LEZOT LENFORMASYON
1 ZEOVA
Bondye i apel Zeova e sa non i kapab vedir “I fer arive.” Zeova i Bondye tou pwisan e i’n kree tou keksoz. I annan sa pwisans pour fer tou sa ki i deside.
An Ebre, non Bondye ti ganny ekrir avek kat let. An Angle, sa kat let i vin YHWH ouswa JHVH. Non Bondye i ganny trouve preski 7,000 fwa dan bann liv Labib ki ti ganny ekrir an Ebre. Partou lo later, dimoun i pronons non Zeova dan diferan fason, dapre sa ki pli popiler dan zot langaz.
2 LABIB I “ENSPIRE PAR BONDYE”
Zeova i Loter Labib, me i ti servi bann zonm pour ekri li. Sa i en pe parey en biznesmenn ki demann son sekreter pour ekri en let pour li. Sekreter ki ekri sa let, me i ekri nide sa biznesmenn. Bondye ti servi son lespri sen pour gid bann ekriven Labib pour ekri son bann panse. Lespri sen Bondye ti gid zot dan diferan fason. Par egzanp, Bondye ti fer zot vwar bann vizyon oubyen rev e apre zot ti ekri sa ki zot ti vwar.
3 BANN PRENSIP
Sa i bann laverite de baz dan Labib ki ed nou fer bann bon desizyon. Par egzanp, sa prensip “move frekantasyon i gat bann bon labitid,” i ansenny nou ki bann dimoun ki nou asosye avek i annan en lefe lo nou, swa an byen swa an mal. (1 Korentyen 15:33) Ouswa sa prensip “sa ki en dimoun pe senmen, sanmenm ki i pou rekolte,” i ansenny nou ki nou bezwen pey konsekans nou aksyon.—Galat 6:7.
4 PROFESI
Sa i en mesaz sorti kot Bondye. I kapab en mesaz ki eksplik lavolonte Bondye, en lansennyman lo sa ki byen ek sa ki mal, en lord ouswa en zizman. I osi kapab en mesaz konsernan en keksoz ki pou arive a lavenir. I annan bokou profesi dan Labib ki’n fini ganny akonplir.
5 BANN PROFESI LO MESI
Sa kantite profesi ki dan Labib konsernan Mesi ti ganny akonplir lo Zezi. Vwar sa bwat “Bann profesi lo Mesi.”
▸ Sapit 2 paragraf 17, not
6 PLAN ZEOVA POUR LATER
Zeova ti kree later pour ki i vin en paradi kot bann imen ki kontan li ti pou kapab viv. Son plan pa’n sanze. Byento, Bondye pou retir tou sa ki mal e i pou donn son pep lavi eternel.
7 SATAN OUBYEN DYAB
Satan i sa lanz ki ti konmans sa rebelyon kont Bondye. I ganny apele Satan ki vedir “Opozan,” parski i lager kont Zeova. I osi ganny apele Dyab ki vedir “sa Enn ki fer kalonmni.” I ti ganny sa non parski i koz manti lo Bondye e anbet dimoun.
8 LANZ
Zeova ti kree bann lanz bokou letan avan ki i ti kree later. Zot ti ganny kree pour viv dan lesyel. I annan plis ki san milyon lanz. (Danyel 7:10, NWT) Zot annan en non e diferan personnalite. Bann lanz fidel i refize les bann imen ador zot. Zot annan diferan pozisyon ek responsabilite. Serten responsabilite i enkli servi devan tronn Zeova, anons mesaz Bondye, protez e gid son bann serviter lo later, pas bann zizman Bondye e siport sa travay predikasyon. (Psonm 34:7; Revelasyon 14:6; 22:8, 9) A lavenir, zot pou lager akote Zezi dan lager Armagedon.—Revelasyon 16:14, 16; 19:14, 15.
9 PESE
Pese i nenport kwa ki nou santi, mazinen ouswa fer ki kont Zeova oubyen son lavolonte. Vi ki pese i gat nou relasyon avek Bondye, i’n donn nou bann lalwa ek prensip pour ed nou pour pa fer pese par ekspre. O konmansman, tou keksoz ki Zeova ti kree ti parfe, me Adan ek Ev ti swazir pour dezobei Zeova, zot ti fer pese e zot ti nepli parfe. Zot ti vin vye e mor e vi ki nou’n erit pese avek Adan, nou osi nou vin vye e mor.
10 ARMAGEDON
Sa i en lager kot Bondye pou detri lemonn Satan e retir tou sa ki mal.
11 RWAYONM BONDYE
Rwayonm Bondye i en gouvernman ki Zeova in etabli dan lesyel. Zezi pe dirize konman Lerwa dan sa gouvernman. A lavenir, Zeova pou servi sa Rwayonm pour retir tou sa ki mal. Rwayonm Bondye pou diriz later.
12 ZEZI KRI
Bondye ti kree Zezi avan tou lezot keksoz. Zeova ti anvoy Zezi lo later pour mor pour bann imen. Apre ki Zezi ti’n ganny touye, Zeova ti resisit li. Aprezan Zezi pe dirize dan lesyel konman Lerwa dan Rwayonm Bondye.
13 SA PROFESI 70 SEMENN
Labib ti profetize ouswa predir kan Mesi ti pou vini. Sa ti pou ariv a lafen en peryod letan 69 semenn. Sa 69 semenn ti konmans lannen 455 avan Kris e i ti fini lannen 29.
Ki mannyer nou konnen ki i ti fini lannen 29? Sa 69 semenn ti konmans lannen 455 avan Kris, ler Neemya ti ariv Zerizalenm e konmans rekonstri sa lavil. (Danyel 9:25; Neemya 2:1, 5-8) Zis parey sa mo “douzenn” i fer nou mazin sa nimero 12, sa mo “semenn” i fer nou mazin sa nimero 7. Bann semenn ki ganny mansyonnen dan sa profesi pa bann semenn set zour me bann semenn set lannen. Sa i an armoni avek sa lareg pour bann profesi ki dir “en zour pour sak lannen.” (Nonm 14:34; Ezekyel 4:6) Sa i vedir ki sak semenn i dire pour set an e ki sa 69 semenn i dire pour 483 lannen (69 x 7). Si nou kont 483 lannen depi 455 avan Kris, nou ariv lannen 29 (napa lannen zero). Sa i sa menm lannen ki Zezi ti batize e vin Mesi!—Lik 3:1, 2, 21, 22.
Sa menm profesi ti koz lo en lot semenn, ki reprezant set an an plis. Pandan sa letan, lannen 33 avan Kris, sa bon nouvel Rwayonm Bondye ti pou ganny anonse dan tou nasyon pa zis avek bann Zwif.—Danyel 9:24-27.
14 FO LANSENNYMAN TRINITE
Labib i dir ki Zeova i nou Kreater e i ti kree Zezi avan tou lezot keksoz. (Kolosyen 1:15, 16) Zezi pa Bondye Tou Pwisan. I pa ti zanmen dir ki i egal avek Bondye. Anfet, i ti dir: “Papa i pli gran ki mwan.” (Zan 14:28; 1 Korentyen 15:28) Me serten larelizyon i ansenny Trinite, setadir en Bondye an trwa personn: Papa i Bondye, Garson i Bondye e Lespri sen i Bondye. Sa mo “Trinite” pa dan Labib. Sa i en fo lansennyman.
Lespri sen i lafors Bondye an aksyon, son pwisans envizib an aksyon ki i servi pour fer son lavolonte. I pa en dimoun oubyen en bondye. Par egzanp, bann Kretyen dan premye syek “ti ranpli avek lespri sen” e Zeova ti dir: “Mon pou vers mon lespri sen lo tou sort kalite dimoun.”—Akt 2:1-4, 17.
15 LAKRWA
Bann vre Kretyen pa servi lakrwa pour ador Bondye. Akoz non?
Lakrwa in ganny servi dan fo larelizyon pour en bon pe letan. Dan letan lontan, lakrwa ti ganny servi pour ador lanatir e dan bann koutim seksyel ki bann payen ti fer. Pandan sa 300 an apre ki Zezi ti’n mor, bann Kretyen pa ti servi lakrwa dan zot ladorasyon. Nek bokou pli tar ki Lanperer Romen Constantine ti fer lakrwa vin en senbol pour bann Kretyen. Sa senbol ti ganny servi pour esey fer plis dimoun vin Kretyen. Me lakrwa ti napa nanryen pour fer avek Zezi. New Catholic Encyclopedia i eksplike: “Lakrwa ti ganny servi avan lepok Kretyen e i ti osi ganny servi par bann dimoun ki pa ti Kretyen.”
Zezi pa ti mor lo lakrwa. Sa mo Grek ki’n ganny tradwir konman “lakrwa” dan bokou Labib i an realite vedir “en poto drwat,” “en bout dibwa” ouswa “en pye dibwa.” The Companion Bible i dir: “Napa ni menm en mo Grek dan [Nouvo Testaman] ki donn lide de bout dibwa.” Zezi ti mor lo en poto.
Zeova pa oule ki nou servi bann stati oubyen senbol dan nou ladorasyon.—Egzod 20:4, 5; 1 Korentyen 10:14.
16 MEMORYAL
Zezi ti donn lord son bann disip pour selebre Memoryal son lanmor. Tou le-z-an, son bann disip i fer sa le 14 Nizan, sa menm dat ki bann Izraelit ti selebre Lapak. Pandan Memoryal, dipen ek diven ki reprezant lekor ek disan Zezi, i ganny pase avek tou dimoun. Bann ki pou diriz ansanm avek Zezi dan lesyel i manz sa dipen e bwar sa diven. Bann ki annan sa lespwar pour viv pour touzour lo later i asiste Memoryal avek respe, me zot pa manz sa dipen ouswa bwar sa diven.
17 NANM
Dan Tradiksyon nouvo lemonn, sa mo “nanm” i ganny servi pour dekrir (1) en dimoun, (2) en zannimo ouswa (3) lavi en dimoun oubyen en zannimo. Annou vwar serten legzanp:
En dimoun. “Dan letan Noe . . . en ptigin dimoun, setadir wit dimoun [“nanm,” not] ti ganny anmennen sen e sof lo delo.” (1 Pyer 3:20) Dan sa verse, sa mo nanm pe refer avek bann dimoun, setadir, Noe ek son madanm, zot trwa garson ek zot bann madanm.
En zannimo. “Bondye ti dir: Bann delo ava ranpli avek toudsort kreatir vivan [“nanm,” not dan NWT], e i ava annan bann zwazo ki anvole dan lesyel par lao sirfas later! Alor, Bondye ti dir: Later ava prodwir bann et vivan [“nanm,” not dan NWT] dapre sak lespes: Zannimo domestik, pti bebet, zannimo sovaz, sakenn dapre son lespes. Sa ti arive.”—Zenez 1:20, 24.
Lavi en dimoun oubyen en zannimo. Zeova ti dir avek Moiz: “Sa bann dimoun ki ti pe rod touy ou [“touy ou nanm,” not dan NWT], in mor.” (Egzod 4:19) Ler Zezi ti lo later, i ti dir: “Mwan mon sa bon berze, sa bon berze i donn son lavi [“nanm,” not] pour son bann mouton.”—Zan 10:11.
An plis, ler en dimoun i fer en keksoz “avek tou [son] nanm,” sa i vedir ki i fer li volonterman e avek tou son abilite. (Matye 22:37; Deterononm 6:5, NWT) Sa mo “nanm” i osi kapab ganny servi pour dekrir sa ki en dimoun ouswa en zannimo i anvi ouswa pour dekrir son lapeti. En dimoun mor ouswa en lekor mor i kapab ganny apele en nanm mor.—Nonm 6:6, not dan NWT; Proverb 23:2, not dan NWT; Izai 56:11, not dan NWT; Agai 2:13, not dan NWT.
18 LESPRI
Sa mo Ebre e Grek ki’n ganny tradwir konman “lespri” dan Tradiksyon nouvo lemonn i kapab vedir diferan keksoz. Me zot toultan refer avek en keksoz ki envizib pour bann imen, tel parey divan ouswa souf bann imen ek zannimo. Sa bann mo i osi kapab refer avek bann lanz ouswa lespri sen, setadir lafors Bondye. Labib pa dir ki i annan en keksoz dan dimoun ki kontinyen viv apre lanmor.—Egzod 35:21; Psonm 104:29; Matye 12:43; Lik 11:13.
19 ZEENN
Zeenn i non en vale o bor Zerizalenm kot salte ti ganny brile oubyen detrir. I napa okenn levidans ki dan letan Zezi bann zannimo oubyen bann imen ti ganny tortire ouswa brile vivan dan sa landrwa. Alor Zeenn pa reprezant en landrwa envizib kot bann dimoun ki’n mor i ganny tortire e brile pour touzour. Ler Zezi ti koz lo bann dimoun ki ganny zete dan Zeenn, i ti pe dir ki sa bann dimoun pou ganny detrir pour touzour.—Matye 5:22; 10:28.
20 LAPRIYER NOTREPER
Sa i sa lapriyer ki Zezi ti donn son bann disip pour montre zot konman pour priye. Par egzanp, Zezi ti montre nou pour priy koumsa:
“Ki ou non i ganny sanktifye”
Nou priye ki Zeova i retir tou bann mansonz ki’n sali son repitasyon ek son non. Koumsa tou bann lanz ki dan lesyel e bann dimoun lo later pou onor e respekte son non.
“Ki ou Rwayonm i vini”
Nou priye ki gouvernman Bondye i detri sa move lemonn Satan, ki sa gouvernman i diriz later e fer later vin en paradi.
“Ki ou lavolonte i ganny fer lo later”
Nou priye ki lavolonte Bondye i ganny fer lo later pour ki bann imen obeisan e parfe i kapab viv dan Paradi pour touzour, zis parey Zeova ti oule ler i ti kree bann imen.
21 RANSON
Zeova ti fer laranzman pour ki en ranson i ganny peye pour sov bann imen dan pese ek lanmor. Ranson ti sa pri neseser ki ti ganny peye pour reaste lavi parfe ki Adan, sa premye zonm, ti’n perdi. Sa ti pou osi fer li posib pour bann imen annan en bon relasyon avek Zeova. Bondye ti anvoy Zezi lo later pour mor pour tou dimoun. Gras a lanmor Zezi, tou dimoun i annan sa loportinite pour viv pour touzour e vin parfe.
22 AKOZ LANNEN 1914 I TELMAN ENPORTAN?
Sa profesi dan Danyel sapit 4 i montre nou ki Bondye ti pou etabli son Rwayonm an 1914.
Sa profesi: Atraver en rev, Zeova ti donn Lerwa Neboukadnezar en profesi konsernan en gran pye dibwa ki ganny koupe. Dan sa rev, siko sa pye dibwa ti ganny sere avek en serk an fer ek kwiv pour anpes li pouse pour “set an [oubyen “set letan,” NWT].” Apre sa set letan, sa pye dibwa ti pou repouse.—Danyel 4:1, 10-16.
Ki sa profesi i vedir pour nou: Sa pye dibwa i reprezant dominasyon Bondye. Pour plizyer lannen, Zeova ti servi bann lerwa Zerizalenm pour diriz nasyon Izrael. (1 Kronik 29:23) Me sa bann lerwa pa ti reste fidel e zot ti bezwen aret dirize. Zerizalenm ti ganny detrir an 607 avan Kris. Sa ti konmansman sa peryod set letan. (2 Lerwa 25:1, 8-10; Ezekyel 21:25-27) Ler Zezi ti dir, “Zerizalenm pou ganny pyetinen par bann nasyon ziska ki letan fikse bann nasyon in fini,” i ti pe refer avek sa peryod set letan. (Lik 21:24) Alor sa peryod set letan pa ti fini ler Zezi ti lo later. Zeova ti promet pour apwent en Lerwa a lafen sa peryod set letan. Ler Zezi sa nouvo Lerwa pou diriz later, sa pou anmenn bokou benediksyon pour pep Bondye pour touzour.—Lik 1:30-33.
Konbyen letan sa set letan ti pou dire: Sa peryod set letan ti dire pour 2,520 an. Si nou kont 2,520 an depi lannen 607 avan Kris, nou ariv lannen 1914 (napa lannen zero). Sa lannen, Zeova ti fer Zezi, sa Mesi ki ti’n ganny promet, vin Lerwa dan Rwayonm Bondye dan lesyel.
Me kote nou ganny sa sif 2,520 an? Labib i dir ki trwa letan edmi i 1,260 zour. (Revelasyon 12:6, 14) Alor set letan i de fwa 1,260 zour, setadir 2,520 zour. Sa 2,520 zour i reprezant 2,520 lannen dapre sa lareg pour bann profesi ki dir “en zour pour sak lannen.”—Nonm 14:34; Ezekyel 4:6.
23 MIKAEL
En larkanz i en sef lanz. Labib i koz lo zis en sel “sef lanz” e i apel Mikael.—Danyel 12:1; Zid 9.
Mikael i Sef larme bann lanz fidel Bondye. Revelasyon 12:7 i dir: “Mikael ek son bann lanz ti lager avek dragon . . . ek son bann lanz.” Liv Revelasyon i dir ki Zezi i Sef larme Bondye, alor Mikael i en lot non pour Zezi.—Revelasyon 19:14-16.
24 BANN DERNYEN ZOUR
Sa lekspresyon i refer avek sa peryod letan ler bann levennman enportan i arive lo later zis avan Rwayonm Bondye i detri lemonn Satan. Lezot lekspresyon ki ganny servi dan bann profesi Labib, tel parey “lafen sa lemonn” e “ler Garson zonm pou la,” pe refer avek sa menm peryod letan. (Matye 24:3, 27, 37) “Bann dernyen zour” ti konmanse ler Rwayonm Bondye ti konmans dirize dan lesyel an 1914 e i pou fini ler lemonn Satan i ganny detrir pandan lager Armagedon.—2 Timote 3:1; 2 Pyer 3:3.
25 REZIREKSYON
Rezireksyon se ler Bondye i fer en dimoun ki ti’n mor reviv ankor. I annan nef rezireksyon ki ganny mansyonnen dan Labib. Eliya, Elisa, Zezi, Pyer ek Pol ti resisit bann dimoun. Sa bann mirak ti posib selman gras a pwisans Bondye. Zeova i promet pour resisit “dimoun bon konman move” lo later. (Akt 24:15) Labib i osi dir ki serten pou ganny resisite pour viv dan lesyel. Sa i akoz Bondye in swazir zot pour viv dan lesyel avek Zezi.—Zan 5:28, 29; 11:25; Filipyen 3:11; Revelasyon 20:5, 6.
26 PRATIK DEMONYAK (GRIGRI)
Pratik demonyak ouswa grigri i bann move pratik kot dimoun i esey kominik avek bann demon. Zot fer sa swa direkteman ouswa atraver en lot dimoun, tel parey en bonnonm dibwa ouswa en sorsye. Zot fer sa akoz zot krwar sa fo lansennyman ki dir ki lespri bann dimoun i kontinyen viv apre ki zot in mor e vin bann lespri pwisan. Bann demon i osi esey enfliyans bann imen pour dezobei Bondye. Astrolozi, devinen oubyen predir lavenir, mazik, bann pratik sorsye, siperstisyon, keksoz mistik, tousala i bann pratik demonyak. I annan bokou liv, magazin, oroskop, film, poster e menm bann sanson ki donn sa lenpresyon ki bann demon ek mazik i gou ouswa napa nanryen mal avek. I annan bokou koutim lanterman ki relye avek bann pratik demonyak. Par egzanp, bann sakrifis pour bann dimoun mor, selebrasyon lanterman, lanniverser lanterman, seremoni tradisyonnel pour bann vev ek vef ouswa serten koutim ki annan pour fer avek vey lekor mor. Souvan dimoun i servi drog ler zot pe envok bann demon.—Galat 5:20; Revelasyon 21:8.
27 SOUVRENNTE ZEOVA
Zeova i Bondye Tou Pwisan e i ti kree liniver antye. (Revelasyon 15:3) Sanmenm sa tou keksoz i pour li. Son souvrennte oubyen lotorite i lo tou keksoz. I annan tou drwa pour diriz son kreasyon. (Psonm 24:1; Izai 40:21-23; Revelasyon 4:11) I’n fer bann lalwa pour tou keksoz ki i’n kree. Zeova i osi annan lotorite pour apwent lezot konman dirizan. Nou siport souvrennte Bondye ler nou kontan li e obei li.—1 Kronik 29:11.
28 LAVORTMAN
Lavortman i ler en pti baba i ganny touye par ekspre avan i ne. I pa en aksidan oubyen en reaksyon natirel nou lekor. Dek ki en madanm i tonm ansent, sa pti baba dan son vant pa zis en parti lekor sa madanm, sa pti baba i en lot dimoun.
29 TRANSFIZYON DISAN
Transfizyon disan i ler disan ouswa son kat konponan prensipal i ganny mete dan lekor en dimoun pour bann rezon medikal. I kapab disan en lot dimoun oubyen nou prop disan ki’n ganny anmase. Sa kat konponan prensipal disan i plasma, globil rouz (red blood cells), globil blan (white blood cells) e plaket (platelets).
30 DISIPLIN
Dan Labib, sa mo pour “disiplin” pa zis en lot mo pour pinisyon. Ler nou ganny disiplinen, nou ganny enstrir, edike e korize. Disiplin Zeova pa zanmen brit ni kriyel. (Proverb 4:1, 2, NWT) Zeova i en zoli legzanp pour bann paran. Disiplin Zeova i telman mars byen ki en dimoun i kapab arive kontan ler i ganny disiplinen. (Proverb 12:1) Zeova i kontan son pep e i form zot. I donn zot lenstriksyon ki koriz bann move pwennvi e ed zot reflesir e apre azir dan en fason ki i kontan. Pour bann paran, zot disiplin i osi enplik ed zot zanfan pour konpran akoz ki zot devret obei. I osi vedir ansenny zot pour kontan Zeova ek son Parol Labib e pour konpran son bann prensip.
31 DEMON
Bann demon i envizib, zot bann lespri ki bokou pli for ki bann imen. Bann demon i bann move lanz. Zot ti vin move ler zot ti dezobei Bondye e vin son lennmi. (Zenez 6:2; Zid 6) Zot ti zwenn ansanm avek Satan e rebel kont Zeova.—Deterononm 32:17; Lik 8:30; Akt 16:16; Zak 2:19.