Ikaw ba Nagtuman sa Imong Tibuok nga Katungdanan Ngadto sa Diyos?
“Pagadad-on sa matuod nga Diyos ang tagsatagsa ka buhat ngadto sa paghukom maylabot sa tagsatagsa ka tinagong butang, maayo man kini o daotan.”—ECCLESIASTES 12:14.
1. Unsang mga tagana ang gihatag ni Jehova alang sa iyang katawhan?
SI Jehova magpaluyo niadtong magpadayon sa paghinumdom kaniya ingong ilang Dakong Maglalalang. Ang iyang dinasig nga Pulong naghatag kanila sa kahibalo nga gikinahanglan aron bug-os nga pagakahimut-an niya. Ang balaang espiritu sa Diyos nagagiya kanila sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos ug sa ‘pagpamunga sa tanang maayong buhat.’ (Colosas 1:9, 10) Dugang pa, si Jehova nagtagana ug espirituwal nga pagkaon ug teokratikanhong pagtultol pinaagi sa ‘matinumanon ug maalamong ulipon.’ (Mateo 24:45-47) Nan, sa daghang paagi ang katawhan sa Diyos nakabaton sa panalangin sa langit samtang sila nag-alagad kang Jehova ug nagtuman sa hinungdanong buluhaton sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian.—Marcos 13:10.
2. Mahitungod sa pag-alagad kang Jehova, unsang mga pangutana ang mobangon?
2 Ang matuod nga mga Kristohanon malipayon nga mahimong okupado sa balaang pag-alagad kang Jehova. Bisan pa, ang uban tingali mawad-ag kadasig ug maghunahuna nga ang ilang mga paningkamot walay kapuslanan. May mga panahon, pananglitan, nga mahibulong ang dedikadong mga Kristohanon kon ang ilang mga paningkamot bililhon ba gayod. Sa magpalandong sa pagtuon sa pamilya ug sa ubang mga kalihokan, ang mga pangutanang sama niini tingali motungha sa hunahuna sa ulo sa panimalay: ‘Si Jehova nahimuot ba gayod sa among ginahimo? Gituman ba namo ang among tibuok nga katungdanan ngadto sa Diyos?’ Ang maalamong mga pulong sa magtitigom makatabang sa pagtubag niining mga pangutanaha.
Ang Tanan ba Kakawangan?
3. Sumala sa Ecclesiastes 12:8, unsa ang dako kaayong kakawangan?
3 Ang uban tingali maghunahuna nga ang mga pulong sa maalamong tawo dili kaayo makapadasig ngadto kang bisan kinsa—batan-on man o tigulang. “‘Pagkadakong kakawangan!’ nag-ingon ang magtitigom, ‘Ang tanan kakawangan.’” (Ecclesiastes 12:8) Sa pagkatinuod, dako kaayong kakawangan ang pagsalikway sa Dakong Maglalalang panahon sa pagkabatan-on, nga matigulang nga dili moalagad kaniya, ug makabaton lamang ug tigulang nga edad nga ikapakita ingong nakab-ot nga kalamposan. Ang tanan nahimong kakawangan, o kahaw-ang, alang sa ingon niini nga tawo, bisan pag mamatay siya nga bahandianon ug prominente niining kalibotana nga nailalom sa gahom sa usa nga daotan, si Satanas nga Yawa.—1 Juan 5:19.
4. Nganong ikaingon nga dili kakawangan ang tanan?
4 Dili tanan kakawangan alang niadtong nagtigom ug mga bahandi sa langit ingong matinumanong mga alagad ni Jehova. (Mateo 6:19, 20) Sila adunay daghang pagabuhaton diha sa magantihong buluhaton sa Ginoo, ug ang maong mga kahago tino nga dili makawang. (1 Corinto 15:58) Apan kon kita maoy dedikadong mga Kristohanon, kita ba nagmapuliki sa hinatag-sa-Diyos nga buluhaton niining kataposang mga adlaw? (2 Timoteo 3:1) O ato ba hinuong gisagop ang paagi sa kinabuhi nga lahi ug diyutay nianang sa atong mga silingan sa katibuk-an? Sila tingali nahisakop sa lainlaing mga relihiyon ug tingali medyo debotado, nga nagtambong sa ilang mga balay sa pagsimba nga regular ug naningkamot sa pagtuman sa gikinahanglan kanila sa ilang matang sa pagsimba. Siyempre, sila dili mga magmamantala sa balita sa Gingharian. Sila wala makabaton sa tukmang kahibalo nga kini mao ang “panahon sa kataposan” ug walay gibating pagkadinalian labot sa mga adlaw nga kita nagkinabuhi.—Daniel 12:4.
5. Kon ang normal nga mga pangagpas sa kinabuhi nahimong atong pangunang gikabalak-an, unsay angay natong buhaton?
5 Si Jesu-Kristo miingon bahin sa atong malisod nga panahon: “Maingon kaniadto sa mga adlaw ni Noe, mao man usab unya ang pagkaanaa sa Anak sa tawo. Kay ingon nga sila niadtong mga adlawa sa wala pa ang baha, nanagpangaon ug nanagpanginom, nanagpangminyo ang mga lalaki ug ang mga babaye gipanghatag diha sa kaminyoon, hangtod sa adlaw nga misulod si Noe sa arka; ug wala sila magmatikod hangtod nga ang baha miabot ug mibanlas kanilang tanan, mao man usab unya ang pagkaanaa sa Anak sa tawo.” (Mateo 24:37-39) Kon himoon nga makasaranganon, walay daotan ang pagkaon ug pag-inom, ug ang pagminyo maoy usa ka kahikayan nga gisugdan sa Diyos mismo. (Genesis 2:20-24) Bisan pa, kon atong maamgohan nga ang normal nga mga pangagpas sa kinabuhi nahimong atong pangunang gikabalak-an, nganong dili kini iampo? Si Jehova makatabang kanato sa pag-una sa intereses sa Gingharian, sa pagbuhat kon unsa ang matarong, ug pagtuman sa atong katungdanan ngadto kaniya.—Mateo 6:33; Roma 12:12; 2 Corinto 13:7.
Pagpahinungod ug ang Atong Katungdanan Ngadto sa Diyos
6. Sa unsang hinungdanong paagi nga ang ubang bawtismadong mga indibiduwal napakyas sa pagtuman sa ilang katungdanan sa Diyos?
6 Ang ubang bawtismadong mga Kristohanon kinahanglang mag-ampo nga kinasingkasing tungod kay sila wala magkinabuhi uyon sa ministeryal nga mga katungdanan nga ilang gipangako sa dihang sila nagpahinungod sa Diyos. Matag tuig, kapin sa 300,000 ang ginabawtismohan sa daghan nang katuigan karon, apan ang katibuk-ang gidaghanon sa aktibong mga Saksi ni Jehova wala monunot sa pag-uswag. Ang uban nga nahimong mga magmamantala sa Gingharian mihunong sa pagwali sa maayong balita. Bisan pa niana, ang mga indibiduwal kinahanglang adunay makahuloganong pagpakigbahin sa Kristohanong pag-alagad sa dili pa sila magpabawtismo. Busa sila nahibalo sa sugo nga gihatag ni Jesus ngadto sa tanan niyang mga sumusunod: “Panglakaw . . . ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, nga magabawtismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu, nga magatudlo kanila sa pagsunod sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” (Mateo 28:19, 20) Gawas kon sila dunay talagsaong mga limitasyon tungod sa panglawas o ubang mga butang nga dili nila mapugngan, ang bawtismadong mga indibiduwal nga wala na mag-alagad ingong aktibong mga Saksi sa Diyos ug ni Kristo wala magkinabuhi sa ilang tibuok nga katungdanan atubangan sa atong Dakong Maglalalang.—Isaias 43:10-12.
7. Nganong kinahanglang magtigom kita nga regular alang sa pagsimba?
7 Ang karaang Israel maoy usa ka nasod nga dedikado sa Diyos, ug ilalom sa Balaod sa pakigsaad, ang katawhan niini may mga katungdanan atubangan ni Jehova. Pananglitan, ang mga lalaki gisugo sa pagtigom alang sa tulo ka tinuig nga mga pista, ug ang usa ka lalaki nga sa tinuyo dili motuman sa Paskuwa “pagaputlon” diha sa kamatayon. (Numeros 9:13; Levitico 23:1-43; Deuteronomio 16:16) Agig pagtuman sa ilang katungdanan ngadto sa Diyos ingong iyang dedikadong katawhan, ang mga Israelinhon kinahanglang magtigom alang sa pagsimba. (Deuteronomio 31:10- 13) Walay giingon ang Balaod, ‘Himoa kini kon kombenyente nimo.’ Alang niadtong karon dedikado na kang Jehova, tino nga kining sugoa mohatag ug dugang kabug-at sa mga pulong ni Pablo: “Tagdon nato ang usag usa aron sa pagpasibot sa paghigugma ug sa maayong mga buhat, nga dili talikdan ang atong mga panagkatigom, sama sa nabatasan sa pipila, apan magdinasigay sa usag usa, ug labi pa gayod nga ingon samtang inyong nakita nga ang adlaw nagakaduol na.” (Hebreohanon 10:24, 25) Oo, ang regular nga pagpakigtigom uban sa mga isigkamagtutuo maoy bahin sa katungdanan sa usa ka dedikadong Kristohanon ngadto sa Diyos.
Timbang-Timbangag Maayo ang Imong mga Desisyon!
8. Nganong angay hatagag mainampoon nga pagpalandong sa dedikadong batan-on ang iyang balaang pag-alagad?
8 Tingali usa ikaw ka batan-on nga dedikado na kang Jehova. Dagayang mga panalangin ang imong maangkon kon imong unahon diha sa kinabuhi ang intereses sa Gingharian. (Proverbio 10:22) Uban sa pag-ampo ug maayong pagplano, ikaw mahimong makagugol labing menos sa imong mga tuig sa pagkabatan-on ug usa ka matang sa bug-os-panahong pag-alagad—usa ka maayong paagi sa pagpakita nga ikaw nahinumdom sa imong Dakong Maglalalang. Kay kon dili, ang materyal nga mga intereses mahimong mosugod sa pag-okupar sa kadaghanan sa imong panahon ug pagtagad. Sama sa kadaghanang tawo, ikaw tingali magminyo ug sayo sa kinabuhi ug mangutang aron makabaton ug materyal nga mga butang. Ang usa ka dakog-kita nga karera basin makakuha sa dakong bahin sa imong panahon ug kusog. Kon ikaw makabaton ug mga anak, imong pangabagahon ang mga responsibilidad sa pamilya sa daghang dekada. (1 Timoteo 5:8) Tingali dili ka malimot sa imong Dakong Maglalalang, apan maalamong mahibaloan nga ang imong abante nga pagplano, o pagkawalay plano, basin maoy motakda sa dagan sa imong hamtong nga kinabuhi. Inigkatigulang, tingali motan-aw ka ug balik ug mangandoy nga unta sa labing menos ang imong linghod nga pagkahamtong nagugol nga mas bug-os pa diha sa balaang pag-alagad sa atong Dakong Maglalalang. Nganong dili hatagan ug mainampoon nga pagpalandong ang imong mga palaaboton karon mismo, aron ikalipay nimo ang imong balaang pag-alagad kang Jehova sa imong mga tuig sa pagkabatan-on?
9. Unsay posibleng mahitabo sa usa nga tigulang na ug dunay mabug-at nga responsibilidad sa kongregasyon kaniadto?
9 Palandonga ang laing mga kahimtang—nianang sa usa ka tawo nga nag-alagad kanhi ingong magbalantay sa “panon sa Diyos.” (1 Pedro 5:2, 3) Sa usa ka hinungdan, siya kinabubut-ong miluwat sa maong mga pribilehiyo. Tinuod, siya tigulang na karon, ug tingali mas malisod na kaniya ang pagpakigbahin sa pag-alagad sa Diyos. Apan mahimo ba nga kab-oton niya pag-usab ang teokratikanhong mga pribilehiyo? Pagkadakong mga panalangin ang mahatag sa maong tawo ngadto sa uban kon siya makahimo sa pagdawat ug dugang responsibilidad diha sa kongregasyon! Ug sanglit walay usa ang nagkinabuhi alang sa iyang kaugalingon lamang, ang mga higala ug mga minahal malipay kon siya makahimo sa pagpauswag sa iyang pag-alagad, sa kahimayaan sa Diyos. (Roma 14:7, 8) Labaw sa tanan, dili kalimtan ni Jehova ang ginahimo ni bisan kinsa diha sa iyang pag-alagad. (Hebreohanon 6:10-12) Busa, unsay makatabang kanato sa paghinumdom sa atong Dakong Maglalalang?
Mga Tabang sa Paghinumdom sa Atong Dakong Maglalalang
10. Nganong ang magtitigom anaa sa maayong kahimtang sa paghatag ug mga giya may kalabotan sa paghinumdom sa atong Dakong Maglalalang?
10 Ang magtitigom anaa sa maayong kahimtang sa paghatag ug mga giya sa atong paghinumdom sa atong Dakong Maglalalang. Gitubag ni Jehova ang iyang kinasingkasing nga mga pag-ampo pinaagi sa paghatag kaniya ug talagsaong kaalam. (1 Hari 3:6-12) Bug-os nga gisusi ni Solomon ang tanang natad sa tawhanong mga kalihokan. Dugang pa, siya gidasig sa Diyos sa pagsulat sa iyang mga makaplagan aron makabenepisyo ang uban. Siya nagsulat: “Ug gawas nga nahimong maalamon ang magtitigom, siya usab nagpadayon sa pagtudlo sa katawhan ug kahibalo, ug siya namalandong ug nagsusi sa bug-os, aron iyang mahan-ay ang daghang panultihon. Ang magtitigom nagtinguha nga makakita ug makapahimuot nga mga pulong ug sa pagsulat sa hustong mga pulong sa kamatuoran.”—Ecclesiastes 12:9, 10.
11. Nganong atong dawaton ang maalamong tambag ni Solomon?
11 Ang paghubad sa Gregong Septuagint niining mga pulonga mabasa: “Ug dugang pa, tungod kay maalamon ang magwawali, tungod kay iyang gitudloan ang katawhan ug kaalam; aron ang dalunggan makadungog ug maayong mga sambingay, ang magwawali nagkugi sa pagpangita ug matahom nga mga pulong ug sa pagsulat ug pagkamatarong—mga pulong sa kamatuoran.” (The Septuagint Bible, gihubad ni Charles Thomson) Si Solomon naningkamot sa pag-abot sa mga kasingkasing sa iyang mga magbabasa pinaagi sa matahom nga mga pulong ug tinuod nga makaiikag ug mapuslanong mga ulohan. Sanglit ang iyang mga pulong nga makita diha sa Kasulatan maoy bunga sa pagdasig sa balaang espiritu, kita sa walay pagpanuko modawat sa iyang mga kaplag ug maalamong tambag.—2 Timoteo 3:16, 17.
12. Sa imong kaugalingong mga pulong, unsaon nimo pagpahayag ang gisulti ni Solomon nga narekord diha sa Ecclesiastes 12:11, 12?
12 Bisan sa panahon nga wala pay modernong mga paagi sa pag-imprenta, diha nay daghang basahong mabatonan sa mga adlaw ni Solomon. Sa unsang paagi pagalantawon ang ingon niini nga literatura? Siya nag-ingon: “Ang mga pulong sa mga maalamon sama sa mga suyak sa baka, ug ingon sa mga lansang nga gipadulot niadtong nagtigom sa mga pulong; kini gihatag gikan sa usa ka magbalantay. Mahitungod sa bisan unsang butang gawas niini, anak ko, pagbantay: Sa pagbuhat ug daghang basahon walay kataposan, ug ang sobrang kasibot alang niini makapabudlay sa unod.”—Ecclesiastes 12:11, 12.
13. Sa unsang paagi ang mga pulong niadtong adunay diyosnong kaalam napamatud-ang sama sa mga suyak sa baka, ug kinsa ang nahisama sa “mga lansang nga gipadulot”?
13 Ang mga pulong niadtong nakabaton sa diyosnong kaalam napamatud-ang sama sa mga suyak sa baka. Sa unsang paagi? Kini magdasig sa mga magbabasa o mga mamiminaw sa pag-uswag nga nahiuyon sa maalamong mga pulong nga mabasa o madunggan. Dugang pa, kadtong nagmapuliki sa ‘natigom nga mga pulong,’ o tinuod nga maalamon ug mapuslanong mga panultihon, nahisama sa “mga lansang nga gipadulot,” o lig-ong pagkatisok. Tinuod kini kay ang maayong mga pulong sa maong mga tawo nagpabanaag sa kaalam ni Jehova ug busa makapalig-on ug makatabang sa mga magbabasa o mga mamiminaw. Kon usa ikaw ka mahinadlokon sa Diyos nga ginikanan, dili ba angay kang maningkamot pag-ayo sa pagpasilsil sa maong kaalam diha sa hunahuna ug kasingkasing sa imong anak?—Deuteronomio 6:4-9.
14. (a) Unsang matanga sa mga basahon ang dili angay hatagag “sobrang kasibot”? (b) Unsang basahona ang angay natong hatagag pangunang pagtagad, ug ngano?
14 Nan, nganong nakasulti niini si Solomon bahin sa mga basahon? Aw, kon itandi sa Pulong ni Jehova, ang walay kataposang mga libro niining kalibotana nasudlan ug tawhanong pangatarongan lamang. Ang kadaghanan sa kaisipan niini nagpabanaag sa hunahuna ni Satanas nga Yawa. (2 Corinto 4:4) Busa, ang “sobrang kasibot” sa maong sekular nga materyal walay ikahatag nga dumalayong bili. Sa pagkatinuod, ang kadaghanan niana makadaot sa espirituwal nga paagi. Sama kang Solomon, atong palandongon kon unsay gisulti sa Pulong sa Diyos bahin sa kinabuhi. Kini makalig-on sa atong pagtuo ug magpasuod kanato kang Jehova. Ang sobrang pagkalinga sa ubang mga basahon o mga tuboran sa instruksiyon makapakapoy kanato. Ilabina kon kining maong mga sinulat maoy produkto sa kalibotanong pangatarongan nga sukwahi sa diyosnong kaalam nga sa ingon kini dili maayo ug makadaot sa pagtuo sa Diyos ug sa iyang mga katuyoan. Nan, atong hinumdoman nga ang labing mapuslanong mga sinulat sa mga adlaw ni Solomon ug sa atong kaugalingong adlaw mao kadtong nagpabanaag sa kaalam sa “usa ka magbalantay,” si Jehova nga Diyos. Siya nakatagana ug 66 ka basahon sa Balaang Kasulatan, ug kini ang angay natong hatagan ug dakong pagtagad. Ang Bibliya ug ang makatabang nga mga publikasyon sa ‘matinumanong ulipon’ magpaarang kanato sa pagbaton sa “mismong kahibalo sa Diyos.”—Proverbio 2:1-6.
Ang Atong Tibuok nga Katungdanan Ngadto sa Diyos
15. (a) Unsaon nimo pagpahayag ang mga pulong ni Solomon bahin sa “tibuok nga katungdanan sa tawo”? (b) Unsay atong kinahanglang himoon aron atong matuman ang atong katungdanan ngadto sa Diyos?
15 Sa pagsumaryo sa iyang tibuok nga pagsusi, ang magtitigom, nga si Solomon, nag-ingon: “Ang kataposan sa butang, ang tanan nadungog na, mao: Kahadloki ang matuod nga Diyos ug tumana ang iyang mga sugo. Kay kini mao ang tibuok nga katungdanan sa tawo. Kay pagadad-on sa matuod nga Diyos ang tagsatagsa ka buhat ngadto sa paghukom maylabot sa tagsatagsa ka tinagong butang, maayo man kini o daotan.” (Ecclesiastes 12:13, 14) Ang maayong matang sa pagkahadlok, o masimbahong pagtahod, alang sa atong Dakong Maglalalang magpanalipod kanato, ug sa malaomon sa atong mga pamilya, batok sa pagpangagpas ug binuang nga dalan sa kinabuhi nga mohatag ug dili-matukib nga kalisod ug kaguol kanato ug sa atong mga minahal. Ang maayong matang sa pagkahadlok sa Diyos maputli ug mao ang mismong sinugdanan sa kaalam ug kahibalo. (Salmo 19:9; Proverbio 1:7) Kon kita adunay salabotan pinasukad sa dinasig nga Pulong sa Diyos ug ipadapat ang tambag niini diha sa tanang butang, atong ginatuman ang atong “tibuok nga katungdanan” ngadto sa Diyos. Dili, dili kini butang may kalabotan sa paghimog listahan sa mga katungdanan. Hinunoa, ang gikinahanglan mao nga kita modangop sa Kasulatan sa dihang magsulbad ug mga problema sa kinabuhi ug kanunayng mobuhat sa mga butang sa paagi sa Diyos.
16. Mahitungod sa paghukom, unsay himoon ni Jehova?
16 Angay natong mahibaloan nga walay butang nga dili makita sa atong Dakong Maglalalang. (Proverbio 15:3) Iyang ‘pagadad-on ang tagsatagsa ka buhat ngadto sa paghukom.’ Oo, hukman sa Labing Hataas ang tanang butang, lakip niadtong natago gikan sa tawhanong mga mata. Ang pagkahibalo niining mga butanga magsilbing usa ka panukmod sa pagtuman sa mga sugo sa Diyos. Apan ang labing dakong panukmod mao ang gugma alang sa atong langitnong Amahan, kay si apostol Juan nagsulat: “Ang paghigugma sa Diyos nagakahulogan niini, nga atong sundon ang iyang mga sugo; ug gani ang iyang mga sugo dili man mabug-at.” (1 Juan 5:3) Ug sanglit ang mga sugo sa Diyos gilaraw man sa pagpalambo sa atong dumalayong kaayohan, siyempre dili lamang angay kondili tinuod usab nga maalamon ang pagtuman niini. Dili kini mabug-at alang sa mga mahigugmaon sa Dakong Maglalalang. Sila nagtinguha sa pagtuman sa ilang katungdanan ngadto kaniya.
Tumana ang Imong Tibuok nga Katungdanan
17. Unsay atong himoon kon kita nagtinguha gayod sa pagtuman sa atong tibuok nga katungdanan ngadto sa Diyos?
17 Kon kita maalamon ug nagtinguha gayod nga motuman sa atong tibuok nga katungdanan ngadto sa Diyos, gawas pa sa pagtuman sa iyang mga sugo, kita adunay matinahurong kahadlok sa pagpasuko kaniya. Sa pagkatinuod, “ang pagkahadlok kang Jehova mao ang sinugdanan sa kaalam,” ug kadtong nagtuman sa iyang mga sugo adunay “maayong salabotan.” (Salmo 111:10; Proverbio 1:7) Busa molihok kita nga maalamon ug sundon si Jehova sa tanang butang. Hinungdanon kaayo kini karon, kay ang Hari nga si Jesu-Kristo ania na, ug ang adlaw sa paghukom pinaagi kaniya ingong tinudlong Maghuhukom sa Diyos haduol na.—Mateo 24:3; 25:31, 32.
18. Unsay atong dangatan kon atong tumanon ang atong tibuok nga katungdanan ngadto kang Jehova nga Diyos?
18 Ang matag usa kanato ilalom karon sa pagsusi sa Diyos. Kita ba hilig sa espirituwal, o gitugotan ba nato ang kalibotanong mga impluwensiya nga magpaluya sa atong relasyon uban sa Diyos? (1 Corinto 2:10-16; 1 Juan 2:15-17) Batan-on man o tigulang, himoon nato kutob sa maarangan sa pagpahimuot sa atong Dakong Maglalalang. Kon atong sundon si Jehova ug tumanon ang iyang mga sugo, atong isalikway ang walay-kapuslanang mga butang sa lumalabay nga daang kalibotan. Sa ingon atong maabiabi ang paglaom nga kinabuhing walay kataposan diha sa gisaad sa Diyos nga bag-ong sistema. (2 Pedro 3:13) Pagkadakong mga palaaboton kini alang sa tanan nga nagatuman sa ilang tibuok nga katungdanan ngadto sa Diyos!
Unsay Imong Tubag?
◻ Nganong makaingon ka nga dili kakawangan ang tanan?
◻ Nganong angay hatagan ug mainampoong pagtagad sa batan-ong Kristohanon ang iyang balaang pag-alagad?
◻ Unsang matanga sa mga basahon ang dili angay hatagag “sobrang kasibot”?
◻ Unsa ang “tibuok nga katungdanan sa tawo”?
[Hulagway sa panid 20]
Dili kakawangan ang tanan alang niadtong nag-alagad kang Jehova
[Hulagway sa panid 23]
Dili sama sa daghang basahon niining kalibotana, ang Pulong sa Diyos makapalagsik ug mapuslanon