Hupti nga Padayon ang Imong Pagtuo ug Espirituwal nga Kahimsog
“Hupti nga padayon ang hularanan sa maayong mga pulong nga inyong nadungog gikan kanako uban ang pagtuo ug gugma nga maylabot kang Kristo Jesus.”—2 TIMOTEO 1:13.
1. Nganong ang maayong panglawas usa ka bililhong kabtangan nga kinahanglang huptan nga padayon?
ANG maayong lawas usa ka bililhong kabtangan. Kon kita maayog lawas, daghan kitag mabuhat ug mas makapahimulos kita sa kinabuhi. Apan kon kita magsakit nga balikbalik o maluyahon, ang kinabuhi labi pang lisod. Siyempre, ang maayong lawas kinahanglang huptan nga padayon. Daghan ang dili magtagad sa ilang panglawas o magbuhat sa mga butang nga makahatag ug balatian. Hinuon, kadtong nagaatiman sa ilang kaugalingon, kasagarang may usa ka sukod sa maayong panglawas ug kabaskog sa kinadak-ang bahin sa ilang kinabuhi.
2. (a) Nganong ang espirituwal nga kahimsog labi pang bililhon kay sa lawasnong kahimsog? (b) Unsay gikinahanglan aron magpabiling mahimsog sa pagtuo?
2 Ang espirituwal nga kahimsog labi pang hinungdanon kay sa lawasnong kahimsog. Ang labing maayong panglawas dili makahatag sa gasa sa Diyos nga kinabuhing dayon. Ang espirituwal nga kahimsog nagagikan sa mahinlong pagsimba ug pagtuo nga gipasukad sa tukmang kahibalo. (Juan 17:3; Hebreohanon 11:6; Santiago 1:27) Si apostol Pablo miingon: “Pasagding ang mga tigulang mahimong makasaranganon sa mga batasan, ugdang, maayog kaisipan, malig-on sa pagtuo, sa gugma, sa pagkamainantoson.” (Tito 2:2) Si bisan kinsa nga matinguhaong magmahimsog sa pagtuo kinahanglang magkugi ug magmabinantayon nga kanunay. Ang mga kapeligrohan sa kahimsog sa espirituwal mahimong magagikan sa atong kahiladman o gikan sa gawas. Kinahanglang masayod kita sa maong mga kapeligrohan aron mahuptan natong padayon ang pagtuo ug espirituwal nga kahimsog niining masakiton nga kalibotan.
Unsa ka Masakiton Kining Kalibotana?
3, 4. Sa unsang paagi ang moral nga sakit gibanaag niining kalibotana ug diha sa mga lihok sa katawhan?
3 Walay pagduhaduha nga ang kalibotan masakiton kaayo sa moral. Makita nato ang makapatay nga sakit diha sa tanang “mga organo” niining kalibotana—sa iyang mga relihiyon, iyang politikanhong mga sistema, iyang komersiyal nga mga institusyon, iyang kalingawan. Diyutay ra ang may pagtahod sa Diyos ug sa mga balaod nga iyang gihatag sa kaayohan sa katawhan. Ug sumala sa gipadayag sa kasaysayan, ang moral nga pagkadaotan tinong mosangpot sa pag-uswag sa lawasnong mga sakit ug mga suliran. Katingad-anan, kadaghanan dili buot nga may buhaton aron matambalan kining pagkamasakiton sa moral kay gihigugma nila ang mga butang nga nagapahinabo niini.
4 Pagkamasakiton gayod niining kalibotana! Sa pagtinguha sa mga kalalim o pagsingkamot sa pag-ikyas sa kamatuoran, gidaot sa daghan ang ilang mga kinabuhi pinaagi sa alkohol ug pag-abusar sa droga. Ang kabangisan nahadiindiin, ang kinabuhi barato, ug ang mga prisohan nagaawas sa mga kriminal. Sa daghang kanasoran, katunga sa tanang kaminyoon mosangko sa diborsiyo. Ang mga anak nga kulang sa tukmang pagdumala sa ginikanan nagatubo nga mga delingkuwente. Kay kaylap ang seksuwal nga imoralidad, ang AIDS ug ubang mga sakit nga ipasa sa seksuwal nga paagi kusog nagakaylap.
5. Giunsa pagbatbat ni Isaias ang mga kahimtang sa karaang Juda?
5 Ang Diyos makaingon bahin niining masakitong kalibotan kon unsay gidasig niya kang Isaias nga ipahayag mahitungod sa masukihong Juda: “Alaot nga makasasala nga nasod, ang katawhan nga natugob sa kasal-anan, usa ka kaliwat nga mamumuhat sa daotan, mga anak nga malaglagon! Sila mingbiya kang Jehova, sila wala magtahod sa Balaang Usa sa Israel, sila nanagpanibog. Diin pa ba nga kamo pagahampakon, sa pagkaagi nga kamo magadugang pa sa pagsukol? Ang tibuok nga ulo nagamasakiton, ug ang tibuok nga kasingkasing nagakaluya. Gikan sa lapalapa sa tiil bisan hangtod sa ulo walay bahin nga maayo niini.”—Isaias 1:4-6.
6. Sa karaang Juda ug sa atong adlaw, unsa ang sanong sa hangyo ni Jehova nga magtuon sa pagbuhat ug maayo?
6 Ang hangyo ni Jehova nga maghinulsol ug “magtuon sa pagbuhat sa maayo” sa linangkob wala pamatii sa Juda. (Isaias 1:16-20) Kadto sa kadugayan misangko sa pagkalaglag sa Jerusalem ug pagkabihag sa mga Hudiyo sa Babilonya. Ang pila ra ka matinumanon ang nakaagom sa panalangin sa Diyos ug kaluwasan taliwala sa masakitong nasod. Sa susama karong adlawa, niining kalibotana nga masakiton gikan sa ulo hangtod sa tiil, diyutay ra ang matinguhaon nga makakat-on sa pagbuhat ug maayo. Kining matinumanong mga alagad ni Jehova nagasingkamot sa paghupot nga padayon sa pagtuo ug espirituwal nga kahimsog karon, uban ang paglaom nga makabatog hingpit nga panglawas ug kinabuhing dayon sa gisaad nga bag-ong kalibotan sa Diyos.—2 Pedro 3:13; Pinadayag 21:1-4.
Espirituwal nga mga Kapeligrohan Niining Masakitong Kalibotan
7. (a) Unsang mga kapeligrohan ang nagapameligro sa atong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog? (b) Unsay ginaingon sa Kasulatan mahitungod sa pagsagubang sa tulo ka pangunang elemento nga nagapameligro sa espirituwal nga kahimsog?
7 Ang paghupot nga padayon sa pagtuo ug espirituwal nga kahimsog maoy usa ka hagit kay ang moral nga sakit niining kalibotana mananakod man kaayo. Ang mga Kristohanon kinahanglang makigbisog usab batok sa ilang kaugalingong napanunod nga kadili-hingpit. (Roma 7:21-25) Dugang pa, si Satanas, “ang magmamando sa kalibotan,” nahibalo sa mga kahuyangan sa unod ug maoy batid sa panental. (Juan 14:30; 1 Juan 5:19) Kining tulo ka dagkong kapeligrohan nagapameligro sa pagtuo ug espirituwal nga kahimsog—ang unod, ang kalibotan, ug ang Yawa—maoy lisod buntogon. Apan posible nga mahimong “dili bahin sa kalibotan,” bisan pag kita nagapuyo niini. Kita ‘makapadayon sa paglakaw pinaagi sa espiritu sa Diyos ug dili magtuman sa unodnong pangibog.’ Ug uban sa balaang tabang kita “makabarog nga lig-on batok sa mga panglingla sa Yawa.” (Juan 17:15, 16; Galacia 5:16; Efeso 6:11; 2 Corinto 2:11) Apan ato karong hisgotan sa unsang paagi kita makasagubang niining tulo ka dagkong elemento nga nagapameligro sa pagtuo ug espirituwal nga kalig-on.
8. Giunsa pagbatbat ni Jesus ang mga gahom sa atong kahiladman nga nagadaot sa atong espirituwal nga kahimsog?
8 Sulod sa atong dili-hingpit tawhanong kinaiyahan mao ang mga gahom nga mahimong mosangpot sa sala ug makahimo kanatong masakiton sa espirituwal. (Santiago 1:14, 15) Kini matuod ilabina sulod sa masambingayong kasingkasing. Si Jesus miingon: “Gikan sa kahiladman, gikan sa kasingkasing sa mga tawo, ang daotang mga pangatarongan nagagula: mga pakighilawas, mga pagpangawat, mga pagbuno, mga pagpanapaw, mga pagpangibog, mga buhat sa pagkadaotan, panglimbong, malaw-ay nga kagawian, masinahon nga mata, pagpasipala, pagkamapahitas-on, pagkadili-makataronganon. Kining tanang daotang butang nagagula gikan sa kahiladman ug nagahugaw sa usa ka tawo.”—Marcos 7:21-23.
9. (a) Unsang mga tinguha ang nakagamot diha sa masambingayong kasingkasing? (b) Sumala sa Proverbio 4:20-23, sa unsang paagi makapanalipod kita sa kasingkasing?
9 Bisan pag ang kasingkasing mao ang tinubdan sa daotang mga pangibog, diha sa mga tawong diyosnon kini usab mao ang sentro sa pagtahod kang Jehova ug gugma alang sa butang matarong. (Mateo 22:37; Efeso 4:20-24) Kon kaha ang maayo o daotan magmalungtaron sa atong kahimtang nagadepende kon unsay atong ginasulod sa atong mga kasingkasing. Ang Pulong sa Diyos nagatambag: “Anak ko, patalinghog sa akong mga pulong. Ikiling mo ang imong igdulongog sa akong mga pulong. Hinaot kini dili ibulag gikan sa imong mga mata. Tipigi kini sa taliwala sa imong kasingkasing. Kay kini maoy kinabuhi niadtong nakakaplag kanila ug kahimsog sa tanan nilang unod. Labaw sa tanan nga pagabantayan, bantayi ang imong kasingkasing, kay kini mao ang mga tuboran sa kinabuhi.”—Proverbio 4:20-23.
10. Sa unsang paagi ang atong unodnong mga kahuyangan nagaapektar sa atong mga emosyon ug mga tinguha?
10 Ang atong unodnong mga kahuyangan nagaapektar sa atong mga emosyon ug mga pangibog. Kinsa bay wala usahay sakita sa pagkaluya, kawalay-pailob, pagkasilo? Kon ato dayong tul-iron kining unodnong mga hilig, mahuptan nga padayon ang espirituwal nga kahimsog. Apan ang garbo ug ambisyon daling makagamot diha sa kasingkasing. Ang kadalo ug tinguha sa hinobrang mga kalipayan ug hudyaka-bahakhak makagahom niana. Ug ang pangibog sa sekso, bisan tuod kinaiyanhon tungod sa paagi sa pagkagama sa Diyos kanato, sa malalangon makalimbong kanato. Sa pagpugong nga maugmad sa atong kahiladman ang maong espirituwal nga balatian, kinahanglang ugmaron nato ang mga bunga sa espiritu sa Diyos diha sa atong mga kinabuhi sa kada adlaw, nga bansayon ang atong kaugalingon nga “dumtan ang daotan” ug “huptan ang maayo.”—Roma 12:9; Galacia 5:22, 23.
Gawasnong mga Tinubdan sa Espirituwal nga Sakit
11. (a) Unsang kalibotanong mga tinamdan ug mga lihok ang mananakod kaayo? (b) Sumala kang Jesus, sa unsang bahin angay natong tagdon ang atong mga kasingkasing?
11 Ang espirituwal nga impeksiyon mahimong maggikan sa gawasnong mga tinubdan. Kini makakaylap nganhi kanato gikan niadtong patay sa espirituwal. (Efeso 2:1-3) Kon kita suod kaayo kanila, matakdan kita sa ilang mga tinamdan ug mga paagi sa kinabuhi. Ang pag-asenso sa sekular nga paagi, paghigugma sa salapi, pagpahimulos sa labing maayo sa materyal nga mga butang, ug paglipaylipay mao ang hinungdanong mga butang diha sa kinabuhi sa mga tawo niining kalibotana. Apan ang tinguha nianang mga butanga mananakod kaayo, ug bisan ang limitadong pagkaladlad niana makahimo kanatong tapolan sa espirituwal. Si Jesus nagpasidaan: “Pagbantay kamo nga ang inyong mga kasingkasing dili mabug-atan sa sobrang pagkaon ug kusog nga inom ug sa mga kabalaka sa kinabuhi, ug sa kalit modangat kaninyo ang maong adlaw ingon sa usa ka lit-ag. Kay kini modangat sa tanan nga nagapuyo sa nawong sa tibuok nga yuta.”—Lucas 21:34, 35.
12. Sa unsang paagi ang sayop nga mga ideya ug mga pagtulon-an peligroso sa espirituwal nga kahimsog?
12 Mahimo usab kitang matakdan sa sayop nga mga ideya ug mga pagtulon-an niining kalibotana. Si Pablo nagpasidaan: “Moabot unya ang panahon nga sila dili makaantos sa maayong pagtulon-an, apan, sumala sa ilang kaugalingong mga pangibog, tigomon nila ang mga magtutudlo alang sa ilang kaugalingon aron gitikon ang ilang mga igdulongog; samtang sila ipatipas ngadto sa tinumotumo nga mga sugilanon.” (2 Timoteo 4:3, 4) Ang bakak nga mga pagtulon-an maoy samag gangrena. (2 Timoteo 2:16, 17) Sa dihang motakboy kini, ang bahin sa imong unod madunot kay giputol ang nagahatag-kinabuhing dugo gikan nianang bahina sa lawas.
13. Kon ang espirituwal nga sakit motakboy samag gangrena, unsay pagabuhaton?
13 Pagkatulin ang pagkanat sa gangrena! Aron masanta ang kamatayon, tingali putlon sa doktor ang usa ka bahin sa lawas. Busa, kon ang mga pagduhaduha, mga reklamo, o apostasiya mohulga sa pagkontaminar nimo sa espirituwal nga paagi, putla dayon kana! (Itandi ang Mateo 5:29, 30.) Pangayog tabang gikan sa mga ansiano sa kongregasyon. Ayaw panig-ingon niadtong si kinsa gibatbat ni Pablo ingong “masakiton sa hunahuna tungod sa mga pagsukitsukit ug mga panaglalis bahin sa mga pulong” kay sila “wala mouyon sa maayong mga pulong.”—1 Timoteo 6:3, 4.
14. Unsa ang mahimong pagabuhaton sa mga ansiano aron mapanalipdan ang espirituwal nga kahimsog sa kongregasyon?
14 Aron mapanalipdan ang espirituwal nga kahimsog sa kongregasyon, kinahanglan ang mga ansiano “magmaymay pinaagi sa pagtulon-an nga maayo ug magbadlong niadtong nagasupak.” (Tito 1:9, 13, 16; 2:1) Tingali ang maong mga tawo ikapasig-uli sa maayong espirituwal nga kahimtang. (2 Timoteo 2:23-26) Apan unsa man kon sa pagkadili-mahinulsolon ipasiugda nila ang bakak nga pagtulon-an? Nan, sa pagkamatuod, kinahanglang sila kuwarentinason. Sila igapalagpot, ug kita angay magpalayo kanila aron ang ilang espirituwal nga sakit dili motakod kanato.—Roma 16:17, 18; 1 Corinto 5:9-13; Tito 3:9-11.
15. Aron sulayan ang pagdaot sa espirituwal nga kahimsog sa katawhan sa Diyos, unsang duha ka pangunang paagi ang gigamit sa Yawa?
15 Ang ikatulong tinubdan sa kapeligrohan sa pagtuo ug espirituwal nga kalig-on mao ang Yawa. (Efeso 6:11, 12) Hangtod sa atong adlaw, nagasulay siya nga magmaluya ang pagtuo sa katawhan ni Jehova pinaagi sa paglutos, apil ang panggubot sa panon, mga pagbunal, mga pagbilanggo, ug mga bahad sa kamatayon. (Pinadayag 2:10) Sanglit si Satanas pinaagi sa maong mga taktika talagsa rang molampos sa pagbungkag sa integridad sa usa sa mga alagad sa Diyos, gamiton niya ang mga pandani niining kalibotana, nga niini siya mao ang diyos, sa paningkamot nga pukanon ang pipila.—2 Corinto 4:4; 11:3, 14.
16. Unsang mga depensa ang atong nabatonan aron masagubang ang mga atake sa Yawa sa atong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog?
16 Sa unsang paagi makaagwanta ta sa mga atake sa Yawa? Pinaagi sa pagsul-ob sa tanang espirituwal nga hinagiban gikan sa Diyos. Ilabina nga kinahanglang atong ‘dad-on ang dakong kalasag sa pagtuo, nga pinaagi niana kita makapalong sa tanang nagdilaab nga udyong’ nga ilabay ni Satanas kanato. Kinahanglang moampo usab kita nga nahiuyon sa mga pulong ni Jesus: “Ayaw kami pagdad-a sa pagsulay, kondili luwasa kami gikan sa daotan.” (Efeso 6:11-18; Mateo 6:13) Kon moampo kita nianang paagiha ug molihok nga nahiuyon sa atong mga pag-ampo, makadahom kita sa tabang sa atong langitnong Amahan aron mapalong ang tanang kalayonhong udyong ni Satanas.
Pagpabiling Lig-on sa Pagtuo
17. Aron mahuptan nga padayon ang espirituwal nga kahimsog, unsa ka hinungdanon ang “pagkaon sa hustong panahon” ug pagpakig-ambit nga regular sa Kristohanong mga kalihokan?
17 Ang panagang usa ka dako nga butang aron mahuptan nga padayon ang maayong lawas. Hinungdanon ang sustansiyadong pagkaon, tukmang ehersisyo, ug katibuk-ang pag-atiman sa hunahuna ug lawas. Ang kinaiyanhong mga depensa batok sa sakit labi pang lig-on sa usa ka lawas nga himsog. Sa samang paagi, ang paghupot nga padayon sa espirituwal nga kahimsog, bililhon ang pagsunod sa diyeta nga ginasugyot sa Diyos ug pagpabili sa sustansiyadong espirituwal nga “pagkaon sa tukmang panahon” nga gitagana pinaagi sa “matinumanon ug maalamong ulipon.” Kay nagasalikway sa waypulos espirituwal nga pagkaon niining kalibotana, kinahanglang pagatun-an nato ang Bibliya ug Kristohanong mga basahon ug makigtigom nga regular uban sa katawhan sa Diyos. (Mateo 24:45-47; Hebreohanon 10:24, 25) Kinahanglan usab nato ang ehersisyo nga nagagikan sa “pagbaton kanunay ug daghang buluhaton sa Ginoo” diha sa ministeryo ug sa ubang Kristohanong kalihokan.—1 Corinto 15:58.
18. Unsa “ang hularanan sa maayong mga pulong,” ug nganong kinahanglang ato kining tipigan sa kasingkasing ug hunahuna?
18 Aron magpabiling himsog sa pagtuo, pahimusli sa bug-os ang espirituwal nga mga tagana sa Diyos. Sumala sa gisulti ni Pablo kang Timoteo: “Hupti nga padayon ang hularanan sa maayong mga pulong nga imong nadungog gikan kanako uban sa pagtuo ug gugma maylabot kang Kristo Jesus. Bantayi kining maayong butang nga gipiyal pinaagi sa balaang espiritu nga nagapuyo diha kanato.” (2 Timoteo 1:13, 14) Ang usa ka pinulongan may usa ka hularanan sa mga pulong. Sa susama, ang “maputling pinulongan” sa kamatuoran sa Bibliya adunay hularanan nga gipasukad sa panguna sa tema nga mao ang kabayawan ni Jehova pinaagi sa Gingharian. (Sofonias 3:9) Kinahanglang ipadayon nato ang paghupot niining hularanan sa maayong mga pulong diha sa kasingkasing ug hunahuna aron mahuptan natong padayon ang atong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog. Kay kon dili, kini mawad-ag kahulogan alang kanato. Kini dayag maoy nahitabo sa kongregasyon sa Corinto, diin ang pipila maoy “mahuyang ug masakiton” tungod kay sila nakulangan sa espirituwal nga pagsabot.—1 Corinto 11:29-32.
19. (a) Kon motakboy ang espirituwal nga sakit, unsay pagabuhaton? (b) Unsay mahimo sa mga ansiano kon ang usa ka tawo masakiton sa espirituwal?
19 Unsay pagabuhaton kon ikaw gitakboyan sa espirituwal nga sakit? Ang mahigugmaong tabang tino nga gikinahanglan ug mabatonan, kay si Santiago nagaingon: “May masakiton ba kaninyo? Ipatawag niya ang mga ansiano sa kongregasyon ngadto kaniya, ug paampoa sila mahitungod kaniya, nga magadihog kaniya sa lana diha sa ngalan ni Jehova.” (Santiago 5:14) Oo, sangpita ang mga ansiano. Ingong espirituwal nga mga mananambal, sila makatabang nimo sa pag-abot sa gamot sa espirituwal nga sakit. Sa hinay apan epektibo ipahid nila ang makapaayong lana sa Pulong sa Diyos. Kon nakahimo kag mga sala apan mahinulsolon, magmasaligon nga si Jehova tinuod magapasaylo. (Salmo 103:8-14) Samtang ang mga ansiano mag-ampo uban nimo ug alang nimo, unsay madahom? Si Santiago nagatubag: “Ang pag-ampo sa pagtuo makapaayo sa usa nga masakiton, ug si Jehova magabangon kaniya. Gawas pa, kon siya nakahimog mga sala, kana ipasaylo kaniya.”—Santiago 5:15.
Espirituwal nga Kalig-on Mosangpot sa Kinabuhing Dayon
20. (a) Unsang tambag ang gihatag sa unang-siglong nagamandong lawas mahitungod sa paghupot nga padayon sa espirituwal nga kahimsog? (b) Unsay motabang nato samtang ginapaabot nato ang mga panalangin sa bag-ong kalibotan?
20 “Maayong panglawas kaninyo!” Pinaagi nianang mga pulonga, ang unang-siglong nagamandong lawas sa katawhan ni Jehova nagtapos sa iyang sulat nga naghisgot sa “hinungdanong mga butang” nga gibaod sa mga Kristohanon. Sila “kinahanglang maglikay sa mga butang hinalad sa mga diyosdiyos ug sa dugo ug sa mga butang linuok ug sa pakighilawas.” (Buhat 15:28, 29) Kanang sugyota alang sa maayong panglawas sa espirituwal angay gihapon. Ug samtang ginapaabot nato ang mga panalangin sa bag-ong kalibotan, mahuptan natong padayon ang atong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog kon madasigon kitang mopadayon sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian ug ituboy ang ngalan ni Jehova niining masakitong kalibotan. Ang pagpabiling okupado niining paagiha mopugong nato nga mawad-ag pailob sa mga panalangin sa bag-ong kalibotan nga haduol na kaayo. Tinuod, “ang paglaom nga gilangan nagahimong masakiton sa kasingkasing, apan ang butang gitinguha maoy usa ka kahoy sa kinabuhi sa dihang kini moabot.”—Proverbio 13:12.
21. Unsang mga panalangin ang gitagana alang niadtong malamposong nagahupot sa ilang pagtuo ug espirituwal nga kahimsog niining masakitong kalibotan?
21 Ayaw sipyata ang talagsaong mga panalangin nga gitagana ni Jehova alang niadtong nahigugma kaniya. Ang tanang pagsukol sa kalibotanong mga impluwensiya, ang tanang pakigbisog sa imong unodnong mga kahuyangan, ug ang tanang pagsagang sa nagdilaab nga mga udyong sa Yawa dili makawang. Sa bag-ong kalibotan ni Jehova, makita nimo pinaagi sa imo mismong mga mata ang panahon sa dihang “walay molupyo ang magaingon: ‘Ako masakiton.’” (Isaias 33:24) Kini matuman tungod sa tagana sa Diyos pinaagi sa halad lukat ni Jesu-Kristo, ang usa nga “nagkuha sa atong mga sakit ug nagpas-an sa atong mga balatian.” (Mateo 8:17; Isaias 53:4) Ikaw makainom gikan sa simbolikong “suba sa tubig sa kinabuhi” ug makakaon gikan sa “mga kahoy sa kinabuhi” nga may mga dahon “alang sa pagtambal sa kanasoran.” (Pinadayag 22:1, 2) Ang walay-kataposang kinabuhi diha sa kahingpitan ug kalipay mao unya ang imong ganti tungod sa paghupot nga padayon sa imong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog niining masakitong kalibotan.
Nahinumdom Ka Ba?
◻ Nganong ang kahimsog sa pagtuo labi pang hinungdanon kay sa pagbatog lawasnong kahimsog?
◻ Unsa ang tulo ka pangunang kapeligrohan nga nagapameligro sa pagtuo ug espirituwal nga kahimsog?
◻ Unsa ang relasyon sa kahimsog sa espirituwal nganha sa masambingayong kasingkasing?
◻ Kon ang usa masakiton sa espirituwal, unsay pagabuhaton?
[Mga hulagway sa panid 16]
Bisan sa usa ka masakitong kalibotan, posible ang pagbatog lig-ong pagtuo ug espirituwal nga kahimsog
[Mga hulagway sa panid 18]
Ang espirituwal nga kahimsog nagadepende sa madasigong Kristohanong kalihokan ug regular nga pagkaon sa espirituwal nga pagkaon sa hustong panahon