Ukusekelela Abeni Kusuma!
“Mulesekelelana ukwabula ukuilishanya.”—1 PET. 4:9.
1. Mafya nshi Abena Kristu mu nshita ya batumwa bakwete?
NALIMO pa kati ka mwaka wa 62 na 64 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu, umutumwa Petro alembele kalata ku “balebeshi abasalanganine mu fyalo fya Ponte, Galatia, Kapadokia, Asia, na Bitunia.” (1 Pet. 1:1) Aba aba bwananyina abali mu filonganino ifyalekanalekana balekabila ukubakoselesha no kubatungulula. Balebacusha kabili balebasaalula. Balikwete amesho ayali ngo “mulilo,” kabili ifintu pali ilya nshita fyalyafishe. Petro abalembeele ati, “Impela ya fyonse naipalama.” Nalimo ne myaka 10 tayali no kukumana, Yerusalemu yali no konaulwa. Finshi fyali no kwafwa Abena Kristu ukushipikisha aya amafya yonse?—1 Pet. 4:4, 7, 12.
2, 3. Mulandu nshi Petro aebele Abena Kristu banankwe ukulasekelela abeni? (Moneni icikope pa muulu.)
2 Petro aebele aba bwananyina no kuti: “Mulesekelelana.” (1 Pet. 4:9) Ishiwi ilyo bapilibula ukuti “mulesekelelana” mu ciGriki lipilibula ukuti “ukutemwa, nelyo ukuba ne cikuuku ku beni.” Na lyo line, Petro akoseleshe aba bwananyina ‘ukulasekelelana’ nangu ca kuti balishibene kale kabili baleyampana pamo. Bushe ukusekelelana kwali no kubafwa shani?
3 Kwali no kulenga baikatana. Ku ca kumwenako fye, bushe balitala abamwitapo ku ng’anda ya muntu? Bushe tamumfwa bwino nga mwaibukisha ifyo cali ilyo mwali pamo na bamwitile? Ilyo mwaitile bamo abo mulongana nabo mu cilonganino, bushe bucibusa bwenu na bena tabwakoseleko? Nga tulesekelela aba bwananyina, tulabeshiba bwino sana ukucila ifyo twingabeshiba nga ca kuti tatubetile ku mwesu. Abena Kristu aba mu nshita ya kwa Petro balingile ukwikatana sana pantu ifintu pali ilya nshita fyalebipilako fye. Na Bena Kristu muno “nshiku sha kulekelesha” nabo bafwile ukwikatana.—2 Tim. 3:1.
4. Mepusho nshi twalayasuka muli cino cipande?
4 Ni lilali ‘twingasekelelana’? Finshi tufwile ukucita pa kucincintila ifingalenga twafilwa ukusekelela abeni? Finshi tulingile ukucita nga batwita ku ba bwananyina?
ILYO TWINGASEKELELA ABENI
5. Finshi tulingile ukucita pa kuti tulesekelela abeni pa kulongana?
5 Ilyo tulelongana: Nga tulelongana tulapokelela bonse abesa mu kulongana pantu bonse twisa mu kulya ifya kulya fya ku mupashi. Yehova ne cilonganino cakwe e batwita. (Rom. 15:7) Abapya nga baisa mu kulongana, tufwaya balaumfwa ukuti natubapokelela pantu nabo bene ni Yehova abetile. Bushe te kuti ciwame twalaitendekelako ukubapokelela, nampo nga nabafwala bwino kabili nabaiyemfya bwino nelyo iyo? (Yako. 2:1-4) Nga ca kuti umweni ekele fye eka, bushe te kuti ciwame mwamwita mwaikala nankwe? Kuti atemwa sana nga ca kuti mwamwafwa ukulakonka programu ya kulongana, kabili nalimo nga mulemwafwa ukusanga amalembo ya kubelenga. Nga mwacita ifi ninshi ‘muletwalilila ukusekelela abeni.’—Rom. 12:13.
6. Ni bani maka maka abo tulingile ukwita ku ng’anda ku mwesu?
6 Kuti twabeta pa kuti tunweko tumo nelyo tuliile pamo ifya kulya: Kale abantu baleita umuntu ku mwabo pa kuti balile pamo ifya kulya pa kumulanga ukuti nabamupokelela. (Ukute. 18:1-8; Abapi. 13:15; Luka 24:28-30) Umuntu nga aita abeni ku mwakwe ninshi alefwaya babe ifibusa fyakwe kabili baleumfwana na abo etile. Ni bani maka maka abo tulingile ukwita? Bantu tuba nabo lyonse, e kutila bamunyinefwe na bankashi abo twaba nabo mu cilonganino. Nga twakwata amafya, bushe te ba bwananyina tukalafwaya ukuti batwafwe? Tufwile ukuba aba cishinka ku ba bwananyina bonse no kulaumfwana nabo. Mu 2011 Ibumba Litungulula lyalyalwile inshita aba pa Bethel ya ku United States balekwatilapo isambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda, kale baletendeka pa 18:45 pali ino nshita batendeka pa 18:15. Mulandu nshi bayalwilile inshita? Babilishe ukuti nga ca kuti ukulongana kulepwa bwangu, nalimo aba bwananyina abengi bakalakwata inshita ya kwita nelyo iya kuya ku ba bwananyina ababetile. Ifi fine e fyo bacitile na pa maofeshi ya misambo imbi. Ifi bacita fyalenga ababombela pa misambo baishibana sana.
7, 8. Finshi tulingile ukucita pa kuti tulepokelela abeminishi ba cilonganino ca kwa Yehova?
7 Bakalanda abeni, bakangalila ba muputule, kabili limo limo na beminishi ba musambo nga baisa pa cilonganino cesu, bonse tulakwata ishuko lya kubapokelela bwino. (Belengeni 3 Yohane 5-8.) Fimo ifyo twingacita kubapekanishishako tumo utwa kunwa nelyo utwa kulya ku mwesu. Bushe te kuti ciwame na imwe mwabetako ku mwenu?
8 Nkashi umo ku United States ebukisha ukuti: “Pa myaka iingi ine na bena mwandi twalipokelela bakalanda na bena mwabo abengi ku mwesu. Lyonse nga twapokelela abeni icitetekelo cesu cilakoselako kabili tulaba ne nsansa nga nshi. Tatwatala atumfwapo ububi pa fyo tucita.”
9, 10. (a) Ni bani twingapokelela pa nshita iitali? (b) Bushe na bakwata amayanda ayanono nabo kuti bapokelela abeni? Langilileni.
9 Abeni abaleikala inshiku ishingi: Kale umuntu nga apokelela abeni abo acetekele, alebapekanishisha no mwakwikala. (Yobo 31:32; File. 22) Na ifwe bene muno nshiku e fyo tufwile ukucita. Ilingi line, bakangalila ba muputule nga batandalila icilonganino balakabila umwakwikala. Abaya ku masukulu ya bulesa na babomba umulimo wa makuule balakabila umwakwikala. Nga kwapona akayofi indupwa shimo tashikwata umwakwikala mpaka kwaba aba kubakuulila amayanda. Tatulingile ukulatontonkanya ukuti abakwata amayanda ayasuma e bafwile ukupokelela abeni; pantu nalimo balipokelelapo abeni imiku iingi. Bushe kuti mwapokelela abeni nangu ca kuti ing’anda yenu inono?
10 Munyinefwe umo ku South Korea alebukisha ifyo caleba ilyo alepokelela abaleya ku masukulu ya bulesa mu ng’anda mu mwakwe. Alembele ati: “Pa kubala naleshimunuka ukupokelela abeni ku mwesu pantu e lyo twaupene fye, kabili twaleikala mu ng’anda iinono. Lelo ilyo twabapokelele twali ne nsansa nga nshi. Apo e lyo twaupene fye, twalimwene ifyo abaupana bengaba ne nsansa nga ca kuti balebombela Yehova pamo kabili balefishapo ifyo bapanga ukucita mu mulimo wa kwa Lesa.”
11. Mulandu nshi mulingile ukupokelela abakuukila mu cilonganino cenu?
11 Abakuukila mu cilonganino cenu: Uwa bwananyina nelyo indupwa kuti bakuukila uko mwikala. Bamo kuti baisa mu kubombela ukwaba ukukabila. Nalimo bapainiya kuti babatuma ukwisa mu kubombela mu cilonganino cenu. Bonse aba twalandapo balaba mu ncende iyo bashabelesha, mu cilonganino icipya, nalimo no lulimi te kuti balwishibe nelyo intambi nasho kuti shaba isheni kuli bena. Nga mwabeta pa kuti muliile pamo, nelyo nga mwabasenda ku kwangalila pamo ku cifulo cimo, ninshi mulebafwa ukupanga ifibusa kabili kuti babelesha bwangu.
12. Finshi fyacitike ifilanga ukuti tatulingile ukupekanya ifingi pa kuti tupokelele abeni?
12 Pa kupokelela abeni tacipilibula ukuti mulingile ukupekanya ifingi. (Belengeni Luka 10:41, 42.) Ilyo munyinefwe umo ashimike ifyalecitika ilyo atendeke ukubomba bumishonari atile: “Twali abaice, tatwaishibe ifingi pa mulimo wa bumishonari, kabili twalefuluka sana ku mwesu. Bushiku bumo icungulo bushiku, umwina mwandi ali sana no bulanda pa mulandu wa kufuluka ku mwesu, kabili nalyeseshe ukumusansamusha lelo tasansamwike. Lyena ku ma 19:30 twaumfwile umuntu akonkosha ku ciibi. Ilyo twaiswileko twamwene umusambi wa Baibolo naiminina pa mwinshi natuletela na macungwa yatatu. Aishile mu kutusengela. Twalimwingishe mu ng’anda kabili twalimupeele na menshi ya kunwa. Lyena twalipangile tii na hoti chokoleti. Pali iyi inshita ninshi tatulaishiba iciSwahili, kabili umusambi na o taishibe iciNgeleshi. Lelo ifyo acitile fyalengele twatendeka ukuba ifibusa na ba bwananyina abakaya.”
IFYO TWINGACITA PA KUTI TWILASHIMUNUKA UKUSEKELELA ABA BWANANYINA
13. Bushe tunonkelamo shani nga tulepokelela abeni?
13 Bushe mwalishimunukapo ukwita abeni ku mwenu? Nga mwalishimunukapo ninshi nalimo mwaliipuswile ukuba pamo na ba bwananyina no kupanga ifibusa fya cine cine. Nga mulesekelela abeni tamwakaletalalilwa. Na lyo line, nalimo kuti mwalaipusha amuti, ‘Cinshi cingalenga umuntu alashimunuka?’ Kwaliba ifingi ifingalenga umuntu ashimunuka.
14. Finshi tufwile ukucita nga ca kuti tatukwata inshita ya kupokelela abeni ku mwesu nelyo iya kuya uko batwitile?
14 Inshita na maka: Ababomfi ba kwa Yehova balikwata ifya kucita ifingi ne milimo iyalekanalekana. Bamo nalimo kuti balamona ukuti tabakwata inshita nelyo amaka ya kupokelela abeni. Nga ca kuti na imwe e fyo mumona, nalimo mufwile ukwalukako mu fyo mucita cila bushiku pa kuti mulekwata inshita na maka ya kupokelela abeni ne ya kuya uko bamwitile. Amalembo yakoselesha Abena Kristu ukulapokelela abeni. (Heb. 13:2) Kanshi caliba fye bwino ukulapokelela abeni; na kuba, e fyo tufwile fye ukulacita. Kwena nalimo mulingile ukuitemenwa ukuleka ukucita fimo ifishacindama sana ifilenga mulefilwa ukupokelela abeni.
15. Finshi filenga abantu bamo balefilwa ukupokelela abeni?
15 Ifyo mumfwa: Bushe mwalibala amufwayapo ukupokelela abeni e lyo mwaumfwa kwati te kuti mukumanishe? Bamo ba nsoni kabili bamona kwati nalimo te kuti bashimike ilyashi na beni nelyo bamona kwati abeni tabakaipakishe ukwisha nabo. Bambi tabakwata indalama ishingi kabili bamona kwati te kuti bapekanishishe abeni ifyo aba bwananyina bambi bengabapekanishisha. Lelo muleibukisha ukuti icacindama te kutila ing’anda ifwile ukuba iya lulumbi, lelo ilingile ukuba iya busaka kabili ifwile ukulamoneka bwino.
16, 17. Finshi fingalenga twaleka ukusakamikwa pa kupokelela abeni?
16 Abantu abengi balatiina ukupokelela abeni. Eluda umo ku Britain atile: “Kwena bonse tulaba no mwenso pa kupekanishisha abeni. Lelo nga filya fine caba kuli fyonse ifyo tucita pa kubombela Yehova, insansa tukwata shilacila sana pa fyo tusakamana. Nalitemenwe ilyo napokelele abeni, twalishishe uku ninshi tulenwa na kofi.” Muleibukisha ukuti ukubika amano ku beni kwaliwama. (Fil. 2:4) Nalimo bonse fye tulafwaya ukushimikilako abanensu ifyatucitikilapo. Nga tulesansamukila pamo na bantu, nalimo e nshita bengatweba ukubashimikilako ifyatucitikilapo. Eluda na umbi alembele ati: “Ukwita aba bwananyina ku ng’anda kulalenga nabeshiba bwino, maka maka ifyo basambilile icine.” Nga mulelanga ukuti mwalitemwa abeni abo mwitile, bakaipakisha sana ukuba na imwe.
17 Nkashi painiya uwapokelele aba bwananyina abaile ku masukulu ya bulesa alandile ati: “Pa kubala nalisakamene pantu ing’anda yandi inono kabili mwaba fye ifipuna ifya kale. Muka kafundisha muli aya amasukulu alilengele naleka ukusakamikwa. Alandile ati ena no mwina mwakwe nga balebombela ifilonganino, balatemwa sana nga ca kuti ababapokelela mu ng’anda yabo, balitemwa ifya kwa Lesa kabili nalimo abashakwata ifintu ifingi, lelo babika amano ku kubombela Yehova kabili balyangusha imikalile yabo nga fintu bena bacita. Ifi alandile fyalengele naibukisha ifyo bamayo baletweba ilyo twali abaice, baleti: ‘Imbale ya musalu apali ukutemwa yawama.’” (Amapi. 15:17) Ukutemwa e kufwile ukulenga mulepokelela abeni, kabili mwilasakamana.
18, 19. Bushe ukwita aba bwananyina ku mwesu kuti kwalenga shani twaleka ukutontonkanya ifibi pali bena?
18 Ifyo mumfwa pa ba bwananyina: Bushe mu cilonganino cenu mwaliba uumukalifya ukwabula no kwishiba ukuti alamukalifya? Nalimo kuti mwalatontonkanya ifibi pali uyo uwa bwananyina kabili kuti mwatwalilila ukutontonkanya ifyo fine nga tamucitilepo cimo. Nga tamwatemwa uwa bwananyina umo nalimo te kuti mumwite ku mwenu. Nelyo nalimo umo kuti alimukalifye kale, kabili calimukosela ukusuulako.
19 Baibolo itila nga tulefwaya ukulaumfwana na balwani, tufwile ukulabacitila ifisuma. (Belengeni Amapinda 25:21, 22.) Nga mwaita uo mushumfwana nankwe ku mwenu nalimo kuti mwatendeka ukumfwana kabili kuti mwaleka ukutontonkanya ifibi pali ena. Na kabili kuti calenga mwaishiba imibele yakwe iisuma iyalengele ukuti Yehova amukule asambilile ne cine. (Yoh. 6:44) Nga ca kuti ukutemwa kwalenga mwaita umuntu ku mwenu uushileenekela ukumwita, nalimo kuti mwatendeka ukuba ifibusa. Kuti mwacita shani pa kuti ukutemwa eko kulelenga muleita abantu ku mwenu? Cimo ico mwingacita kukonka amashiwi yaba pa Abena Filipi 2:3 ayatila: “Mwali-icefya pantu mumona bambi ukuti balimucila.” Nga tulemona ukuti aba bwananyina balitucila muli fimo, pamo nga mu citetekelo, mu kushipikisha, mu kushipa, nelyo mu mibele imbi iyo Abena Kristu bafwile ukukwata, tukabatemenwako kabili tukalabeta ku mwesu ukwabula ubumbimunda.
IFYO TUFWILE UKUCITA NGA BATWITA KU BA BWANANYINA
20. Finshi tulingile ukucita nga batwita pa kuti tulange ukuti twalicindika abatwitile?
20 Davidi uwaimbile amalumbo aipwishe ati: “Mwe Yehova, nani engaba umweni mwi tenti lyenu?” (Amalu. 15:1) Lyena Davidi alandile pa mibele iisuma iyo Lesa afwaya abantu abengaba abeni bakwe ukukwata. Imibele imo alandilepo ya kuti tufwile ukufikilisha ifyo twalaya. Atile: “Nga alapa icingamuletelela, tateluka.” (Amalu. 15:4) Nga twasumina ukuya uko batwitile, tatulingile ukufilwa ukuyako pa milandu iya cabe cabe fye. Uutwitile nalimo alipekanya kale, kabili alibombeshe pa kuti apekanye, kanshi te kuti ciwame ukukanayako. (Mat. 5:37) Abantu bamo baleba ababetile ukuti tabakayeko pa kuti bakaye kumbi uko babetile uko balemona ukuti nakuwamapo. Bushe ifi bacita filanga ukuti balitemwa ababetile kabili balibacindika? Tufwile ukuya uko batwitile pa kuti tulange ukuti natutasha, nampo nga ifyo bapekenye fingi nelyo nga finono. (Luka 10:7) Na kabili nga ca kuti kwaba ifyalenga twiyako, tulingile ukwangufyanya ukweba abatwitile pa kuti tulange ukuti twalibatemwa kabili tulabalangulukilako.
21. Bushe nga tulekonka intambi bakonka uko twikala kuti twalenga shani abatwitile baba ne nsansa?
21 Na kabili tufwile ukukonka intambi isho abantu bakonka uko twikala. Mu fyalo fimo, abeni abo bashitile kuti babapokelela lelo mu fyalo fimbi te kuti babapokelele nga tababetile. Mu fyalo fimbi abetile abantu babalilapo ukupeela abeni ifisuma e lyo aba mu lupwa balya ifyashala; lelo mu fyalo fimbi bonse balya fimo fine. Mu ncende shimo, abeni ilingi line balasendako fimo pa kuya uko babetile; lelo mu ncende shimbi abetile abeni ku mwabo balomfwa bwino nga ca kuti abo betile baya fye minwe nkutwa. Na kabili mu fyalo fimo abetile abeni benekela ukuti abo baita bakaana ukuyako pa muku umo nelyo ibili; lelo mu fyalo fimbi umuntu nga akaana ukuya uko bamwitile ninshi tatasha. Tuleesha ukucita ifingalenga abatwitile baba ne nsansa.
22. Mulandu nshi tulingile ‘ukulasekelelana’?
22 “Impela ya fyonse naipalama” sana ukucila ifyo cali kale. (1 Pet. 4:7) Nomba line ubucushi ubushabala abubako buli no kutendeka. Apo ifintu muli cino calo filebipilako fye, tufwile ukutemwana sana na ba bwananyina. Petro aebele Abena Kristu ati: “Mulesekelelana.” (1 Pet. 4:9) Pali ino nshita e lyo tulingile ukulasekelelana sana kabili tukalasekelelana umuyayaya.