Baibolo Ilaalula Abantu
CINSHI uwali kale mwi bumba lya bacintomfwa kabili uwalepeepa ibange acitile pa kuti aleke imisango yakwe iyabipa? Cinshi calengele umwaume uwali mu kabungwe ka bakalisha wa filimba ukubeya umushishi wakwe uutali no kuleka ukutemwa inyimbo isho atemenwe kale? Cinshi calengele umwaume uwapatile ifya mapepo kabili uushalefwaya ukutungululwa no buteko ukutendeka ukupepa? Yumfwileni ifyo abene balondolola.
“Nasukile Naleka Ukupeepa Ibange.”—PETER KAUSANGA
IMYAKA: 32
ICALO: NAMIBIA
IFYO BALI: BALI MWI BUMBA LYA BACINTOMFWA KABILI BALEPEEPA NE BANGE
INKULILO YANDI: Nakuliile ku ncende beta ati Kehemu, incende imo pa ncende shine ishikalamba ishaba mwi tauni lya Rundu. Pa kusanga umwa kuliila, abantu ba kuli iyi ncende baleshitisha amale, inkuni na malasha.
Bamayo bafwile ninshi ndi fye ne myaka ibili, kanshi bamama e bankushishe. Tatwakwete ifintu ifingi. Nali umwana wa cumfwila, nomba pa mulandu wa banandi nalitendeke ukukanaumfwa. Ilyo nali pa sukulu, naingile mwi bumba lya bacintomfwa. Ici calengele ukuti ndecita ulubuli, ukucusha bambi, ukwiba, no kushitisha daimondi ukwabula ifunde, ukunwa sana ubwalwa e lyo no kubomfya imiti ikola. Balinjiketepo imiku ibili pa mulandu wa kwiba.
Ilyo nafikile mu grade 10, nalilekele isukulu kabili nalifumine uko naleikala, nalifumine na mwi bumba lya bacintomfwa. Nshalefwaya ukulaikala na bantu babipa abo naleikala na bo. Lelo nshalekele ukupeepa ibange. Limo nale-enda intamfu iitali ukuya mu kufwaya fye ibange.
IFYO BAIBOLO YA-ALWILE UBUMI BWANDI: Ku kutendeka kwa 1999, nakumene ne Nte sha kwa Yehova abalepeela abantu impapulo mu musebo. Balandile na ine mucinshi mucinshi, kabili ici calimfikile sana pa mutima. Ifyebo nabelengele mu mpapulo bampeele fyalengele nshininkishe ukuti ninsanga ukupepa kwa cine. Nalitendeke ukusambilila nabo Baibolo kabili tapakokwele nalimwene ukuti mfwile ukwalula imibele yandi nga ndefwaya ukulasekesha Yehova Lesa.
Nalibikile ubushiku bwa kulekelapo ukupeepa kabili nalipoosele fyonse ifyo nalebomfya pa kupeepa. Na kabili nalyebele abanandi ukuti belampeelako fwaka no kuti belapeepela apo ndi. Nangu nacitile ifi, ifintu tafyabombele ukulingana ne fyo napangile. Imiku ibili nalibwelele ku kupeepa fwaka ne bange. Na lyo line nshanenwike. Lyonse naleibukisha amashiwi yaba pa Amapinda 24:16, ayatila: “Umulungami kuti awa imiku 7, lelo ukwima akema.” Mu kuya kwa nshita, nasukile naleka ukupeepa.
Ilyo naleishibilako ifingi pali Yehova, e lyo nalefwaisha ukuba cibusa wakwe uwapalamisha. Ilembo limo ilyo natemenwe sana, lilembo lya Amalumbo 27:10, ilitila: “Nga tata na mayo bansha, Yehova kuti ambuula.” Ilyo natwalilile ukusambilila sana Baibolo, nali-imwenene ukuti aya mashiwi ya cine. Nalimwene ukuti Yehova mufyashi wandi uwa cine cine uunsakamana.
Na kabili naleba pamo ne Nte sha kwa Yehova lyonse. Nalemona ifyo batemwanene ne fyo bali fibusa fya cine cine. Nshatalile monapo ukutemwana kwa musango uyu.
IFYO NANONKELAMO: Yehova, ukubikako fye na ba Nte banandi, balingafwa ukwalula imibele yandi, imifwalile, imimonekele, e lyo ne milandile. Nga natontonkanya pa fyo nali, ndamona ukuti nalyaluka sana nga filya fine icishimu icishimoneka bwino calukila mu cipelebesha icisuma nga nshi. Balupwa lwandi balitemwa ifi na-aluka kabili ino nshita balincetekela. Nalyupa kabili ndesha na maka ukuba umulume umusuma, uwatemwa umukashi e lyo no kuba umufyashi uusakamana abana.
“Nalishiba ico Nabela Pano Calo.”—MARCOS PAULO DE SOUSA
IMYAKA: 29
ICALO: BRAZIL
IFYO BALI: BALI MU KABUNGWE KA BALELISHA IFILIMBA
INKULILO YANDI: Twaleikala mwi tauni lya Jaguariuna, mu musumba wa São Paulo. Abafyashi bandi bali ni baKatolika bakamamo na menshi, kabili ilyo nali umwaice, nali kampenga. Ici calengele ukuti abanandi nalesambilila na bo banjinike ishina lya kuti Father. Lelo ilyo nali ne myaka 15, natendeke ukutemwa inyimbo sha congo sana isho beta ati heavy metal rock music. Natendeke ukwangala na baleimba ishi nyimbo. Nalitekele umushishi, kabili mu 1996, batata balinshitiile ing’oma na fimbi ifya kulishisha inyimbo.
Mu 1998, naishileba mwi bumba lya balelisha ifilimba. Inyimbo isho twalelisha shali sha busatana kabili mwaleba amashiwi ya bupulumushi ne nsele. Muli ishi nyimbo twalelumbilisha ulukaakala. Ishi nyimbo shalengele ukuti mbe no lubuli no kukwata imibele yabipa kabili naletontonkanya fye pa fyabipa.
IFYO BAIBOLO YA-ALWILE UBUMI BWANDI: Umuku wa kubalilapo uo nakumene ne Nte sha kwa Yehova ni mu 1999. Balinjipwishe nga kuti natemwa ukulasambilila Baibolo, nalisumine nangu ca kutila nshatemenwe sana ukusambilila Baibolo. Lelo ifyo nasambilile mu Baibolo fyalengele ukuti njaluke mu fyo nalemona ubumi.
Abantu balenjita ukuti “umulumendo wa cunsu,” nangu “kalisha wa filimba.” Nomba natampile ukwiluka ukuti ukuba kalisha wa filimba kwanengele ukuba na matutumuko e lyo no kufwaya ukulacimfyanya na bambi, kabili nshatemenwe ifyo naishibikwe ku bantu. Nakutulwike ukuti bakemba abo natemenwe sana tabaishibe ne co babelele pa calo. Umuye nshiku, naishileishiba ukuti nga ndefwaya ukusekesha Yehova Lesa, mfwile ukuleka ukulisha ishi nyimbo ne misango yabamo iya bupulumushi e lyo no kuleka ukucindikisha abemba ishi shine nyimbo.
Nalitemenwe inyimbo nalelisha e lyo ne cunsu natekele. Nalemona kwati te kuti ndeke ukwimba ishi nyimbo kabili teti mbeye umushishi wandi. E lyo kabili nali uwa cipyu nomba nalishibe ukuti nalingile ukusambilila ifya kukanaba ne cipyu. Ifyo nalesambilila mu Baibolo fyanengele ukulatemenwako Yehova. Kabili ifyo nasambilile pa fyo Lesa aba no kutemwa, ifyo atekanya ne fyo aba no luse, fyanengele ukumutemwa sana. Nalepepa kuli Yehova ukuti angafwe ukwaluka, kabili alingafwa. Nalishiba bwino bwino umwalola icishinka caba pa AbaHebere 4:12. Ili lembo litila: “Icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka.”
Ilyo natampile ukulaba pamo ne Nte sha kwa Yehova, nalimwene ukuti aba bantu bali-ibela. Nshatalile monapo abantu abatemwana nga aba. Ilyo nalemona sana ukuti ba Nte balitemwana, ni pa kulongana kukalamba uko bakwata. Nalitemenwe ifyo ababomfi baleipeelesha ukubombela abanabo pa kuti balongane bwino.
IFYO NANONKELAMO: Yehova alingafwa ukulalama icipyu candi kabili ino nshita nshaba na matutumuko nelyo icilumba.
Ukulanda fye icishinka, pa kubala nalefuluka ifyo nali kale, nomba nalileka. Pali ino nshita, nalishiba ico nabela pano calo. Nalitemwa ifi ndesambilila ukulabika amano ku bantu bambi.
“Ndatemwa Ukubika Amano ku Bantu Banandi.”—GEOFFREY NOBLE
IMYAKA: 59
ICALO: UNITED STATES
IFYO BALI: BALIPATILE IFYA MAPEPO NO KUTUNGULULWA NO BUTEKO
INKULILO YANDI: Nakuliile mwi tauni lya Ipswich, mu citungu ca Massachusetts. Ili tauni lyabela mupepi na bemba kabili mwikala abantu abapiina. Ilyo nakulile, nakukiile ku ncende yabela ukutali iyo beta ukuti Vermont. Nga kukonka ifyo abantu ba ku North America bekala, ine na cibusa wandi umwanakashi uo naleikala nankwe twali abapiina. Mu ng’anda tamwali amalaiti, kanshi twaleteba fye inkuni sha kwipikila no konta. Icimbusu cali ca kwimba fye kabili ilingi ku pompi takwaleba amenshi. Tatwalefwaya ukulamoneka nga bantu bonse, e co tatwalefwala nge fyo balefwala. Inshita imo nalikelepo imyeshi 6 ukwabula ukusakula imishishi, kabili ifi fine e fyo naleumfwa bwino.
Pali ilya nshita, icalo ca United States caitumpile mu nkondo yali ku Vietnam. Ici calengele ukuti mpate ubuteko. Nalimwene ubumbimunda ubo aba mipepele na ba buteko bakwete. Nasangile ukuti aba mipepele no buteko te kuti bangafwe no kuti umuntu umwine afwile ukuipingwila icisuma ne cabipa. E co nalemona ukuti tacalubene ukwiba icili conse ico nalefwaya.
IFYO BAIBOLO YA-ALWILE UBUMI BWANDI: Ine na cibusa wandi umwanakashi uo naleikala nankwe twatendeke ukubelenga Baibolo nomba tatwaleumfwa ifyo twalebelenga. Nalebomfya imiti ikola lelo nalefwaisha ukuleka. Uyu mwanakashi naleikala nankwe alefwaya tuupane no kukwata abana. Pali iyi nshita, Nte umo alishile pa mwesu no kutendeka ukutusambilisha Baibolo.
Tapakokwele nalilekele imisango yabipa, nomba icangafishe sana kutendeka ukucindika ubuteko. Nshalefwaya umuntu uuli onse ukuntungulula. Ilyo nalekula, naleicitila fye fyonse ifyo nalefwaya, kanshi calingafishe sana ukulakonka amafunde ayo abantu bambi babikileko.
Ukufuma fye na kale, nalisumine ukuti kwaliba Kabumba, lelo nshamwishibe bwino. Nomba ilyo nalesambilila Baibolo, nalitendeke ukwishiba bwino ifyo Yehova Lesa aba. Nalimwene ukuti alilanda bwino bwino no kulondolola ifyo afwaya ukuti ine ndecita. Nalisambilile no kuti alafwaya ukulenga lino isonde ukuba paradaise. (2 Petro 3:13) Ifi nasambilile fyanengele ukuti njaluke pa kuti mfikepo ukumubombela.
Ico natemenwe sana ca kuti Inte sha kwa Yehova balekaana ukulwako inkondo. Takwali aba mipepele iili yonse mu calo iyo naishibe abalekaana ukulwako inkondo.
Nalishibe ukuti nga ndefwaya ukubombela Yehova, mfwile ukulamoneka bwino. Pa kutampa, nshatemenwe ukufwala nge fyo ba Nte bafwala. Nshakwetepo ishati, itoloshi, nelyo insapato, kabili na banandi na bo bene tabakwete. Kabili nshakwetepo na tai! Umushishi wena nalibeyele kabili nalitendeke no kumoneka bwino. Na lyo line, ndebukisha ifyo cali umuku wa kubalilapo naile mu kushimikila ku ng’anda ne ng’anda. Ilyo twali pa ng’anda imo naloleshe mwi galasi lye windo no kumona ifyo nalemoneka kabili nayipwishe nati, ‘Nge fi ndemoneka, cinshi cicitike?’ Mu kuya kwa nshita, nasukile nabelela ifyo nalemoneka.
IFYO NANONKELAMO: Twalyupene na cibusa wandi umwanakashi kabili twaliba ne nsansa mu cupo cesu. Ine no mukashi wandi twalisambilisha abana besu batatu ukutemwa Yehova no kulamubombela. Na kabili nalyafwako na bambi ukwishiba icine caba mu Baibolo icangafwile ukwalula imibele yandi.
Nshalebika amano ku fyo bambi baletontonkanya pali ine kabili naleumfwilapo ne cilumba pali ifi fine. Nomba nalikwata insansa pantu ndabika amano ku bantu banandi nge fyo na bo bambikako amano.
[Amashiwi pe bula 26]
“Nale-enda intamfu iitali ukuya mu kufwaya fye ibange”
[Amashiwi pe bula 28]
“Ifyo nasambilile mu Baibolo fyalengele ukuti njaluke mu fyo nalemona ubumi”
[Amashiwi pe bula 29]
“Nshatemenwe ukufwala nge fyo ba Nte bafwala”