Palayo Kon Adunay Kapeligrohan

PIPILA lamang ka tawo ang makamatikod dayon sa kapeligrohan kay sa mga marinero. Kinahanglang alerto sila sa bisan unsang kausaban sa panahon, sa mga taob, ug ang gilay-on sa ilang barko gikan sa baybayon. Kon mag-uban ang mga taob ug hangin sa pagpadpad sa barko papiliw, sagubangon sa mga marinero ang kabudlay ug kapeligrohan.

Ubos niini nga mga kahimtang​—nga nailhang lee shore o ang distansiya sa barko gikan sa baybayon​—maningkamot ang marinero nga may igoigong distansiya ang iyang barko gikan sa baybayon, ilabina kon layag lamang ang nagapadagan sa sakayan. Ang basahon bahin sa paglawig nagbatbat nga kon ‘maabtan ug subasko duol sa baybay mao tingali ang labing makahahadlok nga paglawig’ nga masinati sa marinero. Ang girekomendar nga solusyon? ‘Ayawg tugoti nga maingon niana ang dangatan sa imong barko.’ Ang luwas nga paagi aron dili masayad diha sa bukid nga balas sa ilalom o sa pasil mao ang pagpalayo gikan sa kapeligrohan.

Ang mga Kristohanon kinahanglang alerto sa mga kapeligrohan nga makalunod sa ilang pagtuo. (1 Timoteo 1:19) Karong adlawa, ang mga kahimtang dili gayod maayo aron makapabilin sa diretso nga direksiyon. Sama nga ang sakayan mapadpad sa hangin ug taob, sa ingon ang atong gipahinungod nga mga kinabuhi mapatipas gikan sa hustong direksiyon tungod sa kanunayng pagbutad sa atong dili hingpit nga unod ug sa walay-hunong nga pagkusokuso sa espiritu sa kalibotan​—nga karon halos nahisamag subasko ang gikusgon.

Usa ka Tawong Nagkinabuhi nga Peligroso

Pagkasayon ang pagpangarisgo nga dili mamatikdan diha sa peligrosong espirituwal nga katubigan!

Palandonga ang usa ka pananglitan nga nahitabo duol sa nalikosan sa yuta nga lawas sa tubig, ang Patayng Dagat. Among gipunting ang bahin sa pananglitan ni Lot. Ang iyang desisyon nga magpuyo sa Sodoma naghatag kaniyag daghang suliran ug dakong kasubo. Human nag-awayay ang ilang mga magbalantay sa kahayopan, nagkauyon si Abraham ug Lot nga magpuyo sa lainlaing mga dapit. Kita gisultihan nga si Lot mipili sa Distrito sa Jordan ug nagpatindog sa iyang tolda taliwala sa mga siyudad sa Distrito. Sa ulahi, midesider siya sa pagpuyo sa Sodoma, bisan ug ang estilo-sa-kinabuhi sa mga Sodomanhon nakapabalaka kaniya.​—Genesis 13:5-13; 2 Pedro 2:8.

Nganong si Lot nagpadayon sa pagpuyo diha sa labihan ka imoral nga siyudad nga nagpasuko pag-ayo kang Jehova ug nakapukaw pa ganig kasuko sa mga tawong nagpuyo sa duol? Ang Sodoma mauswagon, ug ang asawa ni Lot sa walay duhaduha nalipay sa materyal nga mga kaayohan sa kinabuhing siyudadnon. (Ezekiel 16:49, 50) Bisan si Lot tingalig nadani sa mauswagong ekonomiya sa Sodoma. Bisan unsa pay iyang katarongan sa pagpuyo didto, angay unta nga magpalayo siya dayon. Tungod lamang sa dinalian nga pagpamugos sa mga manulonda ni Jehova nga sa kataposan gibiyaan sa pamilya ni Lot ang peligrosong dapit.

Ang asoy sa Genesis nag-ingon: “Sa mibanagbanag ang kabuntagon, gipadali sa mga manulonda si Lot, ug nag-ingon: ‘Bumangon ka! Dad-a ang imong asawa ug ang imong duha ka anak nga babaye nga ania dinhi, kay basin malaglag kamo uban sa pagkadaotan sa siyudad!’” Apan bisan human nianang dinaliang pasidaan, si Lot “naglangaylangay.” Sa kataposan ang mga manulonda “migunit sa iyang kamot ug sa kamot sa iyang asawa ug sa mga kamot sa iyang duha ka anak nga babaye ug ilang gidala siya ug gibutang siya sa gawas sa siyudad.”​—Genesis 19:15, 16.

Sa gawas sa siyudad, ang mga manulonda mihatag ug kataposang mga instruksiyon sa pamilya ni Lot: “Kalagiw kamo alang sa inyong mga kalag! Ayaw kamo paglingi sa inyong likod ug ayaw paghunong sa tibuok Distrito! Kalagiw kamo ngadto sa kabukiran kay basig malaglag kamo!” (Genesis 19:17) Bisan niadtong tungora, nangayog permiso si Lot sa pag-adto sa kasikbit nga siyudad sa Zoar imbes biyaan ang tibuok nga rehiyon sa bug-os. (Genesis 19:18-22) Sa tin-aw, si Lot mismo nagpanuko sa pagpahilayo sa kapeligrohan kutob sa mahimo.

Sa pagpaingon sa Zoar, ang asawa ni Lot milingi sa Sodoma, dayag nga gianugonan sa mga butang nga iyang gibiyaan. Tungod sa dili pagpamati sa mga instruksiyon sa mga manulonda, nawad-an siya sa iyang kinabuhi. Si Lot​—usa ka tawong matarong​—naluwas sa kalaglagan sa siyudad uban sa iyang duha ka anak nga babaye. Apan pagkadako sa bili nga gibayad niya tungod kay mipili sa pagkinabuhi nga duol sa kapeligrohan!​—Genesis 19:18-26; 2 Pedro 2:7.

Pagpahilayo sa Kapeligrohan

Ang mapait nga kasinatian ni Job nagpakita kon unsay mahitabo kon kita magpaduol o maglangaylangay diha sa peligrosong palibot. Ang kaalam nagapakita nga, sama sa maayong mga marinero, dili gayod nato tugotan nga maabtan kita nianang kahimtanga. Unsa ang pila ka peligrosong mga dapit nga kita angayng magpalayo? Ang pila ka Kristohanon nahisalaag tungod sa pagpakiglangkit pag-ayo sa mga kalihokan sa negosyo, sa pag-ugmad ug suod nga mga panaghigalaay uban sa kalibotanong mga tawo, o sa pagpakigsuod sa emosyon sa usa ka kaatbang sa sekso dihang sila walay kagawasan sa pagminyo.

Ang maalamong dalan, sa matag kaso, mao ang pagpahilayo gikan sa kapeligrohan. Pananglitan, kita ba alerto sa espirituwal nga kapeligrohan nga ihatag sa gitawag-kunohay nga paborableng kahigayonan sa negosyo? Ang pila ka igsoon nagpalinga pag-ayo sa mga kalihokan sa negosyo sa kadaot sa ilang mga pamilya, sa ilang panglawas, ug sa ilang teokratikanhong mga kaakohan. Usahay ang panghaylo mao ang mas haruhay nga paagi sa pagkinabuhi nga ikahatag sa salapi. Sa ubang panahon mao ang hagit sa pagsulay sa ilang abilidad sa negosyo. Ang uban tingali mangatarongan nga ang ilang motibo mao ang pagtagana ug trabaho sa ubang mga igsoon o aron makaamot ug dako alang sa tibuok-yutang buluhaton. Tingali sila naghunahuna nga kon maayo ug lakat ang ilang negosyo, sila adunay mas daghang panahon nga ikagugol sa mga intereses sa Gingharian.

Unsa ang pipila ka lit-ag? Ang dili matag-an nga kahimtang sa ekonomiya ug ang “wala dahomang mga panghitabo” makapildi sa maayo kaayong pagkaplanong pamasin sa negosyo. (Ecclesiastes 9:11) Ang pagpanlimbasog sa pagbayad sa dakong utang makahatag ug kaguol ug makapahiklin sa espirituwal nga mga butang. Ug bisan kon ang negosyo molambo, kini lagmit makahurot ug dakong panahon ug kahago sa hunahuna, ug kini hayan magkinahanglan ug daghang kalibotanong panag-ubanay.

Usa ka Kristohanong ansiano sa Espanya naglisod kaayo sa panalapi sa dihang ang kompaniya sa seguro mihatag kaniya ug madanihong tanyag. Bisag maayo ang mga palaaboton nga makakuwarta ug dako ingong usa ka independenteng ahente sa seguro, sa kataposan iyang gibalibaran ang gitanyag. “Dili kadto sayon nga desisyon, apan ako nalipay nga mibalibad ako,” siya miingon. “Alang sa usa ka butang, ako nagpanuko nga makakuwarta—​bisan sa dili direktang paagi​—pinaagi sa akong teokratikanhong mga kontak. Ug bisan gusto ko ang ideya nga magkinaugalingon ako sa pagtrabaho, kinahanglang mobiyahe ako kanunay ug mogugol ug daghang oras diha sa trabaho. Dili gayod unya malikayan nga mapasagdan ko ang akong pamilya ug ang kongregasyon. Labaw sa tanan, ako nagtuo nga kon gidawat ko pa ang tanyag, dili na unya ako makakontrolar sa akong kinabuhi.”

Walay Kristohanon ang makaarang nga mawad-ag pagkontrolar sa iyang kinabuhi. Gipakita ni Jesus ang makalilisang nga mga sangpotanan sa maong dalan pinaagi sa pag-asoy sa sambingay bahin sa usa ka tawo nga nagtigom ug daghang bahandi aron moretiro ug magrelaks na sa kinabuhi. Apan sa gabii mismo nga siya nakahukom nga sa kataposan nakatigom na siyag igong gidaghanon sa salapi, siya namatay. “Busa ingon niana ang tawo nga nagatigom ug bahandi alang sa iyang kaugalingon apan dili bahandianon ngadto sa Diyos,” nagpasidaan si Jesus.​—Lucas 12:16-21; itandi ang Santiago 4:13-17.

Kita kinahanglang magbantay usab batok sa dugay nga pag-uban-uban sa kalibotanong mga tawo. Basig silingan kini siya, higala sa tunghaan, kauban sa trabaho, o kasosyo sa negosyo. Kita tingali mangatarongan, ‘May pagtahod siya sa mga Saksi, mahinlo ang iyang paagi sa pagkinabuhi, ug usahay maghisgot kami bahin sa kamatuoran.’ Bisan pa, ang kasinatian sa uban nagpamatuod nga sa ulahi kita tingali mas gusto pa sa maong kalibotanong panag-uban kay sa espirituwal nga igsoong lalaki o babaye. Unsa ang pipila ka kapeligrohan sa maong panaghigalaay?

Kita mosugod sa dili-pagtagad sa pagkadinalian sa mga panahon nga atong gikinabuhian o modako ang kaikag sa materyal kay sa espirituwal nga mga butang. Tingali, tungod sa kahadlok nga dili makapahimuot sa atong kalibotanong higala, basin mangandoy pa kita nga dawaton sa kalibotan. (Itandi ang 1 Pedro 4:3-7.) Ang salmista nga si David, sa laing bahin, gusto nga makig-uban sa mga tawo kinsa nahigugma kang Jehova. “Imantala ko ang imong ngalan ngadto sa akong kaigsoonan; sa taliwala sa kongregasyon dayegon ko ikaw,” siya misulat. (Salmo 22:22) Kita mapanalipdan kon kita mosundog sa panig-ingnan ni David, mangitag panaghigalaay nga makapalig-on kanato sa espirituwal.

Ang laing makuyaw nga dalan mao ang pagkalangkit sa emosyon uban sa usa ka tawo sa kaatbang nga sekso sa dihang ang usa walay kagawasan sa pagminyo. Ang kapeligrohan mahimong motungha sa dihang ang usa mabihag sa usa ka tawong matahom, kansang pakigkolokabildo makaiikag, ug kinsa adunay samang panglantaw ug katakos sa pagpakatawa. Ang usa tingali malingaw nga ikauban siya, nga mangatarongan, ‘Nahibalo ko kon asa kutob ang angay. Kami managhigala lamang.’ Bisan pa niana, sa dihang mapukaw na ang mga pagbati kini dili sayon kontrolahon.

Si Mary, usa ka batan-on minyong babaye, nalipay sa pagpakig-uban kang Michael.a Siya buotang igsoon apan nalisdan nga makighigala. Daghan sila ug mga butang nga gikausahan, ug nakita nila nga pareho silang makapasiaw. Si Mary nalipay sa paghunahuna nga ang dili-minyong igsoong lalaki buot mopadayag sa iyang tinagoan kaniya. Wala magdugay, ang daw walay malisya nga panaghigalaay nahimong panagsuod pag-ayo sa emosyon. Sila migugol ug daghang panahong magkauban ug sa kadugayan nakabuhat ug imoralidad. “Angay nga nakita ko ang kapeligrohan sa sinugdanan pa,” si Mary nanghupaw. “Sa dihang milambo ang panaghigalaay, kini nahisamag huyonghuyong nga misuyop kanamo nga mas lalom pa.”

Dili gayod nato kalimtan ang pasidaan sa Bibliya: “Ang kasingkasing labawng malipoton kay sa bisan unsa ug walay paglaom. Kinsay makasusi niini?” (Jeremias 17:9) Ang atong malipotong kasingkasing, sama sa taob nga nagapadpad sa sakyanan ngadto sa kabatoan, motukmod kanato ngadto sa peligrosong emosyonal nga relasyon. Ang sulbad? Kon wala kay kagawasan sa pagminyo, paningkamot nga mapalayo ang imong emosyon kang bisan kinsa nga makita nimong matahom.​—Proverbio 10:23.

Paglingkawas ug Pagpahilayo Gikan sa Kapeligrohan

Komosta kon nakita natong anaa na kita sa espirituwal nga kapeligrohan? Ang mga marinero, sa dihang padparon paingon sa piliw sa hangin o sa taob, maningkamot nga mapalayo ang ilang sakayan gikan sa baybayon, o sungsongon ang hangin aron may igong gilay-on gikan sa daplin aron dili malunod ang barko, hangtod nga sila makaabot sa mas luwas nga katubigan. Sa susama, kita kinahanglang maningkamot nga makalingkawas. Pinaagi sa pagpamati sa tambag sa Kasulatan, mag-ampo nga kinasingkasing sa tabang ni Jehova, ug mangayog tabang sa hamtong Kristohanong mga igsoon, kita makabalik sa luwas nga dalan. Kita panalanginan sa makausa pa uban sa kalinaw sa hunahuna ug kasingkasing.​—1 Tesalonica 5:17.

Bisan unsa pay atong mga kahimtang, kita maalamong magpahilayo sa “mga butang nga iya sa kalibotan.” (Galacia 4:3) Lahi kang Lot, si Abraham mipili nga magkinabuhi nga bulag gikan sa kalibotanong mga Canaanhon, bisan pag kini nagpasabot sa pagpuyo diha sa mga tolda sa daghang katuigan. Tingali, siya kulang sa materyal nga kaharuhay, apan ang iyang yanong estilo-sa-kinabuhi nakapanalipod kaniya sa espirituwal. Inay antoson ang pagkalunod sa iyang pagtuo, siya nahimong “ang amahan sa tanang adunay pagtuo.”​—Roma 4:11.

Sanglit gilibotan kita sa usa ka kalibotan nga mapatuyangon kansang “espiritu” kusgan kaayo, kinahanglan natong sundon ang panig-ingnan ni Abraham. (Efeso 2:2) Kon dawaton nato ang giya ni Jehova diha sa tanang butang, kita panalanginan pinaagi sa pagsinati mismo sa iyang mahigugmaong panalipod. Bation nato ang sama sa gibati ni David: “Ang akong kalag iyang gipalig-on. Gitultolan niya ako sa mga dalan sa pagkamatarong tungod sa iyang ngalan. Sa pagkatinuod ang pagkamaayo ug mahigugmaong-kalulot mismo ang magasunod kanako sa tanang adlaw sa akong kinabuhi; ug ako magapuyo sa balay ni Jehova sa mga adlaw nga walay kataposan.” Walay duhaduha bahin niana, ang paglakaw diha “sa mga dalan sa pagkamatarong,” imbes nga motipas ngadto sa mga dalan sa kapeligrohan, mohatag ug walay kataposang mga panalangin.​—Salmo 23:3, 6.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 24]

Kon wala kay kagawasan sa pagminyo, ayaw pagpakigsuod sa emosyon sa usa nga nakita nimong matahom