SATANAS
[Magsusukol].
Sa daghang teksto diha sa Hebreohanong Kasulatan, ang pulong nga sa·tanʹ makita nga walay tinong artikulo. Ang unang higayon nga kini gigamit nga walay tinong artikulo gipadapat ngadto sa manulonda nga mibarog diha sa dalan aron sa pagsukol o pagsanta kang Balaam sa dihang siya mipanaw aron sa pagtunglo sa mga Israelinhon. (Num 22:22, 32) Sa ubang mga higayon kini nagtumong sa mga indibiduwal ingong mga magsusukol sa ubang mga tawo. (1Sa 29:4; 2Sa 19:21, 22; 1Ha 5:4; 11:14, 23, 25) Apan kini gigamit nga may tinong artikulo nga ha sa pagtumong kang Satanas nga Yawa, ang pangunang Kaaway sa Diyos. (Job 1:6, ftn sa Rbi8; 2:1-7; Zac 3:1, 2) Sa Gregong Kasulatan ang pulong nga sa·ta·nasʹ gipadapat halos tanan ngadto kang Satanas nga Yawa ug sagad nga adunay tinong artikulo nga ho.
Sinugdanan. Gipakita sa Kasulatan nga ang linalang nga nailhan ingong Satanas wala magbaton sa maong ngalan sa sinugdan. Hinunoa, kini nga bansagon gitawag kaniya tungod sa iyang pagsupak ug pagsukol sa Diyos. Una pa niini wala hisgoti kon kinsay iyang ngalan sa sinugdan. Ang Diyos mao lamang ang Maglalalang, ug “hingpit ang iyang kalihokan,” nga walay inhustisya o pagkadili-matarong. (Deu 32:4) Busa, sa dihang gilalang, ang usa nga nahimong Satanas maoy hingpit ug matarong nga linalang sa Diyos. Siya maoy usa ka espiritung persona, tungod kay siya nagpakita sa langit diha sa presensiya sa Diyos. (Job kap 1, 2; Pin 12:9) Si Jesu-Kristo miingon bahin kaniya: “Kana siya usa ka mamumuno sa iyang pagsugod, ug siya wala mobarog nga lig-on diha sa kamatuoran, tungod kay ang kamatuoran wala kaniya.” (Ju 8:44; 1Ju 3:8) Gipakita dinhi ni Jesus nga kaniadto si Satanas diha sa kamatuoran apan siya mibiya niini. Sukad sa iyang unang dayag nga buhat sa pagpatalikod kang Adan ug Eva gikan sa Diyos, siya maoy usa ka mamumuno, tungod kay siya ang nakaingon sa kamatayon ni Adan ug Eva, nga sa baylo maoy nagpahinabo sa sala ug kamatayon sa ilang mga anak. (Rom 5:12) Sa tibuok Kasulatan ang mga hiyas ug mga buhat nga giingong iyaha ikaingong iya lamang gayod sa usa ka persona, dili sa usa ka abstraktong prinsipyo sa pagkadaotan. Tin-aw nga ang mga Hudiyo, ingon man si Jesus ug ang iyang mga tinun-an, nasayod nga naglungtad si Satanas ingong usa ka persona.
Busa, gikan sa usa ka matarong, hingpit nga sinugdanan, kini nga espiritung persona mitipas ngadto sa pagpakasala ug pagpakadaotan. Gihubit kini ni Santiago kon sa unsang paagi kini nahitabo sa dihang siya misulat: “Ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha. Unya ang tinguha, sa dihang kini makapanamkon na, manganak ug sala; unya, ang sala, sa dihang kini mahingpit na, manganak ug kamatayon.” (San 1:14, 15) Sa pipila ka bahin, ang dalan nga gisubay ni Satanas daw kokaamgid sa dalan nga gisubay sa hari sa Tiro sumala sa gihubit sa Ezequiel 28:11-19.—Tan-awa ang PAGKAHINGPIT, KAHINGPITAN (Ang unang makasasala ug ang hari sa Tiro).
Busa, ang asoy sa Kasulatan nagpatin-aw nga si Satanas ang nakigsulti pinaagi sa usa ka halas, nga naghaylo kang Eva sa pagsupak sa sugo sa Diyos. Sa baylo, si Eva nag-aghat kang Adan sa pagsubay sa samang rebelyosong dalan. (Gen 3:1-7; 2Co 11:3) Ingong sangpotanan sa paggamit ni Satanas sa halas, ang Bibliya naghatag kang Satanas ug titulo nga “Halas,” nga sa ulahi nagkahulogang “maglilimbong”; siya usab nahimong “ang Maninental” (Mat 4:3) ug usa ka bakakon, “ang amahan sa bakak.”—Ju 8:44; Pin 12:9.
Gibangon ang Isyu sa Pagkasoberano. Sa dihang miduol si Satanas kang Eva (pinaagi sa gipamulong sa halas), siya sa pagkatinuod naghagit sa katungod ug sa pagkamatarong sa pagkasoberano ni Jehova. Siya nagpasumbingay nga ang Diyos sa pagkadili-matarong naghikaw sa usa ka butang gikan sa babaye; siya usab miingon nga ang Diyos maoy bakakon sa pag-ingon nga si Eva mamatay kon siya mokaon sa gidiling bunga. Dugang pa, gipatuo ni Satanas si Eva nga siya mahimong gawasnon ug independente sa Diyos, nga siya mahisama sa Diyos. Pinaagi niini kining daotang espiritung linalang naghimo sa iyang kaugalingon nga mas hataas kay sa Diyos sa panan-aw ni Eva, ug si Satanas nahimong iyang diyos, bisan tuod nga si Eva, sa maong panahon, dayag nga wala makaila sa usa nga nagpahisalaag kaniya. Pinaagi sa iyang gibuhat iyang gipailalom ang lalaki ug babaye ubos sa iyang pagpanguna ug pagkontrolar, nga mibarog ingong kaindig nga diyos nga supak kang Jehova.—Gen 3:1-7.
Ang Bibliya, sa pagtangtang sa tabil aron sa daklit makita ang langitnong mga kalihokan, nagbutyag nga si Satanas sa ulahi ingong kaindig nga diyos miatubang kang Jehova didto sa langit, naghagit mismo kang Jehova, nga nag-ingon nga iyang mapatalikod gikan Kaniya ang alagad sa Diyos nga si Job, ug ingong pagpasabot, ang tanang alagad sa Diyos. Sa ingon, siya nag-akusar nga ang Diyos sa pagkadili-matarong naghatag kang Job sa tanang butang, uban ang bug-os nga panalipod, aron nga siya, si Satanas, dili makahimo sa pagsulay kang Job ug sa pagpakita kon unsa gayod ang anaa sa iyang kasingkasing, nga ingon sa gipasabot ni Satanas maoy daotan. Iyang gipasabot nga si Job nag-alagad sa Diyos tungod lamang sa hinakog nga mga hinungdan. Tin-awng gipasiugda ni Satanas kining puntoha sa iyang argumento sa dihang siya miingon: “Panit alang sa panit, ug ang tanang butang nga anaa sa usa ka tawo iyang ihatag tungod sa iyang kalag. Ingon nga kausaban, palihog bakyawa ang imong kamot, ug tandoga hangtod ang iyang bukog ug ang iyang unod ug tan-awa kon dili ka ba niya tunglohon sa imong nawong mismo.”—Job 1:6-12; 2:1-7; tan-awa ang PAGKASOBERANO.
Niining linain nga kahimtang, gitugotan ni Jehova si Satanas nga magpahamtang ug katalagman kang Job pinaagi sa wala niya pagpangilabot sa dihang si Satanas nagpadalag mga bandido nga mga Sabeanhon ingon man kalaglagan sa mga panon sa mga hayop ug sa mga magbalantay pinaagi sa “kalayo mismo sa Diyos” gikan sa langit sumala sa pagtawag niini sa mensahero ni Job; kon kini kilat man o ubang matang sa kalayo wala hisgoti. Gipahinabo usab ni Satanas nga mosulong ang tulo ka pundok sa mga Caldeanhon ug modangat ang usa ka unos. Kining mga butanga nagpahinabo sa kamatayon sa tanang anak ni Job ug nagdaot sa iyang kabtangan. Sa kataposan, si Satanas nagpahamtang mismo kang Job ug usa ka makaluod nga balatian.—Job 1:13-19; 2:7, 8.
Kining mga butanga nagbutyag sa gahom ug puwersa sa espiritung linalang nga si Satanas, ingon man sa iyang mangtas, mabunoon nga tinamdan.
Apan, hinungdanong mamatikdan nga giila ni Satanas ang iyang pagkawalay-mahimo atubangan sa dayag nga sugo sa Diyos, tungod kay wala niya hagita ang gahom ug awtoridad sa Diyos sa dihang gidid-an siya sa Diyos sa pagpatay kang Job.—Job 2:6.
Nagpadayon sa Pagsupak sa Diyos. Pinaagi sa iyang paghagit sa Diyos ug sa iyang pag-akusar sa mga alagad sa Diyos nga sila dili magmaunongon, gituman ni Satanas ang iyang titulo nga “Yawa,” nga nagkahulogang “Tigbutangbutang,” ug ang maong titulo haom kaniya tungod kay siya nagbutangbutang kang Jehova nga Diyos didto sa tanaman sa Eden.
Giduyogan sa ubang daotang mga demonyo. Sa wala pa ang Lunop sa adlaw ni Noe, mopatim-aw nga ang ubang mga manulonda sa Diyos mibiya sa ilang hustong dapit didto sa mga langit, ingon man sa ilang tinudlong mga posisyon didto. Nagmateryalisar ug tawhanong mga lawas, sila mipuyo dinhi sa yuta, nakigminyo sa mga babaye ug nakapatunghag mga anak nga gitawag ug Nepilim. (Gen 6:1-4; 1Pe 3:19, 20; 2Pe 2:4; Jud 6; tan-awa ang NEPILIM; ANAK SA DIYOS, [MGA].) Kini nga mga manulonda, kay mibiya sa pag-alagad sa Diyos, nailalom sa pagkontrolar ni Satanas. Busa si Satanas gitawag nga “magmamando sa mga demonyo.” Sa usa ka higayon, sa dihang si Jesus naghingilin sa mga demonyo gikan sa usa ka tawo, ang mga Pariseo nag-akusar kaniya nga siya nagbuhat niana tungod sa gahom ni “Beelzebub, ang magmamando sa mga demonyo.” Gipakita sa tubag ni Jesus nga sila nagtumong kang Satanas: “Kon si Satanas maghingilin kang Satanas, siya nabahin batok sa iyang kaugalingon.”—Mat 12:22-27.
Si apostol Pablo naglangkit kang Satanas “sa daotang mga puwersa nga espirituhanon sa langitnong mga dapit,” ug siya naghisgot kanila ingong “mga magmamando sa kalibotan niini nga kangitngit.” (Efe 6:11, 12) Ingong usa ka nagamandong puwersa sa dili-makitang dominyo diha sa palibot sa yuta, si Satanas mao ang “magmamando sa awtoridad sa hangin.” (Efe 2:2) Sa Pinadayag siya gipakita nga mao ang usa nga “nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.” (Pin 12:9) Si apostol Juan miingon nga “ang tibuok kalibotan nailalom sa gahom sa usa nga daotan.” (1Ju 5:19) Busa siya mao “ang magmamando niining kalibotana.” (Ju 12:31) Mao nga si Santiago misulat nga “ang pagpakighigala sa kalibotan maoy pagpakig-away sa Diyos.”—San 4:4.
Ang Iyang Pakigbisog sa Paglaglag sa “Binhi.” Si Satanas mihimog unang mga paningkamot sa pagsanta sa saad bahin sa “binhi” nga moabot pinaagi kang Abraham. (Gen 12:7) Dayag nga siya naningkamot sa paghugaw kang Sara aron siya mahimong dili angayan nga manganak sa binhi; apan si Sara giprotektahan sa Diyos. (Gen 20:1-18) Iyang gibuhat ang kutob sa iyang maarangan aron malaglag ang mga gipili sa Diyos ingong binhi ni Abraham, ang nasod sa Israel, pinaagi sa pag-aghat kanila sa pagpakasala ug sa pagpasulong sa ubang mga nasod batok kanila, ingon sa gipakita sa tibuok nga kasaysayan sa Bibliya. Nakab-ot ang talagsaong ambisyosong mga paningkamot ni Satanas sa iyang pagpakig-away sa Diyos sa dihang ang Jerusalem giilog sa hari sa Ikatulong Gahom sa Kalibotan sa kasaysayan sa Bibliya nga mao ang Babilonya, ug mipatim-aw nga nagmalamposon si Satanas sanglit gipukan niya ang pagmando ni Haring Zedekias sa linya ni David ug gilaglag ang templo ni Jehova ug gihimong biniyaan ang Jerusalem ug Juda.—Eze 21:25-27.
Ingong instrumento ni Satanas, ang nagmandong dinastiya sa Babilonya, nga sa sinugdan gimandoan ni Nabucodonosor, nagbihag sa Israel sulod sa 68 ka tuig, hangtod nga napukan ang Babilonya. Ang Babilonya wala gayoy tinguha nga buhian ang mga nabihag niini ug busa nagpabanaag sa mapasigarbohon, ambisyosong mga paningkamot ni Satanas ingong kaindig nga diyos batok sa Unibersohanong Soberano nga si Jehova. Ang mga hari sa Babilonya, nga nagsimba sa ilang idolong diyos nga si Marduk, sa diyosa nga si Ishtar, ug sa daghan pang uban, sa pagkatinuod maoy mga magsisimba sa mga demonyo ug ingong bahin sa kalibotan nga nahimulag kang Jehova sila nailalom sa pagmando ni Satanas.—Sal 96:5; 1Co 10:20; Efe 2:12; Col 1:21.
Gihupong ni Satanas ang hari sa Babilonya ug ambisyon aron makabaton ug bug-os nga paggahom ibabaw sa yuta, bisan gani sa “trono ni Jehova” (1Cr 29:23) ug sa “mga bituon sa Diyos,” ang mga hari sa linya ni David nga naglingkod sa trono didto sa Bukid sa Moria (sa pagpasangkad sa kapadapatan, sa Zion). Kini nga “hari,” nga mao, ang dinastiya sa Babilonya, ‘nagtuboy sa iyang kaugalingon’ diha sa iyang kasingkasing ug sa iyang mga mata ug sa mga mata sa iyang mga magdadayeg ingong usa nga “nagasidlak,” usa nga “anak sa kaadlawon.” (Sa ubang mga hubad ang termino nga “Lucifer” sa Latin nga Vulgate gipabilin. Apan kini maoy hubad lamang sa Hebreohanong pulong nga heh·lelʹ, “nagasidlak.” Ang heh·lelʹ dili usa ka ngalan o titulo, kondili, usa ka termino nga naghubit sa mapasigarbohong posisyon nga gihuptan sa dinastiya sa mga hari sa Babilonya sa linya ni Nabucodonosor.) (Isa 14:4-21) Sanglit ang Babilonya maoy kasangkapan ni Satanas, ang “hari” niini nagpabanaag sa ambisyosong tinguha ni Satanas. Sa makausa pa, giluwas ni Jehova ang iyang katawhan pinaagi sa pagpasig-uli kanila ngadto sa ilang yuta hangtod nga moabot ang tinuod nga sinaad nga Binhi.—Esd 1:1-6.
Mga paningkamot aron makasala si Jesus. Si Satanas, nga walay duhaduha nakaila kang Jesus ingong Anak sa Diyos ug ang usa nga gitagna nga magsamad kaniya sa ulo (Gen 3:15), naningkamot kutob sa iyang mahimo sa paglaglag o pagpatay kang Jesus. Apan, sa dihang gipahibalo ngadto kang Maria nga siya magsamkon kang Jesus, ang manulondang si Gabriel miingon kaniya: “Pagakunsaran ikaw sa balaang espiritu, ug pagalandongan ikaw sa gahom sa Labing Hataas. Tungod niana usab ang matawo pagatawgong balaan, Anak sa Diyos.” (Luc 1:35) Gipanalipdan ni Jehova ang iyang Anak. Ang mga paningkamot sa paglaglag kang Jesus sa dihang bata pa wala molampos. (Mat 2:1-15) Ang Diyos nagpadayon sa pagpanalipod kang Jesus sa panahon sa iyang pagkabatan-on. Human sa iyang bawtismo, si Jesus didto sa kamingawan giduol ni Satanas nga may tulo ka nagkalainlaing kusganong mga tentasyon, ug bug-os siyang gisulayan bahin sa isyu sa pagkamahinalaron kang Jehova. Sa usa sa iyang mga pangagni gipakita ni Satanas kang Jesus ang tanang gingharian sa kalibotan, ug giangkon niya kini ingong iyaha. Wala mosupak si Jesus niini nga pangangkon. Bisan pa niana, wala maghunahuna si Jesus bisan sa daklit lamang nga mahuptan ang pagkahari sa “laktod nga paagi,” ni siya naghunahuna sa makadiyot sa pagbuhat sa bisan unsa aron pahimut-an ang iyang kaugalingon. Ang iyang dihadihang tubag kang Satanas mao, “Pahilayo, Satanas! Kay kini nahisulat, ‘Si Jehova nga imong Diyos ang imong pagasimbahon, ug siya lamang ang imong pagahatagan ug sagradong pag-alagad.’” Tungod niini, “ang Yawa . . . mibiya kaniya hangtod sa laing angay nga higayon.” (Mat 4:1-11; Luc 4:13) Kini nagpakita sa kamatuoran sa mga pulong ni Santiago nga gisulat sa ulahi: “Sukli ang Yawa, ug siya mokalagiw gikan kaninyo.”—San 4:7.
Si Jesus alerto kanunay sa kapeligrohan sa malipatlipatong mga kaugdahan ni Satanas ug sa tinguha ni Satanas sa paglaglag kaniya pinaagi sa pagpahunahuna kaniya ug butang nga sukwahi sa kabubut-on ni Jehova. Kini gipakita sa dihang si Pedro, sa usa ka higayon, bisag maayo ang mga katuyoan, aktuwal nga nagsulay kaniya. Si Jesus naghisgot sa pag-antos ug kamatayon nga iyang maagoman. “Niini si Pedro nagpinig kaniya ug nagbadlong kaniya, nga nag-ingon: ‘Magmaluloton ka sa imong kaugalingon, Ginoo; dili gayod mahitabo kanimo kini nga dulnganan.’ Apan, sa pagliso niya, siya miingon kang Pedro: ‘Magpalikod ka kanako, Satanas! Ikaw maoy kapandolan kanako, tungod kay ikaw naghunahuna, dili sa mga hunahuna sa Diyos, kondili nianang sa mga tawo.’”—Mat 16:21-23.
Sa tibuok ministeryo ni Jesus siya nameligro; gigamit ni Satanas ang tawhanong mga hawas sa pagsupak kang Jesus, nga naningkamot nga siya makasala o kaha mapatay. Sa usa ka higayon, ang mga tawo hapit nang mosakmit kang Jesus aron sa paghimo kaniya nga hari. Apan wala niya tagda ang maong butang; siya modawat lamang sa pagkahari sa panahon ug sa paagi nga gimbut-an sa Diyos. (Ju 6:15) Sa laing higayon ang iyang mga katagilungsod misulay sa pagpatay kaniya. (Luc 4:22-30) Siya kanunayng gihasi niadtong gigamit ni Satanas aron sa pagbitik kaniya. (Mat 22:15) Apan sa tanang paningkamot ni Satanas, siya napakyas sa pagpahinabo kang Jesus nga makasala bisan sa kinagamyang paagi diha sa hunahuna o sa buhat. Si Satanas bug-os nga napamatud-ang bakakon, ug siya napakyas sa iyang hagit sa pagkasoberano sa Diyos ug sa integridad sa mga alagad sa Diyos. Sama sa giingon ni Jesus, wala madugay una pa sa iyang kamatayon: “Karon adunay paghukom niining kalibotana; karon ang magmamando niining kalibotana palagpoton”—bug-os nga mapakaulawan. (Ju 12:31) Gigamhan ni Satanas ang tanang katawhan pinaagi sa sala. Apan, kay nasayod nga hapit nang ipahinabo ni Satanas ang iyang kamatayon, si Jesus, human sauloga ang iyang kataposang Paskuwa uban sa iyang mga tinun-an, nakaingon: “Ang magmamando niining kalibotana nagsingabot na. Ug siya walay gahom kanako.”—Ju 14:30.
Pipila ka takna sa ulahi, si Satanas milampos sa pagpapatay kang Jesus, una gikontrolar ang usa sa mga apostoles ni Jesus, dayon gigamit ang Hudiyong mga pangulo ug ang Romanhong Gahom sa Kalibotan sa pagpatay kang Jesus diha sa usa ka masakit ug makauulaw nga paagi. (Luc 22:3; Ju 13:26, 27; kap 18, 19) Dinhi si Satanas milihok ingong “ang usa nga may gahom sa pagpahinabog kamatayon, nga mao, ang Yawa.” (Heb 2:14; Luc 22:53) Apan tungod niini si Satanas napakyas sa pagpalambo sa iyang kawsa; sa wala tuyoa natuman hinuon niya ang tagna, nga si Jesus kinahanglang mamatay ingong usa ka halad. Ang kamatayon ni Jesus diha sa pagkawalay-ikasaway nagtagana sa bili nga lukat alang sa katawhan, ug pinaagi sa iyang kamatayon (ug sa misunod nga pagbanhaw kaniya sa Diyos) si Jesus makatabang na karon sa makasasalang katawhan aron makalingkawas gikan sa paggahom ni Satanas, kay kini nahisulat, si Jesus nahimong dugo ug unod “aron nga pinaagi sa iyang kamatayon mawagtang niya ang usa nga may gahom sa pagpahinabog kamatayon, nga mao, ang Yawa; ug nga iyang mapagawas ang tanan nga tungod sa kahadlok sa kamatayon nailalom sa pagkaulipon sa tibuok nilang kinabuhi.”—Heb 2:14, 15.
Nagpadayon sa pagpakig-away sa mga Kristohanon. Human sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesus, si Satanas nagpadayon sa mayugtanong pagpakig-away batok sa mga sumusunod ni Kristo. Ang mga asoy sa basahon sa Mga Buhat ug sa mga sulat sa Kristohanon Gregong Kasulatan nagtaganag ubay-ubayng mga pamatuod labot niini. Si Pablo miingon nga siya gihatagan ug ‘tunok sa unod, usa ka manulonda ni Satanas, aron sa pagsagpa kanunay’ kaniya. (2Co 12:7) Ug sama sa kahimtang ni Eva, si Satanas nagtakoban sa tinuod niyang kinaiyahan ug mga katuyoan pinaagi sa ‘paghimo sa iyang kaugalingon nga usa ka manulonda sa kahayag,’ ug siya adunay mga hawas, mga ministro nga ‘kanunayng naghimo usab sa ilang kaugalingon nga mga ministro sa pagkamatarong.’ (2Co 11:14, 15) Ang mga pananglitan niini mao ang mini nga mga apostoles nga nakig-away kang Pablo (2Co 11:13) ug kadtong sa Smirna nga “nagaingon nga sila mga Hudiyo, apan dili diay, hinunoa sinagoga sila ni Satanas.” (Pin 2:9) Si Satanas wala gayod mohunong sa paghimog mga akusasyon “adlaw ug gabii” batok sa mga Kristohanon, nga naghagit sa ilang integridad, sama sa iyang gibuhat kang Job. (Pin 12:10; Luc 22:31) Apan ang mga Kristohanon adunay “usa ka magtatabang ngadto sa Amahan, si Jesu-Kristo, usa nga matarong,” kinsa miatubang sa persona sa Diyos alang kanila.—1Ju 2:1.
Ang Pagtambog Kaniya sa Kahiladman ug ang Iyang Kataposang Kalaglagan. Sa panahon nga gipahinabo ni Satanas nga morebelde sa Diyos si Eva ug dayon si Adan, ang Diyos miingon sa halas (sa pagkatinuod nakigsulti kang Satanas, sanglit ang usa ka mananap dili man makasabot sa nalangkit nga mga isyu): “Abog ang imong pagakan-on sa tanang adlaw sa imong kinabuhi. Ug ibutang ko ang panag-away tali kanimo ug sa babaye ug tali sa imong binhi ug sa iyang binhi. Siya magsamad kanimo sa ulo ug ikaw magsamad kaniya sa tikod.” (Gen 3:14, 15) Dinhi gipaila sa Diyos nga si Satanas, nga gipalagpot na sa balaang organisasyon sa Diyos, dili makabaton ug paglaom nga makapatunhay sa kinabuhi, apan ‘mokaon ug abog,’ ingnon ta, hangtod nga siya mamatay. Ang “binhi” sa ngadtongadto magsamad kaniya sa ulo, nga nagpasabot sa usa ka samad nga ikamatay. Sa dihang si Kristo dinhi pa sa yuta, ang mga demonyo nagtawag kaniya ingong ang Usa nga maoy magtambog kanila ngadto sa “kahiladman,” lagmit usa ka pinugngan nga kahimtang nga sa susamang asoy gihisgotan ingong “pagsakit.”—Mat 8:29; Luc 8:30, 31; tan-awa ang PAGSAKIT.
Sa basahon sa Pinadayag, atong makita nga gihubit ang kataposang mga adlaw ni Satanas ug ang iyang kalaglagan. Ang Pinadayag nag-ingon nga sa panahon sa pagsugod ni Kristo sa pagmando sa Gingharian, si Satanas gitambog gikan sa langit nganhi sa yuta, nga dili na makabalik pa sa mga langit, sama sa iyang gibuhat sa mga adlaw ni Job ug sa daghang siglo human niadto. (Pin 12:7-12) Human niini nga kapildihan si Satanas adunay ‘hamubo na lamang nga panahon,’ nga sulod niana siya makig-away sa ‘mga nahibilin sa binhi sa babaye, nga nagabantay sa mga sugo sa Diyos ug may buluhaton sa pagpamatuod bahin kang Jesus.’ Sa iyang mga paningkamot sa pagtukob sa mga nahibilin sa binhi sa babaye, siya gitawag nga “ang dragon,” usa ka tiglamoy o tigdugmok. (Pin 12:16, 17; itandi ang Jer 51:34, diin si Jeremias naghisgot alang sa Jerusalem ug Juda, nga nag-ingon: ‘Si Nabucodonosor nga hari sa Babilonya . . . milamoy kanako sama sa usa ka dakong bitin [o, “usa ka dragon,” ftn sa Rbi8].’) Sa naunang kahubitan sa iyang pagpakig-away batok sa babaye ug sa iyang mga paningkamot sa pagtukob sa iyang anak nga lalaki, siya gihulagway ingong “usa ka dakong dragon nga ang bulok samag kalayo.”—Pin 12:3.
Ang ika-20 nga kapitulo sa Pinadayag naghubit kang Satanas ingong ginapos ug gitambog sa kahiladman sulod sa usa ka libo ka tuig, pinaagi sa mga kamot sa usa ka dakong manulonda—walay duhaduha nga si Jesu-Kristo, kinsa adunay yawi sa kahiladman ug kinsa mao ang “binhi” nga magsamad sa ulo ni Satanas.—Itandi ang Pin 1:18; tan-awa ang KAHILADMAN.
Ang kataposang paningkamot ni Satanas mosangko sa permanenteng kapildihan. Ang tagna nag-ingon nga siya buhian sa “makadiyot” sa dihang matapos na ang Usa ka Libo ka Tuig nga Paghari ni Kristo ug nga iyang tultolan ang rebelyosong mga tawo diha sa laing pag-atake batok sa pagkasoberano sa Diyos; apan siya itambog (uban sa iyang mga demonyo) ngadto sa linaw nga kalayo ug asupre, ang walay kataposang kalaglagan.—Pin 20:1-3, 7-10; itandi ang Mat 25:41; tan-awa ang LINAW NGA KALAYO.
Unsay ipasabot sa ‘pagtugyan sa usa ka tawo ngadto kang Satanas alang sa kalaglagan sa unod’?
Sa pagsugo sa kongregasyon sa Corinto bahin sa aksiyon nga himoon ngadto sa usa ka membro sa kongregasyon nga sa pagkadaotan mihimog insesto (o pakighilawas uban sa suod nga kabanay) uban sa asawa sa iyang amahan, si apostol Pablo misulat: “Itugyan ninyo ang maong tawo kang Satanas alang sa kalaglagan sa unod.” (1Co 5:5) Kini maoy usa ka sugo sa pagpalagpot sa maong tawo gikan sa kongregasyon, nga putlon ang bisan unsang pagpakig-uban kaniya. (1Co 5:13) Ang pagtugyan kaniya ngadto kang Satanas magpagula kaniya gikan sa kongregasyon ug magpahitumpawak kaniya ngadto sa kalibotan nga si Satanas mao ang diyos ug magmamando. Sama sa “diyutayng lebadura” diha sa “tibuok minasa,” kini nga tawo mao ang “unod,” o unodnong elemento sulod sa kongregasyon; ug pinaagi sa pagpalagpot niining tawong nakahimog insesto, ang kongregasyon nga mahunahunaon sa espirituwal maglaglag sa “unod” gikan sa taliwala niini. (1Co 5:6, 7) Sa susama, gitugyan ni Pablo si Himeneo ug si Alejandro ngadto kang Satanas tungod kay ilang gisalikway ang pagtuo ug ang maayong tanlag ug sila nakasinatig pagkalunod labot sa ilang pagtuo.—1Ti 1:20.
Sa ulahi, ang tawong nakahimog insesto didto sa Corinto mopatim-awng naghinulsol gikan sa iyang kasal-anan ug nagbag-o, ug tungod niana si apostol Pablo nag-awhag nga dawaton siyag balik sa kongregasyon. Sa pagtambag kanila labot sa pagpasaylo, iyang gihatag ang usa sa mga katarongan, “aron kita dili malupigan ni Satanas, kay kita dili kay walay alamag sa iyang mga laraw.” (2Co 2:11) Sa naunang higayon, si Satanas nagpahinabog kadaot sa kongregasyon nga tungod niana sila kinahanglang badlongon sa apostol, tungod kay sila matugtanon ra kaayo, ngani, ilang gitugotan ang tawong daotan nga magpadayon sa iyang binuhatan ug wala na lang gani magtagad sa kaulawan nga gipatungha niini, nga “nagpaburot” sa pagtugot niini. (1Co 5:2) Apan sa laing bahin, kon sila karon maaghat sa pagbuhat sa laing paghingapin ug dili mopasaylo sa usa nga naghinulsol, mahimong malupigan sila ni Satanas sa laing direksiyon, nga mao, nga iyang pahimuslan ang ilang pagkawalay-kaluoy ug pagkadili-mapasayloon. Pinaagi sa Pulong sa Diyos, ang mga Kristohanon nalamdagan aron makaamgo bahin sa paglungtad ni Satanas, sa iyang gahom, sa iyang mga laraw ug mga katuyoan, ug sa iyang paagi sa paglihok, aron sila makahimo sa pagpakig-away niining espirituwal nga kaaway pinaagi sa espirituwal nga mga hinagiban nga gitagana sa Diyos.—Efe 6:13-17.