Kinabuhi ug Ministeryo ni Jesus
Gilubong sa Biyernes, Waysulod nga Lubnganan sa Dominggo
HAPON na kaayo sa Biyernes niadto, ug sa pagsalop sa adlaw nagsugod na ang Igpapahulay sa Nisan 15. Ang patayng lawas ni Jesus nagbitay nga walay umoy sa kahoy-patyanan, apan buhi pa ang duha ka tulisan sa iyang tapad. Ang hapon sa Biyernes gitawag Pangandam kay kini ang panahong iandam sa mga tawo ang mga pagkaon ug taposon ang ubang dinaliang trabaho nga dili makapaabot hangtod sa pagkatapos sa Igpapahulay.
Ang Igpapahulay nga hapit nang magsugod dili lang regular nga Igpapahulay (ang ikapitong adlaw sa semana) kondili doble usab, o “dako” nga Igpapahulay. Kini gitawag sa ingon kay ang Nisan 15, nga mao ang unang adlaw sa pito-ka-adlaw nga Piyesta sa mga Tinapay nga Walay Lebadura (ug maoy kanunay usa ka Igpapahulay, bisan unsang adlawa sa semana kini matunong), naatol sa samang adlaw sa regular nga Igpapahulay.
Sumala sa balaod sa Diyos, ang mga lawas dili pasagdang magbitay sa kahoy-patyanan sa tibuok gabii. Busa gihangyo sa mga Hudiyo si Pilato nga ipadali ang kamatayon niadtong gipatay pinaagi sa pagbalibali sa ilang mga bitiis. Busa, gibalibali sa mga sundalo ang mga bitiis sa duha ka tulisan. Apan sanglit mipatim-aw nga patay na si Jesus, ang iyang mga bitiis wala balia. Kini nagtuman sa kasulatan: “Walay bukog niya nga mabali.”
Bisan pa niana, sa pagwagtang sa pagduhaduha nga si Jesus patay na gayod, usa sa mga sundalo midughang ug bangkaw sa iyang kilid. Ang bangkaw milapos sa bahin sa iyang kasingkasing, ug dihadiha miagay ang dugo ug tubig. Si apostol Juan, kinsa usa nga nakasaksi, nagtaho nga kini nagtuman sa laing kasulatan: “Ilang pagatan-awon Siya nga ilang gidughang.”
Presente usab sa pagpatay mao si Jose nga taga-siyudad sa Arimatea, usa ka talahurong sakop sa Sanhedrin. Wala siya mobotar pabor sa di-makataronganong aksiyon sa hataas nga hukmanan batok kang Jesus. Si Jose sa pagkatinuod maoy usa ka tinun-an ni Jesus, bisan pag siya nahadlok sa pagpaila sa iyang kaugalingon sa ingon. Ugaling, sa maong panahon siya nagbatog kaisog ug miadto kang Pilato aron pangayoon ang lawas ni Jesus. Gipatawag ni Pilato ang sundalo nga tagdumala, ug human pamatud-i sa sundalo nga patay na si Jesus, gipahatag ni Pilato ang lawas nga patay.
Gidala ni Jose ang lawas ug giputos kini sa mahinlong panapton nga lino sa pagpangandam alang sa paglubong. Gitabangan siya ni Nicodemo, laing sakop sa Sanhedrin. Si Nicodemo napakyas usab sa pagsugid sa iyang pagtuo diha kang Jesus tungod sa kahadlok nga mawad-an sa iyang katungdanan. Apan sa maong panahon siya nagdalag usa ka rolyo nga may mga 33 kilos nga mirra ug mahalong aloe. Ang lawas ni Jesus gilimisan sa mga panapton nga may maong mga ighahaplas, sumala sa batasan sa mga Hudiyo sa pagpangandam sa mga lawas alang sa paglubong.
Dayon ang lawas gipahiluna sa bag-ong memoryal nga lubnganan ni Jose nga kinubkob sa bato sa tanaman sa duol. Sa kataposan, ang usa ka dakong bato giligid sa atubangan sa lubnganan. Aron matapos ang paglubong sa dili pa ang Igpapahulay, dinalian ang pagpangandam sa lawas. Busa, si Maria Magdalena ug si Maria ang inahan ni Santiago nga Gamay, nga tingali mitabang sa pagpangandam, midali sa pagpauli aron mangandam sa dugang mga ighahaplas ug sa mga pahumot nga lana. Tapos sa Igpapahulay, giplano nila nga haplasan sa dugang ang lawas ni Jesus aron kana mapreserbar sa dugaydugay nga panahon.
Sa sunod nga adlaw, nga maoy Sabado (ang Igpapahulay), ang pangulong mga saserdote ug ang mga Pariseo miadto kang Pilato ug miingon: “Senyor, nahinumdom kami nga ang maong impostor nag-ingon samtang buhi pa, ‘Tapos sa tulo ka adlaw mabanhaw ako.’ Busa imando nga ang lubnganan lig-onon pag-ayo hangtod sa ikatulong adlaw, aron ang iyang mga tinun-an dili moanhi ug kawaton siya ug moingon sa katawhan, ‘Siya gibanhaw gikan sa mga patay!’ ug kining kataposang panglimbong molabaw pa unya ka ngil-ad kay sa nahauna.”
“Kamo adunay usa ka bantay,” mitubag si Pilato. “Lumakaw kamo ug himoa kini nga malig-on sumala sa inyong mahimo.” Busa sila milakaw ug gilig-on ang lubnganan pinaagi sa pagtimri sa bato ug pagbutang sa Romanong mga sundalo ingong mga bantay.
Sayo sa buntag sa Dominggo si Maria Magdalena, si Maria ang inahan ni Santiago, uban ni Salome, Joanna, ug ubang mga babaye, nagdalag mga ighahaplas ngadto sa lubnganan aron ihaplas sa lawas ni Jesus. Sa pagpadulong didto sila nasig-ingon sa usag usa: “Kinsay moligid sa bato gikan sa ganghaan sa memoryal nga lubnganan alang kanato?” Apan sa pag-abot, ilang nasayran nga nahitabo ang usa ka linog ug ang manulonda ni Jehova nagligid sa bato. Wala na ang mga bantay, ug ang lubnganan walay sulod! Mateo 27:57–28:2; Marcos 15:42–16:4; Lucas 23:50–24:3,10; Juan 19:31–20:1; 19:14; 12:42; Levitico 23:5-7; Deuteronomio 21:22, 23; Salmo 34:20; Zacarias 12:10.
◆ Nganong ang Biyernes gitawag Pangandam, ug unsa ang usa ka “dakong” Igpapahulay?
◆ Unsang mga kasulatan ang natuman maylabot sa lawas ni Jesus?
◆ Unsay kalabotan ni Jose ug Nicodemo sa paglubong ni Jesus, ug unsa ang ilang relasyon kang Jesus?
◆ Unsang hangyo ang gihimo sa mga saserdote kang Pilato, ug unsay iyang gitubag?
◆ Unsay nahitabo sayo sa buntag sa Dominggo?