Ang Pagpaluyo nga Bilihon
“KINAHANGLAN kong pakigbisogan ang kahadlok sa kamatayon ug ang mga yugto sa depresyon,” miasoy si Virginia, usa sa mga Saksi ni Jehova sa Argentina. Naagoman niya ang bug-os nga pagkuha sa suso ug pagkuha sa duha ka obaryo diha sa iyang pakigbisog batok sa kanser sa suso.a
Sa pagkatinuod, ang kahadlok sa kamatayon ingong sangpotanan sa kanser sa suso gibati sa tanan. Ang maong kahadlok, duyog sa kahadlok nga mabaldado ug sa usa ka kapildihan nga suod nga nalangkit sa pagkababaye ug sa katakos sa pagpasuso, makadaot sa emosyonal nga kinabuhi sa babaye. Ang mopatigbabawng mga pagbati sa pagpalain daling makapahinabo nga siya mahitumpawak ngadto sa pagka-nawad-ag paglaom. Sa unsang paagi siya makalikay sa maong emosyonal nga kadaot?
Ang Panginahanglan sa Pagpaluyo
“Siya nagkinahanglan ug pagpaluyo!” mitubag si Joan, nga taga-Tinipong Bansa. Ang iyang kaugalingong inahan ug lola sa bahin sa iyang inahan maoy mga biktima sa kanser sa suso, ug karon siya nag-atubang sa samang pakigbisog nga ilang giatubang. Kini maoy panahon sa dihang ang maunongong mga membro sa pamilya ug mga higala makatagana ug makapahupay nga pagpaluyo ug tabang. Ang bana ni Joan, nga si Terry, nahimong usa ka lig-on positibong tigpaluyo alang kaniya. Si Terry misaysay: “Ang akong posisyon, ingon sa akong paglantaw niana, mao ang pagkahimong makapalig-ong impluwensiya. Kinahanglang tabangan ko si Joan sa paghimog mga desisyon maylabot sa pagtambal nga maghatag kaniyag pagsalig ug kusog sa pagpakigbisog ug dili moangka. Ang iyang kahadlok sa operasyon sa kanser maoy usa ka butang nga kat-onan namo sa pagsagubang, ug giseguro nako nga ang iyang mga pangutana ug mga kahadlok gitagad diha sa among mga pakighisgot uban sa mga doktor.” Si Terry midugang: “Kini maoy usa ka butang nga mahimo nato alang sa atong mga pamilya ug alang sa mga isigka-Kristohanon nga walay pagpaluyo sa pamilya. Kita mahimong ilang mga mata, mga dalunggan, ug tingog uban sa medikal nga mga kawani.”
Ang linaing pagtagad kinahanglang ihatag niadtong tagsaanon o biyuda. Si Diana, nga taga-Australia, nagtug-an kanamo: “Ang akong bana namatay tapos sa iyang operasyon sa kanser lima ka tuig kanhi, apan ang akong mga anak mitabang sa pagpuli sa kahaw-ang. Sila maluluton apan dili emosyonal. Kana naghatag kanako ug kalig-on. Ang tanang butang giatiman dayon ug sa kalmadong paagi.”
Ang kanser sa suso makaapektar sa emosyon sa tibuok pamilya. Busa silang tanan nagkinahanglan ug mahigugmaong kabalaka ug pagpaluyo gikan sa uban (ilabina gikan sa ilang espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye, kon sila mga Saksi ni Jehova).
Si Rebecca, nga taga-Tinipong Bansa, kansang inahan nakigbisog sa kanser sa suso, misaysay: “Ang kongregasyon maoy sama sa imong pamilya, ug ang ilang mga kalihokan adunay dakong epekto sa imong mga emosyon. Bisan daghan ang dili mouyon sa personal sa wala maanding mga pagtambal nga gipili sa akong mama, sa emosyonal nga paagi sila nagpaluyo kanamo pinaagig mga tawag sa telepono ug mga pagduaw. Ang pipila moanhi pa gani ug motabang sa pag-andam sa iyang linain nga pagkaon. Ang mga ansiano mihikay nga ang sound system sa Kingdom Hall makonektar sa telepono ug madungog namo aron dili kami mapakyas sa mga tigom. Ang kongregasyon nagpadala pa gani ug kard nga pangomosta nga may gasang salapi.”
Si Joan miadmiter: “Bisan karon, sa dihang maghunahuna ako sa gugmang gipasundayag sa akong espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye, manglimbawot ang akong balhibo! Sulod sa pito ka semana, lima ka adlaw sa usa ka semana, ang akong mahigugmaong mga igsoong babaye nagpulipuli sa paghatod kanako sa sakyanan paingon sa hospital ug pabalik alang sa pagtambal. Ug kadto maoy 150 kilometros nga idabuweltang biyahe! Pagkadako sa akong pasalamat kang Jehova tungod sa dagayang panalangin niining Kristohanong panag-igsoonay!”
Laing paagi nga kitang tanan mahimong makapadasig ug mapaluyohon maoy pinaagi sa atong makapalig-ong mga komento. Kinahanglang mag-amping nga sa wala tuyoa kita magpahinabo ug kaguol pinaagi sa kanunayng paghisgot sa negatibong mga butang. Si June nga taga-Habagatang Aprika misaysay: “Ang usa dili makadahom sa usa ka tawo nga wala pa masakit ug kanser nga makasulti sa angay gayod nga butang. Sa akong bahin gibati nako nga mas maayong ang uban dili maghisgot ug mga kaso sa kanser gawas kon kini sila adunay maayong resulta.” Si Noriko nga taga-Hapon miuyon: “Kon sultihan ako sa mga tawo bahin sa usa ka tawo nga naayo ug wala na baliki sa kanser, nan ako usab may paglaom nga basin mahimo akong sama kanila.”
Hinumdomi nga ang pila ka babaye mopalabi nga dili maghisgot bahin sa ilang panglawas sa tanang panahon. Hinuon ang uban, alang sa ilang kaugalingong kaayohan, kinahanglang mosulti bahin sa ilang kasinatian sa kanser sa suso, ilabina uban niadtong suod kanila. Sa unsang paagi ang usa masayod kon unsay labing makatabang nga butang nga buhaton? Si Helen, nga taga-Tinipong Bansa, misugyot: “Pangutan-a ang indibiduwal kon buot ba niyang mosulti bahin niana, ug siya ang pasultia.” Oo, “magmaandam sa pagpaminaw,” matud ni Ingelise nga taga-Denmark. “Hatagi siyag emosyonal nga pagpaluyo aron nga siya dili mag-inusara sa iyang kaugalingong masulob-ong mga hunahuna.”
Pagkab-ot ug Positibong Panglantaw
Ang pagtambal sa kanser sa suso makapahugo ug makapaluya sa usa ka pasyente sulod sa mga semana, mga bulan, o mga tuig. Usa sa kinadak-ang mga pagsulay sa usa ka babaye nga adunay kanser sa suso mahimong diha sa pag-atubang sa kamatuoran nga siya dili na makahimo ug sama sa miagi. Ang pagdawat sa mga limitasyon sa iyang lawas magkahulogan sa paghikay sa kasarangang sukod sa kalihokan alang sa iyang kaugalingon ug pagpahulay panahon sa adlaw.
Sa dihang mahitabo ang depresyon, kinahanglan ang dinaliang mga paagi aron mahuptan ang positibong tinamdan. Si Noriko miasoy sa iyang kasinatian: “Ang mga resulta sa pagtambal ginamit ang hormone nakapaluya kanako. Niining kahimtanga dili ako makabuhat sa mga butang nga buot ko, ug ako misugod sa pagbating walay-kapuslanan kang Jehova ug sa Kristohanong kongregasyon. Samtang ang akong panghunahuna nahimong labi pang negatibo, nahinumdoman nako ang kataposang mga pag-antos niadtong sakop sa akong pamilya nga namatay sa kanser. Ang kahadlok mohakop kanako samtang ako maghunahuna, ‘Makaantos kaha ako sama sa gibuhat nila?’”
Si Noriko mipadayon: “Maoy niadtong panahona nga naningkamot ako sa pagpasibo sa akong hunahuna pinaagi sa paggamit sa mga publikasyon sa mga Saksi ni Jehova aron makahunahuna ako sa akong kaugalingon kon unsay mga panglantaw ni Jehova sa atong paglungtad. Akong nakat-onan nga ang diyosnong debosyon maipakita, dili sa gidaghanon sa buluhaton nga nahimo, kondili sa motibo diin kana gibuhat. Sanglit buot nako nga si Jehova mahimuot sa kahimtang sa akong kasingkasing ug sa akong panghunahuna, mihukom ako nga ako moalagad kaniya uban ang kalipay ug magmabug-os-kalag bisan kon diyutay lang ang akong mahimo diha sa Kristohanong ministeryo.”
Ang dugayng pagduhaduha sa daghang babaye nga nakigbisog sa kanser sa suso makadaot sa positibong panglantaw. Si Diana misaysay nga ang nakatabang kaniya pag-ayo mao ang pagpuno sa iyang kasingkasing ug hunahuna sa tanang matahom nga mga butang nga gihatag ni Jehova nga Diyos kaniya: “Ang akong pamilya, mga higala, matahom nga musika, pagtan-aw sa gamhanang dagat ug matahom nga mga pagsalop sa adlaw.” Siya ilabinang nagdasig: “Tug-ani ang uban bahin sa Gingharian sa Diyos. Ug ugmara ang tinuod nga pangandoy sa mga kahimtang nga molungtad sa yuta ilalom sa Gingharian, diin wala na unyay sakit!”—Mateo 6:9, 10.
Si Virginia nakabaton usab ug kusog sa pagpakigbisog sa iyang depresyon pinaagi sa pagpalandong sa iyang katuyoan sa kinabuhi: “Buot gayod nako nga mabuhi tungod kay aduna akoy bililhon kaayong buluhaton nga buhaton.” Bahin sa mga panahon dihang ang malisod nga mga yugto moabot ug ang kahadlok mopatigbabaw, siya miingon: “Gibutang ko ang akong bug-os nga pagsalig kang Jehova, nga nasayod nga siya dili gayod mobiya kanako. Ug ako nakahunahuna sa bersikulo sa Bibliya diha sa Salmo 116:9, nga nagpasalig kanako nga ‘ako magalakaw sa atubangan ni Jehova sa kayutaan niadtong mga buhi.’”
Kining tanang babaye nagsentro sa ilang paglaom diha sa Diyos sa Bibliya, si Jehova. Ang basahon sa Bibliya nga 2 Corinto, sa kapitulo 1, mga bersikulo 3 ug 4, nagtawag kang Jehova nga “ang Diyos sa tanang kahupayan, kinsa naghupay kanato sa tanan natong kasakitan.” Si Jehova ba magtuy-od sa iyang kamot aron sa pagpaluyo niadtong nanginahanglan ug kahupayan?
Si Mieko nga taga-Hapon mitubag: “Ako kombinsido nga pinaagi sa pagpabilin diha sa pag-alagad kaniya, madawat nako ang lig-ong paghupay ug tabang ni Jehova.” Si Yoshiko nagtug-an usab kanato: “Bisan tuod ang mga tawo dili makasabot sa akong pag-antos, si Jehova nasayod sa tanang butang, ug ako kombinsido nga siya nakatabang sumala sa akong mga panginahanglan.”
Si Joan miingon: “Ang pag-ampo adunay gahom sa pagtabang kanimo sa pagbuntog sa kasubo ug makapabalik kanimo sa imong normal nga kahimtang. Kon ako maghunahuna bahin sa dakong pagpang-ayo nga napalampos ni Jesus sa dinhi pa sa yuta ug sa bug-os nga pagpang-ayo nga iyang buhaton sa bag-ong kalibotan, pagkamakapahupay kadtong mga pulonga alang kanako!”—Mateo 4:23, 24; 11:5; 15:30, 31.
Mahanduraw ba nimo ang kalibotan nga walay kanser sa suso, sa pagkamatuod, wala gayoy bisan unsang sakit? Kini mao ang gisaad sa Diyos sa tanang kahupayan, si Jehova. Ang Isaias 33:24 naghisgot mahitungod sa panahon nga wala nay tawo sa yuta nga moingon nga siya masakiton. Ang maong paglaom mamatuman sa dili madugay sa dihang ang Gingharian sa Diyos diha sa mga kamot sa iyang Anak, si Kristo Jesus, magmando sa bug-os sa yuta, nga magpapha sa tanang hinungdan sa sakit, kaguol, ug kamatayon! Nganong dili mobasa bahin niining kahibulongang paglaom diha sa Pinadayag 21:3 hangtod sa 5? Magmaisogon sa pag-atubang sa umaabot uban sa pagpaluyo nga naghatag ug tinuod nga kahupayan.
[Footnote]
a Ang mga obaryo maoy pangunang tinubdan sa estrogen diha sa nagareglang mga babaye.