Ifyebo Ififumine mu Mpapulo Shili mu Katabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba
MAY 6-12
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | 2 ABENA KORINTI 4-6
“Tatunenuka”
w04 8/15 ibu. 25 amapara. 16-17
Abapomponteka Lelo Abashitompoka
16 Ukuisakamana lwa ku mupashi kwalicindama sana. Nga twaba bacibusa bene bene aba kwa Yehova Lesa, ukunaka kwena kuti twanaka lwa ku mubili, lelo te kuti tunake ukumupepa. Yehoba ‘e upeela amaka ku wapomponteka, no kufusho kucincila ku ushakosoboka.’ (Esaya 40:28, 29) Umutumwa Paulo uwashininkishe aya mashiwi ukuti ya cine, alembele ati: “Tatunenuka, lelo nelyo ubuntu bwesu ubwa ku nse buleonaika, ubwa mu kati bwena bulelengwa cipya cipya ubushiku no bushiku.”—2 Abena Korinti 4:16.
17 Tontonkanyeni pa mashiwi ya kuti “ubushiku no bushiku.” Aya mashiwi yaletweba ukuti tuleshukila ifyo Yehova aletupeela cila bushiku. Mishonari umo uwabombele mu busumino pa myaka 43, alenaka no kufuupulwa mu nshita mu nshita. Lelo tanenwike. Atila: “Cila bushiku lyonse ndabuuka ulucelocelo pa kuti napatuulako inshita ya kupepa kuli Yehova no kubelenga Icebo cakwe ilyo nshilayamba umulimo uuli onse. Ukucita ifi cila bushiku e kwanenga ukushipikisha ukufika na leelo.” Kuti twashintilila pa maka ya kwa Yehova ukutupuupuutula nga ca kuti “ubushiku no bushiku,” tulepepa kuli wene no kwetetula pa mibele yakwe iishaiwamina e lyo na pa malayo yakwe.
it-1-E amabu. 724-725
Ukushipikisha
Calicindama no kutwalilila ukuba ne subilo twakwata ilya kwikala umuyayaya ukwabula ulubembu. Abantu abaletucusha nangu bengatwipaya te kuti tuleke ukuba ne subilo. (Rom. 5:4, 5; 1 Tes. 1:3; Ukus. 2:10) Ubucushi bwa pali ndakai tabuli kantu nga kubulinganya ku fyo tukaba ne nsansa ilyo ifyo tusubila fikafikilishiwa. (Rom. 8:18-25) Amacushi tuculako pali nomba nangu yengakula shani, nga kuyalinganya ku mweo wa muyayaya, ‘ya pa kashita fye kabili yalyanguka.’ (2 Kor. 4:16-18) Nga ca kuti umuntu aleibukisha ukuti amacushi ya pa kashita fye kabili akwata ne subilo, cikamwafwa ukukananenuka nelyo ukukanaba uwa cishinka kuli Yehova Lesa.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
‘Mukalenge Umutima wa kwa Yehova Ukusekelela’
Ba David Splane ababa mwi Bumba Litungulula e balandile ili lyashi ilyafumine pali 2 Abena Korinti 4:7. Bushe ici cuma e cinshi? Bushe kwishiba nelyo mano? Ba Splane bayaswike ukuti “te kwishiba nelyo amano. Icuma ico umutumwa Paulo alelandapo ‘mulimo’ uwa ‘kusambilisha abantu icine.’” (2 Abena Korinti 4:1, 2, 5) Bacinkwileko abalepwisha isukulu ukuti imyeshi isano iyo balesambilila yali ya kuipekanishisha ukubomba uyu mulimo waibela. Uyu mulimo uwacindama sana.
Balondolwele ukuti “ifipe fye bumba,” mibili yesu. Balandile pa bupusano bwaba pa cipe ce bumba ne cipe ca golde. Ifipe fya golde tabafibomfya sana. Lelo ifipe fye bumba e fyo babomfya sana. Nga twabika icuma mu cipe ca golde, nalimo kuti twabika amano kuli fyonse fibili, ku cipe na ku cuma tubikilemo. Ba Splane batile: “Imwe mwe balepwisha isukulu tamufwile ukulenga abantu ukulabika amano kuli imwe. Mulingile ukulenga abantu ukulacindika Yehova. Imwe muli fipe fye bumba.”
Muletemwa Nga Nshi Aba Bwananyina
7 Inga ifwe? Bushe kuti twacita shani pa kuti ‘tukushe ukutemwa kwesu’ ku ba bwananyina? Abali no mushinku umo wine nelyo abatuntunka kumo kwine kuti cabangukila ukutemwana. E lyo na balya aba kuti batemwa ifintu fimo fine ilingi line balekatana. Lelo nga ca kuti icalenga ukuti twi-ikatana na Bena Kristu banensu ni co ifyo batemwe ne fyo twatemwa fyalipusana, ninshi tufwile ‘ukukusha ukutemwa kwesu.’ Kuti cawama sana ukuipusha atuti: ‘Bushe ni limo limo fye nshimikila nelyo ukwisha pamo na ba bwananyina abo nshisangwa nabo sana? Nga ndi pa Ng’anda ya Bufumu, bushe nshilanda sana na ba batampile fye ukulongana ico ntontonkanya ukuti nga papita inshita bakasuka bakabe ifibusa? Bushe ndaposha bonse mu cilonganino abaice na bakalamba?’
MAY 13-19
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | 2 ABENA KORINTI 7-10
“Nga Tuleyafwa Abaponenwa na Masanso Ninshi Tulebombela Lesa”
“Lesa Atemwa Umupe wa Nsansa”
Paulo atendekeele pa kulanga abena Korinti ica kumwenako bengapashanya ica bena Makedonia, pantu bena balyankwileko mu kwangufyanya ku kusangwila bamunyinabo abalecula. Paulo alembele ukuti: “Mu kweshiwa ukwingi mu bucushi, ubwingi bwa kusekelela kwabo no bwa bubusu bwabo ubukalamba bwalengo bucindami bwa bupe bwabo bukule.” Abena Makedonia tabalelolela ukubacincisha pa kuti basangule. Lelo Paulo atile bena “balelomba no kupaapaata ukwingi ulwa bubile ubu no lwe senge lya kwafwa abashila.” Kuti twatesekesha bukapekape bwa bena Makedonia lintu twibukisha ukuti abene bene na bo baali mu ‘bubusu ubukalamba.’—2 Abena Korinti 8:2-4.
Umulimo wa Kwafwa Abaponenwa no Tuyofi
MU MWAKA nalimo uwa 46 C.E., mu Yudea mwali sana icipowe. Abasambi ba kwa Kristu abaYuda abaleikala mulya tabakwete indalama sha kushita ifya kulya. Apo ifya kulya fyalicepele, fyalikwete sana umutengo. Abantu bali ne nsala icine cine. Lelo tapapitile ne nshita, Yehova alibafwile mu nshila iyaibela nga nshi. Na kuba, aba basambi baali e Bena Kristu abo abalilepo ukwafwa muli iyi nshila. Cinshi cacitike?
kr amabu. 209-210 amapara. 4-6
Umulimo wa Kwafwa Abaponenwa no Tuyofi
4 Muli kalata ya bubili iyo alembeele abena Korinti, Paulo alondolwele ukuti mu mulimo wa Bwina Kristu mwaba ifintu fibili. Nangu ca kuti Paulo alembeele Abena Kristu basubwa, pali lelo na Bena Kristu ababa mwi bumba lya “mpanga shimbi” balakonka aya mashiwi. (Yoh. 10:16) Umulimo umo uo tubomba “mulimo wa kubwesesha abantu kuli Lesa,” no yu mulimo wa kushimikila no kusambilisha abantu. (2 Kor. 5:18-20; 1 Tim. 2:3-6) Umulimo umbi twakwata, wa kubombela bakapepa banensu. Uyu e mulimo Paulo alelandapo ilyo atile, Abena Kristu bamo balefwaya ‘ukubombela’ bamunyinabo. (2 Kor. 8:4) Amashiwi ya kuti “umulimo wa kubwesesha abantu kuli Lesa” na ‘ukubabombela,’ yonse yafuma kwi shiwi lya ciGriki ilya di·a·ko·niʹa. Mulandu nshi cawamina ukwishiba ukwafuma aya mashiwi?
5 Apo abomfeshe ishiwi lya ciGriki limo line pa kulanda pa milimo yonse ibili, Paulo alelanga fye ukuti umulimo wa kwafwa abaali na mafya wali pa milimo iyo icilonganino ca Bwina Kristu calebomba. Alilandilepo ukuti: “Kwaba imilimo iyalekanalekana, lelo kwena kwaba fye Shikulu umo; kabili kwaba imisango ya kubombelamo iyalekanalekana, . . Lelo iyi milimo yonse umupashi umo wine e ubomba.” (1 Kor. 12:4-6, 11) Na kuba, Paulo alandile pa milimo yalekanalekana iyo icilonganino cibomba ukuti, milimo iyo “tubombela Lesa.” (Rom. 12:1, 6-8) E mulandu wine amwenene ukuti alingile no “kutwalilako abantu ba kwa Lesa ifya kubafwilisha”!—Rom. 15:25, 26.
6 Paulo alyafwile abena Korinti ukwishiba ico umulimo wa kwafwa bamunyinabo wabela pa milimo ya Bwina Kristu ne co wacindamina mu kupepa Yehova. Ifyo alemona ifintu ni fi: Abena Kristu abafwilisha bamunyinabo ‘balanakila imbila nsuma bashimikila pali Kristu.’ (2 Kor. 9:13) Ico baafwila Abena Kristu banabo, ni co bafwaya ukulacita ifyo Kristu abasambilisha. Paulo atile, imilimo babombela Abena Kristu banabo ilanga ‘icikuuku ca cipesha amano ico Lesa atukwatila.’ (2 Kor. 9:14; 1 Pet. 4:10) E ico Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa December 1, 1975 ulwalandile pa kwafwa bamunyinefwe abali na mafya, lwatile: “Muleibukisha ukuti Yehova no Mwana wakwe Yesu Kristu balicindika sana uyu umulimo.” Umulimo wa kwafwa abali na mafya walicindama mu kupepa kwesu.—Rom. 12:1, 7; 2 Kor. 8:7; Heb. 13:16.
Ukufuma Indalama Ishibomba ku Milimo ya Bufumu
10 Ica kubalilapo, tulapeela pantu twalitemwa Yehova kabili tufwaya ‘ukulacita ifyo atemwa.’ (1 Yoh. 3:22) Yehova alitemwa umuntu uupeela no mutima onse. Lekeni tulande pa mashiwi ayo umutumwa Paulo alandile pa fyo Abena Kristu balingile ukupeela. (Belengeni 2 Abena Korinti 9:7.) Umwina Kristu wa cine tapeela na mutimako. Lelo apeela ukulingana no mo “apangile mu mutima wakwe.” Ici calola mu kuti alabala amona ifilefwaikwa e lyo amona ne sho engasangwilako. Yehova “Atemwa uupeela ne nsansa,” kanshi alatemwa umuntu nga apeela ne nsansa. Na kuba, muli Baibolo imo bapilibula ici cikomo ukuti, ‘Lesa atemwa abantu abatemwa ukupeela.’
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Muleleka ‘Ubupe bwa kwa Lesa Ubushaikulila’ Bulemucincisha
2 Paulo alishibe ukuti ilambo lya kwa Yesu e lyali no kulenga fyonse ifyo Lesa atulaya ukufikilishiwa ku ntanshi. (Belengeni 2 Abena Korinti 1:20.) Ici cilolele mu kuti mu ‘bupe bwa kwa Lesa ubushaikulila’ mwaba ilambo lya kwa Yesu ne cikuuku ca kwa Yehova no busuma ubo atulanga. Te kuti tukwate na mashiwi ya kulondolola ifyo ubupe bwa kwa Lesa bwacindama. Bushe ubu bupe bulingile ukutulenga ukumfwa shani? Kabili bulingile ukulenga twaipekanya shani ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Kristu icikabako pali Citatu pa 23 March, 2016?
g99 7/8 ibu. 27
Bushe Ukuba ne Cilumba Kwalilubana?
Mu Amalembo ya Bwina Kristu aya ciGriki, verbu ya kau·khaʹo·mai, iyapilibulwa “ba ne cilumba, itakishe, ituumike,” yalandwapo nge cabipa ne casuminishiwa. Ku ca kumwenako, Paulo asosa ukuti “tutakishisha mu kucetekelo bukata bwa kwa Lesa.” Akoselesha no kuti: “uutakisha, muli Shikulu e mo atakishishe.” (Abena Roma 5:2; 2 Abena Korinti 10:17) Ici cipilibula ukuba ne cilumba muli Yehova Lesa wesu, icingatulenga ukuitakisha pe shina lyakwe ilisuma na pa fyo aba.
MAY 20-26
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | 2 ABENA KORINTI 11-13
“Paulo Alikwete ‘Umuunga mu Mubili’”
Aba Maka te Mulandu ne fya Kunaka
Umubomfi wa cishinka na umbi aebele Yehova ukuti amufumye “umuunga mu mubili,” e kutila ubwafya akwete. Umutumwa Paulo apapaatile Lesa imiku itatu ukuti afumyepo ubwafya akwete. Nangu cingati tatwaishiba ubwafya Paulo akwete, apo bwali ngo muunga mu mubili, limbi bwalengele ukuti Paulo elaba ne nsansa ilyo alebombela Yehova. Paulo atile ukushipikisha ubu bwafya kwali kwati kumutobaula amapi. Yehova amwaswike ukuti: “Icikuuku candi ica bupe fye cakumana kuli iwe; pantu mu kunaka e mo amaka yandi yalelengwo kufikapo.” Yehova tafumishe ulya muunga mu mubili wa kwa Paulo. Paulo alitwalilile ukushipikisha, kabili atile: “Ilyo ndi uwanaka, e lyo mba na maka.” (2 Kor. 12:7-10) Bushe aloseshe mwi?
w06 12/15 ibu. 24 amapara. 17-18
Yehova Apeela “Umupashi Wa Mushilo ku Balemulomba”
17 Ilyo Lesa ayaswike amapepo ya kwa Paulo, amwebele ukuti: “Icikuuku candi ica bupe fye cakumana kuli iwe; pantu mu kunaka e mo amaka yandi yalelengwo kufikapo.” Paulo atile: “E ico, ndeitakisho kucisha no kwanga mu fya kunaka fyandi, ukuti amaka ya kwa Kristu yekale pali ine ukupala ihema.” (2 Abena Korinti 12:9; Amalumbo 147:5) Kanshi ukupitila muli Yesu Kristu, Lesa alecingilila Paulo. Ubucingo bwali kwati nakalimo lihema e lyo bafimbile pali Paulo. Na lelo, Yehova alasuka amapepo mu nshila imo ine. Alacingilila ababomfi bakwe kwati nakalimo nafimba ihema pali bena.
18 Ihema lilacingilila umuntu ku mfula nelyo ku mwela, lelo talilesha imfula ukuloka kabili talilesha umwela ukupuupa. E cimo cine na “maka ya kwa Kristu,” tayalesha amesho nangu amafya ukwisa pali ifwe. Lelo yalacingilila abapepa Yehova ku mibele yabipa iya muli cino calo na ku kusansa kwa kwa Satana, kateka wa cino calo. (Ukusokolola 7:9, 15, 16) E ico, lintu muleeshiwa ku bwafya ‘ubushilefuma kuli imwe,’ muleibukisha ukuti Yehova naishiba amacushi yenu no kuti naumfwa “ishiwi lya nkuuta yenu.” (Esaya 30:19; 2 Abena Korinti 1:3, 4) Paulo alembele ukuti: “Wa cishinka Lesa, kabili takamuleke ukweshiwa ukucila pa fyo mwingashipikisha, lelo pamo ne ca kwesha akacita na pa kufuminamo ukuti mube na maka ya kucishipikisha.”—1 Abena Korinti 10:13; Abena Filipi 4:6, 7.
“Apeela Amaka ku Wanaka”
8 Belengeni Esaya 40:30. Nangu twingeshiba ukubomba imilimo iingi, te fyonse twingacita ku maka yesu. Bonse tulingile ukwishiba ici cishinka. Nangu ca kuti umutumwa Paulo ali uwafikapo, tali na maka ya kucita fyonse ifyo alefwaya ukucita. Ilyo aebele Lesa ifyo aleumfwa, Lesa amwaswike ati: “Mu kunaka kobe e mo amaka yandi yamonekesha.” Paulo alyumfwile umo Yehova alosesha, e co alandiile ati: “Ilyo ndi uwanaka, e lyo nkwata amaka.” (2 Kor. 12:7-10) Ni mwi Paulo aloseshe?
9 Paulo alilwike ukutila Lesa nga taamwafwile, nga takwete amaka ya kucita fyonse. Umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa e walelenga Paulo akwate amaka. Na kabili walelenga abombe imilimo iyo ashali no kubomba ku maka yakwe. Na ifwe bene e fyo caba. Nga ca kuti Yehova atupeela umupashi wakwe kuti twaba abakosa sana!
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Amepusho Ukufuma ku Babelenga
“Umuulu walenga itatu” uo balandapo pali 2 Abena Korinti 12:2 ufwile Bufumu bwa kwa Mesia ubo Yesu Kristu e Mfumu kabili akalateka pamo na ba 144,000. Ubu Ubufumu e “myulu ipya.”—2 Pet. 3:13.
Ubu Ubufumu “muulu walenga itatu” pantu busuma nga nshi kabili imitekele ya buko yalicila imitekele yonse.
“Paradaise” uko Paulo “asendelwe” mu cimonwa ifwile ipilibula (1) Paradaise iikaba pano isonde, (2) paradaise ya ku mupashi iikabako mu calo cipya, kabili abantu ba kwa Lesa bakaba sana no mutende ukucila uo bakwata pali ino nshita, na (3) “ibala lya kwa Lesa” nelyo “paradaise ya kwa Lesa” ku muulu iikabako pa nshita imo ine na paradaise iikaba pano isonde mu calo cipya
it-2-E ibu. 177
Ukutomona
“Ukutomona kwa mushilo.” Mu nshita ya batumwa kwali “ukutomona kwa mushilo” (Rom. 16:16; 1 Kor. 16:20; 2 Kor. 13:12; 1 Tes. 5:26) nelyo “ukuposhanya kwa kutomonana” (1 Pet. 5:14), abalecita ifi nalimo balingile ukuba abaume beka beka nelyo abanakashi beka beka. Ifi Abena Kristu ba mu nshita ya batumwa baletomonana pa kuposhanya e fyo nalimo na baHebere kale balecita pa kuposhanya. Nangu ca kuti Amalembo tayalandapo ifingi pa “kutomona kwa mushilo” nelyo pa “kuposhanya kwa kutomonana,” ukuposhanya muli uyu musango kwalelanga ifyo abali mu cilonganino ca Bena Kristu batemwanene ne fyo baikatene.—Yoh. 13:34, 35.
MAY 27–JUNE 2
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | ABENA GALATIA 1-3
“Nalimwebelepo fye Ukwabula Ukupita na mu Mbali”
Bushe Mwaliba no Mulinganya nga Filya Yehova Aba?
16 Belengeni Abena Galatia 2:11-14. Icalengele Petro acite ifi ni co aletiina abantu. (Amapi. 29:25) Nangu ca kuti pa kubala alishibe ifyo Yehova amona abena Fyalo, Petro aletiina ifyo abaYuda abaali mu cilonganino ca mu Yerusalemu bali no kutontonkanya. Ilyo umutumwa Paulo aile ku Antioke alikalipiile Petro kabili amwebele ukuti aali uwa bumbimunda, pantu Paulo na o e ko aali kuli kulya ku kukumana ukwaliko mu Yerusalemu mu mwaka wa 49. (Imil. 15:12; Gal. 2:13) Bushe aba bwananyina abena Fyalo abo Petro alekankamba baumfwile shani pa fyo ashali no mulinganya? Bushe balipunwishiwe? Bushe Petro balimupokele imilimo alebomba pa mulandu ne cilubo acitile?
Ku Batemwa Yehova “Takwaba Ica Kuipununako”
12 Petro aletiina abantu, kabili limo aleipununa icabipisha; lelo talekele ukuba uwa cishinka kuli Yesu na kuli Yehova. Ku ca kumwenako, alikeene Shikulu wakwe pa cintubwingi imiku itatu. (Luka 22:54-62) Pa nshita imbi, Petro acitile icintu cimo ico Abena Kristu bashalingile ukucita, alemona Abena Kristu abaYuda abasembululwa ukuti balicindama sana ukucila abena Fyalo. Nomba umutumwa Paulo ena alishibe ukuti mu cilonganino tamwalingile ukuba akapaatulula. Petro alilubile mu fyo alemona Abena Kristu abena Fyalo. Lelo ilyo aba mu cilonganino bashilatendeka ukupashanya Petro ukuba na kapaatulula, Paulo alimukalipiile. (Gal. 2:11-14) Bushe Petro alifulilwe ica kuti aleka no kubutuka ulubilo lwa ku mweo? Awe nakalya. Alitontonkenyepo sana pa fyo Paulo amufundile, alikonkele ifyo amwebele kabili alitwalilile ukubutuka.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
w14 9/15 ibu. 16 amapara. 20-21
Mulebombela Lesa ne Cishinka te Mulandu na “Macushi Ayengi”
20 Inga pa kusansa ukushishibikwa bwangu? Ku ca kumwenako, kuti twacita shani nga twafuupulwa? Icacindama ico twingacita kulatontonkanya pa cilubula. Ifi fine e fyo umutumwa Paulo acitile. Alishibe ifyo aleumfwa inshita shimo, aleba no bulanda sana. Na kabili alishibe ukuti Kristu afwilile, te balungama, lelo ababembu. Kabili Paulo na o ali mubembu. Na kuba, atile: ‘Ndi na bo [ubumi] pa mulandu wa kutetekela umwana wa kwa Lesa, uwantemenwe no kuipeela pa mulandu wa ine.’ (Gal. 2:20) Ca cine, Paulo alicetekele icilubula. Alemona icilubula ukuti capeelwe pa mulandu wakwe.
21 Nga mulemona icilubula ukuti bupe ubo Yehova atupeela pa lwesu, ninshi cikatwafwa icine cine. Lelo ici tacilolele mu kuti ukufuupulwa ninshi kwapwa apo pene. Bamo bamunyinefwe nalimo kuti batwalilila ukulwishanya no kusansa uko tushingeluka bwangu mpaka fye tukengile mwi sonde lipya. Lelo muleibukisha ukutila abakapoka icilambu ni abo fye abakatwalilila ukushipikisha. Tulepalamina ku bushiku ubwacindama ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukaleta umutende no kulenga abantu ba cishinka ukupwililika. Mulefwaisha ukwingila muli ubu Bufumu, nangu ca kuti mufwile ukupita mu macushi ayengi.
it-1-E ibu. 880
Kalata ku Bena Galatia
Amashiwi Paulo alandile aya kuti, “Mwe bena Galatia impelwa mano,” tayalola mu kuti alelanda pe bumba lya bantu bamo abafumine ku Bulaya abaleikala ku akapinda ka ku kuso aka Galatia. (Gal. 3:1) Lelo Paulo alekalipila bamo abali mu cilonganino kulya pantu balekonkelela ifyo abaYuda bamo balecita. AbaYuda abaleilungamika abene ukupitila mu kusunga Amafunde ya kwa Mose mu nshita ya ‘kuti balungamikilwe pa mulandu wa kutetekela’ ifyali mu cipangano cipya. (2:15–3:14; 4:9, 10) Abali mu “filonganino fya ku Galatia,” abo Paulo alembele kalata bali abantu aba mishobo yalekanalekana (1:2) bamo bali baYuda e lyo bambi tabali abaYuda, abashali baYuda bali bena fyalo abasangwike Abena Kristu bamo balisembulwilwe e lyo bambi tabasembulwilwe, kabili ukwabula no kutwishika bamo bafumine ku fyalo fya ku Bulaya. (Imil. 13:14, 43; 16:1; Gal. 5:2) Bonse aba balebeta ukuti Abena Kristu abena Galatia pantu baleikala mu Galatia. Kanshi amashiwi Paulo alembele muli kalata yalanga ukuti alelembela abantu abo aishibe abaleikala ku akapinda ka ku kulyo aka citungu ca Roma, talembele abantu abo ashaishibe abaleikala ku akapinda ka ku kuso, uko nalimo ashabalile aya.
it-2-E ibu. 587 para. 3
Paulo
Ilyo papitileko inshita, Petro aile ku Antioke ya ku Suria kabili alebishanya na Bena Kristu abena Fyalo. Nomba ilyo abaYuda bamo abafumine ku Yerusalemu bafikile, pa mulandu wa kuti aletiina abantu alilekele ukwampana pamo na bashali abaYuda. Ifi acitile fyalipusene no butungulushi bwa mupashi, pantu Lesa talepaatulula abantu pa mulandu na uko bafuma. Nangu fye ni Barnaba alimukonkelele. Ilyo Paulo amwene ifi, alimukalipiile pa cintubwingi, pantu ifyo acitile nga fyalilengele icilonganino caleka ukulunduluka.—Gal. 2:11-14.