Kapitulo 2

Ang “Prinsipe sa Pakigdait” Moatubang sa Armageddon

Sa ikawalong siglo sa atong Komung Panahon, ang propetang si Isaias gidasig sa pagsulti sa katawhan sa Diyos: “Kay alang kanato ang usa ka bata natawo, ang usa ka anak nga lalaki gihatag kanato; ug ang prinsipinhong pagmando mahipatong sa iyang abaga. Ug ang iyang ngalan pagatawgong Kahibulongang Magtatambag, Diyos nga Gamhanan, Amahan nga Walay Kataposan, Prinsipe sa Pakigdait. Sa kadagaya sa prinsipinhong pagmando ug sa pakigdait walay kataposan, ibabaw sa trono ni David ug ibabaw sa iyang gingharian aron sa pagtukod niini nga malig-on ug sa pagpalungtad niini pinaagi sa hustisya ug pinaagi sa pagkamatarong, sukad karon ug hangtod sa panahong walay kataposan.”—Isaias 9:6, 7.

² Kanang kulbahinam nga mga pulong nagsugod pagkatuman sa hinapos nga bahin sa tuig 2 W.K.P. Kadto maoy sa dihang si Jesus natawo ingong usa ka kaliwat ni Haring David, kinsa naghari sa siyudad sa Jerusalem ibabaw sa 12 ka tribo sa Israel.

Pakigtugon Alang sa Usa ka Gingharian Diin Walay Kataposan ang Kalinaw

³ Tungod sa kadasig ni David alang sa pagsimba sa Diyos sa Israel, gihimo ni Jehova uban kaniya ang usa ka pakigtugon alang sa usa ka walay-kataposang Gingharian diha sa iyang kabanayan. (2 Samuel 7:1-16) Kadtong pakigtugona gipaluyohan sa panumpa sa Diyos. (Salmo 132:11, 12) Sumala sa maong pakigtugon, ang gingharian ni David kinahanglang motagana sa pasikaranan alang sa umaabot nga Gingharian sa “Prinsipe sa Pakigdait.” “Si Jesu-Kristo, ang anak ni David,” mao ang gihatagan ni Jehova sa titulong “Prinsipe sa Pakigdait.”—Mateo 1:1.

⁴ Ang inahan ni Jesus maoy usa ka babayeng natawo sa harianong linya ni Haring David. Siya usa ka ulay sa iyang gipanamkon ang iyang sinaad nga anak, nga mahimong permanenteng manununod sa trono ni David. Kadtong pagsamkona nahitabo una si Jose makigminyo kaniya. (Mateo 1:18-25) Ang manulondang si Gabriel nagpahibalo sa ulay nga Maria: “Tan-awa! ikaw manamkon sa imong tagoangkan ug manganak sa usa ka anak lalaki, ug imong pagatawgon ang iyang ngalan nga Jesus. Kini siya mahimong dako ug pagatawgon nga Anak sa Labing Hataas; ug si Jehova nga Diyos magahatag kaniya sa trono ni David nga iyang amahan, ug siya magamando nga hari ibabaw sa balay ni Jacob sa walay kataposan, ug walay kataposan ang iyang gingharian.”—Lucas 1:31-33.

⁵ Kana ang hinungdang ang manalagnang si Isaias mitagna mahitungod sa “Prinsipe sa Pakigdait” nga “haluag ang iyang pagamandoan diha sa pakigdait nga walay kataposan, alang sa trono ni David ug alang sa iyang harianong gahom.” (Isaias 9:6, 7, The Jerusalem Bible) Busa, sumala sa pakigtugong gitukod uban kang David, ang maong Gingharian mahimong walay-kataposang kagamhanan uban ang walay-kataposang kalinaw. Ang iyang trono kinahanglang mopabiling “walay kataposan”!

⁶ Aron matuman kining pakigtugon sa Gingharian, ang Diyos nga Makagagahom sa Tanan nagbanhaw kang Jesus gikan sa mga patay sa ikatulong adlaw sa iyang pagkamatay ingong martir. Kadto maoy sa ika-16ng adlaw sa Hudiyong bulang Nisan, sa tuig 33 sa atong Komung Panahon. Ingong nakasaksi sa gibanhawng Anak sa Diyos, si apostol Pedro miingong si Jesus “gipatay sa unod, apan . . . gibuhi sa espiritu.” (1 Pedro 3:18) Ang Labing Hataas nagbayaw kaniya ngadto sa Iyang tuong kamot mismo. Didto, sukad sa pagkatapos sa Hentil nga mga Panahon, o “tinudlong mga panahon sa mga nasod,” sa sinugdan sa Oktubre sa tuig 1914, siya nagahari ingong “Prinsipe sa Pakigdait.”—Lucas 21:24.

⁷ Sukad sa pagsugod sa iyang langitnong paghari, iyang giatubang ang usa ka mabatokong kalibotan, sumala sa gipamatud-an sa duha ka gubat sa kalibotan mahitungod sa isyu kon kinsay magamando sa yuta. Siya karon nagaatubang sa organisasyong Hiniusang Kanasoran. Tungod sa lukop-sa-yutang pagmantala sa maayong balita sa Gingharian pinaagi sa mga Saksi ni Jehova, kinsa nagasangyaw diha sa kapin sa 200 ka kayutaan, ang iyang aktibong paghari sa mga langit ginapaila sa tanang kanasoran. Kini sa katumanan sa gitagna mismo sa “Prinsipe sa Pakigdait,” sumala sa atong mabasa sa Mateo 24:14: “Kining maayong balita sa gingharian igawali sa tibuok gipuy-ang yuta alang sa usa ka pamatuod sa tanang nasod; ug unya ang kataposan moabot.”

⁸ Ang isyu sa pagmando sa kalibotan kinahanglang husayon sa dili madugay. Karon, nga kapin sa 70 ka tuig pagkatapos sa “tinudlong mga panahon sa mga nasod” sa 1914, kita layo nang naabot niining “konklusyon sa sistema sa mga butang.” Ang kaliwatan sa 1914 nakakita sa pagsugod sa makahuloganong mga hitabo sa kalibotan nga gitagna ni Jesus. (Mateo 24:3-14) Ang maong kaliwatan, matud ni Jesus, dili mahanaw hangtod matuman kining tanang butang. Kini duol na kaayo sa kataposan sa dalan niini.—Mateo 24:34.

⁹ Busa, unsay anaa sa duol nga unahan, ug unsay ginaatubang sa “Prinsipe sa Pakigdait”? Siya mismo gigamit sa pagtagna niini diha sa kataposan mismong basahon sa Bibliya, ang Pinadayag, o Apokalipsis, nga gihatag sa Diyos kaniya ug iyang gipasa ngadto sa tigulang nga apostol Juan pinaagi sa usa ka manulonda. (Pinadayag 1:1, 2) Kadto nahitabo sa hapit nang kataposan sa unang siglo sa atong Komung Panahon. Sa Pinadayag 16:13, 14, 16, gipahisgotan ni Jesus kang apostol Juan kining makahuloganong pagtumong sa Har–Magedon, o Armageddon:

¹⁰ “Ug nakita ko ang tulo ka mahugaw dinasig nga pahayag nga nahisamag mga baki nga migula gikan sa baba sa dragon ug gikan sa baba sa mapintas nga mananap ug gikan sa baba sa bakak nga manalagna. Sa pagkamatuod, sila mga pahayag nga dinasig sa mga demonyo ug nagahimog mga ilhanan, ug sila nangadto sa mga hari sa tibuok gipuy-ang yuta, sa pagtigom kanila ngadto sa gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Makagagahom sa Tanan. Ug ilang gitigom sila sa dapit nga gitawag sa Hebreohanon nga Har–Magedon.”

Ang Masambingayong “Bukid sa Megiddo”

¹¹ Ang Hebreohanong ngalang Har–Magedon, o Armageddon, nagkahulogang “Bukid sa Megiddo.” Walay geograpikanhong dapit sa karaan o modernong mga panahon ang gitawag Bukid sa Megiddo. Busa sa usa ka basahong sama sa Pinadayag nga napuno sa masambingayong pinulongan, ang pulong dunay simbolikong kahulogan. Unsa ba kaha kana? Aw, ang habog nga siyudad sa Megiddo, nga ang ngalan sa maong dapit nagkahulogang “katigoman sa mga manggugubat,” sa kasaysayan makahuloganon. Sa sekular ug sa Biblikanhong kasaysayan ang ngalan nagpukaw sa mga handumanan sa mahukmanang mga gubat. Ngano? Tungod kay ang siyudad niadto migahom sa estratehikong agianan tali sa Uropa, Asia, ug Aprika, ug ang mga manunulong paborableng mahagit ug mapahunong didto pinaagi sa mga pumuluyo. Sa ingon ang Megiddo nagbaton ug dobleng kahulogan—ang grabeng kaparotan sa usa ka kiliran ug ang mahimayaong kadaogan sa laing kiliran.

¹² Ang Diyos sa Bibliya nalangkit sa Megiddo ug sa nait nga subang Kishon panahon sa Israelinhong mga maghuhukom. Sa mga adlaw ni Maghuhukom Barak ug sa propetisang si Debora, gihatag sa Diyos ang talagsaong kadaogan ngadto sa iyang piniling katawhan sa silinganan sa Megiddo. Si Maghuhukom Barak may 10,000 lamang ka tawo, samtang ang kaaway ilalom kang Heneral Sisera may 900 ka ginuyod-sa-kabayong mga karro sa gubat, gawas pa ang mga manggugubat nga nagbaktas. Si Jehova miapil sa gubat alang sa iyang piniling katawhan ug nagpahinabo sa kusog nga baha aron dili makalihok kadtong lig-on kaayong mga karro sa kaaway. Sa awit sa kadaogan nga giawit ni Barak ug Debora alang sa Diyos tapos sa milagrosong kaparotan sa kasundalohan ni Sisera, ilang gipaila ang bahin sa Diyos sa maong pagpukan sa kaaway:

¹³ “Ang mga hari mianhi, sila nakig-away; unya nakig-away ang mga hari sa Canaan sa Taanac sa daplin sa katubigan sa Megiddo. Sila wala magkuha sa ganansiya sa salapi. Gikan sa kalangitan nakig-away ang mga bituon, gikan sa ilang mga tuyokanan sila nakig-away batok kang Sisera. Ang suba sa Kishon nag-anod kanila, ang suba sa karaang mga adlaw, ang suba sa Kishon.”—Maghuhukom 5:12, 19-21.

¹⁴ Sa walay duhaduha, ang dinasig nga mga pulong nga niana gitapos ni Barak ug Debora ang ilang awit tapos niadtong karaang kadaogan sa Megiddo mapadapat ingong pag-ampo kon bahin sa umaabot nga gubat sa Armageddon. Sila miawit: “Sa ingon laglaga ang tanan mong kaaway, Oh Jehova, ug himoa silang mga nahigugma kanimong sama sa adlaw nga mosilang sa iyang kakusog.”—Maghuhukom 5:31.a

Mga Nasod Gitigom Alang sa Armageddon

¹⁵ Busa ang Megiddo maoy usa ka dapit diin giaway ang mahukmanong mga gubat. Nan, makataronganong ang Armageddon mao unya ang natad-panggubatan nga niana ang tanang kalibotanong nasod karong adlawa magamartsa ubos sa mahulhogong mga puwersa nga gibatbat sa Pinadayag 16:13, 14. “Ang mga pahayag nga dinasig sa mga demonyo” nga nagapalihok sa kanasoran mao ang propaganda nga karong adlawa gikalakala, nga mahugaw sama sa Biblikanhong mahugawng baki. Usa sa mga tinubdan sa maong mahugawng propaganda mao ang “dakong dragon nga mapula.” Ang Pinadayag 12:1-9 nagapaila sa “dragon” ingon nga mao si Satanas nga Yawa.

¹⁶ Ang laing tinubdan sa mahugawng propaganda mao “ang mapintas nga mananap.” Sa Pinadayag 16:13 kining simbolikong “mapintas nga mananap” nakig-uban sa yawan-ong “dragon.” Sumala sa Pinadayag 20:10, kining “mapintas nga mananap” pagalaglagon sa walay kataposan tungod sa pakigkooperar niini sa simbolikong “dragon.” “Ang mapintas nga mananap” nagasimbolo sa tibuok politikanhong sistema niining kalibotana diin “ang dragon” mao ang diyos. (2 Corinto 4:4) Gisakop niini ang tanang nagkalainlaing politikanhong mga kagamhanan niining kalibotana.—Itandi ang Daniel 7:17; 8:20, 22.

¹⁷ Ang maong sistema sa politikanhong pagmando sa kalibotan may linaing propaganda. Ug ang maong pagkalakala, samag-baki nga propaganda maoy dinasig nga pahayag nga uban sa dinasig nga pahayag sa “dragon” nagatigom sa “mga hari,” o politikanhong mga magmamando sa kalibotan, ngadto sa “gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Makagagahom sa Tanan” nga pagabugnoon sa Armageddon.

¹⁸ Sa ingon ang Har–Magedon nagkahulogan sa kahimtang sa kalibotan nga maglangkit sa usa ka mahukmanong gubat. Kini nagapasabot sa kinalabwang kahimtang diin ang kahikayan sa kalibotan modangat diin ang politikanhong mga magmamando magkahiusa sa pagsupak sa kabubut-on sa Diyos, mao nga ang Diyos kinahanglang mobalos sumala sa iyang katuyoan. Busa ang umaabot mahukman pinaagi sa mga sangpotanan sa maong away. Sa Megiddo mismo, ang geograpikanhong dapit, walay bukid. Apan ang usa ka bukid magsimbolo sa iladong dapit nga matigoman nga daling hiilhan gikan sa layo sa tanang militaryong mga puwersang magtigom didto.

¹⁹ Si Jesu-Kristo, ang Heneral sa mga manggugubat ni Jehova, sa pila ka tuig na naglantaw sa pagkatigom sa mga magmamando sa kalibotan ug sa ilang mga manggugubat sa Armageddon. Apan siya wala mosulay sa pagpili sa usa ka hari ug sa iyang kasundalohan sa paglaglag kanila nga tinagsa ug sa ingon tibawason ang mga kaaway nga tinagsatagsa. Sa kaatbang, siya nagatugot kanilag igong panahon sa pagkatigom ug paghiusa sa ilang mga puwersa alang sa kinalabwang militaryong natagong-kagahom. Ang iyang maisogong katuyoan mao ang paglaglag kanilang tanan sa samang panahon!

²⁰ Sa ingon iyang maangkon ang labi pang malanog nga kadaogan ibabaw kanila, sa himaya sa iyang kaugalingong Pangulong Komandante, si Jehova nga Diyos, ug sa pagpamatuod sa iyang kaugalingon, nga dili ikalalis, ingong ang “Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo.”—Pinadayag 19:16.

[Mga Pangutana nga Pagatun-an]

 1, 2. (a) Unsang kulbahinam nga mga pulong ang gidasig sa Diyos nga ipahayag sa manalagnang si Isaias? (b) Kanus-a magsugod pagkatuman kanang mga pulonga?

 3. (a) Unsang pakigtugon ang gihimo sa Diyos uban kang Haring David? (b) Diha kang kinsa ingong kaliwat ni Haring David nga gihatag ni Jehova ang titulong “Prinsipe sa Pakigdait”?

 4. (a) Kinsay nahimong yutan-ong inahan ni Jesus? (b) Unsay giingon sa manulondang Gabriel ngadto kaniya bahin niini?

 5. Unsay gitagna ni Isaias mahitungod sa pagmando sa “Prinsipe sa Pakigdait”?

 6. (a) Sa pagtuman sa pakigtugon sa Gingharian, unsay gihimo sa Diyos sa ikatulong adlaw sa pagkamatay ni Jesus? (b) Kanus-a magsugod si Jesus sa pagmando ingong “Prinsipe sa Pakigdait”?

 7. (a) Unsay giatubang ni Jesus sukad pa sa sinugdan sa iyang paghari? (b) Kinsay nagamantala sa pagkahari ni Jesus ngadto sa tanang nasod, ug ingong katumanan sa unsa?

 8. Nganong ikaingong kita layo na kaayog naabot niining “konklusyon sa sistema sa mga butang”?

9, 10. (a) Giunsa pagpasa nganhi kanato ang matagnaong impormasyon sa basahong Pinadayag? (b) Unsay ginatagna sa Pinadayag 16:13, 14, 16 mahitungod sa Har–Magedon, o Armageddon?

11. (a) Unsay kahulogan sa ngalang Armageddon, ug may geograpikanhon bang dapit nga ginganlan sa ingon? (b) Nganong ang karaang siyudad sa Megiddo bililhon sa kasaysayan? (c) Unsang dobleng kahulogan ang nabatonan sa ngalang Megiddo?

12, 13. (a) Sa unsang paagi ang Diyos sa Bibliya nalangkit sa Megiddo ug sa nait niining suba sa mga adlaw ni Maghuhukom Barak? (b) Giunsa pagbatbat sa awit sa kadaogan ni Barak ug Debora ang papel sa Diyos sa kadaogan?

14. Unsang panapos nga mga pulong sa maong dinasig nga awit sa kadaogan ang pihong usa ka pag-ampo kon bahin sa umaabot nga gubat sa Armageddon?

15. (a) Nan, unsang matang sa dapit ang Armageddon? (b) Unsa ang usa sa mga tinubdan sa mahugawng propaganda nga nagapalihok sa mga nasod alang sa gubat sa Armageddon?

16. Sa Pinadayag 16:13, unsay gisimbolohan sa “mapintas nga mananap”?

17. Unsa ang epekto sa samag-baki nga propaganda nga nagagula gikan sa “mapintas nga mananap”?

18. (a) Unsay kahulogan sa ngalang Har–Magedon? (b) Unsay pagasimbolohan sa usa ka bukid?

19, 20. Unsang estratehiya ang gamiton sa Heneral sa langitnong mga puwersa ni Jehova sa Armageddon, ug uban ang unsang sangpotanan?