Η Θαυμασία μας Στέγη ο Ουρανός

ΕΝΑ ΑΠΟ τα ωραιότερα και συνεχώς μεταβαλλόμενα θεάματα στη γη είναι ο ουρανός. Η έκτασίς του και το μεγαλείον απλώς συγκλονίζουν τη φαντασία. Ολόκληρη η γη περιτυλίσσεται με το απέραντο, μεγαλειώδες και πολύχρωμο πανόραμα του ουρανού. Στην ανατολή μια χρυσή λάμψις αναγγέλλει την αυγή, ενώ ένας κατακόκκινος δυτικός ουρανός αποχαιρετά την ημέρα. Υπάρχουν στιγμές που ο ουρανός μπορεί να στολίζεται μ’ ένα βασιλικό θόλο με χρώμα γαλάζιο, μελαγχολικό γκρι ή αστραφτερό λαμπρό λευκό. Λευκά κυματώδη, σαν βαμβάκι σύννεφα, που ονομάζονται «σωρείτες,» αναγγέλλουν μια ωραία ανοιξιάτικη μέρα· χαρούμενα σαν πούπουλα σύννεφα, που ονομάζονται «θύσανοι,» λέγουν ότι το καλοκαίρι ήλθε, κι’ ένας λεπτός φθινοπωρινός μανδύας από σύννεφα, που φαίνονται σαν μαλλί προβάτου, προμηνύει την προσέγγισι του χειμώνα.

Τη νύχτα η ομορφιά του ουρανού είναι ακόμη ποιο μεγαλοπρεπής όταν στολίζεται με τη λαμπρότητα των άστρων. Η δόξα της νύχτας, που σταματά την αναπνοή ενός ανθρώπου, αυξάνεται όταν η αυγή υφαίνη ένα λεπτόν τάπητα από χρώματα ψηλά στον ουρανό. Κάθε φορεσιά παίρνει μιαν άπειρη ποικιλία μορφών, που είναι όλες εκθαμβωτικά αριστουργήματα ομορφιάς, όλες δημιουργίες τελείας τέχνης. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι λάτρεις του Ιεχωβά αναφέρθηκαν στις ομορφιές της θαυμαστής μας «στέγης» ως «τα θαυμάσια του τελείου κατά την γνώσιν,» «τα θαυμάσια του Θεού.»—Ιώβ 37:14,16.

Σχεδόν καθημερινά δια μέσου της πλατειάς λεωφόρου του ουρανού παρελαύνουν σύννεφα παντός μεγέθους και περιγραφής. Χνουδωτά σύννεφα, κυματώδη σύννεφα, μαλλιαρά σύννεφα—αυτά είναι σαν ένδοξα άρματα που κυλούν σιωπηλά. Υπάρχουν σύννεφα σαν λευκές στήλες που περιβάλλονται από σκόρπια συννεφάκια, σαν παιδιά γύρω από τους γονείς των. Υπάρχουν σύννεφα που κυματίζουν και σύννεφα που κυλούν, που οι μορφές των και τα σχήματα αξίζουν την τέχνη του εξοχωτέρου γλύπτου. Υπάρχουν πελώρια σύννεφα που μοιάζουν σαν ένα γιγαντιαίο κουνουπίδι ή ένα τεράστιο λευκό αμόνι.

Οι σωρειτομελανίες, που ονομάζονται επίσης κορυφές σωρειτών, είναι ογκώδεις. Αποτελούνται από δισεκατομμύρια παγοκρυστάλλους. Αυτοί οι σχηματισμοί μπορούν να υψώνωνται μέχρις ύψους 50.000 ποδών ή και περισσότερο. Ένας μόνος σχηματισμός μπορεί να περιέχη περίπου 300.000 τόννους νερό! Υπολογίσθηκε ότι περίπου 44.000 καταιγίδες μαστιγώνουν την επιφάνεια της γης ημερησίως, και 1.800 περίπου απ’ αυτές είναι εν δράσει σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή! Είναι μεγαλειώδεις στην τρομερότητά τους και από αυτές μπορεί να προβάλη το ηγεμονικό θέαμα της δημιουργίας—το ουράνιο τόξο. Ο Θεός μιλεί γι’ αυτό ως «το τόξον μου,» και προφανώς είναι ένα από τα θαυμαστά του έργα.—Γεν. 9:11-16.

Συχνά ο ουρανός προλέγει τον καιρό. Στο δυτικό ημισφαίριο, όταν σκόρπια σύννεφα σωρειτών στίζουν τον ουρανό, όταν το βαρόμετρο παραμένη σταθερό ή ανέρχεται, και όταν ο άνεμος πνέη ελαφρά, ο καλός καιρός πιθανώς θα εξακολουθήση. Τα μικρά κυματιστά σύννεφα, που είναι γνωστά ως «αλογοουρές,» γενικώς είναι σημάδι ότι θα έλθη κακοκαιρία, με χιόνι ή με μεγάλη βροχή, πιθανώς σε εικοσιτέσσαρες ώρες. Επίσης όταν σταχτοσκότεινα σύννεφα, υψιστρώματα, σκοτεινιάζουν όλον τον ουρανό και το βαρόμετρο πέφτη, πιθανώς θα επακολούθηση βροχή ή χιόνι. Η Βίβλος, εις Ματθαίον 16:2,3 δίνει σημασία στον φλογερό ουρανό που συχνά παρατηρείται κατά τη δύσι του ηλίου: « Όταν γίνη εσπέρα, λέγετε, Καλωσύνη· διότι κοκκινίζει ο ουρανός. Και το πρωί, Σήμερον χειμών· διότι κοκκινίζει σκυθρωπάζων ο ουρανός.» Μια κόκκινη ανατολή προμηνύει το αντίθετο μιας κόκκινης δύσεως ηλίου.

Γιατί ο Ουρανός Είναι Γαλάζιος

Τι είναι αυτό το θαυμάσιο έργο του Θεού που ονομάζομε «ο γαλάζιος ουρανός»; Γαλάζιο δεν είναι το χρώμα του αέρος, καθώς πίστευαν μερικοί τον δέκατον ένατον αιώνα. Ούτε το γαλάζιο οφείλεται σε φως που εκπέμπεται από την ατμόσφαιρα την ίδια, διότι τότε θα εφαίνετο γαλάζιος και τη νύχτα. Αν ο αέρας ήταν τελείως διαφανής ή ανύπαρκτος, ο ουρανός κατ’ ανάγκην θα ήταν τόσο μαύρος «όσο το διάστημα, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τους αστροναύτες, οι οποίοι ταξίδευσαν επάνω από την ατμόσφαιρα. «Εκεί επάνω είναι ένας κόσμος μαύρου και άσπρου. Δεν υπάρχει κανένα χρώμα,» είπε ο Αμερικανός αστροναύτης Τζιμ Λόβελ. Αλλά πιο πρόσφατα διαστημικοί ταξιδιώτες, που επέστρεψαν από την επιφάνεια της σελήνης, περιέγραψαν τη σεληνιακή επιφάνεια ως ένα ακαθόριστο γκρι.

Εφόσον ο ουρανός δεν είναι μαύρος για μας στη γη, η αιτία, τότε, πρέπει να είναι στην αγωγή του ηλιακού φωτός όταν έρχεται σ’ επαφή με την ουσία της ατμοσφαίρας.

Το χρώμα του ουρανού προκύπτει από τον αέρα που εκτείνεται σε απόστασι μικρότερη από εκατό μίλια από τη γη. Αυτή η ζώνη της ατμοσφαίρας αποτελείται πρωταρχικά από πέντε αέρια, δηλαδή, άζωτον, οξυγόνον, αργόν, υδρατμούς (σύνθεσιν υδρογόνου και οξυγόνου) και διοξείδιον του άνθρακος. Εκτός αυτών των αερίων υπάρχουν και άλλα που είναι σπάνια, αλλά σε μικρότερα ποσά, όπως το ήλιον, το ξένον, το νέον· και λίγα δηλητηριώδη αέρια, όπως είναι το μεθάνιον, η αμμωνία, το μονοξείδιον του άνθρακος και το νιτρώδες οξύ. Έως το βασίλειο των πιο υψηλών γνωστών νεφών ο ουρανός μας έχει ποσότητες ξένης ύλης, μας είναι γύρις, σκόνη, βακτηρίδια, αιθάλη, σπόροι, ηφαιστειακή στάχτη, μόρια άλατος από τις θάλασσες και σκόνη από το εξωτερικό διάστημα.

Όταν η ακτινοβολία του ηλίου, που αποτελείται από ηλεκτρομαγνητικά κύματα με πολλά διάφορα μήκη κύματος, διέρχεται μέσα από την ατμόσφαιρα, τα μακρότερα μήκη κύματος διασχίζουν πολύ εύκολα την ατμόσφαιρα και φθάνουν στη γη μας. Μπορούμε να τα αισθανώμεθα ως θερμότητα. Αλλά τα βραχύτερα διασκορπίζονται σε όλες τις διευθύνσεις από τα μόρια του αέρος και άλλα μόρια της ατμοσφαίρας. Το γαλάζιο φως αναπηδά επανειλημμένως καθώς έρχεται προς τη γη από τον ήλιο. Με άλλα λόγια ο γαλάζιος ουρανός είναι μια αραχνοΰφαντη διάπυρη οθόνη που είναι καμωμένη από γαλάζιο φως και αέρα. Επί πλέον, είναι μόνον δώδεκα περίπου μιλίων ύψους· πάνω απ’ αυτό ο ουρανός σκοτεινιάζει προς το ιώδες. Πέραν των είκοσι μιλίων ο ουρανός γίνεται μαύρος και εμφανίζονται τα άστρα.

Γιατί τα Άλλα Χρώματα;

Μολονότι γενικά ο ουρανός είναι γαλάζιος, μπορεί να είναι κόκκινος, πορτοκαλλής, πράσινος, πράγματι σχεδόν οποιουδήποτε χρώματος. Όλο αυτό εξαρτάται από το πώς τα κύματα του φωτός εισέρχονται στην ατμόσφαιρα και τι συναντούν στο δρόμο τους προς τη γη.

Στα χαμηλότερα ύψη της ατμοσφαίρας συγκεντρώνονται σύννεφα, σκόνη και όλα τα είδη μοριακού υλικού. Αυτά επειδή είναι μεγαλύτερα από τα μόρια του αέρος, διασκορπίζουν τα μόρια φωτός που έχουν μεγαλύτερο μήκος. Όταν ο ήλιος είναι κοντά στον ορίζοντα, οι ακτίνες του εισέρχονται στην ατμόσφαιρα λοξά, διασχίζοντας περισσότερον αέρα που είναι φορτισμένος από μόρια. Όλα τα μήκη κυμάτων διασκορπίζονται, και μόνον οι πολύ μακρές ερυθρές ακτίνες εισδύουν επί τέλους. Έτσι έχομε τις ροδοκόκκινες αποχρώσεις της αυγής και της δύσεως. Όσο περισσότερη είναι η σκόνη ή τα μόρια των νεφών στον αέρα, τόσο πιο σκούρο είναι το χρώμα. Όσο λιγώτερη είναι η σκόνη, τόσο πιο γαλάζιος είναι ο ουρανός, επειδή τα μακρά κύματα του φωτός έρχονται κατ’ ευθείαν προς τη γη χωρίς να υφίστανται παρέκκλισι, ενώ τα βραχέα κύματα του γαλάζιου φωτός που βλέπομε είναι εκείνα που αναπηδούν γύρω από τα μόρια του αέρος στον ουρανό. Επομένως, σε μια διαυγή ημέρα σχετικώς απηλλαγμένη από σκόνη, η θαυμάσια «στέγη» μας είναι γαλάζια.

Άλλα Αξιοθέατα στον Ουρανό

Όταν, έπειτα από λίγες μέρες λαμπρού χειμερινού καιρού, υψηλά σύννεφα, πουπουλένια και εύθραυστα, δίνουν στον ουρανό μια λευκή γαλακτώδη θαμπάδα, λαμπροί δακτύλιοι, που ονομάζονται άλως (φωτοστέφανοι) φαίνονται να περιβάλλουν τον ήλιο ή τη σελήνη. Οι άλως της σελήνης είναι κατ’ ανάγκην πολύ πιο ελαφροί και τα χρώματά των είναι σχεδόν ανεπαίσθητα. Σε πολλά μέρη του κόσμου οι άλως είναι ορατοί, κατά μέσον όρον, μια φορά στις τέσσερες μέρες. Ακόμη και μερικά από τα πιο λαμπρά άστρα δείχνουν στεφάνη, όταν λεπτά, αφράτα σύννεφα γλιστρούν αργά από μπροστά τους. Αυτοί οι άλως δυνατόν να εμφανίζουν πολλούς ξεχωριστούς ομοκεντρικούς κύκλους χρωμάτων, που ο καθένας έχει χρώμα γαλαζωπό καστανό στο εσωτερικό, και περνά από το κιτρινωπό λευκό στο κοκκινωπό καστανό στο εξωτερικό μέρος. Μερικές φορές μοιάζουν με κυκλικά ουράνια τόξα στον ουρανό. Αυτό το φαινόμενον προκαλείται από κύματα φωτός που ανακλώνται προς τα έξω από κανονικά διαμορφωμένους παγοκρυστάλλους που επιπλέουν ψηλά στον αέρα.

Το κανονικό ουράνιο τόξο που βλέπομε στον ουρανό, το οποίον προκαλεί δέος και ζωηρή συγκίνησι, σχηματίζεται από φως που σπινθηροβολεί σε σταγονίδια ύδατος καθώς αυτά πέφτουν. Κάθε σταγών βροχής ενεργεί σαν ένα μικροσκοπικό πρίσμα διασπώντας τις λευκές ακτίνες του ηλίου από μικτό φως στα συνθέτοντα χρώματα του φάσματος. Κατά περιστάσεις τα σταγονίδια υδρατμού μπορούν να προκαλέσουν τον σχηματισμό ενός ουρανίου τόξου, άλλα γενικώς αυτό γίνεται από μεγαλύτερες σταγόνες βροχής.

Δυο άτομα δεν βλέπουν το ίδιο ουράνιο τόξο. Κάθε άτομο βλέπει το ουράνιο τόξο από το ιδιαίτερο σημείο της απόψεώς του, επειδή ένα ουράνιο τόξο είναι μόνον φως που προέρχεται από μια ωρισμένη διεύθυνσι. Εφόσον οι σταγόνες που ανακλούν το φως πέφτουν, αυτό σημαίνει ότι βλέπομε ένα νέο ουράνιο τόξο που σχηματίζεται από κάθε νέα ομάδα σταγόνων βροχής. Τι μεγαλοπρεπές δώρο από τον Θεό είναι το ουράνιο τόξο!

Μερικές φορές ένα δεύτερο ουράνιο τόξο μπορεί να φανή στον ουρανό, που βρίσκεται έξω από το πρώτο και λάμπει μάλλον πιο λίγο. Έχετε παρατηρήσει ότι τα χρώματα σ’ αυτό το ουράνιο τόξο είναι κατά την αντίστροφο τάξι, με τα γαλάζιο στο εξωτερικό μέρος και το κόκκινο στο εσωτερικό; Αυτό συμβαίνει επειδή οι ακτίνες του φωτός υπέστησαν μια ακόμη ανάκλασι στις εσωτερικές επιφάνειες των σταγόνων βροχής και αντεστράφησαν κατά πολύ με τον ίδιο τρόπο καθώς το αριστερό γίνεται δεξιό και το δεξιό γίνεται αριστερό σ’ έναν καθρέφτη. Αλλ’ αυτή η έκτακτη ανάκλασις προκαλεί μείωσι στην έντασι του φωτός, που εξηγεί τον λόγο γιατί το δεύτερο ουράνιο τόξο είναι πάντοτε πιο θαμπό.

Το Σέλας

Ούτε το ουράνιο τόξο ούτε ο σχηματισμός νεφών, εκτός ίσως μιας λαμπρής ανατολής ή δύσεως, δεν μπορούν να συγκριθούν με το σέλας στον ουρανό, δηλαδή το βόρειο ή το νότιο σέλας. Καμμιά γραπτή περιγραφή ή φωτογραφίες δεν μπορούν να μεταδώσουν την αληθή μεγαλοπρέπεια αυτών των διαρκώς μεταβαλλόμενων φωτεινών επιδείξεων, συχνά με ζωηρά χρώματα. Μερικές φορές τα χρώματα είναι τόσο λαμπρά ώστε μπορεί κανείς να διαβάση με το φως των.

Γενικά το σέλας τρεμοσβύνει και μοιάζει με φλογερή φωτιά ακριβώς επάνω από το βουνό. Συχνά οι φλόγες ανάβουν μέχρις ισχυρής λάμψεως, παίρνοντας το σχήμα ενός πελωρίου τόξου, ή μπορεί να λάβουν τη μορφή δεσμίδων ακτίνων σαν εκείνες του ηλιακού φωτός που λάμπουν μέσα από οπές ενός σύννεφου. Αυτές οι αχτίδες φωτός μπορεί να είναι ωχρόλευκες ή πράσινες σμαράγδου ή μωβ ή κόκκινες ροζέ. Κατά καιρούς το σέλας δυνατόν να εμφανίζεται σαν να κρέμεται σε πτυχές όπως ένα πελώριο παραπέτασμα ή κουρτίνα μιας σκηνής. Μπορεί να λαμπυρίζη σαν τις πτυχές μιας μεγάλης οθόνης που κρέμεται από τον ουρανό και ανακινείται από ένα ήσυχο άνεμο. Ή μπορεί να ξεσπά σε πυρετώδη κίνησι. Το κίτρινον χρωματίζεται ελαφρώς με κόκκινο και πράσινο καθόσον οι ακτίνες πηδούν προς τα επάνω, πέφτουν, και κατόπιν εξακοντίζονται και πάλιν.

Τίποτε δεν υπάρχει με το οποίον μπορεί κανείς να συγκρίνη τη λεπτή ομορφιά και τον χρωματισμό του σέλαος που προκαλείται από σύννεφα μορίων ηλεκτρικώς φορτισμένων που προέρχονται από τον ήλιο και εισέρχονται στο μαγνητικό πεδίον της γης. Αυτά τα μόρια συγκρούονται με μόρια του αέρος, και τα κάνουν να δονούνται και ν’ αποδίδουν τα κόκκινα, τα λευκά, γαλάζια και πράσινα φώτα των επιβλητικών των επιδείξεων. Το σέλας είναι ένα άλλο από τα θαυμάσια δώρα του Θεού προς τον άνθρωπο.

Το Θαύμα της Αστραπής

Υπολογίζεται ότι 9.000.000 περίπου αστραπές πλήττουν το έδαφος ημερησίως. Περίπου στο ήμισυ του χρόνου, εκείνο που οι άνθρωποι βλέπουν στον ουρανό σαν μια μόνη λάμψι αστραπής αποτελείται πράγματι από δέκα περίπου διαδοχικές λάμψεις που διασχίζουν τον ίδιο δρόμο όπως η πρώτη. Δυνατόν να υπάρχουν περίπου 40 παλμοί σ’ ένα δευτερόλεπτο, πράγμα που εξαρτάται από το πόσον χρόνο ο δρόμος της αστραπής μένει ανοιχτός. Η θερμότης σ’ αυτή τη διαδρομή υψώνεται τόσο απότομα, ώστε ο περιβάλλων αέρας διασπά το φράγμα του ήχου καθόσον απομακρύνεται. Το αποτέλεσμα είναι ο κεραυνός. Ο ουρανός σε μια τέτοια στιγμή είναι γεμάτος από φωτιά και ήχο.

Υπάρχουν διάφορα είδη αστραπών. Η αστραπή θερμότητος συμβαίνει στον ορίζοντα και θεωρείται ότι είναι η αντανάκλασις πληγμάτων που γίνονται πάρα πολύ μακριά ώστε να μη μπορή να παρατηρούνται ή ν’ ακούωνται κατ’ ευθείαν. Διάχυτες αστραπές συμβαίνουν μέσα στα σύννεφα, που τα σκεπάζουν μ’ ένα ευρέως εξαπλούμενο τρεμουλιαστό φως. Η ραβδωτή αστραπή συμβαίνει όταν ένας ισχυρός άνεμος χτυπά τον αγωγό διελεύσεως ένας πολλαπλού πλήγματος σε μία πλευρά. Τα διαδοχικά πλήγματα μαίνονται προς τα άνω λίγους πόδες μακρυά, ενώ εμφανίζονται σαν κορδέλλες φωτός.

Αλλά τι καλό γίνεται με όλη αυτή τη φωτιά που γεμίζει τον ουρανό; Τώρα είναι γνωστόν ότι η αστραπή βοηθεί σε μεγάλο βαθμό τη λίπανσι του εδάφους. Ογδόντα τοις εκατό της ατμοσφαίρας ή του ουρανού αποτελείται από άζωτον, μια ουσιώδη τροφή για τα φυτά. Περίπου 22.000.000 τόννοι αυτής της τροφής επιπλέουν επάνω από κάθε τετραγωνικό μίλι της γης. Αλλά το άζωτον, όπως υπάρχει στην ατμόσφαιρα, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθή από τα φυτά. Προτού τα φυτά μπορέσουν να λάβουν ζωή απ’ αυτό, αυτό πρέπει να υποβληθή σε μια σειρά χημικών μεταβολών, ακριβώς όπως η τροφή στο πεπτικό μας σύστημα πρέπει να υποστή αλλαγές. Η αστραπή στον ουρανό απεργάζεται τη σειρά αυτών των μεταβολών. Τα μόρια του αέρος λευκοπυρούνται από την αστραπή, διότι αυτή μπορεί να θερμάνη έναν αγωγό αέρος δύο έως δέκα ιντσών πιο πολύ από όσο είναι η επιφάνεια του ηλίου. Με αυτή την εντατική θερμότητα, το άζωτον ενώνεται με το οξυγόνο στον αέρα για να σχηματίση οξείδια του αζώτου που είναι διαλυτά στο ύδωρ. Η βροχή διαλύει τα οξείδια και τα μεταφέρει κάτω στη γη ως διαλελυμένο νιτρικόν οξύ. Φθάνοντας στη γη, το νιτρικόν οξύ αντιδρά με τα μεταλλικά στοιχεία της γης, για να γίνουν εκεί νιτρικά άλατα από τα οποία μπορούν τα φυτά να τραφούν. Εφόσον τα φυτά μπορούν να τρέφωνται και να ζουν, ο άνθρωπος και τα ζώα μπορούν να τρέφωνται από τα φυτά και να ζουν!

Τι θαυμάσιο δώρο από τον Θεό προς τον άνθρωπον είναι η αστραπή! Κάνει πολύ περισσότερα από το να φωτίζη τον ουρανό. Οι μετεωρολόγοι υπολογίζουν ότι οι αστραπές βομβαρδίζουν τη γη με μια αναλογία περισσότερες από εκατό φορές το δευτερόλεπτο, μεταμορφώνοντας τον ανώτερον αέρα σε λίπασμα για τα φυτά! Ο Θεός μάς έδωκε όχι μόνον ένα πρακτικόν ουρανό, αλλά και μια θαυμάσια «στέγη,» γεμάτη από ωραιότητες που διαρκώς μεταβάλλονται και που εμπνέουν δέος και θαυμασμό, έναν ουρανό που υποκινεί πιστούς ανθρώπους να αινούν τον Ιεχωβά Θεό, τον Δημιουργό όλων αυτών των θαυμάσιων πραγμάτων.—Ψαλμ. 136:4.