Pagbantay sa Panghambog

KARONG adlawa daghan ang naglantaw sa panghambog ingong usa ka hiyas. Ang mapagawalong pagpasundayag sa mga katakos sa usa, mga kahanas, ug mga kalamposan nauso na. Ang pipila nagtuo nga ang panghambog kinahanglanon sa kalamposan. Ang uban mibati nga kini nagpataas sa pagtamod sa kaugalingon sa usa. Ang magasing Time nagpahayag: “Ang prinsipyo sa kaligdong, bisan tuod mosaler pa, giisip nga halos kinaraan na.” Ang magsusulat nga si Jody Gaylin mipahayag: “Ikasubo, ang walay lipodlipod nga panghambog . . . maoy kinaulahiang urog. Ang kabildohay uban sa usa ka higala o kaila dunay bag-ong duyog: pagdayeg sa kaugalingon.”

Ang mga sumbanan nagtukod sa sukdanan. Tingali nakadungog ka sa mga pulong sa kanhing kampeyon sa boksing: “Dili sulagma nga ako ang labing bantogang tawo sa kalibotan niining panahona sa kasaysayan.” Ilado usab kaayo ang pahayag sa usa ka membro sa grupo sa musikerong Beatles: “Mas ilado kami karon kay kang Jesu-Kristo.” Samtang giisip sa pipila ang maong mga pahayag ingong gisulti nga walay daotang tuyo, ang uban nag-isip niadtong nagsulti niana ingong mga sumbanan sa pagtuboy-sa-kaugalingon nga angay sundogon.

Ang pagkamakaylapon sa panghambog nakapatungha sa pangutana: Maayo bang manghambog bahin sa kaugalingong kabtangan ug mga katakos? Siyempre, natural nga magpasigarbo bahin sa mga kalamposan sa usa ug gani ipaambit kini sa suod nga mga higala ug mga paryente. Apan komosta na man kadtong nagkinabuhi sumala sa panultihong, “Kon duna kay ikabuga, ipakita kana”? Dugang pa, komosta na man kadtong kinsa, bisan tuod wala manghambog sa dayag, magatino sa pinong paagi nga ang uban mahibalo sa ilang mga katakos ug mga kalamposan? Ang mao bang pagbandilyo-sa-kaugalingon maayo, gani kinahanglanon, sumala sa pangangkon sa pipila?

Epekto Diha sa mga Relasyon

Tagda ang epekto diha kanimo sa panghambog sa uban. Pananglitan, unsay imong sanong sa mosunod nga mga pahayag?

“Ang mga librong wala nako masulat mas maayo pa kay sa mga librong gisulat sa uban.”​—Ilado-kaayong awtor.

“Kon presente pa ako panahon sa paglalang, nakahatag unta akog mapuslanong mga sugyot alang sa mas maayong kahikayan sa uniberso.”​—Edad Medya nga hari.

“Wala gayoy Diyos tungod kay, kon duna man ugaling, dili ko motuo nga Siya dili ako.”​—Ika-19ng siglo nga pilosopo.

Ikaw ba nadani niining mga tawhana tungod sa ilang mga komento? Nagtuo ka ba nga magmalipayon ka nga makauban sila? Malagmit dili. Sa kinatibuk-an, ang panghambog​—tinud-anay man o bisan kinomedya​—makapabati sa uban nga mabalaka, masamok, tingali masina. Mao kini ang epekto kang salmistang Asap, kinsa mitug-an: “Nasina ako sa mga hambogiro.” (Salmo 73:3) Sa walay duhaduha, walay mausa kanato ang gustong mahimong hinungdan sa daotang mga pagbati sa atong mga higala ug mga kaubanan! Ang 1 Corinto 13:4 nagpahayag: “Ang gugma . . . dili magapaburot.” Ang diyosnong gugma ug pagkamatinagdanon sa mga pagbati sa uban makatukmod kanato aron likayan ang pagbandilyo sa atong gituohang mga kahanas ug mga kabtangan.

Sa dihang pugngan sa usa ka tawo ang iyang kaugalingon ug mosulting maligdong, gihimo niya ang uban sa iyang palibot nga mobating komportable ug maayo labot sa ilang kaugalingon. Kini maoy talagsaong katakos. Tingali ang Britanikong estadista nga si Lord Chesterfield naghunahuna niini sa dihang nagtambag sa iyang anak: “Magmaalamon ka kay sa ubang mga tawo kon mahimo nimo; apan ayaw sila sultihi niana.”

Ang mga tawo wala magbaton ug managsamang mga gasa. Kon unsay gisayonan sa usa ka tawo tinong dili katakos sa lain. Ang usa ka tawo palihokon sa gugma aron makiglabot nga mabination niadtong wala makabaton ug katakos sa mga natad diin siya may mga abilidad. Malagmit, ang ubang tawo dunay mga katakos sa laing mga natad. Si apostol Pablo nag-ingon kanato: “Pinaagi sa dili-takos nga kalulot nga gihatag kanako ako magasulti sa tanan dinha taliwala kaninyo nga dili maghunahunag labaw bahin sa iyang kaugalingon kay sa gikinahanglan nga pagahunahunaon; apan sa paghunahuna sa paaging batonan ang mabuot nga panghunahuna, ang matag usa sumala sa giapod sa Diyos ngadto kaniya nga sukod sa pagtuo.”​—Roma 12:3.

Ang Panghambog Nagsumikad sa Kahuyangan

Samtang maglikay ang pipila gikan sa mga hambogiro, nga mibating ubos sa ilang atubangan, ang uban lahi ug reaksiyon. Sila nakahinapos nga ang mga hambogiro walay pagsalig sa kaugalingon. Gipatin-aw sa magsusulat nga si Frank Trippett kon nganong ang tawong nanghambog hayan, sa pagkatinuod, nagpaubos sa iyang kaugalingon sa panglantaw sa uban: “Ang tanan sa pagkatinuod nasayod nga ang panghambog kasagarang nagpaila sa pipila ka makaluluoyng pribadong mga kahuyangan.” Sanglit daghan ang tin-awng makaaninag sa takoban sa hambogiro, dili ba maalamong molikay gikan sa mahambogong pagdayeg-sa-kaugalingon?

“Apan Tinuod Kini!”

Kini maoy paagi sa pipila sa paningkamot nga pakamatarongon ang paghimaya-sa-kaugalingon. Ilang gibati nga tungod kay sa pagkatinuod sila may katakos sa pila ka bahin, ang pagpatuo nga dili tinuod mahimong sinalingkapaw.

Apan ang ila bang panghambog tinuod? Ang pagtamod-sa-kaugalingon maoy pinasikad sa personal nga opinyon ug mga pagbati. Ang gituohan nato nga talagsaong katakos sa atong kaugalingon mahimong ordinaryo lamang diay sa uban. Ang kamatuoran nga gibati sa usa nga ipagawal ang iyang abilidad mahimo ganing nagpasabot nga dili gayod diay siya talagsaon​—dili gayod talagsaon nga ilhon sa iyang kaugalingon nga walay pagbandilyo. Giila sa Bibliya ang kiling sa tawo sa paglimbong sa kaugalingon sa dihang kini nagtambag: “Siya nga nagahunahunang siya nagabarog pabantaya nga dili siya matumba.”​—1 Corinto 10:12.

Bisan pa kon ang usa ka tawo may talagsaong kahibalo sa usa ka partikular nga natad, kini ba nagpakamatarong sa panghambog? Dili, tungod kay ang panghambog nagahimaya sa mga tawo, samtang ang bisan unsang kahibalo nga atong nabatonan nagagikan sa Diyos. Angay nga siya ang modawat ug himaya. Nganong kita ang pasidunggan alang sa usa ka butang nga dala nato gikan sa atong pagkatawo? (1 Corinto 4:7) Gawas pa, maingon nga kita dunay mga katakos, kita usab dunay mga kahuyangan. Ang pagkamatinud-anon ba nagbaod nga atong dad-on ang pagtagad ngadto sa atong mga kasaypanan ug mga kakulian? Dili daghan ang hambogirong daw nakahunahuna sa ingon. Si Haring Herodes Agrippa I hayan tinuod nga usa ka maayong mamumulong. Apan ang iyang kakulang ug kaligdong mitultol ngadto sa makasubo kaayong kamatayon. Kadtong daotang panghitabo nagbanaag kon unsa ka dulumtanan sa Diyos ang pagkahambogiro, maingon nga dulumtanan kini sa daghang tawo.​—Buhat 12:21-23.

Ang mga kahibalo ug mga katakos sa kasagaran mailhan ra nga dili kinahanglang ibandilyo sa kaugalingon. Sa dihang ang uban moila ug mohatag komendasyon sa mga hiyas o kalamposan sa usa, kini mas maayong magsumbalik silaw sa dumadawat. Ang Proverbio 27:2 maalamong nag-ingon: “Hinaot ang laing tawo, ug dili ang imong kaugalingong baba, ang magadayeg kanimo; hinaot nga usa ka langyaw, ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil, ang maghimo niana.”

Gikinahanglan Alang sa Kalamposan?

Ang pipila mibati nga ang masaligong pagtuboy sa kaugalingon kinahanglanon sa maindigong katilingban karon. Sila nabalaka nga kon dili nila isulti ug ianunsiyo ang ilang kaugalingong mga katakos, dili sila mamatikdan, dili dayegon. Ang ilang mga pagbati gihawasan niining pahayag gikan sa magasing Vogue: “Diin kaniadto kita gitudloan nga ang kaligdong maoy usa ka hiyas, karon kita nakakat-on nga ang pagkahilomon mahimong usa ka kakulian.”

Alang niadtong gustong mouswag sumala niining maong mga sukdanan sa kalibotan, mahimong may katarongang mabalaka. Apan lahi ang kahimtang sa Kristohanon. Siya nasayod nga may kahangawa ang Diyos alang sa ug mipili sa paggamit sa mga katakos niadtong mapaubsanon, dili mapahitas-on. Busa, ang Kristohanon walay panginahanglang modangop sa magarbohong mga pamaagi. Tinuod, ang sobra ka masaligong indibiduwal mahimong makakuhag temporaryong dungog pinaagi sa pagkahimong malugsanon o maayong momaneobra. Apan sa lakat sa panahon siya mayagyag ug mapaubos, maulawan pa gani. Ingon kini sa gipahayag ni Jesu-Kristo: “Ang bisan kinsang nagabayaw sa iyang kaugalingon ipaubos, ug ang bisan kinsa nga nagapaubos sa iyang kaugalingon pagabayawon.”​—Mateo 23:12; Proverbio 8:13; Lucas 9:48.

Mga Bentaha sa Kaligdong

Si Ralph Waldo Emerson nagsulat: “Ang matag tawo nga akong mahibalag maoy labaw nako sa pipila ka paagi. Niana, ako makakat-on kaniya.” Ang iyang pahayag maoy uyon sa balaang pagkadinasig nga tambag ni apostol Pablo nga ang mga Kristohanon “dili magabuhat ug unsa man tungod sa pagkamatigion o tungod sa pagpakaimportante sa kaugalingon, hinuon uban sa pagpaubos sa hunahuna magaisip nga ang uban labaw.” (Filipos 2:3) Kining ligdong nga panglantaw nagbutang sa usa sa kahimtang nga makakat-on gikan sa uban.

Busa pagbantay nga ang imong katakos dili mahimong imong kahuyangan. Ayawg pamenosa ang imong mga katakos ug mga kalamposan pinaagi sa pagpanghambog. Idugang sa imong maayong mga hiyas ang kaligdong. Kini sa pagkamatuod mao ang magbutang sa usa diha sa hataas nga panglantaw sa mga mata sa uban. Nagatabang kini sa usa aron makatagamtam ug mas maayong mga relasyon uban sa isigka-tawo ug magdala sa pag-uyon ni Jehova nga Diyos.​—Miqueas 6:8; 2 Corinto 10:18.