Κόστα Ρίκα—Μικρή Χώρα, ΄Αφθονη Ποικιλία
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ
ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ότι η Κόστα Ρίκα είναι μικρή χώρα γίνεται σύντομα αντιληπτό καθώς προσγειώνεστε στο αεροδρόμιο του Σαν Χοσέ, λίγα χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσα. Τη μια στιγμή πετάτε πάνω από την Καραϊβική Θάλασσα και μερικά λεπτά αργότερα περνάτε πάνω από τον Ειρηνικό, καθώς ετοιμάζεστε να προσγειωθείτε. Η Κόστα Ρίκα, χώρα με πληθυσμό γύρω στα τρία εκατομμύρια, είναι μια στενή λωρίδα ορεινού και ηφαιστειογενούς εδάφους η οποία χωρίζει τη Νικαράγουα από τον Παναμά. Είναι ένα από τα εφτά κράτη που αποτελούν την Κεντρική Αμερική, στα οποία περιλαμβάνεται ο Ισθμός του Παναμά, ο χερσαίος σύνδεσμος μεταξύ του Μεξικού στη Βόρεια Αμερική και της Κολομβίας στη Νότια Αμερική.—Βλέπε χάρτη, σελίδα 17.
Αφού εξοικειωθείτε με το χώρο, μένετε έκπληκτοι από την πυκνή, καταπράσινη ομορφιά της υπαίθρου. Φαίνεται πως όπου και αν κοιτάξετε βλέπετε φοινικόδεντρα, μπανανιές, φυτείες ζαχαροκάλαμου καθώς και καφεόδεντρων, και πολλά είδη εξωτικών φυτών, θάμνων και λουλουδιών. Η Κόστα Ρίκα είναι ο παράδεισος των βοτανολόγων. Αλλά προτού μας σαγηνέψει αυτή η γοητευτική χώρα, ας μάθουμε λίγα πράγματα για την ιστορία της.
Άλλη μια Ανακάλυψη του Κολόμβου
Το 1502, ο Χριστόφορος Κολόμβος, ενώ βρισκόταν στο τέταρτο ταξίδι του, έπεσε με το στόλο του σε μια καταιγίδα στα ανοιχτά των ακτών της σημερινής Ονδούρας. Αναζητώντας καταφύγιο, διέπλευσε εκείνη την τοποθεσία της Νικαράγουα που τώρα λέγεται Ακτή του Κουνουπιού και αποβιβάστηκε σε ένα μικρό χωριό ιθαγενών το οποίο ονομαζόταν Καριάρι. Εντυπωσιάστηκε από την εγκαρδιότητα των ανθρώπων και από την άφθονη βλάστηση. Εντυπωσιάστηκε ακόμα περισσότερο από τα χρυσά στολίδια που φορούσαν μερικοί ιθαγενείς. Ο Κολόμβος, εξαιτίας της δίψας του για χρυσάφι, υπέθεσε ότι αυτή θα ήταν μια ακτή πλούσια σε πολύτιμα ορυκτά. Όπως αποδείχτηκε, οι ελπίδες του διαψεύστηκαν, αλλά οι Ισπανοί εξερευνητές είχαν ήδη προλάβει να ονομάσουν τη χώρα Κόστα Ρίκα, δηλαδή Πλούσια Ακτή.
Στο διάβα της ιστορίας, η Κόστα Ρίκα αποσπάστηκε από την Ισπανία και ανεξαρτητοποιήθηκε. Το 1949, έπειτα από ένα σύντομο εμφύλιο πόλεμο, η χώρα έκανε κάτι μοναδικό στη σύγχρονη ιστορία—ο προσωρινός πρόεδρος Χοσέ Φιγκουέρες συνέταξε ένα σύνταγμα που καταργούσε το στρατό! Αυτή η ριζοσπαστική κίνηση ενθάρρυνε μερικούς Αμερικανούς Κουάκερους να μεταναστεύσουν στην Κόστα Ρίκα, όπου άνοιξαν ένα τυροκομείο στη Σάντα Ελένα. Ανάμεσα σε μερικές από τις ταραγμένες χώρες της Κεντρικής Αμερικής, η Κόστα Ρίκα έχει αληθινά αποτελέσει μια όαση ειρήνης.
Χώρα Πλούσιας Ποικιλίας
Καθώς διασχίζαμε μια μικρή περιοχή της χώρας για να επισκεφτούμε τα ηφαίστεια Ποάς και Αρενάλ, μας εντυπωσίασε η πλούσια ποικιλία των φυτών και των δέντρων, τα τροπικά λουλούδια, τα φυτώρια λουλουδιών που καλύπτονται με μαύρο πλέγμα και η εντατική καλλιέργεια φράουλας. Νιώθαμε μικροσκοπικοί δίπλα στα τεράστια φύλλα του φυτού σομπρίγια ντελ πόμπρε (ομπρέλα του φτωχού). Οι λοφοπλαγιές ήταν καλυμμένες με βαθυπράσινα καφεόδεντρα φορτωμένα με τους κοκκινωπούς καρπούς τους.
Στην Κόστα Ρίκα, υπάρχουν παντού πεταλούδες. Κοντά στο Σαν Χοσέ, υπάρχουν μερικά αγροκτήματα με πεταλούδες όπου μπορεί κανείς να δει και να φωτογραφίσει πεταλούδες στο φυσικό τους περιβάλλον. Ένας τουριστικός οδηγός λέει ότι «υπάρχουν περισσότερες πεταλούδες σε αυτή τη μικροσκοπική χώρα από ό,τι σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες». Επίσης αναφέρει ότι «τώρα οι επιστήμονες γνωρίζουν πως η Κόστα Ρίκα αποτελεί μια από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη βιολογική ποικιλία στον κόσμο». Δεν είναι να απορεί κανείς που βοτανολόγοι και βιολόγοι συρρέουν στη μικρή Κόστα Ρίκα για να μελετήσουν την ποικιλία της ζωής που υπάρχει εκεί.—Βλέπε συνοδευτικό πλαίσιο.
Άλλο ένα παράδειγμα ποικιλίας στο φυσικό περιβάλλον είναι ο φτερωτός κόσμος της Κόστα Ρίκα. Πρέπει να είστε άγρυπνοι για να δείτε μερικά από τα πουλιά και ακόμα γρηγορότεροι για να τα φωτογραφίσετε! Κοπάδια από πράσινα παπαγαλάκια κάνουν θορυβώδεις εμφανίσεις οπουδήποτε πηγαίνουν. Από πάνω τους πετούσαν οι ζοπιλότες, δηλαδή οι μαύροι γύπες, ψάχνοντας με οξυδέρκεια για το επόμενο γεύμα τους. Στο θόλο του δάσους, ίσως καταφέρετε να ρίξετε μια ματιά στα άχαρα τουκάν, με τα τεράστια ράμφη τους. Είδαμε κίτρινους σπίνους και μυγοχάφτες να πετάνε από δέντρο σε δέντρο. Επίσης προλάβαμε να δούμε ένα κολίβριο το οποίο αιωρούνταν πάνω από μερικά κοντινά λουλούδια για να απολαύσει ακόμα λίγο νέκταρ. Στο Ζουάβε (Κήπος Πουλιών), τα μάτια μας χόρτασαν να βλέπουν όλων των ειδών τα πουλιά που υπάρχουν στην Κόστα Ρίκα. Οι πολύχρωμοι μακάο έκαναν την παρουσία τους αισθητή με τις βραχνές κραυγές τους. Τι κρίμα που πολλά άλλα πουλιά έπρεπε να μένουν κλεισμένα σε κλουβιά, όπως μια οικογένεια με τέσσερις κουκουβάγιες, οι οποίες κάθονταν η μια δίπλα στην άλλη, και φαίνονταν τόσο σοφές.
Η Κόστα Ρίκα φημίζεται για τη μεγάλη ποικιλία σε εθνικά και ιδιωτικά πάρκα, καταυλισμούς Ινδιάνων και καταφύγια άγριων ζώων. Στην πραγματικότητα, σχεδόν το 27 τοις εκατό της χώρας προστατεύεται, η μεγαλύτερη αναλογία από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο. Έτσι, αν επιθυμείτε να ταξιδέψετε, υπάρχει μια ποικιλία εδάφους και οικολογικού περιβάλλοντος για να διαλέξετε.
Αν πάτε στην Κόστα Ρίκα, υπάρχει τουλάχιστον μια μικρή προειδοποίηση που αξίζει να την προσέξετε. Αν οδηγήσετε κάποιο όχημα εκεί, δικαιολογημένα θα μπορούσατε να σκεφτείτε ότι πολλοί οδηγοί μπροστά σας είναι μεθυσμένοι. Γιατί; Επειδή συχνά ελίσσονται και στρίβουν χωρίς προειδοποίηση. Τι κάνουν; Αποφεύγουν τις μεγάλες λακκούβες που δημιουργούν προβλήματα στο οδικό σύστημα της χώρας. Έτσι, ένας τουριστικός οδηγός δήλωνε σχετικά με το διάσημο Καταφύγιο Μοντεβέρντε Κλάουντ Φόρεστ: «Μπορείτε να φτάσετε εκεί μόνο αν υπομείνετε επί αρκετές ώρες τις φοβερές οδικές συνθήκες· σας προτείνουμε να είναι η επίσκεψή σας πολυήμερη αντί να κάνετε ένα γρήγορο ταξίδι μετ’ επιστροφής». Φυσικά, αν ταξιδεύετε με κάποιο όχημα που έχει καλές αναρτήσεις και σκληρά λάστιχα, ίσως επηρεαστείτε λιγότερο από αυτές τις λακκούβες.
Πράγματι, υπάρχουν τόσο πολλά να δείτε και να αποκομίσετε από την Κόστα Ρίκα, ώστε αν πάτε διακοπές για δύο εβδομάδες το μόνο που θα μπορέσετε να κάνετε είναι να πάρετε απλώς μια αμυδρή εικόνα σε σχέση με την ομορφιά και την ποικιλία εκείνης της γοητευτικής χώρας. Κάποιο ξενοδοχείο είχε μερικά εκθέματα σε ένα μικρό ζωολογικό κήπο. Ο φύλακας ευγενικά μας επέτρεψε να μπούμε στα κλουβιά και να φωτογραφίσουμε ένα τουκάν και έναν ευέλικτο οσελότο. Η ποικιλία επεκτείνεται και στο φιλόξενο λαό της Κόστα Ρίκα.
Μια Μοναδική Σύναξη των Τίκος
Τι είναι οι τίκος; Αυτό είναι το συνηθισμένο όνομα που δίνεται στο λαό της Κόστα Ρίκα. Οφείλεται στη συνήθεια που υπάρχει να χρησιμοποιείται η υποκοριστική κατάληξη -ίκο στην ισπανική. Για παράδειγμα, τσικιτίκο σημαίνει μικρό, μπονιτίκο σημαίνει χαριτωμένο ή όμορφο και χοβενσιτίκο σημαίνει νέος. Στην επαρχιακή πόλη Σαρτσί, οι τεχνίτες τίκο φημίζονται για τις πρωτότυπες, ζωγραφισμένες στο χέρι καρέτας, δηλαδή βοϊδάμαξες, που φτιάχνουν. Καθεμιά τους είναι ένα ξεχωριστό έργο τέχνης. Οι τουρίστες αγοράζουν τα μικρά αντίγραφα κατά εκατοντάδες.
Στα τέλη του 1994, οι τίκος είχαν την ευκαιρία να δουν κάτι πολύ ιδιαίτερο στην Καθολική τους χώρα. Από τις 30 Δεκεμβρίου ως την 1η Ιανουαρίου 1995, έλαβε χώρα η θρησκευτική συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο εθνικό ποδοσφαιρικό στάδιο στο Πάρκο Σαβάνα, του Σαν Χοσέ. Είχε το Βιβλικό θέμα Τεμόρ Πιαντόσο (Θεοσεβής Φόβος), και Μάρτυρες ήρθαν από όλη τη χώρα, ενώ ολιγομελείς ομάδες εκπροσώπων έφτασαν από άλλες χώρες της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής. Η Κόστα Ρίκα έχει πάνω από 15.000 δραστήριους Μάρτυρες. Πόσοι θα ήταν οι παρόντες σε αυτή την ειδική περίσταση; Την Παρασκευή ήρθαν 21.726 άτομα—νέοι, ηλικιωμένοι, γονείς, παιδιά, ήταν όλοι ντυμένοι με περιποιημένα και σεμνά ρούχα. Το Σάββατο το πλήθος αυξήθηκε φτάνοντας τα 25.539 άτομα, και βαφτίστηκαν 681 άτομα στις τρεις μεγάλες πισίνες που είχαν στηθεί στη μια άκρη του γηπέδου. Την Κυριακή ο αριθμός των παρόντων έφτασε τα 27.149 άτομα! Πόσο ενθουσιάστηκαν οι ιεραπόστολοι, οι σκαπανείς (ολοχρόνιοι κήρυκες των καλών νέων) και οι ταπεινοί άντρες, γυναίκες και παιδιά, που εργάζονται τόσο σκληρά για να καλύψουν τον τομέα της Κόστα Ρίκα από σπίτι σε σπίτι. Και πόσο ενθαρρυντικό είναι να βλέπουμε τόσο πολλές οικογένειες στο ανοιχτό στάδιο, προφυλαγμένες από τον ήλιο κάτω από τις πολύχρωμες ομπρέλες τους!
Όταν τελείωσε το πρόγραμμα, χιλιάδες έβγαλαν τα μαντίλια τους και τα κουνούσαν αποχαιρετώντας ο ένας τον άλλον. Ήταν μια συγκινητική στιγμή.
Η Κόστα Ρίκα Χρειάζεται το Νέο Κόσμο του Θεού
Μολονότι σε αυτή τη χώρα υπάρχουν πολλά πράγματα που θυμίζουν τον παράδεισο—η ποικιλία της χλωρίδας και της πανίδας και το ευχάριστο κλίμα της—οι τίκος, όπως ακριβώς οι άνθρωποι σε κάθε άλλη χώρα, χρειάζονται τους ‘νέους ουρανούς και τη νέα γη’ που ο Ιεχωβά έχει υποσχεθεί να φέρει μέσω του Χριστού Ιησού. (Ησαΐας 65:17· 2 Πέτρου 3:13· Αποκάλυψη 21:1-4) Όπως μπορεί να δει κανείς παγκόσμια, έτσι και στην Κόστα Ρίκα υπάρχουν σημάδια φτώχειας, και υπάρχουν οικογένειες που ζουν σε ακατάλληλα σπίτια. Επίσης υπάρχει αρρώστια και θάνατος, τα οποία πλήττουν όλο το ανθρώπινο γένος. Γι’ αυτό οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κηρύττουν με ζήλο τα καλά νέα για τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του Θεού, τη Βασιλεία που όλοι οι ειλικρινείς Χριστιανοί ζητάνε να έρθει στο πολύ γνωστό «Πάτερ Ημών» ή Κυριακή Προσευχή. Υπό αυτή την υποσχεμένη δίκαιη διακυβέρνηση, η άφθονη ποικιλία της Κόστα Ρίκα θα λάμψει ακόμα πιο έντονα προς αιώνιο αίνο του Θεού.
[Πλαίσιο στη σελίδα 19]
Η Πλούσια Ποικιλία της Κόστα Ρίκα
Το βιβλίο Κόστα Ρίκα—Φυσικός Προορισμός (Costa Rica—A Natural Destination) δηλώνει: «Η Κόστα Ρίκα είναι πλούσια σε βιολογικά είδη. Αυτή η μικρή χώρα που καλύπτει λιγότερο από τρία δεκάκις χιλιοστά [0,03%] της επιφάνειας της γης φιλοξενεί το 5 τοις εκατό όλων των φυτικών και ζωικών ειδών που είναι γνωστό ότι υπάρχουν». Παραδείγματος χάρη, υπάρχουν:
Τουλάχιστον 830 είδη πουλιών, περιλαμβανομένων των τουκάν και των κετζάλ
Τουλάχιστον 35.000 είδη εντόμων
Τουλάχιστον 9.000 είδη αγγειόφυτων
Τουλάχιστον 208 είδη θηλαστικών, περιλαμβανομένων και οσελότων
Τουλάχιστον 220 είδη ερπετών, περιλαμβανομένων και μεγάλων ιγκουάνα
Τουλάχιστον 160 είδη αμφίβιων, περιλαμβανομένου και του δηλητηριώδους βατράχου δενδροβάτη
Τουλάχιστον 130 είδη ψαριών του γλυκού νερού
Μερικοί επιστήμονες υποθέτουν ότι μπορεί να υπάρχουν ένα εκατομμύριο είδη στην Κόστα Ρίκα.
[Πλαίσιο στη σελίδα 19]
Ηφαίστεια
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν 112 κρατήρες, οι οποίοι ποικίλλουν από σβησμένους μέχρι ενεργούς. Το εντυπωσιακό ηφαίστειο Αρενάλ, το οποίο έχει ύψος πάνω από 1.500 μέτρα, είναι ένα από τα πιο ενεργά του κόσμου. Αν θέλετε να το δείτε, είναι καλύτερα να ακούσετε το δελτίο καιρού προτού αρχίσετε το κουραστικό ταξίδι στους γεμάτους λακκούβες δρόμους. Το Αρενάλ είναι συνήθως καλυμμένο με σύννεφα.
Το ηφαίστειο Ιρασού έχει ύψος 3.400 μέτρα και πλέον. Ήταν ενεργό από το 1963 ως το 1965.
Το ηφαίστειο Ποάς, με ύψος 2.700 μέτρα και πλέον, είναι ένα βουνό με δύο «μάτια»—το ένα άσπρο και πολύ ζεστό στον ενεργό κρατήρα, και το άλλο μια γαλάζια λίμνη περιτριγυρισμένη από ζούγκλα οργιώδους βλάστησης.
[Χάρτης στη σελίδα 17]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
ΝΙΚΑΡΑΓΟΥΑ
ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ
Αρενάλ
Μοντεβέρντε
Ποάς
Σαρτσί
Σαν Χοσέ
Καρτάγκο
Λιμόν
ΠΑΝΑΜΑΣ
[Εικόνες στη σελίδα 16, 17]
Σελίδα 16:
Τουκάν και το ηφαίστειο Αρενάλ
Σελίδα 17:
1. Κρατήρας του ηφαιστείου Ποάς
2. Μακάου
3. Παραδοσιακός χορός
4. Βρομελία
5. Φυτό ομπρέλα
6. Ιγκουάνα
7. Οσελότος
[Εικόνες στη σελίδα 18]
Συνέλευση «Θεοσεβής Φόβος» στο Σαν Χοσέ· βαφτίστηκαν 681 άτομα, περιλαμβανομένης και της Ντίγκνα (άκρη δεξιά)