Mwe Misepela ya Bwina Kristu—Beni Abashangila Mu Citetekelo
“ONSE afwile ukusangwako.” Uko kwali e kubilisha. Abasambi bonse mwi sukulu limo ilya cina Japan baali no kubako pa cisaka cikalamba mu ciyanda ca kukumaninamo. Umusambi wacaice uwa Bwina Kristu taali no kunakila ku matontonkanyo yalelumbululwa mu lwimbo lwe sukulu. “Cisuma,” e fintu atontonkenye, “ninjishiba ukuti ulwimbo lwe sukulu lukembwa. Lelo nshakakwate amafya ayali yonse. Nkekala fye ku numa nga lyonse.”
Lintu Nte uwacaice uwa kwa Yehova aingile mu cikuulwa ca kukumaninamo, nangu cibe fyo, asangile ukuti ifilundwa fyonse ifya bakafundisha baikele mu mutande wa ku numa. E ico, aali no kwikala ku ntanshi yabo. Lintu abasambi bambi baimine ku kwimba ulwimbo lwe sukulu, atwalilile ukwikala mu mucinshi. Lelo bakafundisha balikalifiwe pali ici. Mu maka baeseshe ukumupatikisha ukwiminina. Bushe kuti waelenganya we mwine ukuba mu mibele ya musango uyo? Nga wacitile shani?
Umulandu Icitetekelo Cakosa Cikabilwa
Kuti cabe cisuma nga ca kuti abantu balekele Abena Kristu beka no kubasuminisha ukwikala ukulingana na kampingu wabo wakanshiwa na Baibolo. Ilingi line, nangu cibe fyo, Abena Kristu bali no kulolenkana ne mibele ya kutitikisha. Ici tacilingile ukutupapusha, pantu Umwana wa kwa Lesa wine, Yesu Kristu, asosele ukuti: “Nga bapakese ine, bakapakasa na imwe.” (Yohane 15:20) Pa mbali ya kupakasa kwa kulungatika, ababomfi ba kwa Yehova balolenkana na mesho yambi ayalekanalekana aya citetekelo.
Imisepela ya Bwina Kristu ilingi line bakabila icitetekelo cakosa pa kulolenkana ne fya kwesha balolenkana na fyo pa sukulu. Kuti pambi bapatikishiwa ukubishanya na banabo ba mu kalasi ababomfya ululimi lwa bucisenene nelyo abakwata imibele iisaalula Lesa. Abena Kristu bacaice kuti pambi balolenkana no kukomaila kwaingilishiwako pa kupupa buluko no kutitikisha ku kuibimba mu makalabu, amapolitiki ya pa sukulu, nelyo imibombele imbi iyo ingaba iya konaula lwa ku mupashi. Bakafundisha nelyo abasambi banabo kuti pambi baesha ukubika ukutitikisha pa Bena Kristu bacaice ku kusuusuka. E ico, imisepela ya bukapepa bafwile ukushintilila pa mupashi wa kwa Yehova ku citetekelo cikabilwa ku kuisosela kwalengama ukwe subilo lyabo.—Mateo 10:19, 20; Abena Galatia 5:22, 23.
‘Beni Abaiteyanya ku Kuisosela’
Ukufunda kwa mutumwa Petro kuli ukwalinga ku Bena Kristu bacaice na bakalamba. Asosele ukuti: “Mube abaiteyanya pe ku kuisosela kuli onse uwingamulubulwisha pa kucetekela ukuli muli imwe, lelo asukeni no bufuuke na katiina.” (1 Petro 3:15) Cinshi cifwaya pa kucita ukuisosela kwa musango uyo? Ica kubalilapo, ulingile ukumfwa cintu Amalembo yasambilisha. Ukushangila pa sukulu mu milandu iyapala ukupupa buluko, amapolitiki, ukubomfya bubi bubi imiti ikola, nelyo imibele, ufwile intanshi ukumfwikisha umulandu wa kwiminina kwa Bwina Kristu kabili ufwile mu kufumaluka ukusumina muli kwene.
Ku ca kumwenako, umutumwa Paulo aebele Abena Kristu banankwe ukuti: “Mwilufiwa: ukubishanya kubi konaule mibele isuma.” (1 Abena Korinti 15:33) Bushe ulesuminishanya ne co? Nga fintu Paulo alangilile, caliba icayanguka ukulufiwa mu mulandu wa kubishanya. Umuntu kuti pambi amoneka uwa bucibusa kabili umusuma. Lelo nga ca kuti takana ukwangwako kobe ku mulimo wa kwa Yehova nelyo fye ukusumina mu malayo ya Baibolo, wa kubishanya nankwe wabipa. Mulandu nshi? Pantu ubumi bwakwe bwashimpwa pa fishinte fyapusanako, kabili ifintu ifyo fyaba ifyacindamisha ku Mwina Kristu kuti fyaba ifya bucindami bunono kuli wene.
Ici tacili ca kupapusha, pantu Yesu asosele ulwa bakonshi bakwe ukuti: “Tabali ba pano isonde, ifyo na ine nshili wa pano isonde.” (Yohane 17:16) Te kuti cicitikeko ku muntu ukuba Umwina Kristu wa cine kabili pa nshita imo ine ukuba ulubali lwa ici calo, cintu Satana aba e lesa wa ciko. (2 Abena Korinti 4:4) Bushe wamona fintu ukupaatululwa kwa musango uyo ukufuma ku calo kucingilila Abena Kristu ukufuma ku kubola no lubuli ifyo fyapuma abengi ilelo? Nga ni fyo, lyene kuti waumfwikisha umulandu ufwile ukusungilila ukupaatukako kobe, nelyo fye nga ca kuti ici cilepilibula ifyo te kuti uilunde mu mibombele imo iya pa sukulu.a
Ubucindami bwa kuba abashangila mu citetekelo no kusunga amabuseko ya Bufumu intanshi mu bumi bwalangishiwe mu mulandu wa mukashana umo uwacaice uwa Bwina Kristu. (Mateo 6:33) Lintu ukupitulukamo kwa kupwisha amasambililo yakwe aye sukulu kwabilishiwe, asangile ukuti kwatantikwe pa bushiku bumo bwine ubwa kulongana kwa muputule ukwa Nte sha kwa Yehova uko apangile ukusangwako. Alembele kalata wa mucinshi ukulondolola umulandu aali no kukanabelako ku kupitulukamo no kuipeela kuli kafundisha pa ntanshi ya masambililo. Pa numa ya masambililo, kafundisha alimwitile pa mbali no kumwipusha ukulondolola na kabili umulandu takabeelepo ku kupitulukamo. Umukashana asosa ukuti: “Alefwaya ukumona nga ca kuti amashiwi yandi yali yamo yene. Bushe uku kwali kuyumfwa kwandi, nelyo bushe kalata yakwete fye amashiwi ya kwa mayo? Pa kumona ukushininwa kwandi mu mulandu, tankeenye.”
‘Isoseleni Kuli Onse’
Imisepela ya Bwina Kristu ilingi line basanga ukuti nga ca kuti balenga icifulo cabo ukwishibikwa mu kulengama ku filundwa fya bakafundisha na basambi pa ntanshi ifikansa tafilaima, ukutitikisha takuba ukukalamba nge fyo lintu bali no kulolenkana ne mpika. Umwina Kristu umo uwacaice umwina Japan alondolola ukuti lintu aali ne myaka ya bukulu 11, isukulu lyakwe lyafwaile ukuti abasambi bonse basangwe kuli parte ya Krisimasi. Abasambi mu magredi ya pa mulu babikile ukutitikisha pali wene ku kwakanamo, lelo talipo, kabili kafundisha wakwe aumfwikishe ukwiminina kwakwe. Mulandu nshi? Pantu mupepi na kukutendeka kwa mwaka we sukulu, Nte na bafyashi bakwe balikumene na kafundisha kabili balilondolwele imbali shalekanalekana isha cifulo cabo ica Bwina Kristu.
Ilintu baleibimba mu butumikishi bwa mwi bala, Abena Kristu bamo abacaice balaba no mwenso wa kukumanya abanabo ba mu kalasi nelyo bakafundisha. Bushe uyumfwa muli iyo nshila? Nga ni fyo, mulandu nshi te kubulila ukuitendekelako no kuleka abanobe ba mu kalasi ukwishiba ukuti ulashimikila ukufuma ku ŋanda ne ŋanda no mulandu ucitila ico. Nte ya kwa Yehova umo uwa myaka ya bukulu 14 acitile lipoti ukuti: “Uuli onse pa sukulu alishiba icifulo candi ngo Mwina Kristu. Mu cine cine, balicishiba bwino ica kuti nga nakumanya umunandi wa mu kalasi ilintu ndeibimba mu butumikishi, nshilengwa insoni. Abasambi banandi ilingi balakutika, kabili imiku iingi balapokelela ifitabo fya Baibolo.” Uwa myaka ya bukulu 12 acita lipoti ukuti alenekela ukukumanya abanankwe ba mu kalasi lintu ayakana mu butumikishi. Mu cifulo ca kutulumushiwa kwi tontonkanyo lya ici, lyonse alapitulukamo ifyo ali no kulanda lintu cacitika. Muli ifyo, aliba uwaipekanya ku kupeela imilandu yabamo amano ku citetekelo cakwe.
Mu masukulu ayengi, amangalo ya pa numa ye sukulu yasoswa ukuba umulandu wa kusalapo. Lelo mu cituntulu, bakafundisha na basambi babika ukutitikisha kukalamba pa bantu umo umo ukuilunda ku mangalo ya musango uyo. Umwina Kristu wa myaka ya bukulu 20 asangile inshila isuma ku kubomba no ku kutitikisha. Asoso kuti: “Nabombele nga painiya wa kwafwilisha ukupulinkana isukulu lyandi ilya ku sekondari. Uuli onse alishibe ukuti naali uwapamfiwa ne mibombele yandi iya butotelo ku kuilunda mu fintu fimbi.” Nkashi nankwe uwa uyu Nte akonkele inshila imo ine. Imisepela imo iya Bwina Kristu batwalilila fye ukufuma ku mulimo wa bupainiya bwa kwafwilisha mu kati ka myaka ya pa sukulu ukuya mu mibombele ya bupainiya bwa nshita yonse pamo nga bakabilisha ba Bufumu aba nshita yonse lintu ukusambilila kwabo kwapwa.
Wikabala ausuula ifya kufumamo fisuma ifya myendele yobe iisuma no bunte bobe ubwashipa. Ukucila ukwikala tondolo, mulandu nshi te kulangila ukuti walishangila mu citetekelo pa kulanda mu mucinshi lelo mu kushipa? Ico e cacitilwe no mukashana umwina Israele uwasendelwe bunkole kabili aishileba mu cinshingwa-ŋanda ca kwa mushika wa ku Suria Naamani. (2 Ishamfumu 5:2-4) Ishina lya kwa Yehova lyalilumbanishiwe pa mulandu wa kuitendekelako kwa ulya mukashana wacaice. Icitetekelo capalako pa lubali lobe kuti caleta umucinshi kuli Lesa kabili kuti pambi caafwa bambi ukubuulo kwiminina pamo nga bakalumba be shina lyakwe.
Icishinka cili ca kuti te kuti tusuusule icitetekelo cesu kabili nalyo line ukutwalilila ukuba Abena Kristu. Yesu asosele ukuti: “E ico umuntu onse uunumbula bwino ku menso ya bantu, na ine nkamulumbula ku menso ya kwa Tata wa mu mulu; lelo onse uukankaana pa cinso ca bantu, na ine nkamukaana pa cinso ca kwa Tata wa mu mulu.” (Mateo 10:32, 33) Ukuba uwashangila mu citetekelo pamo ngo mukonshi wa kwa Yesu caba cishingamo cikalamba, bushe te ifyo?
Ukwaafwa Kwabako
Pa kubuulo kwiminina kwashangila pamo nga umo uwa Nte sha kwa Yehova, ulekabila icitetekelo cakosa. Pa kucite fyo, ufwile ukusambilila Baibolo mu mukoosha, ukusangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu, no kuibimba mu butumikishi bwa mwi bala. Nga ca kuti ucili uleumfwa ukuti icintu cimo nacibulila, cinshi cintu wingacita? Umusambi Yakobo asosele ukuti: “Nga umo uwa muli imwe abulwa amano, alombe kuli Lesa uupeela fye kuli bonse ukwabulo kwebaula, kabili yakapeelwa kuli wene.” (Yakobo 1:5) Landa kuli Yehova mwi pepo pa lwa mpika yobe; kuti akukosha ukulolenkana ne fya kwesha na mesho ya citetekelo cobe.
Cinshi cimbi cintu Umwina Kristu wacaice engacita? Ibuku lya Amapinda litweba ukuti: “Umfwa kuli wiso untu akufyele, kabili wisuula noko uwakota.” (Amapinda 23:22) Umutumwa Paulo ayafwilishe uku kufunda, pantu asosele ukuti: “Mwe bana, nakileni abafyashi benu muli fyonse, pantu ici e citemuna Shikulu.” (Abena Kolose 3:20) Abafyashi ba Bwina Kristu kuti bakwaafwa ukuba uwashangila mu citetekelo. Kutika ku mitubululo yabo. Mu kuba no kwaafwa kwabo, fwailisha Amalembo ne mpapulo shashimpwa pali Baibolo, ukufwaya imfundo, ukufunda, ne fyakukumanya. Bonse iwe na bafyashi bobe mukaipakisha ici, kabili cikakwaafwa ukucimfya insoni nelyo umwenso.—2 Timote 1:7.
Shukila mu kukumanina ukupayanya kuntu Yehova Lesa acita ukupitila mu cilonganino cakwe ica Bwina Kristu. Pekanishisha ukulongana bwino. Landa kuli baeluda basontwa na bambi abapita mu fyakukumanya ifyapala kuli ifyo filolenkene na iwe. Solomoni asosele ukuti: “Kuti no wa mano aumfwa no kulundako ukusambilila, kuti no wa mucetekanya amwenamo imitubululo.” (Amapinda 1:5) E co sambilila ukufuma kuli aba aba cikalamba. Kuti wasambilila, na kabili, ukufuma ku misepela ya Bwina Kristu abo abalebomba mu kutunguluka ne mpika ukupala ishobe.
Ubusumino Buleta Amapaalo
Pa kwiminina uwashangila mu citetekelo, ukalabomfya ukufunda kwa kwa Paulo ku kuba “abashangila, abashitelententa; ukupikintika pe mu mulimo wa kwa Shikulu.” (1 Abena Korinti 15:58) Yehova alishiba kabili alomfwa impika ulolenkana nasho. Alikosha abengi abalolenkana na mafya yapalako, kabili akakukosha. Nga ca kuti washintilila pali Lesa, akakwafwilisha, pantu kemba wa malumbo asosele ukuti: “Poosa pali Yehova icisendo cobe icafina, wene alekulama; pe fye takasuminishe uwalungama ukutelententa.”—Ilumbo 55:22.
Petro alembele ukuti: “Mube abakwata kampingu musuma, ukuti, muli ico bamupontela no kumubepesha, baseebane abatuke mibele yenu isuma iya muli Kristu.” (1 Petro 3:16) Nga ca kuti wakaana ukusuusuka mu kuba no kulosha ku mafunde ne fishinte fya kwa Lesa ifyalungama, ukakwata kampingu musuma, uyo waba lipaalo line line ukufuma kuli Yehova. Mu kulundapo, ukemika ica kumwenako cisuma ku misepela ya Bwina Kristu iyo pambi icitetekelo ca iko caba icanaka. (1 Timote 4:15, 16) Imyendele yobe kuti yabakoselesha ukucita ukubombesha ku kuba abashangila mu citetekelo na muli fyo ukuba na maka ya kushipikisha ifya kwesha.
Kuti pambi waafwa fye na bo mu kutendekelako bakaanya icifulo cobe ica Bwina Kristu. Ibukisha aya mashiwi yapuutamo isubilo: “Ku lucelo tande mbuto shobe, ukufika na ku cungulo wileka kuboko kobe kutushe; pantu tawishibe ico cikashuka, ici napamo ici, nangu nga fyonse fibili pamo fikabe fisuma.” (Lukala Milandu 11:6) Nani eshibe ifya kufumamo fisuma ifikesa ukufuma mu kubyala kobe imbuto ukupitila mu ncitilo shobe isha busumino?
Pa kati ka mapaalo yakulisha yantu ukalobolola cili kwiminina kwasuminishiwa na Yehova. Mu kupelako, ukuba uwashangila mu citetekelo kukafumamo umweo wa muyayaya. (Yohane 17:3; linganyeniko Yakobo 1:12.) Takuli ukwilulukwa ukufuma ku ca kwesha uko ukunonkwa ukupitila mu kusuusuka ukuli ukwawaminwa ukulufya ico ica bupe.
Ni shani pa lwa musepela ulumbwilwe pa kutendeka kwa ici cipande? Cisuma, alishipikishe ica kukumanya cakwe cabipa. Pa numa ukukumana kwe sukulu kwapwile, aeseshe mu mucenjelo ukulondolola icifulo cakwe kuli bakafundisha. Nangu cingati tabafwaile ukuumfwa ubulondoloshi bwakwe, akwete ukwikushiwa kwa kwishiba ukuti alengele umutima wa kwa Yehova ukusamwa. (Amapinda 27:11) Atwalilile ukuisosela icitetekelo cakwe ukufikila apwishishe ukusambilila kwakwe. Lyene abele painiya. Shi ukushipikisha kobe ukwa busumino kwingakwata ica kufumamo ca nsansa icapalako. Kukakwata nga ca kuti washininkisha ukuba uwashangila mu citetekelo.
[Futunoti]
a Ku kulanshanya kwa ifi na fimbi ifishinte fya Baibolo, moneni icitabo Questions Young People Ask—Answers That Work, icasabankanishiwa na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Akabokoshi pe bula 25]
UKWAAFWA KWABAKO
◻ Kutika ku mano ya bafyashi bobe abatiina Lesa.
◻ Shukila ukupayanya kwa ku mupashi mu cilonganino ca Bwina Kristu.
◻ Landa na baeluda basontwa na bambi abo pambi bakweteko impika ukupala ishobe.
◻ Landa kuli bambi Abena Kristu bacaice abalebomba mu kutunguluka ne fipindami fyapalako.