ikabeinte unong siglo madara nin importanteng mga angat sa bilog na sibilisasyon niato. An mga problema na pagdakol nin populasyon, limitadong mapagkukuanan, polusyon sa palibot, asin lakop na kadukhaan namamatean ta na asin kaipuhan na aksionan na may pagkaapurado.”

 5. Saen kita makakukua nin masasarigan na impormasyon manongod sa mangyayari sa ngapit?

⁵ Tibaad isipon nindo, ‘Mantang dai kayang hulaan nin mga tawo an mangyayari sa satong ngapit, bako daw na maninigong ignorohon ta na sana an ngapit?’ An simbag dai! Totoo, dai kaya nin mga tawo na hulaan nin eksakto an mangyayari sa ngapit, alagad dai niato maninigong isipon na mayo nang makahihimo kaiyan. Bueno, siisay, asin taano ta maninigo kitang magin optimistiko manongod sa ngapit? Manonompongan nindo an nakakokontentong mga simbag sa apat na espesipikong prediksion. Iyan nasusurat sa libro na pinakadakol an igwa asin nagbabasa, na pinakadakol man an sala an pakasabot asin iniignoro​—an Biblia. Ano man an saboot nindo dapit sa Biblia, asin gurano man kamo tibaad kapamilyar dian, kapakipakinabang para sa saindo na estudyaran an apat na pundamental na tekstong ini. An mga iyan talagang may ihinuhula na ngapit na nakaoogmang marhay. Apuera dian, an apat na pangenot na hula na ini nagsasabi kan puedeng magin ngapit nindo asin kan saindong mga namomotan.

6, 7. Kasuarin naghula si Isaias, asin paano makangangalas na naotob an saiyang mga prediksion?

⁶ An enot yaon sa Isaias kapitulo 65. Bago iyan basahon, tandaan an kamugtakan​—kun kasuarin isinurat an materyal na ini asin kun anong situwasyon an ipinaliliwanag kaiyan. An propeta nin Dios na si Isaias, na nagsurat kan mga tataramon na ini, nabuhay labing sarong siglo bago natapos an kahadean nin Juda. An katapusan nangyari kan halean ni Jehova nin proteksion an bakong fiel na mga Judio, na tinogotan an mga Babilonyo na laglagon an Jerusalem asin idistiero an mga namamanwaan dian. Nangyari iyan labing sanggatos na taon pakatapos na iprediktar iyan ni Isaias.​​—2 Cronica 36:​15-​21.

⁷ Kun dapit sa kasaysayan sa likod kan kaotoban, tandaan na paagi sa paggiya nin Dios ihinula ni Isaias an ngaran kan dai pa namumundag na Persiano, si Ciro, na sa katapustapusi pinabagsak an Babilonya. (Isaias 45:1) Inandam ni Ciro an dalan para sa pagbalik kan mga Judio sa saindang dagang tinuboan kan 537 B.C.E. Makangangalas nanggad, ihinula ni Isaias an pagbabalik na iyan, siring kan satong mababasa sa kapitulo 65. Nagkonsentrar sia sa magigin situwasyon kan mga Israelita duman sa saindang dagang tinuboan.

 8. Si Isaias naghula nin anong maogmang ngapit, asin anong mga tataramon an partikularmenteng interesante?

⁸ Mababasa ta sa Isaias 65:​17-​19: “Uya ako naglalalang nin bagong kalangitan asin sarong bagong daga; asin an dating mga bagay dai na magigirumdoman, ni masabong pa iyan sa puso. Alagad ta mag-ogma kamo, banwaan, asin maggayagaya kamo sagkod lamang sa sakong linalalang. Huli ta uya linalalang ko an Jerusalem na magin dahelan nin kagayagayahan asin an saiyang banwaan na magin dahelan nin kaogmahan. Asin maggagayagaya ako sa Jerusalem asin mag-oogma sa sakong banwaan; asin dai na madadangog sa saiya an tingog nin tinangis o an tingog nin hinagayhay.” Tunay nanggad, ilinadawan ni Isaias an mga kamugtakan na orog karahay kisa nagin kamugtakan kan mga Judio sa Babilonya. Sia naghula nin kagayagayahan asin paggayagaya. Ngonyan helinga an mga tataramon na “bagong kalangitan asin sarong bagong daga.” Ini an enot sa apat na paglataw kan fraseng iyan sa Biblia, asin an apat na tekstong ini puedeng magkaigwa nin direktang koneksion sa satong ngapit, na ihinuhula pa ngani iyan.

 9. Paano kalabot an suanoy na mga Judio sa sarong kaotoban kan Isaias 65:​17-​19?

⁹ Kalabot sa enot na kaotoban kan Isaias 65:​17-​19 an suanoy na mga Judio na, siring sa eksaktong iprinediktar ni Isaias, talagang nagbalik sa saindang dagang tinuboan, kun saen inestablisar giraray ninda an dalisay na pagsamba. (Esdras 1:​1-4; 3:​1-4) Siempre, narerealisar nindo na sinda nagbalik sa sarong dagang tinuboan sa iyo man sanang planeta, bakong kun saen pa man sa uniberso. An pakarealisar na iyan makatatabang sa sato na masabotan an boot sabihon ni Isaias kan bagong kalangitan asin sarong bagong daga. Dai ta kaipuhan na magbanabana, siring kan nagkapira, manongod sa malibog na mga hula ni Nostradamus o iba pang parahula na tawo. Kinaklaripikar mismo kan Biblia an boot sabihon ni Isaias.

10. Paano niato dapat saboton an bagong “daga” na ihinula ni Isaias?

¹⁰ Sa Biblia, an “daga” dai pirmeng nanonongod sa satong globo. Halimbawa, an Salmo 96:​1 literal na nagsasabi: ‘Awit kamo ki Jehova, bilog na daga.’ Aram ta na an satong planeta​—an daga asin an mahiwason na kadagatan​—dai makaaawit. An mga tawo nag-aawit. Iyo, an Salmo 96:​1 nanonongod sa mga tawo sa daga.a Alagad an Isaias 65:​17 may sinasabi man na “bagong kalangitan.” Kun an “daga” nagrerepresentar sa sarong bagong sosyedad nin mga tawo sa dagang tinuboan kan mga Judio, ano an “bagong kalangitan”?

11. Sa ano nanonongod an frase na “bagong kalangitan”?

¹¹ An Cyclopædia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature, ni M’Clintock asin Strong, nagsasabi: “Saen man masambitan an eksena nin sarong makahulang bisyon, an langit nangangahulogan . . . kan bilog na katiriponan kan namamahalang mga kapangyarihan . . . na nakasasakop asin namamahala sa mga sakop, mantang an natural na langit sinasakopan asin pinamamahalaan an daga.” Kun dapit sa kombinasyon na fraseng “langit asin daga,” an Cyclopædia nagpapaliwanag na ‘sa makahulang pananaram an frase nangangahulogan kan politikal na kamugtakan nin mga tawo na magkakalaen an ranggo. An langit iyo an soberaniya; an daga iyo an mga nasasakopan, mga tawo na pinamamahalaan nin mga mas halangkaw an ranggo.’

12. Paano naeksperyensiahan kan suanoy na mga Judio an “bagong kalangitan asin sarong bagong daga”?

¹² Kan bumalik an mga Judio sa saindang dagang tinuboan, nakamtan ninda an puedeng apodon na bagong sistema nin mga bagay. Igwa nin sarong bagong namamahalang grupo. Si Zorobabel, sarong gikan ni Hadeng David, iyo an gobernador, asin si Josue an halangkaw na saserdote. (Haggeo 1:​1, 12; 2:​21; Zacarias 6:11) An mga ini nagin “bagong kalangitan.” Sakop an ano? Sakop kan “bagong kalangitan” an “sarong bagong daga,” an lininigan na sosyedad nin mga tawo na nakabalik na sa saindang daga tanganing itogdok liwat an Jerusalem asin an templo kaiyan para sa pagsamba ki Jehova. Huli kaini, sa totoong sentido na ini, igwa kaidto nin bagong kalangitan asin sarong bagong daga sa kaotoban na may labot sa mga Judio kan panahon na idto.

13, 14. (a) Ano pang ibang paglataw kan fraseng “bagong kalangitan asin sarong bagong daga” an maninigo na estudyaran niato? (b) Taano an hula ni Pedro ta partikularmenteng interesante sa panahon na ini?

¹³ Mag-ingat na mapasala. Ini bakong pag-adal na probaran na interpretaron an Biblia ni pagsalingoy sana sa suanoy na kasaysayan. Masasabotan nindo ini paagi sa pagduman sa saro pang paglataw kan fraseng “bagong kalangitan asin sarong bagong daga.” Sa 2 Pedro kapitulo 3, masasabotan nindo an paglataw na ini asin maheheling nindo na kalabot an satong ngapit.

¹⁴ Isinurat ni apostol Pedro an saiyang surat labing 500 na taon pakatapos na bumalik an mga Judio sa saindang dagang tinuboan. Bilang saro sa mga apostol ni Jesus, sinuratan ni Pedro an mga parasunod ni Cristo, an “Kagurangnan” na nasambitan sa 2 Pedro 3:2. Sa bersikulo 4, tinokar ni Pedro an “ipinanugang presensia” ni Jesus, na nagpapangyari sa hula na magin pertinenteng marhay ngonyan. May bastanteng ebidensia na nagpapaheling na poon kan Guerra Mundial I, si Jesus presente na sa sentido nin pagkaigwa nin autoridad bilang Namamahala sa langitnon na Kahadean nin Dios. (Kapahayagan 6:​1-8; 11:​15, 18) Nagkakaigwa ini nin espesyal na kahulogan huli sa saro pang bagay na ihinula ni Pedro sa kapitulong ini.

15. Paano naootob an hula ni Pedro manongod sa “bagong kalangitan”?

¹⁵ Mababasa ta sa 2 Pedro 3:​13: “Igwa nin bagong kalangitan asin sarong bagong daga na satong hinahalat oyon sa saiyang panuga, asin sa mga ini magdadanay an katanosan.” Tibaad aram na nindo na si Jesus sa langit iyo an pangenot na Namamahala sa “bagong kalangitan.” (Lucas 1:​32, 33) Pero, an iba pang teksto sa Biblia nagpaparisa na dai sia namamahala na solo. Nanuga si Jesus na an mga apostol asin nagkapirang iba pa na arog ninda magkakaigwa nin kabtang sa langit. Sa libro nin Hebreo, inapod ni apostol Pablo an mga siring na “mga may kabtang sa langitnon na pag-apod.” Asin sinabi ni Jesus na an mga kabilang sa grupong ini maturukaw sa mga trono sa langit kaiba nia. (Hebreo 3:​1; Mateo 19:​28; Lucas 22:​28-​30; Juan 14:​2, 3) An punto iyo na may iba pang maghahade kaiba ni Jesus bilang kabtang kan bagong kalangitan. Dangan ano an boot sabihon ni Pedro kan terminong “bagong daga”?

16. Anong “bagong daga” an nag-eeksister na?

¹⁶ Siring kan sa suanoy na kaotoban​—an pagbalik kan mga Judio sa saindang dagang tinuboan​—kabale sa presenteng kaotoban kan 2 Pedro 3:​13 an mga tawo na nagpapasakop sa pamamahala kan bagong kalangitan. Makaheheling kamo nin minilyon ngonyan na maogmang nagpapasakop sa siring na pamamahala. Sinda nakikinabang sa programa kaiyan na pagtotokdo asin naghihingoang sunodon an mga ley kaiyan na yaon sa Biblia. (Isaias 54:13) An mga ini an nagigin basehan kan “sarong bagong daga” sa sentido na sinda nagigin sarong pambilog na globong sosyedad nin gabos na nasyonalidad, tataramon, asin rasa, asin sinda nagtatarabangan bilang pagpasakop sa nagrereynar nang Hade, si Jesu-Cristo. An sarong importanteng katunayan iyo na kamo puedeng magin kabtang kaini!​​—Miqueas 4:​1-4.

17, 18. Taano an mga tataramon sa 2 Pedro 3:​13 ta nagtatao sa sato nin dahelan na umasa sa ngapit?

¹⁷ Dai nindo pag-isipon na sagkod na sana kita digdi, na mayo na kitang ano man na detalyadong pakarorop sa ngapit. Sa katunayan, mantang sinisiyasat nindo an konteksto kan 2 Pedro kapitulo 3, may maheheling kamong mga nagpaparisa nin dakulang pagbabago sa maabot. Sa bersikulo 5 asin 6, si Pedro nagsurat manongod sa Baha kan kaaldawan ni Noe, an Delubyo na tuminapos sa maraot na kinaban kan panahon na idto. Sa bersikulo 7, nasambitan ni Pedro na “an kalangitan asin an daga na yaon ngonyan,” kapwa an mga namamahala asin an bilog na katawohan, irinereserba sa “aldaw nin paghokom asin kalaglagan kan maraot na mga tawo.” Pinatutunayan kaini na an fraseng “an kalangitan asin an daga na yaon ngonyan” nanonongod, bakong sa materyal na uniberso, kundi sa mga tawo asin sa mga namamahala sa sainda.

¹⁸ Pakatapos kaiyan ipinaliliwanag ni Pedro na an maabot na aldaw ni Jehova magpapangyari nin dakulang paglinig, na matao nin dalan para sa bagong kalangitan asin bagong daga na sinambit sa bersikulo 13. Mangnoha an poro kan bersikulong iyan​—“sa mga ini magdadanay an katanosan.” Bako daw na isinusuherir kaiyan na may dakulang mga pagbabago para sa orog na ikararahay na siertong mangyayari? Bako daw na pinakokosog kaiyan an posibilidad para sa talagang bagong mga bagay, sarong panahon na an mga tawo orog na maoogma sa buhay kisa ngonyan? Kun nasasabotan nindo iyan, kun siring nakamtan nindo an pakarorop sa ihinuhula kan Biblia, pakarorop na medyo kakadikit sana an igwa.

19. Sa anong kamugtakan nasasambitan kan librong Kapahayagan an “bagong kalangitan asin sarong bagong daga” na madatong pa?

¹⁹ Alagad umabante pa kita. Hineling ta an paglataw kan fraseng “bagong kalangitan asin sarong bagong daga” sa Isaias kapitulo 65 asin an saro pa sa 2 Pedro kapitulo 3. Ngonyan buksan nindo an Kapahayagan kapitulo 21, na igwa nin saro pang paglataw kan pananaram na ini sa Biblia. Sa giraray, makatatabang an pakasabot sa mga kamugtakan. Duwang kapitulo bago kaini, sa Kapahayagan kapitulo 19, may maheheling kitang ilinadawan sa malinaw na simbolismo na sarong guerra​—alagad bakong guerra sa pag-oltanan nin magkalaban na mga nasyon. Sa sarong lado iyo “An Tataramon nin Dios.” Posibleng marhay na namimidbid nindo iyan bilang an titulo ni Jesu-Cristo. (Juan 1:​1, 14) Sia nasa langit, asin ilinaladawan sia kan bisyon na ini na kaibanan an saiyang langitnon na mga hukbo. Nakikilaban tumang kiisay? Nasasambitan sa kapitulong iyan an “mga hade,” “mga komandante militar,” asin mga tawo na manlaenlaen an ranggo, kapwa “saradit asin darakula.” An ralaban na ini may labot sa nagdadangadang na aldaw ni Jehova, an paglaglag sa karatan. (2 Tesalonica 1:​6-​10) Sa pagpadagos, an Kapahayagan kapitulo 20 minapoon paagi sa paglaladawan kan paghale sa “enot na halas, na iyo an Diablo asin Satanas.” Iinaandam kaini an dalan para sa pag-estudyar kan Kapahayagan kapitulo 21.

20. An Kapahayagan 21:​1 nagpaparisa na anong makahulogan na pagbabago an mangyayari sa ngapit?

²⁰ Si apostol Juan minapoon paagi sa nakapupukaw sa boot na mga tataramon: “Naheling ko an sarong bagong langit asin sarong bagong daga; huli ta nakalihis na an dating langit asin an dating daga, asin an dagat mayo na.” Basado sa satong naheling sa Isaias kapitulo 65 asin 2 Pedro kapitulo 3, makaseseguro kita na ini dai nangangahulogan nin pagsalida kan literal na kalangitan asin kan satong planeta, kaiba an hararom na katubigan kaiyan. Siring sa ipinaheling kan sinundan na mga kapitulo, paparaon an maraot na mga tawo asin an mga namamahala sa sainda, kabale an dai naheheling na namamahala na si Satanas. Iyo, an panuga digdi sarong bagong sistema nin mga bagay may koneksion sa mga tawo sa daga.

21, 22. Anong mga bendisyon an sinisierto sa sato ni Juan, asin ano an boot sabihon kan pagpahid sa mga luha?

²¹ Sinisierto ini sa sato mantang minabalyo kita sa makangangalas na hulang ini. An poro kan bersikulo 3 nagtataram dapit sa panahon na an Dios masasakaibanan kan katawohan, na itinatao an saiyang maboot na atension sa mga tawo na naggigibo kan saiyang kabotan. (Ezequiel 43:7) Si Juan nagpapadagos sa bersikulo 4, 5: “Papahidon nia [ni Jehova] an gabos na luha sa saindang mga mata, asin an kagadanan mawawara na, dai na sagkod magkakaigwa nin pagmondo ni pagtangis ni kolog. An enot na mga bagay nakalihis na. Asin an Saro na nagtutukaw sa trono nagsabi: ‘Uya! ginigibo kong bago an gabos na bagay.’ Siring man, sia nagsasabi: ‘Isurat mo, huli ta an mga tataramon na ini fiel asin totoo.’” Kanigoan kanakapakokosog na hula!

²² Pumondo nguna nin kadikit tanganing maogma sa ihinuhula kan Biblia. ‘Papahidon nin Dios an gabos na luha sa saindang mga mata.’ Iyan dai puedeng mapanongod sa normal na mga luha na naghuhugas kan satong sensitibong mga mata, ni iyan nanonongod sa mga luha nin kagayagayahan. Dai, an mga luha na papahidon nin Dios iyo an mga luha na bunga nin pagdusa, kamondoan, pagkadesganar, kolog, asin labi-labing kasakitan. Paano kita makaseseguro? Bueno, an pagpahid sa mga luha ikinokonektar kan pambihirang panuga na ini nin Dios sa ‘kagadanan, pagmondo, pagtangis, asin kolog na mawawara na.’​—Juan 11:35.

23. Ginagarantiyahan kan hula ni Juan an katapusan nin anong mga kamugtakan?

²³ Bako daw na pinatutunayan kaini na an kanser, atake serebral, atake sa puso, asin pati na an kagadanan mahahale na? Siisay sa sato an dai nagadanan nin namomotan huli sa sarong helang, aksidente, o kalamidad? An Dios nanunuga digdi na an kagadanan mawawara na, na nagsusuherir na an mga aki na puedeng mamundag sa panahon na iyan dai na mapapaatubang sa posibilidad nin pagdakula dangan paggurang​—na natatapos sa kagadanan. An hula na ini nangangahulogan man na mayo nang helang na Alzheimer’s, osteoporosis, fibroid tumor, glaucoma, o katarata pa ngani​—na normal na sa mga gurang.

24. Paano magigin bendisyon an ‘bagong langit asin bagong daga,’ asin ano an eestudyaran ta pa?

²⁴ Daing duwa-duwa na kamo maoyon na maiinaan an pagmondo asin pagtangis kasabay kan paghale sa kagadanan, paggurang, asin helang. Pero, paano man an nakapanluluyang kadukhaan, pagmaltrato sa aki, asin mapan-aping diskriminasyon huli sa kamugtakan o kolor nin kublit? Kun an siring na mga bagay​—na lakop ngonyan​—magpapadagos, dai kita mahahalean nin pagmondo asin pagtangis. Sa siring, an buhay sa irarom nin “sarong bagong langit asin sarong bagong daga” dai na raraoton kan mga dahelan na ini nin pagmondo sa presente. Kanigoan na pagbabago! Pero, an naestudyaran niato sagkod digdi tolo sana kan apat na paglataw sa Biblia kan fraseng “bagong kalangitan asin sarong bagong daga.” May saro pa na konektado sa nasiyasat na niato asin idinodoon kaiyan kun taano ta igwa kita nin dahelan na antisiparon kun noarin asin paano ootobon nin Dios an saiyang panuga na ‘gibohon na bago an gabos na bagay.’ An minasunod na artikulo nagpapaliwanag kan hula na iyan asin kun ano an puedeng magin kahulogan kaiyan sa satong kaogmahan.

[Nota sa Ibaba]

Ano an Natatandaan Nindo?

• Ano an tolong pangyayari na ihinuhula kan Biblia an “bagong kalangitan asin sarong bagong daga”?

• Paano nagin kalabot an suanoy na mga Judio sa sarong kaotoban kan “bagong kalangitan asin sarong bagong daga”?

• Anong mga kaotoban an nasabotan para sa “bagong kalangitan asin sarong bagong daga” na nasambitan ni Pedro?

• Paano kita itinotokdo kan Kapahayagan kapitulo 21 sa sarong maogmang ngapit?

[Ritrato sa pahina 10]

Siring nanggad sa ihinula ni Jehova, inandam ni Ciro an dalan para sa pagbalik kan mga Judio sa saindang dagang tinuboan kan 537 B.C.E.