PANIMALOS

Pagpahamtang ug silot ingong balos tungod sa kadaot o sa nahimong sala; buhat sa pagbalos. Ang Gregong pulong nga ek·di·keʹo, nga gihubad nga “manimalos,” sa literal nagkahulogang “gikan sa hustisya,” nga nagpaila nga ang maong buhat naghawas sa hustisya nga naangkon. Ingon sa paggamit sa Bibliya, ang “panimalos” sagad mapadapat sa balos nga gibayad sa Diyos alang sa hustisya, apan kini usab mahimong magtumong sa pagpahamtang sa usa ka tawo sa iyang gituohang matarong o sa pagtugbang sa kadaot nga nahimo kaniya alang sa iyang kaugalingong katagbawan.

Iya ni Jehova. Gawas kon ang usa ka tawo kuwalipikado ingong tigpahamtang sa panimalos tungod kay gitudlo ni Jehova, o tungod kay gitudlo pinaagi sa iyang Pulong, siya makasala kon siya manimalos alang sa iyang kaugalingon o sa lain. “Akoa ang panimalos, ug ang bayad,” miingon si Jehova. (Deu 32:35) Gitawag sa salmista ang Diyos: “Jehova, Oh Diyos sa mga buhat sa pagpanimalos.” (Sal 94:1) Busa, ang indibiduwal pagahukman sa Diyos kon siya maghambin ug pagdumot o mohimog personal nga pagpanimalos alang sa tinuod o gituohang mga sayop nga nahimo kaniya o sa laing tawo.​—Lev 19:18; Rom 12:19; Heb 10:30.

Ang Kasulatan nag-ingon nga ang Diyos adunay kasuko sa tanang makasasala ug maglalapas, ug nga pinaagi lamang sa dili-takos nga kalulot sa Diyos sa pagtagana sa halad lukat ni Jesu-Kristo nga adunay pasikaranan nga mapagaan o mapugngan ang bug-os nga balos sa hustisya batok sa makasasala. (Rom 5:19-21; 2Co 5:19; Heb 2:​2, 3; tan-awa ang LUKAT, MANLULUKAT.) Busa ang Diyos molihok nga bug-os nahiuyon sa iyang pagkamatarong sa dihang mopasaylo sa sala, ug siya matarong usab sa pagpahamtang ug paghukom nganha sa mga makasasala nga mosalikway sa iyang tagana; ang maong mga tawo dili makalingkawas sa panimalos sa Diyos.​—Rom 3:3-6, 25, 26; itandi ang Sal 99:8.

Ang panimalos ni Jehova adunay katuyoan. Ang panimalos ni Jehova magdalag kahupayan ug kaayohan sa dihang siya molihok alang niadtong kinsa mosalig kaniya; dugang pa, kini mohatag ug pagdayeg kaniya ingong matarong nga Maghuhukom. Ang salmista miingon: “Ang matarong magamaya tungod kay makita niya ang panimalos. . . . Ug ang katawhan moingon: ‘Sa pagkamatuod adunay bunga alang sa matarong. Sa pagkamatuod adunay Diyos nga nagahukom sa yuta.’” (Sal 58:​10, 11) Busa, ang pangunang katuyoan sa Diyos sa pagpanimalos maoy aron ituboy ang iyang pagkasoberano ug himayaon ang iyang kaugalingong ngalan. (Ex 14:18; Sal 83:13-18; Isa 25:1-5; Eze 25:​14, 17; 38:23) Ang iyang pagpanimalos magbindikar usab sa iyang mga alagad ingong tinuod niyang mga hawas ug magluwas kanila gikan sa dili-maayong mga sirkumstansiya.​—Ex 14:31; 15:11-16; Eze 37:​16, 21-23; Sal 135:14; 148:14; Pr 21:18.

Ang gitakdang panahon sa pagpanimalos sa Diyos. Ang Kasulatan nagpaila nga ang Diyos may gitakdang panahon alang sa dako kaayong kapahayagan sa iyang panimalos batok sa iyang mga kaaway. Ang manalagnang si Isaias gisugo sa pagmantala sa “adlaw sa panimalos sa bahin sa atong Diyos.” Ang panimalos sa Diyos gipahayag batok sa karaang Babilonya, ang tigdaogdaog sa iyang katawhan, sa dihang gigamit ang kasundalohan sa Medo-Persia sa pagpukgo sa gahom niini niadtong 539 W.K.P. (Isa 61:​1, 2; 13:​1, 6, 9, 17) Sa dinhi pa sa yuta, si Jesu-Kristo nagkutlo ug usa ka bahin sa tagna ni Isaias (61:​1, 2) ug nagpadapat niini sa iyang kaugalingon. (Luc 4:16-21) Bisan tuod walay giingon ang rekord nga iyang gikutlo ang bahin sa “adlaw sa panimalos,” sa pagkatinuod siya nagmantala gayod sa maong “adlaw,” nga midangat sa Jerusalem niadtong 70 K.P. Gitagna ni Jesus ang pagkampo sa kasundalohan (sa mga Romano) sa palibot sa siyudad, nga nagsulti sa iyang mga sumusunod sa pagkalagiw gikan sa Jerusalem sa dihang makita nila kini, “tungod kay kini maoy mga adlaw sa pagpadapat sa hustisya [“mga adlaw sa panimalos”], aron matuman ang tanang butang nga nahisulat.”​—Luc 21:20-22, Int; itandi ang AT, KJ, Ro, RS.

Una pa sa iyang kamatayon ug pagkabanhaw, si Jesu-Kristo dugang nga miingon: “Mahitungod nianang adlawa ug taknaa [sa pagpahamtang sa paghukom sa presenteng-adlaw nga sistema sa mga butang] walay nahibalo, ni ang mga manulonda sa mga langit ni ang Anak, kondili ang Amahan lamang.” (Mat 24:36) Busa iyang gipadayag nga ang panimalos seguradong ipahamtang sa usa ka panahon nga nahibaloan ug gitakda sa Diyos. Giilustrar niya ang pagkasegurado sa paglihok sa Diyos sa iyang gitakdang panahon alang sa iyang ngalan ug sa iyang mga alagad, nga naghisgot sa usa ka maghuhukom kinsa, tungod sa pagkamapadayonon sa babayeng balo sa pagpangayo ug hustisya, mihukom: “Paneguroon ko nga mahatagan siyag hustisya [“Ako manimalos alang kaniya”].” Gipadapat ni Jesus ang sambingay ngadto sa Diyos, nga nag-ingon: “Nan, sa tino, dili ba ipatuman sa Diyos ang hustisya alang sa [“manimalos alang sa”] iyang mga pinili nga nagatuaw kaniya adlaw ug gabii, bisan tuod siya adunay hataas-nga-pailob kanila?”​—Luc 18:2-8, Int.

Dugang pa, sa panan-awon ni apostol Juan nga natala sa basahon sa Pinadayag, nakita ni Juan ang mga kalag niadtong gipamatay tungod sa pulong sa Diyos ug tungod sa pagpamatuod nga ilang gihimo, nga naninggit: “Hangtod kanus-a, Soberanong Ginoo nga balaan ug matuod, nga ikaw magpugong pa sa paghukom ug sa pagpanimalos sa among dugo batok kanilang nanagpuyo sa yuta?” Ang tubag nga ilang nadawat nagpakita nga adunay tinong panahon aron ipatuman ang panimalos, nga mao, sa dihang “mabug-os usab ang gidaghanon sa ilang mga isigkaulipon ug sa ilang mga igsoon nga hapit nang pamatyon ingon usab kanila.”​—Pin 6:9-11.

Ang Kasulatan nagbutyag nga kining pagpahamtang sa panimalos magsugod batok sa Dakong Babilonya, dayon batok ‘sa mapintas nga mananap ug sa mga hari sa yuta ug sa ilang kasundalohan.’​—Pin 19:​1, 2, 19-21.

Tinudlong mga Tigpahamtang ug silot. Ang Ginoong Jesu-Kristo mao ang Pangulong Tigpahamtang sa panimalos sa Diyos. Si apostol Pablo naghupay sa mga Kristohanon pinaagi sa mga pulong: “Matarong sa bahin sa Diyos nga mobalos ug kasakitan niadtong nagsakit kaninyo, apan, kaninyo nga nag-antos ug kasakitan, kahupayan uban kanamo inigpadayag na sa Ginoong Jesus gikan sa langit uban sa iyang gamhanang mga manulonda sa nagdilaab nga kalayo, sa dihang siya manimalos kanilang wala makaila sa Diyos ug kanilang wala magsunod sa maayong balita bahin sa atong Ginoong Jesus. Kini sila makaagom sa hudisyal nga silot sa walay kataposang kalaglagan gikan sa atubangan sa Ginoo ug gikan sa himaya sa iyang kusog.”​—2Te 1:6-9.

Diha sa Kristohanong kongregasyon. Ang mga apostoles gidihogan ubos ni Jesu-Kristo aron sa pag-atiman sa Kristohanong kongregasyon ug sa pagpanalipod niini gikan sa kahugawan ug sa pagkawala sa pag-uyon ni Jehova. Nahiuyon sa iyang hinatag-sa-Diyos nga awtoridad, si apostol Pablo misulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto, nga nakasinatig pagkabahinbahin ug mga kasamok tungod sa “mini nga mga apostoles”: “Kami nagmainandamon sa pagpahamtang ug silot alang [“aron sa pagpanimalos”] sa tanang pagkadili-masinugtanon.”​—2Co 10:​6, Int; 11:13; 13:10.

Ang mga ansiyano nga gitudlo sa pag-atiman sa kongregasyon giawtorisahan sa pagpatuman sa “panimalos” aron sila makahimog mga lakang sa pagpatuman sa hustisya ug sa pagtukod pag-usab sa kongregasyon diha sa pagkamatarong atubangan sa Diyos, pinaagi sa pagtul-id sa sayop nga nahimo. Kini ang gibuhat sa nagamandong mga membro sa kongregasyon sa Corinto, human sila tul-ira ni Pablo, ug busa si Pablo misulat diha sa iyang ikaduhang sulat ngadto kanila: “Pagkadakong pagkamatinuoron ang napatungha niini diha kaninyo, . . . oo, sa pagtul-id sa sayop [“panimalos”]!” Kining mga tawhana nagpakitag diyosnong paghinulsol human sa unang sulat ni Pablo ug nagpalagpot sa tawong daotan nga gihisgotan diha niana, nga nagbuhat sa tanan kutob sa ilang maarangan sa pagtul-id sa mga butang sa atubangan ni Jehova. (2Co 7:8-12, Int) Bisan pa niana, kadtong mga tawhana wala awtorisahi nga ipahamtang sa mamumuhat ug daotan ang bug-os nga silot sumala sa gikinahanglan sa hustisya​—ang bug-os nga panimalos pinaagi sa pagpatay kaniya, sama sa linaing katungod nga nabatonan sa mga maghuhukom ubos sa Moisesnong Balaod. (Lev 20:10; Heb 10:28) Ilang palagpoton lamang ang dili-mahinulsolon nga mga tawong daotan gikan sa kongregasyon. (1Co 5:13) Kon ang maong mga tawo magpabilin nga dili-mahinulsolon, sila sa kataposan makadawat ug bug-os nga hustisya sa walay kataposang kamatayon tungod sa ilang sayop nga mga buhat. (Heb 10:​29, 30) Sa pagkatinuod, ang Kristohanon nga makahimog pagkadili-matarong, sama pananglitan, sa pakighilawas, nameligro, “tungod kay si Jehova magpahamtang ug silot [sa literal, mao ang “manimalos”] niining tanang butanga.”​—1Te 4:​3-6, Int.

Mga magmamando. Ang mga magmamando sa kagamhanan, kansang katungdanan mao ang pagtino nga ikapatuman ang hustisya, lagmit maoy magpahamtang ug panimalos nganha sa mga mamumuhat ug daotan, lakip ni bisan kinsang Kristohanon nga milapas sa mga balaod sa yuta nga nahiuyon sa kon unsay matarong ug nahisubay sa awtoridad nga gitugot sa Diyos alang sa maong mga magmamando. Sa maong mga kahimtang, kini nga mga magmamando sa dili-direkta nga paagi nagpahamtang sa panimalos sa Diyos, sama sa gisulat ni apostol Pablo: “Kay sila nga nagamando maoy gikahadlokan, dili sa maayong buhat, kondili sa daotan . . . kay kini ministro sa Diyos, usa ka tigpanimalos sa pagpahayag ug kapungot sa usa nga nagabuhat sa daotan.”​—Rom 13:​3, 4; 1Pe 2:​13, 14; itandi ang Gen 9:6.

Ang Kiling sa Dili-Hingpit nga Tawo sa Pagpanimalos. Maoy tendensiya sa makasasala, dili-hingpit nga tawo ang pagpanimalos niadtong nagbuhat kanila ug inhustisya o nganha sa mga tawong ilang gidumtan. Ang tawo nga nakapanapaw sa asawa sa laing tawo nameligro nga mapanimaslan sa bana, sama sa giingon sa Proverbio: “Kay ang kaaligutgot sa usa ka tawo nga lig-on ug lawas maoy pangabugho, ug dili siya maluoy sa adlaw sa panimalos. Siya dili magtagad sa bisan unsang matang sa lukat, ni magtinguha siya niana, bisan unsa pa ka dako ang imong regalo.” (Pr 6:32-35) Bisan pa niana, ang panimalos nga buhaton sa usa ka tawo sumala sa iyang kaugalingong pagbuot sagad himoon uban ang walay-pugong nga kasuko ug walay kaayohan nga ikahatag, apan mosangpot hinuon sa kasuko sa Diyos batok sa nanimalos nga indibiduwal.​—San 1:​19, 20.

Mga kaaway sa Diyos ug sa iyang mga alagad. Kadtong kinsa nagdumot sa Diyos nagdumot sa mga alagad sa Diyos, ug nagtinguha sa pagpanimalos kanila. Dili kini usa ka tinuod nga pagpatunhay sa hustisya, kondili usa kini ka tinguha o buhat nga resulta sa pagdumot sa mga tawo sa kon unsay husto ug matarong, ug usa ka pagsulay sa paghanaw sa mga matarong kansang mga pulong ug mga buhat naghukom kanila ingong mga daotan. (Sal 8:2; 44:​15, 16) Sa pipila ka kahimtang ang mga alagad sa Diyos gipatay tungod niining tinuis nga ideya sa pagpatuman sa hustisya. (Ju 16:2) Apan, sa pagpatuman niini nga pangangkon o sa gituohang “mapanimaslong hustisya,” sila wala magpahimuot sa Diyos, hinunoa, nagtipig ug panimalos alang sa ilang kaugalingon. Usahay, tinuod nga si Jehova migamit ug mga nasod sama sa Babilonya aron ipahamtang ang iyang kaugalingong panimalos nganha sa iyang katawhang Israel sa dihang gilapas nila ang ilang pakigsaad kaniya. (Lev 26:25) Apan kadtong mga nasora, sa ilang bahin, milihok tungod sa pagdumot ug daotang motibo, nga nagpahayag sa ilang kaugalingong pagkamapanimaslon, ug tungod niini si Jehova, sa baylo, nanimalos kanila.​—Lam 3:60; Eze 25:12-17.

Tan-awa usab ang TIGPANIMALOS SA DUGO; SIYUDAD NGA DALANGPANAN.