LAODICEA, TAGA-LAODICEA

Usa ka siyudad sa kasadpang bahin sa Asia Minor, diin ang mga kagun-oban niini nahimutang duol sa Denizli, mga 150 km (90 mi) sa S sa Efeso. Nailhan kini sa sinugdan ingong Diospolis ug Rhoas apan tataw nga gitukod pag-usab sa ikatulong siglo W.K.P. sa Seleucid nga magmamando nga si Antiochus II ug ginganlan kini sumala sa ngalan sa iyang asawa nga si Laodice. Kay nahimutang sa tabunok nga walog sa Suba sa Lycus, ang Laodicea anaa sa kinasang-an sa pangunang mga ruta sa negosyo ug nakonektar pinaagig mga dalan ngadto sa mga siyudad sama sa Efeso, Pergamo, ug Filadelfia.

Ang Laodicea mauswagon kaayo ingong usa ka siyudad nga may mga pabrika ug sentro sa pamangko. Masabtan nga dakog bahandi ang siyudad tungod kay sa dihang kini nakaagom ug dakong kadaot tungod sa linog sa panahon sa paghari ni Nero, kini natukod pag-usab nga walay pinansiyal nga tabang gikan sa Roma. (Annals ni Tacitus, XIV, XXVII) Ang sinawon ug itom nga delana sa Laodicea ug ang mga besti nga hinimo gikan niini ilado kaayo. Ingong sentro sa usa ka iladong tunghaan sa medisina, kining siyudara lagmit ang gigikanan usab sa tambal sa mata nga nailhang polbos sa Frigia. Usa sa pangunang mga diyos nga gisimba didto sa Laodicea mao si Asclepius, usa ka diyos sa medisina.

Kini nga siyudad may dakong kakulangan. Dili sama sa kasikbit nga siyudad sa Hierapolis, nga may mainit nga mga tubod nga nailhang makaayo, ug sa Colosas, nga may makapapreskong bugnaw nga tubig, ang Laodicea walay permanenteng suplay sa tubig. Gikan sa igoigong gilay-on, ang tubig kinahanglang ipaagos paingon sa Laodicea ug lagmit nga dagaang na kini inig-abot sa siyudad. Sa unang bahin sa maong gilay-on, ang tubig gipaagos agi sa usa ka agianan sa tubig ug dayon, sa haduol na sa siyudad, gipaagos agi sa mga bloke sa kuwadradong mga bato nga linungagan sa tunga ug gidugtong pinaagig semento.

Mopatim-aw nga dihay daghang Hudiyo sa Laodicea. Sumala sa usa ka sulat gikan sa mga mahistrado sa Laodicea (ingon sa pagkutlo ni Josephus), ang mga Hudiyo, agig pagsunod sa mando ni Gaius Rabirius, gitugotan sa pagsaulog sa ilang mga Igpapahulay ug sa ubang sagradong mga seremonyas. (Jewish Antiquities, XIV, 241-243 [x, 20]) Adunahan ang pipila sa mga Hudiyo didto. Gipakita sa ebidensiya nga sa dihang gimando ni Gobernador Flaccus nga kompiskahon ang tinuig nga mga amot alang sa templo sa Jerusalem, ang kantidad nga nahipos giingong mikabat ug kapin sa 20 ka libra (6.5 kg) nga bulawan.

Sa unang siglo K.P., diha nay usa ka Kristohanong kongregasyon sa Laodicea ug lagmit nga nagtigom sa balay ni Nimfa, usa ka Kristohanong igsoong babaye didto. Walay duhaduha nga ang mga paningkamot ni Epafras nakaamot sa pagkatukod sa maong kongregasyon. (Col 4:​12, 13, 15) Dugang pa, ang mga epekto sa buluhaton ni Pablo didto sa Efeso lagmit nga nakaabot sa Laodicea. (Buh 19:10) Bisan tuod wala makaalagad didto sa personal, si Pablo nabalaka sa kongregasyon sa Laodicea ug nagpadala gani ug usa ka sulat ngadto kanila. (Col 2:1; 4:16) Apan, ang pipila ka eskolar nagtuo nga ang sulat ni Pablo lagmit maoy kopya lamang sa sulat nga iyang gipadala ngadto sa Efeso. Siyempre, teoriya lamang kini, usa ka paningkamot aron ipatin-aw kon nganong diha sa Bibliya walay sulat si Pablo ngadto sa mga taga-Laodicea, bisan tuod si Pablo nagsulat ngadto kanila. Ang sulat ngadto sa Laodicea lagmit naundan lamang ug impormasyon nga dili nato kinahanglanon karong adlawa, o lagmit nga gisubli lamang niini ang mga punto nga gihisgotan na sa ubang kanonikal nga mga sulat.

Ang kongregasyon sa Laodicea maoy usa sa pito ka kongregasyon sa Asia Minor diin ang hinimayang si Jesu-Kristo, diha sa usa ka pinadayag ngadto kang Juan, nagpadala ug personal nga mga mensahe. (Pin 1:11) Niadtong panahona, sa naghinapos ang unang siglo K.P., ang kongregasyon sa Laodicea wala kaayoy nahimo nga takos sa pagdayeg. Bisan tuod kini dato sa materyal, kini kabos sa espirituwal. Ang gikinahanglan sa kongregasyon sa Laodicea dili ang literal nga bulawan nga gipatigayon sa mga tigbangko sa Laodicea, dili ang mga besting sinawon ug itom nga delana nga hinimo niining siyudara, dili ang tambal sa mata nga sa walay duhaduha ginama sa mga doktor sa Laodicea, dili ang nagbukal nga makaayong mga tubig nga naggikan sa mga tubod sa duol nga Hierapolis kondili ang espirituwal nga katumbas niining mga butanga. Kini nagkinahanglan ug “bulawan nga dinalisay sa kalayo” aron palamboon ang personalidad niini (itandi ang 1Co 3:10-14; 1Pe 1:​6, 7), puting panggawas nga besti aron makahatag niinig dili-masaway nga Kristohanong panagway, nga walay dili-Kristohanong mga kinaiyahan nga ingon ka makauulaw sama sa pagkahubo. (Itandi ang Pin 16:15; 19:8.) Nagkinahanglan kini ug espirituwal nga “banyos-sa-mata” aron makakita kini sa kamatuoran sa Bibliya ug sa Kristohanong mga responsibilidad. (Itandi ang Isa 29:18; 2Pe 1:5-10; 1Ju 2:11.) Kining mga butanga ilang mapalit kang Kristo Jesus, ang usa nga nanuktok sa pultahan, kon ilang dawaton siya nga maabiabihon. (Itandi ang Isa 55:​1, 2.) Gikinahanglan niini nga mahimong makapalagsik sa kainit (itandi ang Sal 69:9; 2Co 9:2; Tit 2:14) o makarepresko sa kabugnaw (itandi ang Pr 25:​13, 25), apan dili magpabilin nga dagaang.​—Pin 3:14-22.