DAGDAG NA MGA IMPORMASYON

Jehova an pangaran nin Diyos asin nangangahulugan iyan na “Pinangyayari Niyang Magin.” Si Jehova an Diyos na makakamhan sa gabos, asin siya an naglalang kan gabos na bagay. May kapangyarihan siyang gibuhon an ano man na gusto niyang gibuhon.

Sa Hebreo, an pangaran nin Diyos isinusurat sa apat na letra. Sa Ingles, YHWH o JHVH an katumbas kaiyan. An pangaran nin Diyos mababasa sa orihinal na Hebreong teksto kan Bibliya nin haros 7,000 na beses. Sa bilog na kinaban, iba-iba an tataramon na ginagamit kan mga tawo para sa pangaran na Jehova asin itinataram iyan depende sa kun ano an natural sa lengguwahe ninda.

▸ Kap. 1, par. 15

An Diyos an Awtor kan Bibliya, pero naggamit siya nin mga tawo para isurat iyan. Arog iyan sa sarong negosyante na nagpagibo nin surat sa saiyang sekretarya pero an laog kan surat ideya kan negosyante. Ginamit nin Diyos an saiyang banal na espiritu tanganing giyahan an mga kagsurat kan Bibliya na isurat an saiyang kaisipan. Giniyahan sinda kan espiritu nin Diyos sa iba-ibang paagi. Kun minsan nakakahiling sinda nin mga bisyon o nagkakaigwa nin pangaturugan, dangan isinusurat ninda iyan.

▸ Kap. 2, par. 5

Mga katukduan ini sa Bibliya na nagpapaliwanag nin sarong panginot na katotoohan. Halimbawa, an prinsipyo na “an maraot na pag-iriba minaraot kan marahay na mga ugali” nagtutukdo sa sato na puwedeng makarahay o makaraot sa sato an mga kaiba-iba ta. (1 Corinto 15:33) Asin an prinsipyong “ano man an itinatanom nin sarong tawo, iyo man ini an saiyang aanihon” nagtutukdo sa sato na dai ta madudulagan an mga resulta kan satong mga ginibo.—Galacia 6:7.

▸ Kap. 2, par. 12

Mensahe ini hali sa Diyos. Puwedeng paliwanag iyan sa kabutan nin Diyos, moral na leksiyon, pagbuot, o paghukom. Puwede man iyan na sarong mensahe manungod sa sarong bagay na mangyayari sa maabot na panahon. Kadakul nang nautob na mga propesiya sa Bibliya.

▸ Kap. 2, par. 13

Nautob ki Jesus an dakul na propesiya sa Bibliya manungod sa Mesiyas. Hilingon an kahon na “Mga Propesiya Manungod sa Mesiyas.”

▸ Kap. 2, par. 17, nota sa ibaba

Linalang nin Diyos an daga para magin paraiso na iistaran nin mga tawo na namumuot sa saiya. Dai nagbago an katuyuhan niya. Dai na mahahaloy, hahalion na nin Diyos an karatan asin tatawan niya an saiyang mga lingkod nin buhay na daing katapusan.

▸ Kap. 3, par. 1

Si Satanas an anghel na nagpuon kan rebelyon sa Diyos. Inaapod siyang Satanas, na nangangahulugan na “Paratumang,” huling linalabanan niya si Jehova. Inaapod man siyang Diyablo, na nangangahulugan na “Parapakaraot.” Ini an ipinangaran sa saiya huling nagsasabi siya nin mga bakong totoo manungod sa Diyos saka dinadaya niya an mga tawo.

▸ Kap. 3, par. 4

Linalang ni Jehova an mga anghel haloy pa bago niya lalangon an planetang Daga. Linalang sinda para mag-istar sa langit. Labing sanggatos na milyon an mga anghel. (Daniel 7:10) May pangaran sinda asin iba-iba an karakteristiko, saka habo kan maimbod asin mapakumbabang mga anghel na sambahon sinda kan mga tawo. Iba-iba an ranggo saka trabahong ipinapagibo sainda. An iba sainda naglilingkod sa atubangan kan trono ni Jehova, nagpapaabot kan saiyang mensahe, nagpoprotektar saka naggigiya sa mga lingkod niya sa daga, nagsasagibo kan saiyang mga paghukom, asin nagsusuportar sa paghuhulit. (Salmo 34:7; Kapahayagan 14:6; 22:8, 9) Sa maabot na panahon, makikipaglaban sinda kaiba ni Jesus sa giyera nin Armagedon.—Kapahayagan 16:14, 16; 19:14, 15.

▸ Kap. 3, par. 5; Kap. 10, par. 1

Kasalan an apod sa ano man na namamatian, iniisip, o ginigibo ta na kontra ki Jehova o sa kabutan niya. Huling an kasalan nakakaraot sa satong relasyon sa Diyos, tinawan niya kita nin mga pagbuot asin prinsipyo na makakatabang sa sato na malikayan an tinutuyong kasalan. Sa kapinunan, an gabos na linalang ni Jehova perpekto, pero kan pilion ni Adan asin Eva na suwayon si Jehova, nagkasala sinda kaya bako na sindang perpekto. Naggurang sinda asin nagadan, saka dahil nagmana kita nin kasalan ki Adan, naggugurang man kita asin nagagadan.

▸ Kap. 3, par. 7; Kap. 5, par. 3

Giyera ini nin Diyos tanganing paraon an kinaban ni Satanas asin an gabos na karatan.

▸ Kap. 3, par. 13; Kap. 8, par. 18

An Kahadian nin Diyos sarong gobyerno na ginibo ni Jehova sa langit. Si Jesu-Cristo an Hadi kaiyan. Sa maabot na panahon, gagamiton ni Jehova an Kahadian para tapuson an gabos na karatan. An Kahadian nin Diyos mamamahala sa bilog na daga.

▸ Kap. 3, par. 14

Linalang nin Diyos si Jesus bago an gabos na iba pang bagay. Sinugo ni Jehova si Jesus sa daga tanganing itao an saiyang buhay para sa gabos na tawo. Pagkatapos na gadanon si Jesus, binuhay siya liwat ni Jehova. Sa langit, namamahala na ngunyan si Jesus bilang Hadi sa Kahadian nin Diyos.

▸ Kap. 4, par. 2

Sa Bibliya, sinabi sa propesiya, o hula, kun nuarin maabot an Mesiyas. Mangyayari iyan sa katapusan kan sarong panahon na inaapod na 69 semana, na nagpuon kan taon 455 B.C.E. asin natapos kan taon 29 C.E.

Paano ta naaraman na natapos iyan kan 29 C.E.? An 69 semana nagpuon kan taon 455 B.C.E. kan mag-abot si Nehemias sa Jerusalem asin punan an pagtugdok liwat kan siyudad. (Daniel 9:25; Nehemias 2:1, 5-8) Kun paanong naiisip ta an bilang na 12 para sa “dosena,” maiisip ta man an bilang na 7 para sa “semana.” An mga semana sa propesiyang ini bakong semana na may pitong aldaw kundi semana na may pitong taon, kauyon kan sinasabi sa Bibliya na an “sarong aldaw para sa sarong taon.” (Bilang 14:34, NW; Ezequiel 4:6) Nangangahulugan ini na an kada semana igwa nin lawig na tigpipitong taon, kaya an 69 semana may total na 483 na taon (69 x 7). Kun mabilang kita nin 483 na taon puon 455 B.C.E., masagkod kita sa taon 29 C.E. Iyan an eksaktong taon na nabawtismuhan si Jesus asin nagin Mesiyas!—Lucas 3:1, 2, 21, 22.

Sinabi pa sa hulang iyan an saro pang semana, saro pang dagdag na pitong taon. Sa laog kan panahon na iyan, sa taon 33 C.E. gagadanon an Mesiyas, asin puon sa taon 36 C.E., an maugmang bareta kan Kahadian nin Diyos ihuhulit sa gabos na nasyon, bako sana sa mga Judio.—Daniel 9:24-27, NW.

▸ Kap. 4, par. 7

Itinutukdo kan Bibliya na an Diyos na Jehova an Kaglalang asin na linalang niya si Jesus bago an gabos na iba pang bagay. (Colosas 1:15, 16) Bako si Jesus an Diyos na Makakamhan sa Gabos. Dai niya nuarin man pigsabi na kapantay siya nin Diyos. Sa katunayan, sinabi niya: “An Ama mas urog kisa sako.” (Juan 14:28; 1 Corinto 15:28) Pero may mga relihiyon na nagtutukdo kan Trinidad, na an Diyos tulong persona sa sarong Diyos: an Ama, an Aki, asin an banal na espiritu. Mayo sa Bibliya an tataramon na “Trinidad.” Palsong tukdo iyan.

An banal na espiritu aktibong puwersa nin Diyos, an saiyang dai nahihiling na kapangyarihan na ginagamit niya sa paggibo kan saiyang kabutan. Bako iyan persona. Halimbawa, an inot na mga Kristiyano “napano nin banal na espiritu,” asin nagsabi si Jehova: “Ibububo ko an sakuyang espiritu sa gabos na klase nin tawo.”—Gibo 2:1-4, 17.

▸ Kap. 4, par. 12; Kap. 15, par. 17

Dai naggagamit nin krus an tunay na mga Kristiyano sa pagsamba sa Diyos. Taano?

1. Haloy nang ginagamit sa palsong relihiyon an krus. Kan suanoy na panahon, ginagamit iyan sa pagsamba sa mga linalang sa kapalibutan asin sa paganong mga ritwal sa sekso. Sa inot na 300 na taon pagkagadan ni Jesus, an mga Kristiyano dai naggamit nin krus sa saindang pagsamba. Pero pag-abot nin panahon, ginibo kan emperador kan Roma na si Constantino na magin simbolo nin Kristiyanismo an krus para mas mamidbid an Kristiyanismo. Pero an krus mayo nin ano man na koneksiyon ki Jesu-Cristo. Sinasabi kan New Catholic Encyclopedia: “Ginagamit na an krus sa mga kultura bago pa an panahon nin mga Kristiyano saka sa mga kulturang bakong Kristiyano.”

2. Si Jesus dai nagadan sa krus. Sa Griego, an mga tataramon para sa “krus” nangangahulugan na “sarong patindog na harigi,” “sarong troso,” o “sarong puon nin kahoy.” An The Companion Bible nagsasabi: “Mayong mababasa sa lengguwaheng Griego kan [Bagong Tipan] na nagpaparisa man lamang nin duwang pidaso nin kahoy.” Nagadan si Jesus sa sarong patindog na harigi o poste.

3. Habo ni Jehova na gumamit kita nin mga imahen o mga simbolo sa satong pagsamba.—Exodo 20:4, 5; 1 Corinto 10:14.

▸ Kap. 5, par. 12

Pinagbutan ni Jesus an saiyang mga disipulo na iselebrar an Memoryal kan saiyang kagadanan. Ginigibo ninda ini taon-taon kada Nisan 14, an petsa na pigseselebrar kaidto kan mga Israelita an Paskuwa. An tinapay asin arak, na nagsisimbolo sa hawak asin dugo ni Jesus, ipinapasa sa gabos na nag-aatender sa Memoryal. An mga mamamahala kaiba ni Jesus sa langit nagkakakan kan tinapay asin nag-iinom kan arak. An mga may paglaom na mabuhay nin daing sagkod digdi sa daga nag-aatender sa Memoryal para ipahiling an saindang pagpapahalaga asin paggalang sa okasyon, pero dai sinda nagkakakan kan tinapay o nag-iinom kan arak.

▸ Kap. 5, par. 21

Sa mga Bibliyang Bicol, ginagamit an “kalag” para sa tataramon sa Hebreo na neʹphesh asin sa tataramon sa Griego na psy·kheʹ. Pero sa pag-analisar sa paagi nin pagkagamit kaiyan sa Bibliya, minalataw na nanunungod iyan sa (1) mga tawo, (2) mga hayop, o (3) sa buhay nin tawo o hayop. Uni an nagkapirang halimbawa:

• Tawo. “Kan panahon ni Noe . . . pipirang tawo, walo sanang kalag [psy·kheʹ], an naligtas sa mga tubig kan baha.” (1 Pedro 3:20) Digdi, an psy·kheʹ nanunungod sa mga tawo—ki Noe saka sa saiyang agom, sa saindang tulong aking lalaki, asin sa mga agom kan mga ini.

• Hayop. “Sinabi nin Diyos: ‘Mapano an katubigan nin mga buhay na linalang [neʹphesh], asin an mga naglalayog na linalang maglayog sa ibabaw kan daga, sa kahiwasan kan kalangitan.’ Dangan sinabi nin Diyos: ‘Magkaigwa sa daga nin mga buhay na linalang [neʹphesh] sigun sa mga klase kaiyan, mga magarong hayop saka mga hayop na nagkakaramang saka mga layas na hayop kan daga sigun sa mga klase kaiyan.’ Asin iyo iyan an nangyari.”—Genesis 1:20, 24, NW.

• Buhay nin tawo o hayop. Sinabi ni Jehova ki Moises: ‘Nagkagaradan na an gabos na naghuhumang gumadan sa saimo [neʹphesh].’ (Exodo 4:19) Kan nasa daga pa si Jesus, nagsabi siya: “Ako an marahay na pastor; an marahay na pastor itinatao an saiyang buhay [psy·kheʹ] para sa mga karnero.”—Juan 10:11.

  Apuwera kaiyan, pag ginigibo nin sarong tawo an sarong bagay sa ‘bilog niyang kalag,’ nangangahulugan iyan na ginigibo niya iyan nin udok sa buot asin sa bilog niyang makakaya. (Mateo 22:37; Deuteronomio 6:5) An tataramon na neʹphesh asin psy·kheʹ ginagamit man tanganing ipanungod sa pagmawot o gana sa pagkakan nin sarong buhay na linalang. An tawong gadan o bangkay puwede man apudon na gadan na kalag.—Bilang 6:6; Talinhaga 23:2; Isaias 56:11; Haggeo 2:13.

▸ Kap. 6, par. 5; Kap. 15, par. 17

Sa Bibliya, an Hebreo asin Griegong tataramon para sa “espiritu” puwedeng iba-iba an kahulugan. Pero pirmi iyan nanunungod sa sarong bagay na dai nahihiling nin tawo, arog nin duros o hinangos nin tawo asin hayop. Puwede man iyan magpanungod sa espiritung mga persona asin sa banal na espiritu, an aktibong puwersa nin Diyos. Dai itinutukdo kan Bibliya na may minasuway sa hawak nin tawo na padagos na nabubuhay pagkagadan kaini.—Exodo 35:21; Salmo 104:29; Mateo 12:43; Lucas 11:13.

▸ Kap. 6, par. 5; Kap. 15, par. 17

Gehenna an pangaran kan sarong kababan (valley) na harani sa Jerusalem kun sain sinusulo an mga basura. Mayong ebidensiya na pinapasakitan o sinusulong buhay an mga hayop o tawo sa kababan na ini kan panahon ni Jesus. Kaya an Gehenna dai nagsisimbolo sa sarong dai nahihiling na lugar kun sain daing katapusan na pinapasakitan saka sinusulo an mga tawong nagadan. Kan sambiton ni Jesus an manungod sa mga mapapaduman sa Gehenna, an buot niyang sabihon iyo idtong mga magagadan na dai nang paglaom na mabuhay giraray.—Mateo 5:22; 10:28.

▸ Kap. 7, par. 20

Ini an pamibing sinabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo kan tinukduan niya sinda kun paano mamibi. Inaapod man iyan na Ama Niyamo o modelong pamibi. Halimbawa, tinukduan kita ni Jesus na mamibi nin arog kaini:

• “Pakangbanalon an ngaran mo”

  Ipinapamibi niyato na linigon ni Jehova an saiyang pangaran, o reputasyon, sa gabos na bakong totoong akusasyon saiya. Kaipuhan iyan tanganing irespeto asin tawan nin onra kan gabos na yaon sa langit asin daga an pangaran nin Diyos.

• “Dumatong lugod an Kahadian mo”

  Ipinapamibi niyato na tapuson na kan gobyerno nin Diyos an maraot na kinaban ni Satanas, na mamahala na ini sa bilog na daga, asin gibuhon na kaining paraiso an daga.

• “Mangyari lugod an buot mo . . . sa daga”

  Ipinapamibi niyato na mautob na an katuyuhan nin Diyos sa daga tanganing an masinunod asin perpektong mga tawo mabuhay nin daing katapusan sa Paraiso, arog kan talagang gusto ni Jehova kan lalangon niya an mga tawo.

▸ Kap. 8, par. 2

Itinao ni Jehova an pantubos para iligtas an mga tawo sa kasalan asin kagadanan. An pantubos an halaga na kaipuhan tanganing mabalukat, o matubos, an perpektong buhay nin tawo na naiwara kan inot na tawong si Adan asin tanganing magkaigwa giraray nin marahay na relasyon ki Jehova an mga tawo. Sinugo nin Diyos si Jesus sa daga tanganing itao an saiyang buhay para sa gabos na makasalan. Huli sa kagadanan ni Jesus, nagkaigwa nin oportunidad an gabos na tawo na mabuhay nin daing katapusan asin magin perpekto.

▸ Kap. 8, par. 21; Kap. 9, par. 13

Itinutukdo sa sato kan propesiya sa Daniel kapitulo 4 na papatindugon nin Diyos an saiyang Kahadian sa taon 1914.

An propesiya: Ipinahiling ni Jehova ki Hading Nabucodonosor an sarong hula paagi sa pangaturugan manungod sa sarong dakulang kahoy na pinalod. Sa pangaturugan, binugkusan nin lansang, o batbat, asin tanso an pungo kan kahoy tanganing dai iyan magtubo sa laog nin “pitong panahon.” Pagkatapos kaiyan, an kahoy matubo giraray.—Daniel 4:1, 10-16.

Kun taano ta importante para sa sato an propesiya: An kahoy nagsisimbolo sa pamamahala nin Diyos. Sa laog nin dakul na taon, naggamit si Jehova nin mga hadi sa Jerusalem para pamahalaan an nasyon nin Israel. (1 Cronica 29:23) Pero nagin masinuway an mga hading idto, asin natapos an saindang pamamahala. Ginaba an Jerusalem kan taon 607 B.C.E. Iyan an kapinunan kan “pitong panahon.” (2 Hade 25:1, 8-10; Ezequiel 21:25-27) Kan sabihon ni Jesus na “an Jerusalem titimak-timakan kan mga nasyon sagkod na matapos an itinalaan na mga panahon para sa mga nasyon,” an pinapanungdan niya iyo an “pitong panahon.” (Lucas 21:24) Kaya an “pitong panahon” dai natapos kan yaon pa sa daga si Jesus. Nangako si Jehova na manombra siya nin sarong Hadi sa katapusan kan “pitong panahon.” Paagi sa pamamahala kan bagong Hading ini, si Jesus, makakamtan kan mga lingkod nin Diyos sa bilog na daga an kadakul-dakul asin daing katapusan na mga bendisyon.—Lucas 1:30-33.

An lawig kan “pitong panahon”: An “pitong panahon” may lawig na 2,520 taon. Kun mabilang kita nin 2,520 taon puon 607 B.C.E., masagkod iyan sa taon 1914. Iyan an taon na ginibo ni Jehova si Jesus, an Mesiyas, na magin Hadi kan Kahadian nin Diyos sa langit.

Paano ta nakua an bilang na 2,520? Sinasabi kan Bibliya na an tulo may kabangang panahon katumbas nin 1,260 aldaw. (Kapahayagan 12:6, 14) Kaya an “pitong panahon” doble kan bilang na iyan, o 2,520 aldaw. An 2,520 aldaw katumbas nin 2,520 taon kauyon kan sinasabi sa Bibliya na an “sarong aldaw para sa sarong taon.”—Bilang 14:34, NW; Ezequiel 4:6.

▸ Kap. 8, par. 23

An “arkanghel” nangangahulugan na “pamayo kan mga anghel.” Sarong arkanghel sana an sinasabi sa Bibliya, asin Miguel an pangaran niya.—Daniel 12:1; Judas 9.

Si Miguel an Lider kan hukbo nin maimbod na mga anghel nin Diyos. Sinasabi kan Kapahayagan 12:7: “Si Miguel asin an saiyang mga anghel nakipaglaban sa dragon . . . saka [sa] mga anghel kaini.” Sinasabi kan libro nin Kapahayagan na si Jesus an Lider kan hukbo nin Diyos, kaya an Miguel saro pang pangaran ni Jesus.—Kapahayagan 19:14-16.

▸ Kap. 9, par. 4

Nanunungod ini sa panahon na magkakaigwa nin darakulang pangyayari sa daga bago tapuson kan Kahadian nin Diyos an kinaban ni Satanas. An mga pananaram na arog kan “pagtatapos kan sistema nin mga bagay” saka “presensiya kan Aki nin tawo” ginagamit man sa propesiya sa Bibliya para ipanungod sa panahon man na iyan. (Mateo 24:3, 27, 37) Nagpuon “an huring mga aldaw” kan an Kahadian nin Diyos magpuon nang mamahala sa langit kan 1914 asin matatapos pag pinara na an kinaban ni Satanas sa Armagedon.—2 Timoteo 3:1; 2 Pedro 3:3.

▸ Kap. 9, par. 5

Pag binuhay nin Diyos an tawong nagadan, inaapod iyan na pagkabuhay liwat. Siyam na pagkabuhay liwat an nasambit sa Bibliya. Si Elias, Eliseo, Jesus, Pedro, asin Pablo nagbuhay nin mga gadan. Nagin posible sana an mga milagrong iyan dahil sa kapangyarihan nin Diyos. Nangangako si Jehova na bubuhayon niya liwat digdi sa daga “an mga matanos pati an mga bakong matanos.” (Gibo 24:15) May sinasabi man sa Bibliya na pagkabuhay liwat pasiring sa langit. Nangyayari iyan pag an mga pinili, o linahidan, nin Diyos binuhay liwat tanganing makaibanan ni Jesus sa langit.—Juan 5:28, 29; 11:25; Filipos 3:11; Kapahayagan 20:5, 6.

▸ Kap. 9, par. 13

An demonismo o espiritismo sarong maraot na gibo kun sain pinupurbaran nin saro na kaulayon an mga espiritu, direkta man o paagi sa iba, arog kan parasantigwar o albularyo, espiritista, o psychic. Ginigibo ini kan nagkapira huling nagtutubod sinda sa salang tukdo na an tawo igwang espiritu na padagos pang nabubuhay pagkagadan asin nagigin makapangyarihan na espiritu. Iniimpluwensiyahan man kan mga demonyo an mga tawo na suwayon an Diyos. Kaiba man sa demonismo an astrolohiya, panghuhula, mahika, pangkukulam, mga superstisyon, okulto, asin an misteryosong mga kapangyarihan. Ipinapahiling kan dakul na libro, magasin, horoscope, pelikula, poster, asin maski mga kanta na garo mayo man nin maraot o nakakaugma pa ngani an mga demonyo, mahika, saka an misteryosong mga kapangyarihan. Dakul na kaugalian may koneksiyon sa gadan an may kaibang pakikikomunikar sa mga demonyo, arog kan dulot sa mga gadan, selebrasyon para sa gadan, anibersaryo kan gadan, asin ritwal may koneksiyon sa pagkabalo, pagpatente, o lamay. Sa parati, nagdodroga an mga tawong nagpupurbar na gamiton an kapangyarihan kan mga demonyo.—Galacia 5:20; Kapahayagan 21:8.

▸ Kap. 10, par. 10; Kap. 16, par. 4

Si Jehova an Diyos na Makakamhan sa Gabos, asin siya an naglalang kan bilog na uniberso. (Kapahayagan 15:3) Kaya siya an Kagsadiri kan gabos na bagay asin siya an may soberaniya, o lubos na awtoridad, na mamahala sa mga linalang niya. (Salmo 24:1; Isaias 40:21-23; Kapahayagan 4:11) Naggibo siya nin mga ley o patakaran para sa gabos niyang linalang. May awtoridad man si Jehova na magpili nin iba na magigin mga tagapamahala. Ipinapahiling niyato na sinusuportaran ta an soberaniya nin Diyos pag namumutan asin sinusunod ta siya.—1 Cronica 29:11.

▸ Kap. 11, par. 10

An aborsiyon iyo an tuyong paggadan sa ipinagbabados na umboy. Bako iyan aksidente o resulta nin natural na reaksiyon kan hawak nin tawo. Puon kan ipangidam an umboy, iyan bako sanang basta ibang parte kan hawak kan ina. An umboy na ini ibang persona.

▸ Kap. 13, par. 5

Saro ining pamamaagi nin pagbulong na diyan an purong dugo o an saro sa apat na panginot na elemento kaiyan isinasalin, o ilinalaog, sa hawak nin sarong tawo hali sa ibang tawo o hali sa isinaray na dugo. An apat na panginot na elemento nin dugo iyo an plasma, red blood cells, white blood cells, asin platelet.

▸ Kap. 13, par. 13

Sa Bibliya, an “disiplina” bako sanang ibang tataramon para sa padusa. Pag tinatawan kita nin disiplina, kita iniinstruksiyunan, tinutukduan, asin itinatanos. Si Jehova dai nuarin man nagin maisog o mapang-abuso sa mga dinidisiplina niya. (Talinhaga 4:1, 2) Marahayon na halimbawa si Jehova sa mga magurang. Epektibong marhay an saiyang pagdisiplina kaya napapahalagahan kan saro an disiplina. (Talinhaga 12:1) Namumutan ni Jehova an saiyang mga lingkod, asin sinasanay niya sinda. Tinatawan niya sinda nin instruksiyon para itama an sala nindang kaisipan saka tabangan sinda na mag-isip asin humiro sa paaging nakakapaugma sa saiya. Para sa mga magurang, kaiba sa pagdisiplina sa saindang mga aki an pagtabang sa sainda na masabutan an mga dahilan kun taano ta dapat sindang magin masinunod. Kaiba man diyan an pagtukdo sa sainda na mamutan si Jehova, pahalagahan an saiyang Tataramon, an Bibliya, asin masabutan an mga prinsipyo diyan.

▸ Kap. 14, par. 13

Dai sinda nahihiling asin maraot sindang mga espiritu na may makusog na kapangyarihan. Maraot na mga anghel an mga demonyo. Nagin maraot sinda kan gibuhon ninda an saindang sadiri na kaiwal nin Diyos paagi sa pagsuway sa saiya. (Genesis 6:2; Judas 6) Kuminampi sinda ki Satanas sa pagrebelde tumang ki Jehova.—Deuteronomio 32:17; Lucas 8:30; Gibo 16:16; Santiago 2:19.

▸ Kap. 16, par. 4