Ang Tagana ni Jehova, ang “mga Hinatag”

“Ang mga langyaw managtindog ug magabantay sa inyong mga panon sa kahayopan.”​—ISAIAS 61:5.

 1. Nganong ang pulong “maghahatag” mopahinumdom kanato kang Jehova?

PAGKAMANGGIHATAGON gayod sa Diyos! Si apostol Pablo miingon: “[Si Jehova] mao ang naghatag sa tanang mga tawo ug kinabuhi ug gininhawa ug sa tanang butang.” (Buhat 17:25) Ang matag usa kanato makabaton ug kaayohan gikan sa pagpamalandong sa daghang ‘maayong mga gasa ug hingpit nga mga regalo’ nga atong nadawat gikan sa Diyos.​—Santiago 1:5, 17; Salmo 29:11; Mateo 7:7; 10:19; 13:12; 21:43.

 2, 3. (a) Unsa ang angay natong pagsanong sa mga gasa sa Diyos? (b) Diha sa unsang diwa ang mga Levihanon “mga hinatag”?

² Uban sa maayong katarongan nga nahibulong ang salmista kon unsaon niya pagbalos si Jehova. (Salmo 116:12) Ang atong Maglalalang wala gayod magkinahanglan ug bisan unsa nga hayan nabatonan o ikahatag sa mga tawo. (Salmo 50:10, 12) Si Jehova nagpakita, hinunoa, nga mahimuot siya kon ang mga tawo mapabilhong mohatag sa ilang kaugalingon diha sa matuod nga pagsimba. (Itandi ang Hebreohanon 10:5-7.) Ang tanang mga katawhan angay mohatag sa ilang kaugalingon diha sa pagpahinungod sa ilang Maglalalang kinsa, sa baylo, mahimong mohatag ug dugang sangkad nga mga pribilehiyo, sama sa kahimtang sa karaang mga Israelinhon. Bisag ang tanang mga Israelinhon nagpahinungod sa Diyos, iyang gipili ang Levitikanhon nga pamilya ni Aaron ingong mga saserdote sa pagtanyag ug mga halad diha sa tabernakulo ug sa templo. Unsay ikasulti labot sa nahibiling mga Levihanon?

³ Gisultihan ni Jehova si Moises: “Dad-a ang banay ni Levi . . . Ug sila ang mag-atiman sa tanang mga galamiton sa balong-balong nga tigomanan . . . Ug ihatag mo ang mga anak ni Levi ngadto kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki. Sila ang mga hinatag [Hebreohanon, nethu·nimʹ], gihatag ngadto kaniya gikan sa mga anak sa Israel.” (Numeros 3:6, 8, 9, 41) Ang mga Levihanon “gihatag” ngadto kang Aaron aron maoy mobuhat sa trabaho sa pag-alagad sa tabernakulo, busa ang Diyos nakaingon: “Sila mao ang mga hinatag, gihatag kanako gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel.” (Numeros 8:16, 19; 18:6) Gihimo sa ubang mga Levihanon ang simpleng mga trabaho; ang uban nakadawat ug dagko kaayong mga pribilehiyo, sama sa pagtudlo sa mga kasugoan sa Diyos. (Numeros 1:50, 51; 1 Cronicas 6:48; 23:3, 4, 24-32; 2 Cronicas 35:3-5) Atong ibali karon ang atong pagtagad ngadto sa laing “hinatag” nga katawhan ug ang modernong katumbas.

Mga Israelinhon Mibalik Gikan sa Babilonya

 4, 5. (a) Kinsa nga mga Israelinhon ang mibalik gikan sa pagkabihag sa Babilonya? (b) Sa modernong mga panahon, unsay katumbas sa pagpauli sa mga Israelinhon gikan sa pagkabihag?

⁴ Giasoy ni Esdras ug Nehemias ang paagi sa pagbalik sa nahibiling mga Israelinhon, nga gipangunahan ni Gobernador Zerubbabel, gikan sa Babilonya ngadto sa ilang yuta, sa pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba. Ang duha ka asoy nagreport nga kining namalik miabot ug 42,360. Libolibo kanila maoy “mga lalaki sa katawhan sa Israel.” Ang mga asoy sunod nga naglista sa mga saserdote. Unya miabot ug mga 350 ka Levihanon, apil sa Levihanong mga mag-aawit ug mga tigbantay sa ganghaan. Gisulat usab ni Esdras ug Nehemias ang dugang kaliboan nga daw mga Israelinhon, tingali mga saserdote usab, apan dili makasubay sa ilang kagikan.​—Esdras 1:1, 2; 2:2-42, 59-64; Nehemias 7:7-45, 61-66.

⁵ Kining nahibilin sa Israel nga nabihag ug sa ulahi mipauli sa Jerusalem ug sa Juda nagpakitag talagsaong debosyon sa Diyos ug sa dulot nga panaad sa matuod nga pagsimba. Sumala sa giingon na, atong makita sa modernong panahon ang tukmang katumbas diha sa nahibilin sa espirituwal nga Israel nga migawas gikan sa pagkabihag sa Babilonyang Bantogan sa 1919.

 6. Sa unsang paagi gigamit sa Diyos ang espirituwal nga mga Israelinhon sa atong panahon?

⁶ Sukad nga sila gibuhian sa 1919, ang nahibilin sa dinihogang mga igsoon ni Jesus madasigong nagalihok paabante diha sa matuod nga pagsimba. Gipanalanginan ni Jehova ang ilang mga paningkamot sa pagtigom sa kataposang mga nahibilin sa 144,000 nga naglangkob sa “Israel sa Diyos.” (Galacia 6:16; Pinadayag 7:3, 4) Ingong usa ka pundok, ang dinihogang nahibilin gilangkoban sa “matinumanon ug maalamong ulipon” nga matang nga gigamit sa pagtaganag dagaya makahatag-ug-kinabuhing espirituwal nga pagkaon, nga ilang gikugihan pag-ayo aron maapod-apod sa tibuok yuta.​—Mateo 24:45-47.

 7. Kinsa ang nakig-uban sa mga dinihogan diha sa matuod nga pagsimba?

⁷ Sumala sa gipadayag sa nag-unang artikulo, ang katawhan ni Jehova karong adlawa giapilan sa minilyong “ubang mga karnero,” kinsa nakabaton sa hinatag-sa-Diyos nga paglaom nga makalabang-buhi sa dakong kasakitan nga anaa na sa unahan. Sila nagtinguha sa pag-alagad kang Jehova nga walay kataposan sa yuta, diin sila dili na pagagutomon o pagauhawon pa ug diin ang mga luha sa kaguol dili na motubod. (Juan 10:16; Pinadayag 7:9-17; 21:3-5) May makita ba kita diha sa asoy sa mga namalik gikan sa Babilonya ug katumbas kanila? Oo!

Dili mga Israelinhon Mibalik Usab

 8. Kinsay miuban sa mga Israelinhon sa pagbalik gikan sa Babilonya?

⁸ Sa dihang migawas ang panawag alang sa mga mahigugmaon kang Jehova sa Babilonya sa pagbalik sa yutang Saad, libolibong dili mga Israelinhon ang misanong. Diha sa mga listahan nga gihatag ni Esdras ug Nehemias, kita makabasa bahin sa “Nethinim” (nagkahulogan, “Mga Hinatag”) ug sa “mga anak sa mga alagad ni Solomon,” diin ang total nga gidaghanon maoy 392. Ang mga asoy naghisgot usab ug kapin sa 7,500 pang uban: ‘mga lalaking ulipon ug mga babayeng ulipon,’ maingon man usab sa dili Levihanong “mga lalaking mag-aawit ug mga babayeng mag-aawit.” (Esdras 2:43-58, 65; Nehemias 7:46-60, 67) Unsay nakatukmod sa daghan kaayong dili mga Israelinhon sa pagpamalik?

 9. Sa unsang paagi nalangkit ang espiritu sa Diyos sa pagbalik gikan sa pagkabihag?

⁹ Ang Esdras 1:5 naghisgot bahin sa “tanan kansang espiritu giagda sa Diyos, sa pag-adto ug sa pagtukod sa balay ni Jehova.” Oo, Gipalihok ni Jehova ang tanang namalik. Iyang gidasig ang ilang espiritu, sa ato pa, ang ilang nagapukaw nga kiling sa hunahuna. Bisag atua sa langit, makahimo niini ang Diyos pinaagi sa paggamit sa iyang balaang espiritu, ang iyang aktibong gahom. Busa, ang tanan nga mitindog “sa pag-adto ug sa pagtukod sa balay ni Jehova” natabangan “pinaagi sa espiritu” sa Diyos.​—Zacarias 4:1, 6; Haggeo 1:14.

Usa ka Modernong-Adlaw nga Katumbas

10, 11. Unsang katumbas ang makita sa dili mga Israelinhon nga namalik gikan sa Babilonya?

¹⁰ Kinsa ang gilandongan sa mga namalik nga dili mga Israelinhon? Daghang Kristohanon tingali motubag: ‘Ang Nethinim mao ang katumbas sa “ubang mga karnero” karong adlawa.’ Tinuod, apan dili lamang ang Nethinim; kay ang tanang dili mga Israelinhon nga namalik naghawas man sa mga Kristohanon karong adlawa nga dili sakop sa espirituwal nga Israel.

¹¹ Ang librong You May Survive Armageddon Into God’s New Worlda nag-ingon: “Ang nahibilin sa 42,360 ka Israelinhon dili mao lamang ang mibiya sa Babilonya uban kang gobernador Zerubbabel . . . Dihay libolibong dili mga Israelinhon . . . Gawas pa sa Nethinim dihay ubang dili mga Israelinhon, ang mga ulipon, ang propesyonal nga mga mag-aawit nga lalaki ug babaye ug ang mga anak sa mga ulipon ni Haring Solomon.” Ang libro nagpatin-aw: “Ang Nethinim, ang mga ulipon, ang mga mag-aawit ug ang mga anak sa ulipon ni Solomon, tanan maoy dili mga Israelinhon, mibiya sa yuta sa pagkabihag ug mibalik uban sa nahibiling Israelinhon . . . Busa husto ba ang pagtuo nga karon ang mga tawo sa nagkalainlaing mga nasyonalidad kinsa dili espirituwal nga mga Israelinhon nagapakig-uban sa nahibilin sa espirituwal nga Israel ug nagapalambo sa pagsimba ni Jehova nga Diyos uban kanila? Oo.” Kini sila ‘nahimong modernong-adlaw, antitipikal nga Nethinim, mga mag-aawit, ug mga anak sa mga ulipon ni Solomon.’

12. Sa unsang paagi gamiton sa Diyos ang iyang espiritu diha sa linain nga paagi alang sa espirituwal nga mga Israelinhon, apan nganong kita makatino nga kini mabatonan sa tanan niyang mga magsisimba?

¹² Sama sa karaan nga sumbanan, ang Diyos nagahatag usab sa iyang espiritu alang niining nanaglaom nga mabuhi sa walay kataposan sa yuta. Matuod, sila wala gianak pag-usab. Ang matag usa sa 144,000 makasinati lamang sa usa ka higayon sa pagkahimong inanak pag-usab ingong espirituwal nga anak sa Diyos ug dinihogan sa balaang espiritu. (Juan 3:3, 5; Roma 8:16; Efeso 1:13, 14) Siyempre, kana nga pagdihog maoy usa ka talagsaong pagpasundayag sa espiritu sa Diyos alang sa gamay nga panon. Apan ang espiritu sa Diyos kinahanglan usab aron matuman ang iyang kabubut-on. Busa, si Jesus miingon: ‘Ang Amahan sa langit mohatag sa iyang balaang espiritu ngadto sa mga nagapangayo kaniya.’ (Lucas 11:13) Kon kaha ang usa nga nangayo adunay langitnong paglaom o sakop sa ubang mga kanero, ang espiritu ni Jehova dagayang mabatonan aron matuman ang Iyang kabubut-on.

13. Sa unsang paagi nagalihok ang espiritu diha sa tanang mga alagad sa Diyos?

¹³ Ang espiritu sa Diyos maoy nagpalihok sa mga Israelinhon ug dili mga Israelinhon sa pagpauli sa Jerusalem, ug kini nagapalig-on ug nagatabang sa tanan niyang maunongong katawhan karong adlawa. Kon kaha ang hinatag-sa-Diyos nga Kristohanong paglaom maoy kinabuhi sa langit o kinabuhi sa yuta, kinahanglang mosangyaw gayod siya sa maayong balita, ug ang balaang espiritu maoy mopaarang kaniya nga magmatinumanon niana. Ang matag usa kanato​—bisan unsa pay atong paglaom—​angay mag-ugmad sa mga bunga sa espiritu, nga gikinahanglan natong tanan sa bug-os nga sukod.​—Galacia 5:22-26.

Gihatag Alang sa Linain nga Pag-alagad

14, 15. (a) Taliwala sa dili mga Israelinhon nga namalik, unsang duha ka grupo ang ginganlan? (b) Kinsa ang mga Nethinim, ug unsay ilang gibuhat?

¹⁴ Taliwala sa libolibong dili mga Israelinhon nga gipalihok sa espiritu aron sa pagbalik mao ang duha ka gamayng pundok nga gihisgotan sa Pulong sa Diyos​—ang Nethinim ug ang mga anak sa mga ulipon ni Solomon. Kinsa man sila? Unsay ilang gibuhat? Unsa man kahay kahulogan niini karong adlawa?

¹⁵ Ang Nethinim maoy usa ka pundok nga dunay dili Israelinhong mga kagikan ug nakapribilehiyo sa pag-alagad uban sa mga Levihanon. Hinumdomi ang mga Canaanhon gikan sa Gabaon nga nahimong “mga mangangahoy ug mga magkakalos sa tubig alang sa katilingban ug alang sa halaran ni Jehova.” (Josue 9:27) Tingali ang uban sa ilang mga kaliwat maoy lakip sa Nethinim nga namalik gikan sa Babilonya, ug sa uban nga nadugang ingong Nethinim sa panahon sa pagmando ni David ug sa ubang mga panahon. (Esdras 8:20) Unsay gibuhat sa Nethinim? Ang mga Levihanon gihatag aron sa pagtabang sa mga saserdote, ug human niadto ang Nethinim gihatag sa pagtabang sa mga Levihanon. Bisan alang sa sirkunsadong mga langyaw, kini maoy usa ka pribilehiyo.

16. Sa unsang paagi ang papel sa mga Nethinim nausab sa ulahi?

¹⁶ Sa dihang ang pundok mibalik gikan sa Babilonya, nauban kanila mao ang pipila ka Levihanon, nga sama sa mga saserdote o Nethinim ug “mga anak sa mga ulipon ni Solomon.” (Esdras 8:15-20) Ang Dictionary of the Bible, ni Dr. James Hastings, nag-ingon: “Sa nahaigong panahon among nakita [ang Nethinim] nga hingpit nga natino na ingong usa ka balaan opisyal nga matang, nga sila gihatagan ug mga pribilehiyo.” Ang batid nga pagkasulat nga magasing Vetus Testamentum nag-ingon: “Usa ka kausaban ang nahitabo. Nahibalik gikan sa Pagkabihag, kini nga [mga langyaw] wala na isipa nga mga ulipon sa Templo, kondili ingong mga alagad, nga nagatagamtam ug usa ka kahimtang nga sama niadtong ubang mga pundok sa mga tawo, nga nag-alagad sa Templo.”​—Tan-awa ang kahon “Usa ka Kausaban sa Kahimtang.”

17. Nganong ang mga Nethinim nakadawat ug dugang pa nga buluhaton, ug unsa ang pamatuod sa Bibliya alang niini?

¹⁷ Siyempre, ang Nethinim wala mahimong mga katupong sa mga saserdote ug sa mga Levihanon. Ang ulahi nga mga pundok maoy mga Israelinhon, nga gipili mismo ni Jehova ug dili angay pulihan sa dili mga Israelinhon. Apan, ang mga timaan sa Bibliya nagpakita nga sanglit diyutay man lamang ang gidaghanon sa mga Levihanon, ang mga Nethinim gihatagan ug daghang buluhaton diha sa pag-alagad sa Diyos. Sila gihatagan ug mga puy-anan nga duol sa templo. (Nehemias 3:22-26) Ug ang hari sa Persia mihatag ug balaod nga ang mga Nethinim dili pabayron ug buhis, sama nga wala pabayra ug buhis ang mga Levihanon tungod sa ilang pag-alagad sa templo. (Esdras 7:24) Kini nagpakita kon unsa ka suod gilangkit kining “mga hinatag” (mga Levihanon ug mga Nethinim) sa espirituwal nga mga butang ug kon sa unsang paagi nagadaghan ang mga buluhaton sa mga Nethinim sumala sa panginahanglan, bisan tuod nga sila wala gayod isipa nga mga Levihanon. Sa dihang gitigom ni Esdras sa ulahi ang mga nabihag aron sa pagpamalik, walay mga Levihanon sa sinugdan ang miuban nila. Busa iyang gipangusgan ang iyang mga paningkamot sa pagtigom pa ug pipila. Kana misangpot ug 38 ka Levihanon ug 220 ka Nethinim nga namauli aron sa pagsilbi ingong “mga alagad sa balay sa atong Diyos.”​—Esdras 8:15-20.

18. Ang mga anak sa mga ulipon ni Solomon nagabuhat sa unsang buluhaton?

¹⁸ Ang ikaduhang pundok sa dili mga Israelinhon nga ginganlan mao ang mga anak sa mga ulipon ni Solomon. Ang Bibliya naghatag ug pila ka detalye mahitungod kanila. Ang uban mao “ang mga anak ni Sophereth.” Gidugang ni Esdras kining definite article sa maong ngalan, nga naghimo niining Has·so·pheʹreth, tingali nagkahulogang “ang eskriba.” (Esdras 2:55; Nehemias 7:57) Sa ingon sila tingali maoy mga kawani sa mga eskriba o mga tigkopya, tingali mga eskriba sa templo/administratibo. Bisan pag langyaw, ang mga anak sa mga ulipon ni Solomon nagpamatuod sa ilang debosyon kang Jehova pinaagi sa paghawa sa Babilonya ug mipauli aron makaambit sa pagpasig-uli sa Iyang pagsimba.

Paghatag sa Atong Kaugalingon Karong Adlawa

19. Unsa ang relasyon tali sa mga dinihogan karon ug sa ubang mga karnero?

¹⁹ Sa atong panahon, gamhanong gigamit sa Diyos ang dinihogang nahibilin sa pagpanguna sa putli nga pagsimba ug sa pagsangyaw sa maayong balita. (Marcos 13:10) Pagkadako sa ilang kalipay sa pagkakita sa tinagpulo ka libo, ginatos ka kaliboan, ug unya minilyon sa ubang mga karnero nga miduyog kanila sa pagsimba! Ug pagkatahom sa pagtinabangay ang makita sa taliwala sa nahibilin ug sa ubang mga karnero!​—Juan 10:16.

20. Unsang bag-ong pagsabot ang makataronganon ingong katumbas sa Nethinim ug sa mga anak sa mga alagad ni Solomon? (Proverbio 4:18)

²⁰ Ang tanang dili mga Israelinhon nga namauli gikan sa pagkabihag sa karaang Babilonya maoy katumbas sa ubang mga karnero nga karon nag-alagad uban sa nahibilin sa espirituwal nga Israel. Apan, unsa ang mahitungod sa kamatuoran nga ginganlan sa Bibliya ang mga Nethinim ug ang mga anak sa mga alagad ni Solomon? Diha sa sumbanan ang mga Nethinim ug ang mga anak sa mga ulipon ni Solomon gihatagan ug mga pribilehiyo nga wala ihatag sa ubang dili mga Israelinhon nga namalik. Kini naglandong nga ang Diyos karon naghatag ug mga pribilehiyo ug dugang mga katungdanan sa pipila ka hamtong ug andam nga ubang mga karnero.

21. Sa unsang paagi ang pipila sa mga igsoon nga may yutan-ong paglaom makadawat ug dugang mga katungdanan ug mga pribilehiyo?

²¹ Ang dugang nga mga pribilehiyo sa mga Nethinim nalangkit direkta sa espirituwal nga mga buluhaton. Ang mga anak nga lalaki sa mga ulipon ni Solomon daw nakadawat ug mga kaakohan sa pagdumala. Sa susama karong adlawa, gipanalanginan ni Jehova ang iyang katawhan ug “mga gasa diha sa mga lalaki” sa pag-atiman sa ilang mga panginahanglan. (Efeso 4:8, 11, 12) Apil niini nga tagana mao ang daghang ginatos nga hamtong, eksperyensiyadong mga igsoong lalaki nga nakig-ambit sa ‘pagbantay sa mga panon,’ nag-alagad ingong mga magtatan-aw sa sirkito ug distrito ug mga Komite sa Sanga sa Sosyedad sa Watch Tower sa 98 ka sanga. (Isaias 61:5) Diha sa mga hedkuwarter sa kalibotan sa Sosyedad, ubos sa pagdumala sa “matinumanong piniyalan” ug sa Nagamandong Lawas niini, ang may katakos nga mga lalaki nakadawat ug pagbansay sa pagtabang sa pag-andam sa espirituwal nga mga tagana sa pagkaon. (Lucas 12:42) Ang ubang dugay na kaayong nagpahinungod nga mga boluntaryo nabansay sa pagpalakaw sa mga puy-anan sa Bethel ug sa mga pabrika ug sa pagdumala sa mga programa sa tibuok-kalibotan sa pagtukod ug bag-ong mga pasilidad sa sanga ug mga tigomanan alang sa Kristohanong pagsimba. Sila nanghawod sa pag-alagad ingong suod nga mga katabang sa dinihogang nanghibilin, kinsa nahimong bahin sa harianong pagkasaserdote.​—Itandi ang 1 Corinto 4:17; 14:40; 1 Pedro 2:9.

22. Nganong haom nga ang pipila sa ubang karnero pagahatagan ug mabug-at nga mga responsabilidad karon, ug unsa ang angay natong pagsanong niini?

²² Sa karaang mga panahon, ang mga saserdote ug mga Levihanon nagpadayon sa pag-alagad uban sa mga Hudiyo. (Juan 1:19) Karon, hinunoa, ang nahibilin sa espirituwal nga Israel sa yuta angay nga magakadiyutay. (Itandi ang Juan 3:30.) Sa kataposan, human sa kalaglagan sa Babilonyang Bantogan, ang tanan sa 144,000 nga ‘mga tinimrihan’ moadto sa langit alang sa kasal sa Kordero. (Pinadayag 7:1-3; 19:1-8) Apan karon ang ubang mga karnero angay nga magakadaghan. Ang kamatuoran nga ang pipila kanila, nga ikatandi sa mga Nethinim ug sa mga anak sa mga ulipon ni Solomon, karon gihatagan ug bug-at nga mga responsabilidad ubos sa pagdumala sa dinihogang nahibilin dili mopahimo kanila nga mapangahason o magpadako-sa-kaugalingon. (Roma 12:3) Kini naghatag kanato ug pagsalig nga samtang ang katawhan sa Diyos “mogula gikan sa dakong kasakitan,” adunay eksperyensiyadong mga lalaki​—“mga prinsipe”—​andam sa pagpanguna taliwala sa ubang mga karnero.​—Pinadayag 7:14; Isaias 32:1; itandi ang Buhat 6:2-7.

23. Nganong kinahanglang ugmaron natong tanan ang mahinatagong espiritu bahin sa pag-alagad sa Diyos?

²³ Ang tanan nga mibalik gikan sa Babilonya andam sa pagkugi sa pagtrabaho ug sa pagpamatuod nga maoy ilang giuna ang pagsimba ni Jehova sa hunahuna ug sa kasingkasing. Mao man usab karon. Duyog sa dinihogang nahibilin, “ang mga dumuloong . . . managtindog ug magabantay sa mga panon sa mga karnero.” (Isaias 61:5) Busa bisag unsa pang paglaom ang gitagana kanato sa Diyos, bisag unsa pang mga pribilehiyo nga mahimong ihatag sa tinudlo sa espiritung mga ansiano sa dili pa ang adlaw sa kabayawan ni Jehova sa Armageddon, ugmaron natong tanan ang bukas, kinasingkasing, mahinatagong espiritu. Bisan pag dili gayod kita makabayad kang Jehova sa tanan niyang dagkong mga kaayo, hinaot nga kita magmabug-os kasingkasing diha sa bisag unsay atong buhaton sulod sa iyang organisasyon. (Salmo 116:12-14; Colosas 3:23) Busa kitang tanan makahatag sa atong kaugalingon alang sa matuod nga pagsimba, samtang ang ubang karnero suod nga nagaalagad uban sa mga dinihogan, kinsa gikatagana sa “pagmando ingong mga hari ibabaw sa yuta.”​—Pinadayag 5:9, 10.

[Footnote]

Mga Puntong Pagahinumdoman

◻ Sa unsang paagi nga ang mga Levihanon maoy “mga hinatag” sa karaang Israel?

◻ Kinsang dili mga Israelinhon ang namalik gikan sa pagkabihag, nga naglandong kang kinsa?

◻ Unsang kausaban ang daw nahitabo uban sa mga Nethinim?

◻ Mahitungod sa mga Nethinim ug sa mga anak sa mga ulipon ni Solomon, unsang katumbas karon ang gipabilhan?

◻ Unsang pagsalig ang nahatag tungod sa kooperasyon tali sa mga dinihogan ug sa ubang mga karnero?

[Kahon sa panid 14]

USA KA KAUSABAN SA KAHIMTANG

Daghang diksiyonaryo sa Bibliya ug mga ensiklopedia mikomento sa kausaban nga naagian sa pipila ka dili mga Israelinhon kinsa namauli gikan sa pagkabihag. Pananglitan, ubos sa “Change in their position,” ang Encyclopædia Biblica miingon: “Ang ilang kahimtang sa katilingban mao, sumala sa gipadayag na, nagakaigo nga gipataas sa mao nga panahon. [Ang Nethinim] dili na mga ulipon sa estriktong kahulogan sa pulong.” (Giedit ni Cheyne ug Black, Tomo III, panid 3399) Diha sa The Cyclopædia of Biblical Literature, si John Kitto misulat: “Dili malaoman nga ang daghan kanila [ang Nethinim] mobalik ngadto niining ubos nga kahimtang sa Palestina . . . Ang boluntaryong pagkadebotado nga maoy gipakita niining mga tawhana nagpauswag ug dako sa kahimtang sa mga Nethinim.” (Tomo II, panid 417) Ang The International Standard Bible Encyclopedia nagpunting: “Sumala sa kahayag niini nga panag-ubanay ug sa ilang kagikan sa panahon ni Solomon, madahom nga ang mga alagad ni Solomon adunay talagsaong mga responsabilidad diha sa ikaduhang templo.”​—Giedit ni G. W. Bromiley, Tomo 4, panid 570.

[Hulagway sa panid 15]

Sa dihang namalik ang mga Israelinhon aron tukoron pag-usab ang Jerusalem, libolibong dili mga Israelinhon ang miuban kanila

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Hulagway sa panid 17]

Ang Komite sa Sanga sa Korea. Sama sa karaang mga Nethinim, ang mga lalaki sa ubang mga karnero adunay mabug-at nga mga responsabilidad diha sa matuod nga pagsimba karong adlawa