Ματιές στον Κόσμο
Ένα Εκατομμύριο Είδη Καταδικασμένα
● Σε μια τριήμερη Συνδιάσκεψη για τη Βιολογική Ποικιλία που έγινε στην πρωτεύουσα των Η.Π.Α. Ουάσιγκτον, επιστήμονες και αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι ένα εκατομμύριο ζωντανά είδη που υπάρχουν τώρα θα εξαφανιστούν κατά το τέλος τον αιώνα λόγω της απερίσκεπτης από μέρους του ανθρώπου καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος. Δεν απειλούνται μόνο οι φάλαινες και τα πάντας, αλλά επίσης και οι πιο παλιές ποικιλίες σταριού, ρυζιού και καλαμποκιού ακόμη και είδη που δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί ή ονομαστεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η προκαλούμενη απώλεια γενετικών ποικιλιών μπορεί να είναι κρίσιμη για την προμήθεια της ανθρωπότητας σε τρόφιμα, για την υγεία και την επιβίωση. Ένας επιστήμονας σύγκρινε αυτή την κατάσταση με το κάψιμο βιβλίων, και πρόσθεσε. «Αλλά και κάτι χειρότερο γιατί πολλά απ’ τα βιβλία αυτά δεν έχουν ακόμα αποκρυπτογραφηθεί.»
Κόκκινη Ταινία στον Ο.Η.Ε.
● Συχνά έχει λεχτεί ότι, αν όχι τίποτε άλλο, τα Ηνωμένα Έθνη είναι τουλάχιστον ένας χώρος όπου τα μέλη του μπορούν να συγκεντρωθούν και να συζητήσουν για τις διαφωνίες τους. Αλλά φαίνεται ότι κι αυτό ακόμη γίνεται ολοένα πιο δύσκολο. Μια πρώτη απόδειξη γι’ αυτό είναι το ότι ο κατάλογος με τα εκκρεμή θέματα της Γενικής Συνελεύσεως γίνεται μεγαλύτερος κάθε χρόνο. Στην τελευταία συνεδρίαση υπήρχαν 135 θέματα—πρόκειται για ρεκόρ. Επίσης, «Υπάρχει γενικά μια ιδιόρρυθμη νοοτροπία για το χρόνο σ’ αυτό το χώρο», είπε ένα μέλος του προσωπικού του Ο.Η.Ε. «Τίποτε δεν αρχίζει στην ώρα του, τίποτε δεν τελειώνει στην ώρα του.» Φυσικά, αποτελεί καθήκον του προέδρου της Συνελεύσεως να προωθεί τα θέματα, αλλά στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του, ο περσινός πρόεδρος είπε ότι ο Ο.Η.Ε. «κοντεύει να πάθει σιγά σιγά ασφυξία από τις τόσες πολλές αποφάσεις, τόσες πολλές συνεδριάσεις, τόσες δευτερεύουσες επιτροπές, κι ακόμη περισσότερα έγγραφα.» Κάπου 236.000.000 σελίδες εγγράφων παρήχθησαν στην περσινή σύνοδο και μόνο—αρκετά ώστε σχεδόν να κάνουν το γύρο της γης μια φορά αν μπουν η μια δίπλα στην άλλη.
Απειλή Καρκίνου
● Βασισμένο σε αποδείξεις μιας πεντάχρονης μελέτης, το Εθνικό Αντικαρκινικό Ίδρυμα προειδοποιεί ότι ένας στους τρεις Αμερικανούς θα πάθει καρκίνο πριν τα 74 χρόνια του και ένας στους έξι θα πεθάνει απ’ αυτή την αρρώστια. Η μελέτη αυτή εξετάζει τη συχνότητα καρκίνου στους Αμερικανούς κατά φυλή, ηλικία, φύλο και περιοχή, και δείχνει ότι οι Χαβανέζοι έχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν καρκίνο, και ακολουθούνται απ’ τους μαύρους άνδρες, τους λευκούς άνδρες, τις λευκές γυναίκες και τις μαύρες γυναίκες. Οι Ανατολικής προελεύσεως έχουν μικρότερο κίνδυνο και οι Αμερικανοί Ινδιάνοι και Ισπανοί έχουν το μικρότερο κίνδυνο απ’ όλους. Ο καρκίνος του πνεύμονα αναφέρεται ότι είναι ο κυριότερος φονιάς, και είναι υπεύθυνος για το 21,7 στα εκατό όλων των θανάτων από καρκίνο. Ο καρκίνος του στήθους και του τελευταίου μέρους του παχέος εντέρου προκαλούν ένα άλλο 20 στα εκατό των θανάτων.
Ισπανικό «Ελαιόλαδο»
● Αυτό που παρουσιάστηκε από πόρτα σε πόρτα σαν ελαιόλαδο «ευκαιρίας», στις φτωχότερες συνοικίες της Μαδρίτης και άλλες Ισπανικές πόλεις πέρυσι το Μάιο σκότωσε πάνω από 200 άτομα και δηλητηρίασε 16.000 περί το τέλος του έτους, σύμφωνα με το Μπι Μπι Σι. Ασυνείδητοι έμποροι εισήγαγαν κάπου 1.000 τόνους βιομηχανικού λαδιού από γογγυλόσπορο απ’ τη Γαλλία, το επεξεργάστηκαν πάλι για να αφαιρέσουν το ειδικό χρώμα που είχε προστεθεί για να δείχνει ότι δεν είναι φαγώσιμο και το διοχέτευσαν στην αγορά σαν ελαιόλαδο. Προφανώς, η εκ νέου επεξεργασία προκάλεσε κάποια χημική αντίδραση στο λάδι και το έκανε δηλητηριώδες για τους ανθρώπους. Κανείς δεν ξέρει πόσοι έχουν προσβληθεί απ’ το λάδι αυτό, και ο φόρος θανάτου συνεχίζει να μεγαλώνει με ρυθμό τεσσάρων ή και περισσοτέρων νεκρών την εβδομάδα, γιατί δεν έχει βρεθεί κανένα αντίδοτο γι’ αυτό. Μέχρι τώρα η απώλεια στις εξαγωγές Ισπανικών τροφίμων εξ αιτίας του γεγονότος αυτού έφθασαν κάπου 2,5 δισεκατομμύρια δραχμές (42 εκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α.).
Το Κόστος της Ανατροφής ενός παιδιού
● Το 1960 κόστιζε περί τα 2.250.000 δραχμές (37.274 δολάρια Η.Π.Α.) το μεγάλωμα ενός παιδιού μέχρι την ηλικία των 18, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας, αλλά θα χρειασθούν περί τα 8.100.000 δραχμές (134.414 δολάρια) για να μεγαλώσει ένα παιδί που γεννήθηκε το 1979. Έτσι λοιπόν, σε 20 μόλις χρόνια, το κόστος του μεγαλώματος ενός παιδιού μέχρι την ηλικία των 18 έχει αυξηθεί περί τα 6.000.000 δραχμές (100.000 δολάρια) σχεδόν δηλαδή 800 στα εκατό. Κυβερνητικές στατιστικές δείχνουν ότι το 1979 γεννήθηκαν 3.473.000 μωρά. Αυτό σημαίνει ότι περί το 1997 το συνολικό κόστος που θα έχει δαπανηθεί για το μεγάλωμα της νέας γενιάς των Η.Π.Α. θα φτάσει περί τα 28 τρισεκατομμύρια δραχμές (467.000.000.000 δολάρια). Θα αξίζει τόσα έξοδα αυτή η ακριβοπληρωμένη γενιά; Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης περιγράφουν την κατάσταση σαν μια «μακροπρόθεσμη επένδυση χωρίς κανένα εξασφαλισμένο ποσοστό αποδόσεως».
Ενέργεια από Ηφαίστεια
● Μπορεί άραγε η τρομακτική ενέργεια των ηφαιστείων να χρησιμοποιηθεί για ωφέλιμους σκοπούς; Η Εθνική Επιχείρηση Ενεργείας των Φιλιππίνων έχει παραγάγει εκατοντάδες μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενη τα υπόγεια αποθέματα ηφαιστειακού ατμού. Στο γεωθερμικό σταθμό Μακ-Μπαν, που έχει πάρει το όνομά του απ’ τα ηφαίστεια Μακίλινγκ και Μπαναχάο, ακριβώς νότια της Μανίλα, εδώ κι ένα χρόνο λειτουργεί ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με ισχύ 220 μεγαβάτ, ενώ προγραμματίζεται ένα παρόμοιο εργοστάσιο ισχύος 110 μεγαβάτ για το 1983. Κοντά στην κωμόπολη Τίβι στο Νησί Λουζόν, λειτουργεί μια παρόμοια εγκατάσταση. Γίνονται έρευνες για άλλες περιοχές, και η Επιχείρηση Ενέργειας προσδοκά ότι θα παράγει 1.726 μεγαβάτ περί το 1985, και θα καλύπτει έτσι το 18 στα εκατό των ενεργειακών αναγκών της χώρας. «Περί το 1985», είπε ο πρόεδρος της Επιχειρήσεως Ενέργειας, «φιλοδοξούμε να είμαστε ο πρώτος παραγωγός τέτοιου τύπου ενέργειας στον κόσμο».
Κίνδυνος για τον Τρίτο Κόσμο
● Οι εταιρίες τσιγάρων κάνουν το καλύτερο που μπορούν για να ενθαρρύνουν το κάπνισμα ανάμεσα στους λαούς του Τρίτου Κόσμου. Έχουν καταφύγει σε διαφημίσεις μεγάλης κλίμακας, και οι πωλήσεις τσιγάρων έχουν αυξηθεί κατά 13,8 στα εκατό σε επτά χρόνια, σύμφωνα με την εφημερίδα του Λονδίνου Μέση Ανατολή που απευθύνεται σε Άραβες. Αναφέρει ότι το κάπνισμα είναι ένας αυξανόμενος κίνδυνος υγείας στη Μέση Ανατολή και προσθέτει: «Στη Συρία, μια χώρα που έχει παράδοση στην καλλιέργεια καπνού, έχει σημειωθεί μια τεράστια αύξηση σε . . . βρογχίτιδες και εμφύσημα. Στην Αίγυπτο οι γιατροί καταγράφουν μια στενή σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και στον καρκίνο του πνεύμονα.»
Τι Παίζεται Στους Κινηματογράφους;
● Πώς χαρακτηρίζονται άραγε τα κινηματογραφικά έργα αυτή την εποχή; Από 234 ταινίες που εξετάστηκαν απ’ το Συμβούλιο εκτιμήσεων της ίδιας της Αμερικανικής βιομηχανίας ταινιών στους πρώτους οκτώ μήνες του 1981, μόνο έξι, δηλαδή μόνο 2,6 στα εκατό, πήραν το χαρακτηρισμό «G», που σημαίνει αποδεκτή για κάθε ακροατήριο κάθε ηλικίας. Λόγω του σεξουαλικού ή βίαιου ή και τα δύο περιεχομένου τους, ένα συντριπτικό 57,3 στα εκατό των ταινιών χαρακτηρίστηκαν «R», κι’ έτσι οποιοδήποτε άτομο κάτω των 17 που τις παρακολουθεί πρέπει να συντροφεύεται από ένα γονέα ή ενήλικο κηδεμόνα. Άλλο ένα 28,6 στα εκατό χαρακτηρίστηκαν «PG», οπότε προτείνεται η καθοδήγηση των γονέων, και 11,5 στα εκατό χαρακτηρίστηκαν «Χ», επειδή θεωρήθηκαν ακατάλληλες για οποιοδήποτε άτομο κάτω των 17. Ακόμη κι έτσι, μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι το Συμβούλιο Εκτιμήσεων είναι πάρα πολύ επιεικές, ιδιαίτερα όσον αφορά τη βία, και τονίζουν ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει καμιά επιβολή αυτών των χαρακτηρισμών στα θέατρα.
Περιορισμοί στα Μπιμπερό
● Το 1977 η Παπούα Νέας Γουινέας ψήφισε ένα νόμο που απαιτεί ότι για να αγοράσει κανείς μπιμπερό και πιπίλες «πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένος από υγειονομικούς οι οποίοι βαρύνονται με την ευθύνη να εκπαιδεύουν μητέρες ως προς τον σωστό καθαρισμό του μπιμπερό και ως προς την αναλογία αναμίξεως της τροφής». Έρευνα που έγινε πριν και μετά την ψήφιση του νόμου αποκαλύπτει ότι ο αριθμός των μωρών που θηλάζουν αυξήθηκε από 50 σε 88 στα εκατό. Τα παιδιά που δεν διατρέφονται με θηλασμό μειώθηκαν από 45 σε 17 στα εκατό. Από το 1978 μέχρι το 1980 δεν έχει πεθάνει κανένα μωρό μικρότερο των έξι μηνών από φλόγωση του στομάχου και των εντέρων.
Οι Γάλλοι Πίνουν Λιγότερο
● Μπορεί να εκπλήξει μερικούς, αλλά η ετήσια κατά κεφαλή κατανάλωση κρασιού στη Γαλλία έχει πέσει από 120 λίτρα (32 γαλόνια) το 1964 σε περίπου 90 λίτρα (24 γαλόνια), σύμφωνα με το Γαλλικό Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Ερευνών και το Εθνικό Γραφείο Επιτραπέζιων Κρασιών. Η εκτεταμένη τους μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι κάτω των 35 ετών πίνουν μόνο το ένα έκτο απ’ όσο έπιναν μια γενιά πριν. Ο λόγος; Η τηλεόραση και ο αυτοματισμός, λέει η έκθεση. Ο μέσος εργαζόμενος τώρα δαπανά τα βράδια του στο σπίτι του βλέποντας Αμερικανικές ταινίες στην τηλεόραση αντί στα μπαρ με φίλους του και τη μποτίλια με το κρασί. Ο αυτοματισμός έχει κάνει τη δουλειά τους λιγότερο απαιτητική από σωματικής πλευράς, αλλά απαιτεί περισσότερη επαγρύπνηση και νηφαλιότητα. Έτσι, το περισσότερο ποτό πίνεται τα Σαββατοκύριακα (85 στα εκατό) και οι περισσότεροι πότες (65 στα εκατό) ζητούν φτηνότερα και δυνατότερα κρασιά, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ιατρικές Πρόοδοι;
● Από πολλές απόψεις η Ιατρική φαίνεται να προοδεύει, μαζί της και το κόστος. Το 1980 οι Αμερικανοί πλήρωσαν το συγκλονιστικό ποσό των 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περί τα 15 τρισεκατομμύρια δραχμές) για την υγεία—πάνω από 1.000 δολάρια (περί τις 60.000 δραχμές) για κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί—και αναμένεται να φθάσει τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια (18 τρισεκατομμύρια δραχμές) το 1982. Ο κύριος ένοχος φαίνεται να είναι οι λογαριασμοί των νοσοκομείων. Το 1980 η παραμονή κατά μέσο όρο σ’ ένα νοσοκομείο κόστισε 3.000 δολάρια (180.000 δραχμές). Μόλις 12 χρόνια πριν κόστιζε λιγότερο από 300 δολάρια (18.000 δραχμές). Αυτό αποτελεί 1.000 στα εκατό πληθωρισμό, οκτώ φορές την αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για την ίδια περίοδο. Επίσης κάτι που αύξησε το κόστος ήταν και τα δυο εκατομμύρια εγχειρήσεις που μια κυβερνητική έρευνα διαπίστωσε πως ήταν περιττές, αλλά που κόστισαν 4 δισεκατομμύρια δολάρια (240 δισεκατομμύρια δραχμές) και 10.000 ζωές το 1977. Επίσης και ο αριθμός των καισαρικών τομών που γίνονται τώρα—τριπλάσιες απ’ όσες γίνονταν 10 χρόνια πριν. Παρ’ όλα αυτά, το Υπουργείο Εργασίας αναφέρει ότι το 44 στα εκατό των Αμερικανών απολαμβάνουν «ανεπαρκείς ή και μόλις ανεκτές» ιατρικές υπηρεσίες.
Η Κυριότερη Τροφή Δηλητηριάζεται
● Ειδήσεις απ’ τη βόρεια Μοζαμβίκη δείχνουν ότι η κασσάβα, η κυριότερη τροφή της περιοχής, έχει καταντήσει πηγή δηλητηριάσεως με κυάνιο. Αυτό έχει προκαλέσει μερική παράλυση σε πάνω από 1.000 άτομα, κυρίως γυναίκες και παιδιά, μερικά απ’ τα οποία έχουν δυσκολίες με την ομιλία και την όραση. Οι υγειονομικές αρχές ρίχνουν την ευθύνη στη μεγάλη ξηρασία δύο ετών στην περιοχή, που έχει εξαφανίσει κάθε άλλη παραγωγή εκτός από τη σκληρή κασσάβα. Φυσιολογικά, η κασσάβα ξεραίνεται για τρεις περίπου μήνες, κατόπιν πλένεται και τρώγεται με φασόλια, ψάρια ή κρέας. Η αποξήρανση και το πλύσιμο αφαιρούν το μεγαλύτερο μέρος του κυανίου, και το σώμα εξουδετερώνει το δηλητήριο που απομένει. Με την ξηρασία, όμως, οι άνθρωποι δεν είχαν τίποτε άλλο να φάνε από κασσάβα, και καθώς η προσφορά λιγόστευε πολύ, την έτρωγαν χωρίς να την αφήσουν να ξεραθεί κατάλληλα. «Οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η κασσάβα είναι δηλητηριώδης» είπε ένας υγειονομικός αξιωματούχος, «αλλά είναι υποχρεωμένοι να τη φάνε. Δεν έχουν καμιά άλλη λύση, αλλιώς, θα πεθάνουν από πείνα.»
Μηχανή που Βλέπει από τα Πριν
● Δεν θα ήταν ωραίο να γνωρίζετε πώς θα είστε με μια νέα κόμμωση πριν την κάνετε; Τώρα υπάρχει τρόπος να γνωρίζετε σίγουρα—και να γλιτώσετε όλη τη στενοχώρια αργότερα. Η Γιαπωνέζικη Ηλεκτρική Εταιρία Ματσουσίτα έχει κατασκευάσει μια μηχανή βίντεο που λέγεται Στάιλσετερ και η οποία επιτρέπει στους πελάτες να βλέπουν τον εαυτό τους σε έγχρωμη τηλεοπτική εικόνα με ένα νέο κόψιμο των μαλλιών, ή μουστάκι, ή γενειάδα, ακόμη και με νέα μύτη, κι όλα αυτά απλώς παίζοντας με τα κουμπιά ελέγχου. Η μηχανή λανσαρίστηκε στην Ιαπωνία κάπου ένα χρόνο πριν και σύντομα θα μπει και στις ξένες αγορές. Πρώτοι στον κατάλογο των πελατών είναι τα ινστιτούτα καλλονής, οι πλαστικοί χειρουργοί, και οι οπτικοί. Αλλά η Ματσουσίτα πιστεύει ότι η μηχανή αυτή τελικά θα είναι χρήσιμη στην αστυνομία, στους σχεδιαστές λεωφόρων και πόλεων, στους αρχιτέκτονες και λοιπά.
Τρόλεϊ στην Τιχουάνα
● Η πρώτη γραμμή τρόλεϊ που άρχισε να κατασκευάζεται στις Η.Π.Α. πριν απ’ τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισε να λειτουργεί. Αρχίζει απ’ το κέντρο της πόλεως Σαν Ντιέγκο μέχρι την πόλη Τιχουάνα των Μεξικανικών συνόρων—απόσταση 22,5 χιλιομέτρων (14 μιλίων). Το κόστος ενός ταξιδιού με τρόλεϊ κυμαίνεται από 25 σεντς μέχρι ένα δολάριο (15-60 δραχμές).