An Tataramon ni Jehova Buhay
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Ikaduwang Samuel
AN PAGREKONOSER daw sa soberaniya ni Jehova naghahagad kan satong sangkap na pagkuyog? Pirme daw na ginigibo nin sarong tawong may integridad an tama sa pagheling nin Dios? Anong klaseng indibiduwal an ibinibilang kan tunay na Dios na “nasusunoan kan saiyang puso”? (1 Samuel 13:14) An libro sa Biblia na Ikaduwang Samuel nagtatao nin nakakakontentong simbag sa mga hapot na ini.
An Ikaduwang Samuel isinurat ni Gad asin Natan, duwang propeta na harani ki Hadeng David kan suanoy na Israel.a Nakompleto kan mga 1040 B.C.E., sa paghinanapos kan 40 taon na paghade ni David, an libro sa pangenot manongod ki David asin sa saiyang relasyon ki Jehova. An nakakapukaw sa boot na estoryang ini nagsasaysay kun paano an sarong nasyon na nababanga huli sa mapait na paglalaban nagin mapanggana asin nagkakasararong kahadean na sakop nin sarong pusoan na hade. An nakakabihag kan atension na dramang ini pano nin mga emosyon nin tawo na ipinahayag nin mapuersang marhay.
SI DAVID “DUMINAKULA NANG DUMINAKULA”
An reaksion ni David sa bareta kan pagkagadan ni Saul asin Jonatan naghayag kan saiyang saboot para sa sainda asin para ki Jehova. Sa Hebron, si David ninombrahan na hade sa tribo nin Juda. An aki ni Saul na si Is-boset ginibong hade sa natatadang kabtang kan Israel. Si David padagos na “duminakula nang duminakula,” asin pakalihis nin mga pito may kabangang taon, sia ginibong hade sa bilog na Israel.—2 Samuel 5:10.
Binihag ni David an Jerusalem hale sa mga Jebuseo asin iyan an ginibong kabisera kan saiyang kahadean. An enot niang pagprobar na ibalyo an kaban kan tipan sa Jerusalem nagresulta sa grabeng kapahamakan. Minsan siring, an ikaduwang pagprobar nagin mapanggana, asin si David nagbayle sa kagayagayahan. Si Jehova nakipagtipan ki David para sa sarong kahadean. Dinaog ni David an saiyang mga kaiwal mientras na an Dios nagpapadagos na nasa kaibahan nia.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
2:18—Taano si Joab asin an saiyang duwang tugang na lalaki ta inapod na tolong aki ni Zeruya, na saindang ina? Sa Hebreong Kasuratan, an kasaysayan nin linahe sa parate ikinokonektar sa ama. An agom ni Zeruya tibaad nagadan na mayo pa sa panahon, o puedeng ibinilang sia na bakong angay na iiba sa Sagradong Rekord. Posible na si Zeruya nalista huli ta sia tugang na babae o tugang sa ina ni David. (1 Cronica 2:15, 16) An solamenteng pagkasambit sa ama kan tolong magturugang na lalaki may koneksion sa pinaglobngan sa saiya sa Betlehem.—2 Samuel 2:32.
3:29—Ano an boot sabihon kan “sarong tawong nagkakapot sa nag-iitok na lansadera”? An mga babae sa parate iyo an naghahabol nin tela. Kun siring, an pananaram na ini puedeng nanonongod sa mga lalaki na dai angay sa mga aktibidad na siring baga nin pakikiguerra asin na sa siring obligadong gibohon an trabaho na sa parate ginigibo nin sarong babae.
5:1, 2—Gurano kalawig na panahon an luminihis pakatapos na asesinaron si Is-boset bago gibohon na hade sa bilog na Israel si David? Garo baga rasonableng magkonklusyon na pinonan ni Is-boset an saiyang duwang taon na paghade dai nahaloy pakatapos na magadan si Saul, na haros kasabay kan ponan ni David an saiyang paghade sa Hebron. Si David namahala sa Juda gikan sa Hebron sa laog nin pito may kabangang taon. Dai nahaloy pakatapos na gibohon na hade sa bilog na Israel, ibinalyo nia an saiyang kabisera sa Jerusalem. Huli kaini, mga limang taon an luminihis pagkagadan ni Is-boset bago nagin hade sa bilog na Israel si David.—2 Samuel 2:3, 4, 8-11; 5:4, 5.
8:2—Pirang Moabita an ginadan pakatapos na makipaglaban sa sainda an Israel? An kabilangan puedeng nadeterminaran paagi sa pagsokol imbes na paagi sa pagbilang. Minalataw na pinahigda ni David sa daga an mga Moabita na taraed sa sarong raya. Sunod, ipinasokol nia an raya paagi sa laba nin sarong pisi. Minalataw na duwang sokol nin pisi, o dos-tersio kan mga Moabita, an ginadan, asin sarong sokol nin pisi, o un-tersio sa sainda, an itinadang buhay.
Mga Leksion Para sa Sato:
2:1; 5:19, 23. Si David nakihumapot ki Jehova bago nag-istar sa Hebron asin bago tumukad laban sa saiyang mga kaiwal. Kita man maninigong humagad nin paggiya ni Jehova bago gumibo nin mga desisyon na nakakaapektar sa satong espirituwalidad.
3:26-30. An pagbalos nagbubunga nin makamomondong mga resulta.—Roma 12:17-19.
3:31-34; 4:9-12. Maninigong arogon an pagigin bakong benggatibo asin dai pagpaheling nin karaotan nin boot ni David.
5:12. Dai niato noarin man maninigong lingawan na tinotokdoan kita ni Jehova sa saiyang mga dalan asin ginibo niang posible na magkaigwa kita nin marahay na relasyon sa saiya.
6:1-7. Minsan ngani may marahay na intension si David, an saiyang pagprobar na ibalyo an Kaban sakay sa kareta sarong pagbalga sa pagboot nin Dios asin dai iyan nagin mapanggana. (Exodo 25:13, 14; Bilang 4:15, 19; 7:7-9) An pagkapot ni Uza sa Kaban nagpapaheling man na an marahay na mga intension dai nakakapabago sa mga kahagadan nin Dios.
6:8, 9. Sa sarong mapagbalong situwasyon, sa primero naanggot si David, dangan natakot—na tibaad binabasol pa ngani si Jehova sa trahedya. Dapat na magmaan kita na dai pagbasolon si Jehova sa mga problema na resulta kan pag-ignoro kan saiyang mga pagboot.
7:18, 22, 23, 26. An kapakumbabaan, eksklusibong debosyon ki Jehova, asin interes ni David sa pagpamuraway kan ngaran nin Dios mga kualidad na maninigo niatong arogon.
8:2. Naotob an sarong hula na itinaram mga 400 na taon na an nakaagi. (Bilang 24:17) An tataramon ni Jehova pirmeng nagkakatotoo.
9:1, 6, 7. Inotob ni David an saiyang panuga. Kita dapat man na maghingoa na otobon an satong sinasabi.
NAGBANGON SI JEHOVA NIN KALAMIDAD TUMANG SA SAIYANG LINAHIDAN
“Uya mabangon ako tumang saimo nin kalamidad hale sa saimong sadiring harong,” an sabi ni Jehova ki David, “asin kukuanon ko an saimong mga agom na babae na naheheling mo mismo asin itatao ko sinda sa saimong kapwa tawo, asin dudurogan nia nanggad an saimong mga agom na babae na naheheling kan saldang na ini.” (2 Samuel 12:11) Ano an dahelan kan kapahayagan na ini? An kasalan ni David may labot ki Bat-seba. Minsan ngani pinatawad an nagsosolsol na si David, dai sia pinalibre sa mga epekto kan saiyang kasalan.
Enot nagadan an omboy na ipinangaki ni Bat-seba. Dangan an daragang aki ni David na si Tamar linupigan kan tugang sa ama kaini na si Amnon. Si Amnon ginadan kan lubos na tugang ni Tamar na si Absalon bilang balos. Si Absalon nakipagkasapakat tumang sa sadiri niang ama asin idineklarar an saiyang sadiri bilang hade sa Hebron. Si David napiritan na dumulag hale sa Jerusalem. Dinorogan ni Absalon an sampulo kan mga kasaroan kan saiyang ama na nawalat tanganing mag-asikaso kan harong. Si David nakabalik sa saiyang pagkahade pakatapos sanang magadan si Absalon. An sarong rebelyon kan Benjaminita na si Seba natapos kan magadan si Seba.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
14:7—Ano an isinisimbolo kan “laad kan sakong mga uring”? An laad kan uring na luway-luway an pagbaga ginagamit tanganing mangahulogan nin buhay na mga gikan.
19:29—Taano ta siring kaiyan an nagin reaksion ni David sa paliwanag ni Mefiboset? Kan madangog si Mefiboset, siertong narealisar ni David na napasala sia kan basta-basta na sanang paniwalaan nia an mga tataramon ni Ziba. (2 Samuel 16:1-4; 19:24-28) Posibleng marhay na ikinairitar ini ni David, asin habo na niang madangog pa an manongod sa bagay na iyan.
Mga Leksion Para sa Sato:
11:2-15. An sadiosan na pagkasaysay kan mga pagkukulang ni David nagpapatotoo sa bagay na an Biblia iyo an ipinasabong na Tataramon nin Dios.
11:16-27. Kun kita nakakomiter nin magabat na kasalan, dai niato maninigong hingoahon na itago iyan siring kan ginibo ni David. Imbes, maninigo niatong ituga an satong kasalan ki Jehova asin humagad nin tabang sa kamagurangan sa kongregasyon.—Talinhaga 28:13; Santiago 5:13-16.
12:1-14. Si Natan nagtatao nin marahayon na halimbawa para sa nombradong kamagurangan sa kongregasyon. Dapat nindang tabangan an mga nahulog sa pagkakasala tanganing itanos an saindang dalan. Dapat na may pagkaekspertong asikasohon kan kamagurangan an paninimbagan na ini.
12:15-23. An pagkaigwa nin tamang pagmansay sa nangyari sa saiya nakatabang ki David na magkaigwa nin tamang reaksion sa problema.
15:12; 16:15, 21, 23. Kan garo baga madali nang magtukaw sa trono si Absalon, an kapaabhawan asin ambisyon an nagin dahelan na magin traydor an matibayon na parakonseho na si Ahitofel. An pagkaigwa nin intelihensia na mayo nin kapakumbabaan asin kaimbodan puedeng magin siod.
19:24, 30. Si Mefiboset talagang may apresasyon sa mamomoton na kabootan ni David. Sia gikan sa boot na nagpasakop sa desisyon kan hade manongod ki Ziba. An pag-apresyar ki Jehova asin sa saiyang organisasyon maninigong magpahiro sa sato na magin mapagpasakop.
20:21, 22. An kadonongan nin sarong tawo puedeng makaolang sa kapahamakan nin dakol.—Eclesiastes 9:14, 15.
MAHULOG KITA “SA KAMOT NI JEHOVA”
Nagkaigwa nin tiggutom sa laog nin tolong taon huli sa kasalan sa dugo ni Saul sa paggadan sa mga Gabaonita. (Josue 9:15) Tanganing ibalos an kasalan sa dugo na iyan, hinagad kan mga Gabaonita na gadanon an pitong aking lalaki ni Saul. Itinao sinda ni David sa mga Gabaonita, asin an tigmara natapos paagi sa makosogon na oran. Apat na higanteng Filisteo an “napukan paagi sa kamot ni David asin sa kamot kan saiyang mga lingkod.”—2 Samuel 21:22.
Si David nakakomiter nin magabat na kasalan paagi sa pagboot na gumibo nin ilegal na sensus. Sia nagsolsol asin pinili nia na mahulog “sa kamot ni Jehova.” (2 Samuel 24:14) Bilang resulta, 70,000 an nagadan sa peste. Sinunod ni David an pagboot ni Jehova, asin uminontok an damat.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
21:8—Paano masasabing nagkaigwa nin limang aking lalaki an aking babae ni Saul na si Mical, mantang sinasabi kan 2 Samuel 6:23 na sia nagadan na mayong aki? An pinakarekonosidong paliwanag iyo na mga aki ini kan tugang ni Mical na si Merab, na naagom ni Adriel. Posibleng marhay na si Merab nagadan nin amay, asin an daing aki na si Mical an nagpadakula sa mga aking lalaki na ini.
21:9, 10—Gurano kahaloy nagbantay si Rizpa sa saiyang duwang aking lalaki asin limang makoapo ni Saul na ginadan kan mga Gabaonita? An pitong ini binitay “kan enot na mga aldaw kan aranihan”—Marso o Abril. An saindang bangkay pinabayaan na nasa luwas sa sarong bukid. Binantayan ni Rizpa an pitong bangkay aldaw asin banggi sagkod kan ipaheling ni Jehova paagi sa pagtapos kan tigmara na nagkulpa na an saiyang kaanggotan. Harayoon an posibilidad na mag-oran nin makosog bago matapos an aranihan sa Oktubre. Huli kaini, si Rizpa tibaad nagpadagos sa pagbantay nin sagkod sa lima o anom na bulan. Pakatapos kaiyan, ipinalobong ni David an mga tolang kan mga lalaking ini.
24:1—Taano an pagbilang sa mga tawo ta nagin magabat na kasalan para ki David? An mismong paggibo nin sensus dai ibinabawal kan Ley. (Bilang 1:1-3; 26:1-4) An Biblia dai nagsasabi kun anong obheto an nagpahiro ki David na bilangon an banwaan. Minsan siring, ipinaparisa kan 1 Cronica 21:1 na si Satanas an nag-agyat sa saiya na gibohon iyan. Ano man an kamugtakan, aram kan saiyang hepe sa militar, si Joab, na sala an desisyon ni David na irehistro an banwaan, asin hiningoa niang desganaron si David na dai paggibohon iyan.
Mga Leksion Para sa Sato:
22:2-51. Kanigoan kagayon kan pagkaladawan kan awit ni David ki Jehova bilang an tunay na Dios, na angay sa satong bilog na pagtitiwala!
23:15-17. Si David igwa nin hararom nanggad na paggalang sa ley nin Dios manongod sa buhay asin dugo kaya sa pangyayaring ini, dai nia ginibo an dawa garo baga pagbalga sa ley na iyan. Dapat niatong kultibaron an siring na aktitud sa gabos na pagboot nin Dios.
24:10. Pinahiro si David kan saiyang konsensia na magsolsol. Sensitibo daw nanggad an satong konsensia tanganing humiro sa siring na paagi?
24:14. Aram na marhay ni David na si Jehova mas maheherakon kisa mga tawo. Igwa daw kita nin siring na kombiksion?
24:17. Si David nagbasol na an saiyang kasalan nagbunga nin pagdusa sa bilog na nasyon. An sarong nagsosolsol na paragibo nin maraot maninigong makamate nin pagbasol sa katuyawan na tibaad ibinunga sa kongregasyon kan saiyang iginawe.
Magigibo Man Niato na Kita ‘Masunoan kan Puso nin Dios’
An ikaduwang hade kan Israel nagin ‘sarong lalaki na nasusunoan kan puso ni Jehova.’ (1 Samuel 13:14) Nungkang kinuestion ni David an matanos na mga pamantayan ni Jehova, asin dai sia naghingoang magin independiente sa Dios. Kada masala si David, inaadmitir nia an saiyang kasalan, inaako an disiplina, asin itinatanos an saiyang mga dalan. Si David sarong tawong may integridad. Bako daw na madonong na kita magin kapareho nia, partikularmente kun kita nasasala?
Malinaw na marhay na ipinapaheling kan estorya nin buhay ni David na an pagrekonoser sa soberaniya ni Jehova nangangahulogan nin pag-ako sa Saiyang mga pamantayan sa kun ano an marahay asin maraot saka pagmamaigot na sunodon iyan bilang mga nagdadanay na may integridad. Kaya niato ining magibo. Kanigoan kan satong pagpasalamat sa mga leksion na nanonodan niato sa libro nin Ikaduwang Samuel! Tunay nanggad, an ipinasabong na mensahe na yaon sa mga pahina kaiyan buhay asin mapuersa.—Hebreo 4:12.
[Nota sa Ibaba]
a Minsan ngani si Samuel dai nagkaigwa nin kabtang sa pagsurat kaiyan, an libro inginaran sa saiya huli ta an duwang libro nin Samuel kan enot sarong balumbon sa Hebreong canon. Isinurat ni Samuel an mayor na kabtang kan Enot na Samuel.
[Ritrato sa pahina 16]
An paggirumdom sa kun siisay an marigon na nagbugtak sa saiya bilang hade nakatabang ki David na magdanay na mapakumbaba
[Mga Ritrato sa pahina 18]
“Uya mabangon ako tumang saimo nin kalamidad hale sa saimong sadiring harong”
Si Bat-seba
Si Tamar
Si Amnon