Το Αεροπλάνο—Το Υποζύγιον της Νέας Γουινέας
Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Παπούα
ΟΙ ΖΩΝΕΣ ασφαλείας δένονται, το αεροπλάνο κλίνει κατηφορικά καθώς προσεγγίζει τον απίστευτα μικροσκοπικό διάδρομο προσγειώσεως και σύντομα οι ρόδες εγγίζουν το ανώμαλο χαλικοστρωμένο έδαφος. Πηγαίνομε με ταξί σ’ ένα σταθμό και αμέσως περικυκλωνόμεθα από βαμμένους και στολισμένους με φτερά χωρικούς, που χτυπούν τύμπανα, κινούν κοντάρια και βέλη και φωνάζουν πατροπαράδοτες πολεμικές κραυγές.
Ευτυχώς είναι φίλοι μας, διότι είναι τα εγκαίνια ενός νέου διαδρόμου προσγειώσεως στην ανατολική ορεινή περιοχή της Νέας Γουινέας. Πολλοί απ’ αυτόν τον πρωτόγονο λαό είναι ήδη εξοικειωμένοι με το γιγαντιαίο πουλί ή μπάλους όπως ονομάζουν το αεροπλάνο στην ιθαγενή γλώσσα των, αλλά για πολλούς αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπουν ένα να προσγειώνεται.
Οι ουρανοί πάνω από τη Νέα Γουινέα πραγματικά βουίζουν από τον ήχο των αεροπλάνων. Η αύξησις των εναέριων μεταφορών από την έναρξί τους εδώ στη δεκαετία του 1920 υπήρξε φαινόμενο. Από το 1968 ο αριθμός των διαδρόμων προσγειώσεως στην ηπειρωτική γη και στα νησιά που περιλαμβάνουν την περιοχή έχει αυξηθή σε 248. Το αεροπλάνο είναι ασφαλώς το υποζύγιο της Νέας Γουινέας. Πέρυσι σ’ ένα μήνα δυο εκατομμύρια πάουντς φορτίου μεταφέρθηκαν στους διαδρόμους προσγειώσεως της ορεινής περιοχής από ένα κέντρο μόνο! Και ιδού το άνοιγμα ενός ακόμη διαδρόμου προσγειώσεως.
Ένα Εύκολο Ταξίδι
Αλλά ενώ συνεχίζονται οι τελετές, ας σκεφθούμε τον ρόλο του αεροπλάνου σ’ αυτή την ορεινή χώρα με τις ζούγκλες και τις βαθιές χαράδρες. Το Ντάγκλας DC-3 είναι πολύ κοινό εδώ. Χωρίς μαλακά παραγεμίσματα ή τις συνήθεις ανέσεις του συγχρόνου επιβατικού αεροπλάνου, είναι γυμνά σκάφη, σχεδιασμένα να μεταφέρουν ένα ανώτατο όριο βάρους καθώς και επιβάτες. Μουσαμαδένειες και μεταλλικές θέσεις είναι στη γραμμή κατά μήκος κάθε πλευράς του αεροπλάνου, με τους επιβάτας να βλέπουν προς τα μέσα όπου το διάστημα στο κέντρον του πατώματος φυλάσσεται για τα εμπορεύματα που θα πάρουν ή θα ρίξουν έξω στη διάρκεια της διαδρομής.
Ο επιβάτης μπορεί να παρατηρήση στα πόδια του ένα καλάθι από μπαμπού που περιέχει δυο κότες· πιο πέρα μπορεί να βρίσκεται ένας προφυλακτήρ για φορτηγό αυτοκίνητο. Φρέσκο ψωμί, κατεψυγμένο κρέας, ανταλλακτικά για τρακτέρ, ιατρικά είδη, δέματα εφημερίδων και περιοδικών, υδροσωλήνες για κάποιο σχέδιο χωριού, μικροπράγματα οικοδομικού υλικού—κάποια ή όλα απ’ αυτά αποτελούν το καθημερινό φορτίο.
Μπροστά, προς τον θάλαμο χειρισμού, μπορεί να υπάρχουν σωροί από ταχυδρομικούς σάκκους. Πόσο ανυπόμονα τους περιμένουν στις απομονωμένες κοινότητες όπου θα προσγειωθή αυτό το ιπτάμενο υποζύγιο! Κοντά στην πόρτα πολύ πιθανόν υπάρχουν ψάθινα καλάθια με μαρούλια, καρότα, λάχανα και τομάτες που προορίζονται για την ακτή. Ένα μεγάλο κασόνι μπορεί να φιλοξενή έναν μεγάλο χοίρο—πιθανόν μέρος της τιμής της νύφης για τελετή γάμου.
Το φορτίο των επιβατών μπορεί να είναι τόσο ποικίλο όσο και το εμπόρευμα: ένας ιθαγενής αστυνομικός που πηγαίνει στο σπίτι του με άδεια, ένας μηχανικός μ’ ένα μεγάλο κιβώτιο με εργαλεία για επισκευή εκσκαφέων που βρίσκονται σε κάποια νέα οδό, ένας καλλιεργητής και η οικογένειά του που επιστρέφουν στο σπίτι τους μετά από ένα Σαββατοκύριακο στην πόλι, ίσως ένα γυμνό παιδάκι κοιμισμένο στα γόνατα της μητέρας του, και μερικοί νευρικοί χωρικοί με ξεσχισμένα κοντά ρούχα. Στολισμένοι με κογχύλια και φτερά και με τόξα και βέλη στα πόδια τους πηγαίνουν στην ακτή για να εμπορευθούν κογχύλια κάουρι, το καθιερωμένο νόμισμα της ορεινής πατρίδος των, αντί δολλαρίων.
Ο πιλότος σκαρφαλώνει πάνω από το φορτίο στο κατάστρωμα πτήσεως, η πόρτα κλειδώνεται και μ’ ένα βρυχηθμό οι μηχανές ξεκινούν. Κάθε καρφί, κάθε μάνδαλος φαίνονται να τρέμουν και να κινούνται καθώς το μεγάλο πουλί τρέχει στο διάδρομο, ο θόρυβος μεγαλώνει στην χωρίς επικάλυψι καμπίνα. Κατόπιν μ’ ένα ξέσπασμα ταχύτητος και μια απότομη κίνησι προς τα άνω όλο αυτό το φορτίο είναι αεροκίνητο. Οι ιθαγενείς τεντώνονται προς τα εμπρός στις ζώνες της θέσεώς των, με τα μάτια κλειστά, με γυμνά δόντια, με χονδρές σταγόνες ιδρώτα στα μέτωπά των. Πιθανόν είναι η πρώτη τους τρομακτική πτήσις στο γιγαντιαίο «πουλί»!
Ανακάλυψις της Αιτίας
Καθώς το αεροπλάνο διαγράφει κύκλους για να κερδίση ύψος και σκαρφαλώνει μέσα από τα σύννεφα για να περάση μέσα από ένα άνοιγμα μεταξύ των πανύψηλων βουνών, μπορεί κανείς ν’ αρχίση ν’ αντιλαμβάνεται γιατί το αεροπλάνο είναι ένα τέτοιο χρήσιμο υποζύγιο σ’ αυτή την περιοχή. Ο δρόμος ολόκληρου του μήκους της ηπειρωτικής περιοχής, κάπου 1.500 μίλια, είναι μια ογκώδης κορδιλιέρα, ένα από τα μεγαλύτερα ορεινά συστήματα του κόσμου, με κορυφές που φθάνουν τα 15.000 πόδια. Μεγάλες χαράδρες και εύφορες πεδιάδες διασταυρώνουν το νησί. Η κατασκευή και διατήρησις των δρόμων είναι δαπανηρή σ’ αυτό το ανώμαλο έδαφος. Πραγματικά, σ’ αυτές τις περιοχές ανατίθεται σε αχθοφόρους και γαϊδουράκια να φέρουν τα προϊόντα στον πλησιέστερο διάδρομο απογειώσεως.
Τριγυρίζοντας κανείς στις κοιλάδες αντικρύζει καλύβες από χόρτο και κήπους περιποιημένους. Μια βοή από κάτω λέγει στους επιβάτας ότι το μηχάνημα προσγειώσεως κατεβάσθηκε, και σύντομα το μεγάλο πουλί κατέρχεται σε μια πράσινη πλαγιά, ίσως την πρώτη ομαλή έκτασι που φάνηκε από την ώρα της απογειώσεως. Ιθαγενείς εργάτες, που φορούν μόνο χόρτο ή ποδιές από φλοιούς δένδρων και λίγα φύλλα πίσω, γρήγορα φορτώνουν και ξεφορτώνουν κάποιο από πολύν καιρό αναμενόμενο δέμα ή επειγόντως απαιτούμενα ανταλλακτικά. Ένα τζιπ μπορεί να φθάση μ’ ένα σύννεφο σκόνης, που μεταφέρει ένα γιατρό για να παραλάβη τα ιατρικά του είδη και έναν ασθενή που προορίζεται για το νοσοκομείο στο Όρος Χάγκεν. Το αεροπλάνο εδώ συχνά γίνεται ένα εναέριο ασθενοφόρο όχημα.
Κάτω από το άγρυπνο μάτι της κυβερνήσεως, η βιομηχανία του αέρος εδώ έχει κερδίσει μια αξιοζήλευτη φήμη για ασφάλεια και εξυπηρέτησι. Αν και το οδικό δίκτυο βαθμηδόν επεκτείνεται, το ίδιο επίσης συμβαίνει στο δίκτυο των αερολιμένων καθώς νέοι διάδρομοι προσγειώσεως συμπληρώνονται στις απόκεντρες περιοχές. Σε παλαιότερη εποχή τα Γερμανικά Γιούγκερς έκαναν συνήθως τις μεγαλύτερες εναέριες μεταφορές. Αργότερα το αεροσκάφος Μπρίστολ, με το μπροσθινό μέρος του για φορτία, έγινε ένα σύνηθες θέαμα σ’ αυτούς τους ουρανούς, που συνεχίσθηκε ως το 1966.
Οι ιθαγενείς συνήθιζαν να θεωρούν τα αεροπλάνα ως πελώρια πουλιά και μάλιστα ότι έπρεπε να φέρουν μεγάλα φορτία λαχανικών για να το ταΐσουν. Πραγματικά, λέγεται μια ιστορία για έναν ιθαγενή αστυνομικό, που έγινε πλούσιος λέγοντας στους εύπιστους ανθρώπους ότι το πουλί έπρεπε να τρώγη μόνο χοίρους. Σήμερα, εν τούτοις, οι άνθρωποι της περιοχής εκτιμούν το αεροπλάνο, όχι μόνο ως έναν σύνδεσμο με τον έξω κόσμο, αλλά ιδιαίτερα ως το υποζύγιο που μεταφέρει στην αγορά τα φορτία της παραγωγής των.
Μια βοή από χειροκροτήματα μας ξαναφέρνει στο παρόν, και η επανάληψις του τραγουδιού και του χορού σημαίνει ότι η επίσημη τελετή των εγκαινίων αυτού του νέου διαδρόμου έχει λήξει. Το μικρό μας αεροσκάφος επιθεωρείται και πάλι από τους αξιωματούχους της φυλής και ο τοπικός λουλουάι ή αρχηγός και οι σύμβουλοί του λαμβάνονται για ένα σύντομο ταξίδι.
Τελικά επιβιβαζόμεθα στο υποζύγιό μας και ξεκινούμε για το σπίτι, ακριβώς είκοσι λεπτά μακριά. Άνθρωποι που ταξιδεύουν με τα πόδια θα χρειασθούν σχεδόν τέσσερες ώρες πάνω από ανώμαλα και μερικές φορές επικίνδυνα μονοπάτια για να φθάσουν στον ίδιο προορισμό. Αυτό μόνο λέγει πολλά για τον ρόλο του αεροπλάνου ως του υποζυγίου της Νέας Γουινέας.