Abaikatana pa Mulandu wa Kutemwa Lesa
ILYO icilonganino ca Bwina Kristu capangilwe mu nshita ya batumwa, abalepepamo balikatene sana te mulandu no kupusanapusana kwa bantu balimo. Bakapepa ba kwa Lesa wa cine aba muli cilya cilonganino bafumine mu fyalo fya mu Asia, mu Bulaya, na mu Afrika. Mwali abantu aba nkulilo shapusanapusana, abali kale bashimapepo, abali kale abashilika, abasha, imbutushi, abalamuka mu kupanga ifintu, abasoma, na ba makwebo. Bamo bali baYuda, bambi bali Bena fyalo. Abengi kale bali bacende, bacakolwa, abapuupu ne fipondo. Bambi balecita ifye shiku na baume banabo, bambi na bo na banakashi banabo. Na lyo line, ilyo baishileba Abena Kristu, balekele ukucita ifyabipa kabili baikatene capamo mu citetekelo.
Cinshi calengele ubuKristu bwa mu nshita ya batumwa ukwikatanya balya bantu bonse? Cinshi babelele pa mutende na Bena Kristu banabo na bantu bambi? Cinshi bashaipooselemo muli bucipondoka na mu fikansa fya calo? Mulandu nshi ubuKristu bwa kubalilapo bwapusanina na mabumba ya mapepo ayalumbuka muno nshiku?
Cinshi Caikatenye aba Muli Cilya Cilonganino?
Icalengele sana ukuti Abena Kristu ba mu nshiku sha batumwa bekatane na basumina banabo, kutemwa Lesa. Balya Bena Kristu balishibe ukuti icalefwaikwa kuli bena intanshi cali kutemwa Lesa wa cine Yehova ne mitima yabo yonse, imyeo yabo yonse, no kutontonkanya kwabo konse. Ku ca kumwenako, umutumwa Petro, uwali umuYuda, aebelwe ukuya ku ng’anda ya Mwina fyalo, uo tabali na kuba pamo nankwe nga kukonka ulutambi lwa baYuda. Icalengele ukuti omfwile ifyo aebelwe ni co alitemenwe Yehova. Petro na Bena Kristu bambi aba kubalilapo bali-ipakishe bucibusa bwine bwine na Lesa ububako nga ca kuti umo aishiba Lesa bwino bwino, ifyo atemwa ne fyo apata. Mu kuya kwa nshita, bakapepa bonse baishibe ukuti cali kufwaya kwa kwa Yehova ukuti ‘bekatane bwino bwino mu mano yamo yene na mu kutontonkanya kumo kwine.’—1 Abena Korinti 1:10; Mateo 22:37; Imilimo 10:1-35.
Ukutetekela Yesu Kristu na ko e kwalengele ukuti Abena Kristu bekatane. Balefwaya ukukonka sana mu ntampulo shakwe. Abebele ukuti: “Muletemwana; ifyo namutemenwe . . . Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.” (Yohane 13:34, 35) Uku kutemwa takwali fye kwa cimbepa, lelo kwali kutemwa kwa kuipeelesha. Cinshi cali no kutumbuka mu kutemwana muli uyu musango? Yesu apepeleko abamutetekele ukuti: “Nshilelombela aba beka, lelo na abo abantetekela . . . ukuti bonse babe bamo, ifyo imwe Tata mwaba muli ine, na ine naba muli imwe, ukuti na bo babe muli ifwe.”—Yohane 17:20, 21; 1 Petro 2:21.
Yehova alipongolwele umupashi wakwe uwa mushilo, nelyo amaka yabomba, pa babomfi bakwe aba cishinka. Uyu mupashi walengele ukuti bekatane. Wabalengele ukuti bomfwikishe amasambilisho ya mu Baibolo ayapokelelwe mu filonganino fyonse. Bakapepa ba kwa Yehova balebila ubukombe bumo bwine, ubukombe bwa kushishiwa kwe shina lya kwa Yehova ukupitila mu Bufumu bwa kwa Lesa ubwa buMesia, ubufumu bwa ku muulu ubukateka abantu bonse. Abena Kristu ba kubalilapo balyumfwikishe ukuti icalefwaikwa kuli bena kukanaba ‘aba pano calo.’ Kanshi lyonse ilyo abantu baimya intulubundi nelyo lintu kwabuka inkondo, Abena Kristu bena tabaleipoosamo. Baleba aba mutende ku bantu bonse.—Yohane 14:26; 18:36; Mateo 6:9, 10; Imilimo 2:1-4; Abena Roma 12:17-21.
Abasumina bonse balebombesha pa kuti bekatane. Bushe balecita shani fyo? Baleumfwila ifyo Baibolo isosa. E mulandu wine umutumwa Paulo alembele ku Bena Kristu ukuti: “Mufuule ubuntu bwa kale umwabela imyendele yenu iya ntanshi,” kabili “Mufwale ubuntu bupya.”—Abena Efese 4:22-32.
Batwalilile Abaikatana
Kwena, Abena Kristu ba mu nshita ya batumwa bali abashapwililika, kabili kwali amafya ayali no kubalenga ukupusana. Ku ca kumwenako, Imilimo 6:1-6 ishimika ukuti Abena Kristu abaYuda abalelanda iciGriki balipusene na banabo abalelanda iciHebere. Abalelanda iciGriki balemona kwati balefyengwa pa kwakanya ifya kulya. Lelo, ilyo baebele abatumwa icalecitika, bwangu bwangu balipwishishe bulya bwafya, kabili balibupwishishe ukwabula ukufyenga nangu umo. Pa numa, kwali ifikansa pa lipusho lya kuti, bushe abashali baYuda mu cilonganino ca Bena Kristu na bo bene balekabila ukusembululwa nelyo iyo? Balipingwile bwino ulya mulandu ukubomfya ifishinte fya mu Baibolo, kabili bonse mu filonganino balisuminisheko ku fyo bapingwile.—Imilimo 15:1-29.
Ifi fya kumwenako fyatulanga ukuti ukupusana pali fimo mu cilonganino ca Bena Kristu, takwaletele akapaatulula ka mitundu nelyo amalekano pa mulandu wa masambilisho. Cinshi calengele batwalilile ukwikatana? Pantu balitemenwe Yehova, balitetekele Yesu Kristu, bali no kutemwa kwa kuipeelesha ku basumina banabo, kabili balekonka ubutungulushi bwa mupashi wa mushilo. Ukumfwikisha bwino bwino amasambilisho ya Baibolo, no kuitemenwa ukwalula imibele, na fyo fyalengele ukuti icilonganino ca pa kubala citwalilile icaikatana kabili ica mutende.
Abaikatana mu Kupepa Muno Nshiku
Bushe muno nshiku, abantu kuti baikatana mu kupepa nga filya balya baikatene? Bushe filya fyalengele Abena Kristu ba kubalilapo ukwikatana, kuti fyaikatanya abantu abasumina mu masambilisho yamo yene? Kabili bushe kuti fyabalenga ukuba aba mutende ku mitundu yonse mu calo? Ee, kuti cacitika! Inte sha kwa Yehova balikatana mu bwananyina bwa mwi sonde lyonse mu fyalo ukucila pali 230. Kabili ifyabekatanya, ni filya fine fyaikatenye Abena Kristu ba mu nshiku sha batumwa.
Ne calenga sana ukuti Inte sha kwa Yehova bekatane muli uyu musango kuipeelesha kuli Yehova Lesa. Ico cilolele mu kuti balabombesha na maka yonse ukuba aba cishinka kuli wena te mulandu ne fyo ifintu fili. Na kabili Inte sha kwa Yehova balitetekela Yesu Kristu na masambilisho yakwe. Aba Bena Kristu baliba no kutemwa kwa kuipeelesha ku basumina banabo kabili babila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa imo ine mu fyalo fyonse umo bashimikila. Balaitemenwa ukubila iyi mbila nsuma ya Bufumu ku bantu abapepa konse fye, aba mitundu yonse, mu fyalo fyonse, na mu bwikashi bonse fye. Inte sha kwa Yehova na kabili tabaipoosa mu fikansa fya calo. E cilenga bacimfye amafya ayaleta sana amalekano pa bantu pamo nga ukupusana kwa mu mapolitiki, mu ntambi, mu bwikashi, na mu makwebo. BaNte bonse balishiba ukuti icifwaikwa kuli bena, kukosha ukwikatana kwabo ilyo balekonka ifyo Baibolo isosa mu mikalile yabo.
Ukwikatana Kulalenga na Bambi Ukube Nte
Ukwikatana kulalenga abashali Inte sha kwa Yehova na bo ukuba Inte. Ku ca kumwenako, kale ba Ilse,a bali bashimbe ba mu Katolika, abaleikala mu cikuulwa ca bashimbe ba ku Katolika ku Germany. Cinshi calengele ukuti babe Inte? Ba Ilse batile: “Nshatalamonapo abantu abasuma nga bena. Tabalwa inkondo, tabacitako nangu cimo ico beshibe ukuti cili no kubipila umuntu umbi. Bafwaisha ukwafwa abantu ukwisaba ne nsansa muli paradaise wa pe sonde ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukalateka.”
Bambi, ni baGünther, abali bashilika mu Germany, abo batumine ku France mu nkondo ya calo iya bubili. Bushiku bumo, shimapepo wa ku Protestanti aishile mu kupepelela abashilika ba mwi bumba lyalimo baGünther. Shimapepo abapepele ukuti Lesa abapaale, abacingilile, no kubafwa ukucimfya. Ilyo amapepo yapwile, baGünther babapeele umulimo wa kulonda. Lyena babulile amandaala no kulolesha apatali, kabili bamwene abalwani babo na bo balebapepelela kuli shimapepo. Pa numa, baGünther batile: “Ulya shimapepo afwile na o alebapepelela ukuti Lesa abapaale, abacingilile, no kubafwa ukucimfya. Naliculile sana mu mano ukufwaya ukwishiba umulandu Abena Kristu beka beka balelwila ilya nkondo.” BaGünther tabalabile ifyacitike muli ilya nkondo. Ilyo basukile bakumana ne Nte sha kwa Yehova, abashilwako inkondo, baGünther na bo baishileba mu ba bwananyina ba mwi sonde lyonse, Inte sha kwa Yehova.
BaAshok na baFeema balepepa mwi calici lyatula lwa ku Asia. Mu ng’anda yabo, mwali ulufuba lwa kalesa. Lelo, ilyo aba pa ng’anda pa mwabo balwele sana, batendeke ukuceeceeta ukupepa kwabo. Lintu balanshenye ne Nte sha kwa Yehova, baAshok na baFeema balitemenwe sana pa kumfwa amasambilisho ya mu Baibolo na pa kumona ifyo ba Nte batemwana. Pali ino nshita, baAshok na baFeema ni bakasabankanya bapimpa aba mbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Yehova.
Ba Ilse, baGünther, baAshok, na baFeema balikatana ne Nte sha kwa Yehova abengi nga nshi mu bwananyina bwa mwi sonde lyonse. Balisumina ifyo Baibolo yalaya ukuti ifyabekatanya mu kupepa muno nshiku, nomba line fili no kulenga abantu bonse abacumfwila ukwikatana. Lyena takwakabe inkondo, ukupusana, na malekano pa mulandu wa kuti abantu tabapepa kumo. Abantu mu calo conse bakekatana mu kupepa Lesa wa cine Yehova.—Ukusokolola 21:4, 5.
[Futunoti]
a Amashina yamo ayali muli ici cipande nayalulwa.
[Ifikope pe bula 4, 5]
Nangu ca kuti bali aba nkulilo shalekanalekana, Abena Kristu ba kubalilapo balikatene