YUMI FOLEM FASIN BLONG BILIF BLONG OLGETA
Hem i Wokbaot Wetem God
YU TRAEM tingbaot se yu stap luk Noa i stretem bak blong hem mo ol han blong hem. Biaen, hem i sidaon long wan drae wud, i stap spel smol. Hem i stap lukluk i go long ples we bambae hem i bildim bigfala sip ya long hem. Yu harem smel blong hot kolta we win i stap karem olbaot, noes blong ol man we oli wok wetem ol tul long wud. Noa i luk ol boe blong hem we oli stap wok had blong putum ol timba blong makem saes blong sip ya. Blong plante yia finis, Noa mo woman blong hem, wetem ol boe blong hem mo ol woman blong olgeta, olgeta evriwan oli wok had blong bildim bigfala sip ya. !Oli finisim haf blong sip ya, be oli gat plante wok yet blong mekem blong finisim gud sip ya!
Ol man blong kantri ya oli ting se Noa mo famle blong hem oli krangke. Moa we Noa mo ol boe blong hem oli stap wokem sip ya, moa we ol man oli stap laf long olgeta. Oli stap tingting se, ?bambae bigfala wota i save ron, nao i kavremap fulwol olsem wanem? Noa i stap gohed blong givim woning long olgeta. Be olgeta oli ting se bigfala wota ya bambae i no save kamtru. Oli ting se i krangke nomo blong mekem wok ya blong bildim sip, mo oli no kasem save from wanem Noa mo famle blong hem, oli westem laef blong olgeta long wok ya. Be Jehova i no luk Noa se hem i krangke.
Baebol i talem se: “Noa i wokbaot wetem God.” (Jenesis 6:9, King James Version) ?Tok ya i minim wanem? Tok ya i no min se God i kam wokbaot long wol ya. Mo hem i no min tu se Noa i go long heven blong wokbaot wetem God. Nogat. Be tok ya i min se Noa i obei gud long God mo i lavem hem tumas. I olsem we Noa mo Jehova, tufala i wokbaot tugeta olsem tufala fren. Plante taosen yia biaen, Baebol i tokbaot Noa se: “Long fasin ya, i olsem we Noa i jajem ol man.” (Hibrus 11:7) ?Hem i mekem samting ya olsem wanem? ?Yumi save lanem wanem from bilif blong Noa?
HEM I DEFREN OLGETA LONG OL MAN LONG TAEM BLONG HEM
Noa i laef long wan wol we i fulap long ol rabis fasin, mo ol fasin ya oli stap kam moa nogud. Ol rabis fasin ya oli stap finis long taem blong bubu blong Noa, hemia Inok. Inok tu i wokbaot wetem God. Hem i bin talemaot se bambae God i jajem ol man we oli no obei long hem. Ol rabis fasin oli kam mowas long taem blong Noa. Tru ya, Jehova i luk se wol i kam nogud olgeta, from we hem i fulap long ol man we oli stap faet mo oli stap kilim man i ded. (Jenesis 5:22; 6:11; Jud 14, 15) ?Wanem i mekem se ol rabis fasin oli kam mowas olsem?
Wan nogud samting i kamaot bitwin ol spirit pikinini blong God long heven, hemia ol enjel. Wan long olgeta i agensem Jehova finis, mo i kam Setan. Setan i giaman blong spolem nem blong God, mo i pulum Adam mo Iv blong tufala i no obei long God, nao tufala i mekem sin. Mo long taem blong Noa, sam narafala enjel tu oli stat blong agensem Jehova. Oli lego wok we oli gat long heven, oli kamdaon long wol ya, oli tekem bodi olsem man, mo oli tekem ol naes woman blong oli kam woman blong olgeta. Ol enjel ya oli praod mo oli tingbaot olgeta nomo. Taem oli kamdaon long wol, oli stap spolem ol man mo oli pulum olgeta oli go krangke.—Jenesis 3:1-5; 6:1, 2; Jud 6, 7.
Ol enjel ya oli slip wetem ol woman blong wol ya, nao oli bonem ol pikinini we oli haf man mo haf enjel. Ol pikinini ya oli kam ol bigbigfala man we oli strong tumas. Baebol i singaot olgeta se ol Nefilim. Tok ya i minim “Ol Man Blong Katemdaon,” no olgeta we oli kilimdaon narafala. Ol Nefilim ya oli dabolbun, oli raf tumas, mo oli ol nogud man blong faet. Oli mekem we wol i kam nogud we i nogud olgeta, wetem ol rabis fasin blong olgeta. From samting ya nao, God i luk se “olgeta man long wol oli stap mekem i nogud tumas, mo oltaem, tingting blong olgeta i fulap nomo long ol rabis fasin.” Ale, Jehova i talem se i gat 120 yia nomo i stap, nao bambae hem i spolem ol rabis man.—Jenesis 6:3-5.
!Yu traem tingbaot sipos yu laef long taem ya mo yu gat famle blong lukaot long hem! Noa i laef long taem ya. Hem i gat wan gudfala woman blong hem. Taem Noa i gat 500 yia blong hem, tufala i gat tri pikinini boe blong tufala. Nem blong trifala Sem, Ham, mo Jafet.a Noa mo woman blong hem, tufala i mas lukaotgud long trifala boe blong tufala, blong oli no gat ol rabis fasin olsem ol man raonabaot long olgeta. Taem ol trifala boe ya oli luk ol Nefilim ya, ating trifala tu i wantem kam olsem olgeta. Maet trifala i wantem kam “ol strong man blong faet” no “ol man we oli gat nem.” Ating i no isi long Noa mo woman blong hem blong tufala i lukaotgud long trifala boe blong tufala, antap moa sipos i gat plante stori blong ol samting we ol Nefilim ya oli mekem. Be ating tufala i mas tijim trifala se, Jehova i no laekem nating olgeta nogud fasin. Tufala i mas givhan long trifala blong oli luksave se, Jehova i harem nogud tumas taem hem i luk rabis fasin i kam plante.—Jenesis 6:6.
Ol papa mo mama tede oli gat sem tingting olsem Noa mo woman blong hem. Oli wantem lukaotgud long pikinini blong olgeta, from we wol i fulap long ol faet mo fasin ya blong agensem narafala. Plante pleplei blong ol pikinini oli soemaot ol nogud fasin ya. Taswe ol papa mo mama we oli waes, oli mekem evri samting we oli naf blong mekem blong givhan long ol pikinini blong olgeta, blong oli no folem ol fasin ya. Oli tijim ol pikinini blong olgeta blong oli save Jehova, we i God blong pis. Mo oli tijim olgeta tu blong oli save se wan dei, Jehova bambae i finisim olgeta rabis fasin long wol ya. (Ol Sam 11:5; 37:10, 11) !Ol papa mo mama oli save harem gud sipos oli mekem olsem! Noa mo waef blong hem, tufala i harem gud tumas taem tufala i luk we trifala boe blong tufala, oli kam ol gudfala man. Mo tu oli mared long ol woman we oli laekem Jehova mo oli glad blong mekem samting we Jehova i wantem, fastaem long laef blong olgeta.
“YU MAS WOKEM WAN BIGFALA SIP BLONG YU”
Wan dei, laef blong Noa i jenis. Jehova i talemaot long hem se bambae hem i spolem ol rabis man we oli stap long taem blong hem. Hem i talem long Noa se: “Naoia yu mas tekem ol gudfala timba, mo yu mas wokem wan bigfala sip blong yu long hem.”—Jenesis 6:14.
Sip ya we Noa i wokem, hem i no olsem ol narafala sip. Hem i no gat fored blong hem, hem i no gat as blong hem, hem i no gat kil blong hem mo hem i no gat stia blong hem. Hem i no blong muf i gotru long wota, be hem i blong flot nomo. Bigfala sip ya hem i olsem wan longfala bokis. Jehova i talem stret saes blong bigfala sip ya. Hem i talem se Noa i mas putum kolta insaed mo afsaed long sip ya. Mo hem i talem from wanem Noa i mas mekem samting ya, i se: “Bambae mi mi mekem bigfala wota i kam long wol ya. . . . Olgeta samting long wol ya bambae oli ded evriwan.” Be Jehova i talem long Noa se: “Yu mas go insaed long sip ya. Bambae yu wetem woman blong yu, mo trifala pikinini ya blong yu wetem trifala woman ya blong trifala, yufala evriwan i mas go insaed long sip ya.” Jehova i talem long Noa tu blong i hivimap ol anamol, mo i tekem olgeta oli go insaed long sip ya. !Olgeta nomo we oli go insaed long bigfala sip ya, bambae oli sef taem bigfala wota i ron!—Jenesis 6:17-20.
Noa i gat wan bigfala wok blong mekem. Sip we hem i wokem i bigwan we i bigwan. Longfala blong hem i kasem samwe long 133 meta, bigfala blong hem i kasem 22 meta, mo hae blong hem i kasem 13 meta. Hem i bigwan moa i bitim ol sip tede we oli wokem long wud. ?Olsem wanem? ?Noa i komplen se hem i no save mekem sip ya? ?Hem i jenisim saes blong sip ya blong mekem se i isi long hem? Baebol i talem se: “Noa i mekem olgeta samting ya olsem we God i talem.”—Jenesis 6:22.
Noa i tekem bitim 40 kasem 50 yia blong wokem sip ya. Noa mo famle blong hem oli mas katem ol tri, karem ol wud, mekemrere ol timba, mo katem gud ol timba blong mekem se oli save joen gud. Sip ya i mas gat tri stori long hem, ol rum insaed long hem, mo wan doa long saed blong hem. Raon long sip ya antap, klosap long ruf blong hem, i gat ol windo. Mo tu, i mas gat wan ples antap long sip ya, we wota i save ronaot long hem.—Jenesis 6:14-16.
Taem ol yia oli stap pas, sip ya i stap go blong finis nao. !Ating Noa i glad tumas we famle blong hem i givhan long hem blong wokem sip ya! Be i gat wan narafala wok bakegen we Noa i mas mekem, we i bigwan moa long wok ya blong wokem sip. ?Wanem wok ya? Baebol i talem se Noa i “wan prija we i stap talemaot stret fasin.” (2 Pita 2:5) Yes, Noa i wok strong blong go givim woning long ol man se, i no longtaem God bambae i spolem ol man we oli no obei long hem mo oli stap mekem ol rabis fasin. ?Ol man ya oli mekem wanem? Plante yia biaen, taem Jisas i kam long wol ya, hem i tokbaot ol man long taem blong Noa se oli no wantem “save se bambae trabol i kam.” Hem i talem se ol man ya oli stap bisi long ol samting blong laef. Oli stap kakae, oli dring mo oli mekem mared, nao oli no moa lesin long woning we Noa i talemaot. (Matiu 24:37-39) Plante long olgeta, oli tok nogud long Noa mo famle blong hem. Maet samfala oli mekem sam samting blong traem kilim hem mo oli agensem hem bigwan.
Nating se ol man oli jikim olgeta mo oli talem ol nogud tok long olgeta from ol wok we oli mekem, be Noa mo famle blong hem oli gohed nomo blong wokem sip. Strong bilif we Noa mo famle blong hem oli gat, i save tijim wan bigfala lesen long ol Kristin famle tede. Yumi laef long wan taem we Baebol i kolem se ol ‘las dei’ blong wol ya. (2 Timoti 3:1) Jisas i talem se taem blong yumi bambae i sem mak long taem blong Noa. Ol man blong God we oli stap talemaot gud nius blong Kingdom, oli mas tingbaot eksampol blong Noa, taem ol man oli jikim olgeta, oli laf long olgeta, mo oli kilim olgeta. Oli mas tingbaot se i no olgeta nomo we oli kasem ol trabol olsem.
‘YUFALA I GO INSAED LONG SIP YA’
Afta we ol yia oli pas, bigfala sip ya i finis. Long taem we Noa i gat klosap 600 yia blong hem, hem i lusum sam famle blong hem long ded. Papa blong hem Lamek i ded.b Faef yia afta, Metusela i ded. Hem i gat 969 yia blong hem mo hem i papa blong Lamek we i bubu blong Noa. Hem i laef longtaem moa long ol narafala man we Baebol i tokbaot olgeta. (Jenesis 5:27) Metusela mo Lamek, tufala i laef long taem we Adam i laef.
Long sem yia ya, gudfala man ya Noa i kasem wan narafala mesej bakegen long Jehova we i se: “Yu wetem woman blong yu mo olgeta pikinini blong yu, yufala i mas go insaed long sip ya.” Mo God i talem long Noa blong i tekem ol defdefren kaen anamol tu oli go insaed long sip ya. Long olgeta anamol we oli klin, Noa i mas tekem seven we oli man mo seven we oli woman, blong oli save yusum blong mekem sakrefaes long hem. Mo long ol narafala anamol, hem i mas tekem tutu long olgeta, wan we i man mo wan we i woman.—Jenesis 7:1-3.
!I sua se Noa i no fogetem taem ya! Ating hem stap luk plante handred defdefren anamol we oli stap go insaed long bigfala sip ya. Maet samfala oli wokbaot slo, samfala oli spid, samfala oli flae, mo samfala oli jamjam. Mo saes blong olgeta tu i defdefren. Samfala oli smol mo samfala oli bigwan. Yu traem tingbaot. Noa i stap traehad blong faenem ples blong ol anamol ya. Hem i mas faet blong fosem ol anamol we oli wael, blong oli go insaed long sip. Baebol i talem se: “Oli go insaed long sip ya.”—Jenesis 7:9.
Sam man we oli no bilif long stori blong Noa, oli talem se: ‘?Olsem wanem wan samting olsem i save hapen? ?Olsem wanem evri anamol ya oli save stap gud insaed long wan smol ples olsem?’ Be yu traem tingbaot samting ya. ?Yu ting se i hadwok tumas long God ya we i wokem heven mo wol blong i lukaotgud long ol anamol blong hem? ?Yu ting se i hadwok long hem blong mekem ol anamol ya oli kwaet? Yu mas tingbaot se Jehova, hem i God ya we i seraotem Red Si, mo i mekem san i stap long stret ples blong hem, we i no muv nating. Taswe, ?yu ting se Jehova i no save mekem evri samting we yumi tokbaot long stori blong Noa? !Si, hem i save mekem, mo hem i bin mekem samting ya long taem blong Noa!
Sipos God i wantem, hem i save sevem ol anamol blong hem long wan narafala rod. Be hem i no mekem olsem. From we hem i waes olgeta, hem i sevem olgeta long wan rod we i givhan long yumi blong yumi tingbaot bakegen se hem i trastem yumi ol man, taem hem i givim wok ya blong lukaotgud long ol anamol long wol ya, olsem we hem i bin wantem fastaem. (Jenesis 1:28) Tede, plante papa mo mama oli tijim ol pikinini blong olgeta blong oli luksave se Jehova i tinghae long ol man mo ol anamol, we hem i mekem.
Jehova i talem long Noa se, i gat wan wik nomo i stap bifo we bigfala wota i ron. Ating long taem ya, Noa mo famle blong hem oli bisi gud. Oli mas karem ol anamol oli go insaed long sip, oli mas putumgud olting blong olgeta, mekemrere kakae blong olgeta mo putum long wan gudfala ples insaed long sip ya. Woman blong Noa, mo ol woman blong trifala boe blong hem, oli bisi blong mekemrere ples blong olgeta long sip.
?Ol man raonabaot long olgeta oli stap mekem wanem? Oli no wantem “save se bambae trabol i kam,” nating se oli luk finis ol samting we Jehova i mekem blong blesem Noa mo famle blong hem from ol wok we oli stap mekem. Oli no givhan long Noa, be oli stap lukluk ol anamol nomo we oli stap go insaed long sip. Yumi no mas sapraes long fasin blong olgeta. Tede tu, plante man oli no wantem save nating long ol samting we oli soemaot se yumi stap long ol las dei. Oli jikim mo oli laf long ol man we oli lesin long woning blong God. Olsem we aposol Pita i talem se, ol man blong jik oli laf mo oli jikim ol man we oli lesin long ol woning we Noa i stap talemaot.—2 Pita 3:3-6.
?Ol man blong jik ya bambae oli finis wetaem? Baebol i talem se taem Noa i tekem famle blong hem mo ol anamol oli go insaed long sip ya finis, “God i satem doa blong sip ya.” Ating sipos ol man ya blong jik oli stap klosap long sip ya, bambae oli sarem maot blong olgeta wantaem, taem oli luk we God i mekem olsem. Be sipos no, ating ren nao i sarem maot blong olgeta. Yes, ren i stat foldaon, mo i foldaon bigwan gogo, bigfala wota i ron i kavremap wol olsem we Jehova i bin talem.—Jenesis 7:16-21.
?Olsem wanem? ?Jehova i glad taem hem i luk ol man nogud ya oli ded? !Nogat! (Esikel 33:11) Be Jehova i bin givim janis long olgeta blong oli jenisim ol fasin blong olgeta, mo oli mekem samting we i stret. ?Be yu ting se olgeta ya oli save jenisim fasin blong olgeta? Yu traem tingbaot Noa bakegen. Hem i obei long evri samting we Jehova i askem long hem, ale Jehova i sevem hem. I olsem we bilif blong Noa i jajem ol man long taem blong hem, blong soemaot se fasin blong olgeta i nogud olgeta, be God i save sevem olgeta sipos oli obei long hem mo oli jenisim fasin blong olgeta. From we Noa i bilif long God, God i sevem hem mo famle blong hem. Yes, sipos yu folem eksampol blong Noa, mo yu bilif long God, bambae yu save sevem yu mo ol famle blong yu tu. Olsem Noa, yu save wokbaot wetem Jehova God olsem fren blong yu. !Mo bambae yutufala i fren olsem blong olwe!
a Ol man we oli laef long taem ya, oli laef longtaem moa i bitim yumi tede. Hemia from we oli stap klosap yet long laef ya we i stret gud olgeta, we Adam mo Iv tufala i bin lusum.
b Taem Lamek i putum nem blong boe blong hem se Noa (we maet i min se “Spel, no Mekem narafala i harem gud”), hem i talem profet tok ya se Noa bambae i givim spel long ol man, taem hem i lidim ol man blong kasem spel long graon ya we God i jajem. (Jenesis 5:28, 29) Be Lamek i no luk profet tok ya taem hem i kamtru.