Gitahod ba Nimo ang Gasa sa Diyos sa Pagsanay?
“SAMTANG naghigda ako sa magahi, magip-ot nga lamesa sa lawak-paanakan,” nanumdom si Joanne, “gibati ko ang tumang kasakit. Nanghunaw ang doktor sa iyang kamot ingon nga daw wala magdali. ‘Doktor,’ misinggit ang nars, ‘ania na ang bata.’ Midalidali pag-adto sa lamesa, siya miagda: ‘Kausa pa.’ Daw dili na maagwanta ang kasakit! Ug pagkatapos?
“‘Pahalipay,’ miingon ang doktor, ‘nanganak kag matahom nga batang babaye.’ Pagkawala ra sa kumingking ang kasakit nga gibati di pa dugay samtang kanang mainit, mahumok nga gamayng lawas nadapat sa akong dughan. Nagginunitay sa kamot sa akong bana, among gitan-aw kining matahom gamayng milagro nga bunga sa mutuwal nga gugma.”
Usa ka katingalahang butang ang gasa sa Diyos sa pagsanay. Tapos sa mga katuigan sa pagpraktis sa medisina, si Dr. Joseph Krimsky misulat: “Ang pagsamkon ug pagkatawo maoy mga milagro nga dili maabot sa atong pagsabot . . . Ang mismong emosyon sa gugma ug tuhop nga kalipay nga bunga sa paghiusa sa mga binhi sa lalaki ug babaye maoy usa ka misteryo . . . nga dili mapatin-aw sa siyensiya.”—The Doctor’s Soliloquy.
Ang Katin-awan sa Bibliya
‘Ang emosyon sa gugma ug tuhop nga kalipay’ nga ginatagamtam sa mga kapikas sa kaminyoon maoy gasa gikan sa Diyos. Alang sa minyong mga lalaki, ang Bibliya nag-ingon: “Pagmalipayon diha sa asawa sa imong pagkabatan-on . . . Hinaot nga ang iyang gugma makalipay kanimo sa tanang panahon.” (Proverbio 5:18, 19) Tataw, katuyoan sa Diyos nga ang seksuwal nga mga relasyon tali sa lalaki ug sa iyang asawa makaamot ug mainit ug malungtarong bugkos. Ang mga batang motungha ning panaghiusa makabaton ug maayong pagsugod sa kinabuhi. Busa ang katuyoan sa Diyos sa katawhan sa pagpuno sa yuta matuman sa maayong paagi.—Genesis 1:27, 28.
Apan daghan ang wala makatagamtam ug maayong pagsugod sa kinabuhi. Ang uban nanagko sa dili maayong moral nga palibot ug ang uban nagagikan sa bungkag nga mga panimalay. Unsay nahitabo? Ang Bibliya nagpatin-aw kon sa unsang paagi ang unang tawhanong paris misukol batok sa Diyos ug milapas sa iyang sugo. Ang ilang mga anak gisamkon sa pila ka yugto tapos kanang maong paris nakasala. (Genesis 3:1–4:1) Busa ang ilang mga anak nakapanunod sa pagkadili-hingpit ug sa kiling sa pagpakasala. (Roma 5:12) Tungod niini, ang gasa sa Diyos sa pagsanay giabusohan.
Gipasiugda ba sa Klerigo ang Hunahuna sa Bibliya?
Karon, ang pag-abuso sa sekso sobra na kaayo. Nganong naingon man niini? Sa nangaging siglo, milyonmilyon ang naglantaw sa mga iglesya sa Kakristiyanohan sa moral nga giya. Gigamit ba sa klero ang ilang impluwensiya sa pagpasiugda sa pagtahod sa pagsanay?
“Ang mga simbahang Protestante sa pangunang tradisyon—Lutheran, Reformed, Anglican, Congregational, Methodist, ug daghang komunidad nga Baptist—mipasibo dayon . . . sa ideya sa ebolusyon,” mipahayag ang The New Encyclopædia Britannica. Apan tagda: Ang ebolusyon ba maoy usa ka butang nga ‘mapasibo’ niadtong nag-angkong nagarepresentar sa Bibliya? Dili, tungod kay ang ebolusyon maoy teoriya lamang nga walay hibangkaagan bahin sa moralidad. Kini naglimod sa pagkamaglalalang sa Diyos ug sa panginahanglan sa tawo ug kaluwasan gikan sa sala ug kamatayon.—Genesis 2:7, 18, 19; 1 Corinto 15:21, 22.
Ang Iglesya Katolika midawat usab sa teoriya sa ebolusyon. Sa 1950, si Papa Pio XII midasig ug ebolusyonaryong pagdukiduki diha sa iyang ensiklikal nga Humani generis. Sa 1982, 11 ka siyentista gidapit sa Vatican City alang sa panaghisgot bahin sa ebolusyon ilalom sa pagpanguna sa presidente sa Pontifical Academy of Sciences. Tapos niana, ang labing taas nga siyentipikanhong lawas sa Katolikong Iglesya mipatik ug librong naundan sa pangangkon nga “ang mga kaliwat paingon sa tawo, ang amo ug gorilya daw nagagikan sa ilang komung kaliwat . . . 5 ngadto sa 7 ka milyong katuigang milabay.”
Ang teoriya sa ebolusyon maoy pagsalikway sa Bibliya, diin dinhi nag-ingon nga ang tawo ug ang mga hayop gilain sa paglalang ‘sumala sa ilang mga matang.’ (Genesis 1:20-27) Ug makaikag nga ang Bibliya nagtagna: “Tungod sa pagsanay sa kadaotan mobugnaw ang gugma sa kadaghanan.” (Mateo 24:3, 11, 12, 33) Nakaamot ba ang ebolusyon sa “pagsanay sa kadaotan”?
Nakapasiugda ba ang Ebolusyon ug Daotang Moral?
Tungod sa pagsunod sa teoriya sa ebolusyon, gipakamenos sa daghang klerigo ang pagsalig sa Bibliya. ‘Kon dili pa tinuod ang asoy sa Genesis sa paglalang, nan unsay ikasulti sa nanghibilin sa Bibliya?’ nangutana ang mga tawo. Ug gihagit pa gani sa klerigo ang gipamulong sa Bibliya bahin sa sekso sa dili pa maminyo ug homoseksuwalidad, maingon man sa hunahuna sa Bibliya bahin sa kinabuhi sa wala pa mahimugso.—Exodo 20:13, 14; 21:22, 23; Levitico 18:22; 1 Corinto 6:9, 10.
Adunay laing paagi diin ang teoriya sa ebolusyon nakaamot sa kadaotan. Dili pa dugay, sa oras nga daghang tumatan-aw sa telebisyon sa gabii, minilyon sa usa ka “Kristohanon” nga nasod nakatan-aw sa sugilanon sa usa ka amahan nga nanglugos sa iyang anak nga babaye. Sumala sa basahong Science 85, ang paghunahuna nahimo nga “walay tawo ang bug-os nga mabasol sa iyang paggawi kon kusganon kaayo ang iyang kailibgon.” Minilyong katawhan, miingon ang magasin, andam sa pag-uyon ning hunahunaa. Ngano? Tungod kay nagtuo sila nga ang “mga tawo suod kaayong nalangkit sa mga mananap.” Ang mga tawo, miadmiter kining siyentipikanhong magasin, “mainandamon na kaayo sa pagdawat sa hunahuna ni Darwin nga ang ‘Tawo nagdala gihapon diha sa iyang lawas sa dili-mapanas nga agi sa iyang ubos nga sinugdan.’”
Ang paghunahuna sa ebolusyon seryosong nakaapektar sa hunahuna sa mga tawo bahin sa Bibliya. Nakapatungha ba kinig mga panalangin? Wala. Ang pagsalikway sa maayong mga sukdanan sa Bibliya sa moralidad miresulta ug makalilisang nga pagdaghan sa mga aborsiyon ug sa mga sakit nga napasa sa sekso. Lain pa, dugang ug dugang kabataan nangatawo gawas sa kaminyoon, nga wala gayod makasinati sa panalangin sa usa ka mahigugmaong panimalaynong kinabuhi.
Sa Unsang Paagi Makatabang Kanimo ang Bibliya?
Gipadayag sa Bibliya ang Maglalalang sa katawhan, si Jehova, nga usa ka Diyos nga maluloy-on. (Salmo 103:10-13) Iyang tinguha ang pagtabang sa makasasalang mga tawo sa pagkab-ot sa iyang moral nga mga sukdanan. (Isaias 1:18; 55:6-9) Pananglitan, tagda ang karaang siyudad sa Colosas, diin ang sekso sa dili pa maminyo ug panapaw komun. “Niini kamo usab nanaggawi kaniadto, sa nagkinabuhi pa kamo niining mga butanga,” miingon ang sulat sa Bibliya nga gipahayag alang sa mga Kristohanon sa Colosas. (Colosas 3:5-7) Bisan pa, pinaagi sa pagdasig sa Pulong sa Diyos ug pinaagi sa gahom sa iyang balaang espiritu, daghang taga Colosas mihimog maayong mga kausaban sa ilang paagi sa kinabuhi. Sila nahimong tinuod nga mga Kristohanon.
Tagda, usab, ang mga molupyo sa karaang Corinto. Daotan ang ilang siyudad diin kaylap ang mga homoseksuwal ug mga pampam. “Ang uban kaninyo ingon niini kaniadto,” miingon ang sulat sa Bibliya nga gipahayag alang sa mga Kristohanon didto. “Apan kamo gihinloan na, kamo gibalaan na, apan gipahayag kamong matarong sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Kristo ug sa espiritu sa atong Diyos.”—1 Corinto 6:9-11; tan-awa usab ang Lucas 11:13.
Nagakahitabo ba gihapon kining mga butanga karon? Oo, kay tapos nakabasa sa nangaging mga gula niining magasina, libolibo ang natabangan sa pag-agak sa ilang mga kinabuhi kaharmoniya sa Bibliya. Tagda ang pananglitan sa usa ka tin-edyer sa Aprika nga giabusohan sa sekso sa bata pa. Sa ulahi, nalangkit siya sa tanang matang sa imoral nga gawi, lakip sa pagkatomboy. “Ang kalibotan makahatag ug kalipay sa mubong panahon,” matud pa niya, “apan mahimo kining sama sa usa ka droga nga moresulta ug kawang, walay kapuslanang pagbati.” Sa kaguol, misulay siya sa paghikog, apan sulod ning magubot nga yugto usa ka butang ang nahitabo nga nakapabag-o sa iyang kinabuhi. Misugod siya sa pagtambong sa mga tigom sa mga Saksi ni Jehova ug midawat sa tambag sa pagbasa sa Bibliya kada adlaw. Nakahatag kini kaniyag kusog sa pagdaog sa imoral nga mga buhat. “Mas maayo na ang akong gibati karon,” siya miingon. “Katingalahan gayod ang mahimo ni Jehova diha sa usa ka tawo.”
Ang kabataan nga magdako diha sa usa ka mahigugmaong Kristohanong panimalay adunay bentaha. Kinahanglang himoon kutob sa maarangan sa mga ginikanan ang pagpatin-aw sa ilang mga anak sa mga katingalahan sa pagsanay. (Efeso 6:4) Sa ingon kining mga bataa matabangan sa pagtahod sa ilang mga organo sa pagsanay ug sa dili paggamit kanila ingong mga dulaan. Ang pag-abuso sa kaugalingon sa kasagaran mao ang unang lakang padulong sa mas seryosong mga porma sa imoralidad.a
Karon, adunay usa ka dinaliang panginahanglan sa pagbuntog sa imoral nga mga buhat. “Tungod [niadtong] mga butanga,” mipasidaan ang Bibliya, “ang kasuko sa Diyos moabot.” (Colosas 3:5, 6) Oo, may limiti ang kaluoy ni Jehova. Usa usab siya ka Diyos sa hustisya. (Deuteronomio 32:4) Tapos nagtagna sa modernong adlaw nga ‘pagsanay sa kadaotan,’ si Jesus miingon: “Dayon aduna unyay dakong kasakitan nga ang ingon wala pa mahitabo sukad sa sinugdan sa kalibotan hangtod karon, ug dili na gayod kini mahitabo pa.” (Mateo 24:11, 12, 21) Kining maong buhat sa Diyos maoy motapos sa pagkadaotan ug mopailaila ug usa ka matarong bag-ong sistema.—Salmo 37:9-11, 29.
[Mga footnote]
a Palihog tan-awa ang mga artikulong “A Mother Talks to Her Daughters” ug “A Father Talks to His Son” sa Awake! sa Hulyo 8, 1985, ug sa Disyembre 8, 1968. Tan-awa usab ang kapitulo 5 sa librong Ang Imong Pagkabatan-on—Pagpahimulos sa Labing Maayo Niini, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 5]
Ang mga anak nagkinahanglan ug mahigugmaong atmospera sa panimalay aron makabaton ug maayong pagsugod sa kinabuhi
[Hulagway sa panid 7]
Kinahanglang tabangan sa mahadlokon sa Diyos nga mga ginikanan ang ilang mga anak nga makabaton ug tukmang hunahuna sa pagsanay