Ifya Kusanga Ubuseko mu Kupanga Abasambi

UBUSEKO bumo ubwashika ubo umuntu engaipakisha ni ubo ubwa kuba kabomba munankwe uwa kwa Lesa. Ilelo, umulimo wa kwa Lesa usanshamo ukulonganikila abantu bakongamina ku bulungami mu filonganino no kubakansha ku bumi nga Bena Kristu nomba kabili ukupusunsuka ukwingila mu calo cipya.—Mika 4:1-4; Mateo 28:19, 20; 2 Petro 3:13.

Ukumona milioni umo uwa bantu basangwike abasambi ba kwa Yesu Kristu ukutula mu 1980 caletele Nte sha kwa Yehova mu Latin America ubuseko ubukalamba nga nshi. Muli ili bala ilisanduluka, umo abengi bacindika Baibolo no kusumina muli yene, abatumikishi ba nshita yonse bamo balyaafwa abengi ukupeela ubumi bwabo kuli Yehova. Mu kuba no kubelesha ukwafule fi, nakalimo kuti batwebako icintu cimo pa lwa buseko bwa kupanga abasambi. Imitubululo yabo imo napamo kuti yakwaafwa ukusanga ubuseko mu kupanga abasambi uko wikala.

Ukwishiba Abaleenekelwa Ukuba “Impaanga”

“Mu mushi ukalamba onse nalimo mu unono umo muleingila, fwayenimo uwayana; e ko mwikale,” e fyasosele Yesu lintu atumine abatumwa bakwe ku kushimikila. (Mateo 10:11) Ilyo mwatandalila abantu, ni shani fintu mwingeshiba abo abengafwiwa lwa ku mupashi? Edward, umutumikishi wa nshita yonse ukucila pa myaka 50 asosa ukuti: “Balangishe ci ku fipusho fyabo ifyaswatuka kabili no kwikushiwa kwabo lintu bapokelela ifyasuko ukufuma mu Malembo.” Carol alundapo ukuti: “Nga ca kuti umuntu anshimikila mu nkama impika yakwe nelyo icimusakamike, bushinino bwa kufwaya ukwaafwa icine cine. Ndeesha ukusapika ifyebo fya kwaafwa mu mpapulo sha Watch Tower Society. Ukuba no buseko bwa musango uyo mu muntu kutungulula kwi sambililo lya Baibolo.” Nalyo line abantu bafumaluka limo te kuti beshibikwe mu kwanguka. Luis alondolola ati, “Abantu bamo abamoneke abasekelela nga nshi caishilesangwe fyo tabasekelela, lelo bambi abamoneke ukupaasha pa kubalilapo balyalwike lintu baumfwile cintu Baibolo mu cituntulu isosa.” Apantu abena Latin America abengi balicindika Baibolo, alundapo ukuti: “Ndeshiba abo abengaafwiwa lwa ku mupashi lintu bapokelela mu kuitemenwa cintu Baibolo isambilisha ilyo nabalanga.” Ukwafwilisha ‘abayana’ aba musango yo ukulunduluka lwa ku mupashi kuleta ubuseko bwa cine cine no kwikushiwa. Ni shani fintu wingacite ci?

Ukutendeka Amasambililo ya Baibolo

Ukubomfya ifya kwaafwa ukusambilila Baibolo ifisabankanishiwa no “musha wa cishinka kabili uwashilimuka” ilingi line e nshila yawamisha ku kwaafwa abantu ukumfwikisha icine ca Baibolo. (Mateo 24:45) Ni shani fintu wingakuula ukutesekesha ukukatama kwa fya kwafwilisha ukusambilila Baibolo ifya musango yo? Edward asoso kuti: “Apantu imibele ya bantu, ubuntu bwabo, ne mimwene filalekanalekana apakalamba, ndeesha ukuiteulula mu kutendeka amasambililo.” Te kuti ubomfye inshila imo ine kuli bonse.

Kuli bamo, ukulanshanya kwa mu lyashi ukwashimpwa pa Malembo ukwafulilako kuti kwakabilwa ilyo taulaletamo icitabo ca kusambililamo Baibolo. Nangu ni fyo, bamishonari abaupana bashimika ukuti: “Ilingi line tutambika isambililo pa kutandala kwa kubalilapo.” Mu kupalako, Nte uwaafwilisha abantu 55 ukufika fye na ku kuipeela asoso ati: “Inshila yandi maka maka iyo ntendekelamo amasambililo ya Baibolo ya kwingila mu citabo ca Kuti Waikala Kuli Pe na pe Muli Paradise Pe Sonde mu kwangufyanya fye.” Nangu cingatila bamo balipata itontonkanyo lya kusambilila icili conse, bambi balafwaisha ukusambilila icili conse ico batontonkanya ifyo kuti cabaafwa mu bumi. Ukutambika ukusambilila Baibolo apa fye pa ŋanda ilingi line cumfwika ica kucebusha kuli aba. Bamishonari bamo balondolola iyi nshila lyene basoso kuti: “Kuti natemwa ukumulanga ifyo tucita. Nga ca kuti mwaitemwa, kuti mwatwalilila. Nga ca kuti tamuitemenwe, cili kuli imwe.” Lintu mwalondolola muli iyo nshila, abantu tabayumfwa abatiinishiwa ukusuminisha.

Nte umbi, uwaafwilisha abengi abapelelwa kabili abashasambilila, asoso ati: “Nalisanga amatrakiti ukuba ayabomba ukucilisha mu kutendeka amasambililo ya Baibolo.” Te mulandu no lupapulo balebomfya, bakasambilisha ba nshita yonse besha ukukomaila nga nshi pali Baibolo. Carola asoso kuti: “Pe sambililo lya kubalilapo, mbomfya fye ifikope na malembo nakalimo yasano, pa kuti ifishinka fikalamba fyaumfwika na Baibolo tayumfwikile nge yakosa.”

Ukusungilila Ubuseko Ubwakaba

Abantu balaipakisha ukulunduluka, e co Jennifer atasha ukuti: “Lenga isambililo ukuba ilyakaba. Akulilundululeni.” Ukutungulula isambililo lyonse ukwabula ukupusa umulungu na ko kulabaafwa ukuyumfwa ukuti baleya pa ntanshi. Painiya waibela uwakuliile mu mishi alondolola ubucindami bwa kwangushako ubulondoloshi no kutontomesha pa fishinka fikalamba, pa kuti nelyo fye ni abo abashaya apatali mu sukulu kuti balunduluka. Asoso kuti: “Mu mushi wesu, twaletapilisha umushili pa numa ya kubyala imbuto. Nga ca kuti twatapilisha sana, umushili walepanga icikokotolo cakosa ica kuti imbuto teti shimene, kabili shalefwa. Mu kupalako, nga ca kuti wafusha ifishinka mu mupya uulesekelela, kuti pambi camoneka icayafya kabili kuti anenuka.” Nelyo fye bantu abakwata ifipusho ifingi bafwile ukusambilila ukutontomesha pa mutwe umo pa nshita imo nga ca kuti bali no kulunduluka mu kwishiba. Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Ncili na fyo ifingi ifya kusosa kuli imwe, lelo te kuti mufyumfwe nomba.”—Yohane 16:12.

Inshila na imbi iya kusungilila ubuseko ubwakaba kukoselesha abo utandalila ukushala baletontonkanya pa lwa Cebo ca kwa Lesa pa numa lintu wafumako. Yolanda atasha ukuti: “Bashile icipusho. Bapeele umulimo wa kubombelapo, pamo nga ukubelenga ulubali lwa Baibolo nelyo ukusapika umulandu uo babimbilwemo.”

Ukulundulula Ukutemwa Yehova

Ubuseko bobe bukengilishiwako lintu waafwa abasambi bobe ukuba “bakacita wa cebo, te ba kuumfwa fye iyo.” (Yakobo 1:22) Ni shani fintu wingacite co? Ukutemwa Yehova e kukunta Abena Kristu ba cine. Pedro, uwa ku Mexico, alondolola ukuti: “Abantu te kuti batemwe untu bashaishiba, e co ukufuma fye pa kutendeka kwe sambililo, ndabasambilisha ishina lya kwa Lesa ukufuma muli Baibolo, kabili ndafwailisha inshila sha kukomaila pa mibele ya kwa Yehova.” Mu lyashi fye, kuti wakuula ukutesekesha kwa kuli Yehova pa kulumbulula ukuyumfwa pa lwa wene. Elizabeth atila: “Lyonse ndesha ukulumbula ubusuma bwa kwa Yehova. Pa masambililo yandi, nga ca kuti namone luba ilyayemba, icuni icisuma, nelyo kapushi kapusauka, ilingi line ndalondolola ukuti mulimo wa kwa Yehova.” Jennifer atubulula ukuti, “Shimika pa lwa calo cipya ica kwa Lesa icalaiwa nge ca cine cine nge fyo waishiba. Bepushe ico bengatemwa ukucita mu calo cipya.”

Lintu umuntu aetetula mu kubamo kutasha pa fintu alesambilila pa lwa kwa Yehova, filengila mu mutima no kumulenga ukubombelapo. Lelo te kuti etetule kano fye nga aleibukisha. Ukupitulukamo ukwipi ukwa fishinka fitatu nelyo fine pa numa ye sambililo limo na limo ca kwaafwa ukwibukisha. Bakasambilisha ba Baibolo abengi balafunda abapya babo ukulemba amalembo yapulilemo no tumashiwi tunono ku numa ya Baibolo wabo. Mishonari wa ku England alondolola ubunonshi bumbi mu kupitulukamo ati: “Ndepusha inshila muntu ifyebo fyabanonsha. Ici cilalenga baleetetula mu kubamo ukutasha pa nshila sha kwa Yehova na mafunde.”

Nte wa busumino uwapwishishe ikalasi lyalenga butatu ilya Gileadi asoso kuti: “Tufwile ukuba abacincimuka. Abasambi besu bafwile ukumona ukuti twalisumina mu co tusambilisha.” Icitetekelo ica kulenga ukuba “kacita wa mulimo” uwa nsansa kuti caambukila nga ca kuti ulecilumbulula.—Yakobo 1:25.

“Nsanga ukuti abantu balapalamina kuli Lesa nga ca kuti nabaafwa ukwishiba ifyasuko ku mapepo yabo,” e fisosa Nte uwaafwilisha abengi ukupepa Yehova. “Ndabapeela ifya kumwenako ukufuma ku fya kukumanya fyandi, ukupala ici: Lintu kabomba munandi na ine twafikile ku cifulo cesu icipya ica kubombako nga bapainiya, twakwete fye umusalu uunono, akapaketi ka majarini, kabili tatwakwete indalama. Twalipwile ifya kulya fyonse icungulo no kusoso kuti, ‘Nomba tatukwete ka kulya nangu kamo mailo.’ Twapepele pa lwa cene, no kuyasendama. Ulucelo ubushiku bwakonkelepo Nte wa cikaya alishile no kuilondolola, ati, ‘Nalepepa kuli Yehova ukuti engatutuminako bapainiya. Nomba nakulaya na imwe cila kasuba, lelo apo njikala ku nse ye tauni, ningile ukulya ica kulya ca kasuba na imwe, e co nindeta ica kulya icilingile ifwe bonse.’ Pali inama iingi no musalu. Lyonse ndeba abasambi bandi ukuti Yehova tatulekelesha nga ca kuti twafwaya intanshi Ubufumu.”—Mateo 6:33.

Tambika Ukwaafwa Ukubomba

Kwalibako ifingi ifya kucita pa kupanga abasambi ba kwa Kristu ukucila ukutungulula fye isambililo lya Baibolo. Mishonari uwabombele pa myaka iingi nga kangalila wenda asoso kuti: “Suminisha inshita. Wipupumina ukufuma pe sambililo nga lyapwa. Nga cabe calinga, ikala no kulandako ilyashi panono.” Elizabeth asoso kuti: “Ndaba no buseko muli bene pa mulandu wa kuti ubumi bwalibimbwamo. Inshita ishingi ndasakamikwa pa lwa bene nga bana fye abandi.” Inte shimbi shapeela iyi mitubululo: “Batandalile nga ca kuti nabalwala.” “Ku ca kumwenako, nga uli mu butumikishi bwa mwi bala elyo wapitila apepi no ko bekala, batandalile no kulondolola baNte bambi kuli bene.” Eva asoso kuti: “Kutika mu kusakamanishisha pa kumfwikisha icikulilo ca muntu ne mibele mu bumi. Ifi filambukila ifyo abantu bankulako ku cine kabili kuti fyashingilisha ukulunduluka kwabo. Ba cibusa wabo, pa kuti bengashininwa ukulanda kuli iwe pa lwa mafya yabo.” Carol alundapo ukuti: “Ubuseko bwa cine cine mu muntu bwaliba ubwacindama apantu icine cikaleto kwaluka mu bumi bwakwe inshita shimo shimo ukwingapilibula ukulufya ulupwa nelyo ifibusa. Kwena, kuti cawama ngo musambi aishiba uko twikala no kuba uwakakuka ukututandalila pa nshita iili yonse.” Mwafwilishe ukumone cilonganino ngo lupwa lwakwe ulupya.—Mateo 10:35; Marko 10:29, 30.

“Ba uwaibukila ukutambika ukwaafwa ukubomba. Ikala na bene mu kulongana, no kubaafwa na bana babo,” e fisosa Yolanda. Ukulanga abapya ifya kukansha abana babo, ukuwamya ifipimo fyabo ifya busaka, ifya kupekanya ukwasukapo pa kulongana, ne fya kupeela amalyashi mwi Isukulu lya Butumikishi bwa Teokrasi fyonse fyaba lubali lwa mulimo wa kupanga abasambi. Nkashi umbi alundapo kuti: “Calibe cakatama ukukansha abapya ku butumikishi. Lintu ulu lubali lwa kukansha lwasuulwako, bamo batwalilila aba mwenso mu mulimo wa kushimikila, balalufya ubuseko bwabo mu kubombela Yehova, kabili balafilwa ukushipikisha.” E co payanya ukukansha kwasakamanishisha mu mulimo wa ku ŋanda ne ŋanda, mu kucita ifipempu fya kubwelelamo, na mu kutendeka amasambililo ya Baibolo. Ubuseko bobe bukakula lintu wamona umusambi obe alelunduluka mu kuba no kwaafwa kobe no butungulushi.

Bakoshe pa Kuti Bengashipikisha

Kapanga wa basambi uwabelesha asoka ati, “kwalibako icibelesho ca kulekelesha ukusambilila lintu umusambi abatishiwa.” Kasambilisha capamo no musambi bafwile ukwibukisha ukuti Umwina Kristu wabatishiwa umupya talaba uwakosoka lwa ku mupashi nangu panono. Nakwata ifingi ifya kucita pa kukula mu citetekelo, mu kutesekesha kwakwe ifunde lya kwa Lesa, na mu kutemwa kwakwe ukwa kuli Yehova. Calibe cakatama ukumukoselesha ukulundulula inshila shakwe ishe sambililo lya pa lwakwe pa kuti engatwalilila ukulunduluka.—1 Timote 4:15.

Umupya pambi kuti akabila ukwaafwa ukulunduluka no kuba icilundwa cakwate cileela ica bumunyina. Kuti pambi afwaya ubutungulushi mu kubomba no kukanapwililika kwa bamunyina ilintu alepalamina kuli bene. (Mateo 18:15-35) Kuti pambi afwaya ukwaafwa pa kuba kasambilisha walamuka, uwingaba na maka ya kuisapikila. Mishonari umo ashimika ukuti: “Umusambi umo pa numa ya lubatisho alefwaya ukuwamyako amaka yakwe aya kusambilisha, e co anjebele ukuti, ‘Ndi no kutungulula isambililo ilipya umulungu uleisa, lelo ndekabila ukwibukisha ifipande fyabangilileko ifyo nasambilile. Bushe kuti watemwa ukusambilila ifi fipandwa na ine na kabili, cimo cimo, pa kuti ningalemba ubulondoloshi bwa mu malembo ne filangililo, lyene kuti nafibomfya lintu naya ku musambi wandi?’ Uyu mwanakashi alisanguka kasambilisha musuma, pa kuba nakwata abasambi bane ababatishiwe pa kulongana kumo.”

Umulandu Ukupanga Abasambi Kwawamina Ukubombesha

“Ukupanga abasambi kupilibula bakalumba ba kwa Yehova abafulilako. Cipilibula ubumi kuli abo abapokelela icine,” e fyasosa Pamela. “Nalitemwa ukusambilisha bambi icine—te pa busuma! Umo alamona abasambi uko baleya balekula panono panono, ukwaluka mu bumi bwabo no kucimfye fipindami ifyo fingamoneka ifishingacimfiwa akubulaba umupashi wa kwa Yehova. Ubwingi bwa abo baisa mu kutemwa Yehova balisanguka ifibusa fyandi fyatemwikwa nga nshi.”

Mishonari umo uwa ku Germany ashimika ukuti, “lintu nalanguluka abo naafwa ku kuba abasambi, ndamona abantu bamo abaali aba mwenso nga nshi abalunduluka sana nga batumikishi ba kwa Lesa ica kuti ndafilwa ukusumina. Ndamona abantu abacimfya ifipindami fyakulisha, ukwabulo kutwishika ukupitila mu kwaafwa kwa kwa Yehova. Nalimona indupwa ishali ishapaatukana lelo nomba ishili pamo—na bana mu nsansa mu kuba na bafyashi basakamana. Ndamona abantu baleipakisha ubumi bwabamo ubupilibulo, ukulumba Yehova. Ubu e buseko bwa kupanga abasambi.”

Ee, ukuba kabomba munankwe uwa kwa Yehova Lesa mu mulimo wa kupanga abasambi ni ntulo ya buseko bushingalinganishiwako. Ifya kukumanya fya bamishonari na bapainiya fyalishininkisha ici. Kuti wasanga ubuseko bumo bwine no kwikushiwa nga ca kuti wabomfya imitubululo no kubomba pali bwene no mutima onse. Mu kuba ne paalo lya kwa Yehova, ubuseko bobe bukaba ubwapwililila.—Amapinda 10:22; 1 Abena Korinti 15:58.