Όταν Χαίρονται την Παιδική τους Ηλικία
Η ΚΑΛΗ παιδική ηλικία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους καλούς γονείς. Αλλά τι περιλαμβάνεται στο να είναι κάποιος καλός γονέας; Πιθανότατα θα έχετε ακούσει συμβουλές σχετικά με το ζήτημα. Να αφιερώνετε χρόνο στα παιδιά σας. Να τα ακούτε. Να τους παρέχετε σταθερή καθοδηγία. Να τους δείχνετε συμπόνια, να συναισθάνεστε τις χαρές και τις λύπες τους. Να είστε πραγματικοί φίλοι τους χωρίς να παραιτείστε από την ηγεσία σας ως γονέας. Βέβαια, τέτοιες συχνά επαναλαμβανόμενες αρχές θα βοηθήσουν τους γονείς να ανταποκριθούν καλά στα καθήκοντά τους. Υπάρχει, όμως, κάτι βασικότερο και σημαντικότερο το οποίο πρέπει να έχει την πρώτη θέση.
Εκατομμύρια γονείς σε όλο τον κόσμο έχουν διαπιστώσει ότι το να ακολουθούν τις Γραφικές αρχές αποτελεί το κλειδί για να είναι καλοί γονείς. Γιατί; Επειδή ο σοφός Εμπνευστής της Αγίας Γραφής, ο Ιεχωβά Θεός, είναι εκείνος που θέσπισε την οικογενειακή διευθέτηση. (Γένεση 1:27, 28· 2:18-24· Εφεσίους 3:15) Φυσιολογικά, λοιπόν, το καλύτερο μέρος στο οποίο πρέπει να ανατρέξει κάποιος για καθοδηγία σχετικά με την ανατροφή παιδιών είναι ο εμπνευσμένος Λόγος του. Πώς, όμως, μπορεί ένα βιβλίο τόσο παλιό όσο η Γραφή να ρίξει φως στη σύγχρονη τάση η οποία επιτάσσει να περνούν τα παιδιά βιαστικά από την παιδική ηλικία; Ας εξετάσουμε μερικές Γραφικές αρχές οι οποίες εφαρμόζονται εδώ.
«Σύμφωνα με το Βάδισμα των Παιδιών»
Ο Ιακώβ, ο γιος του Ισαάκ, ήταν πατέρας δώδεκα και πλέον παιδιών. Η Γραφή καταγράφει τα σοφά λόγια που είπε σε σχέση με κάποιο οικογενειακό ταξίδι: «Τα παιδιά είναι τρυφερά . . . Ας περάσει, παρακαλώ, ο κύριός μου [ο Ησαύ, ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιακώβ] μπροστά από τον υπηρέτη του, αλλά εγώ ας συνεχίσω το ταξίδι με την άνεσή μου . . . σύμφωνα με το βάδισμα των παιδιών».—Γένεση 33:13, 14.
Ο Ιακώβ ήξερε ότι τα παιδιά του δεν ήταν μικροί ενήλικοι. Ήταν «τρυφερά»—πιο μικρά, πιο αδύναμα και με μεγαλύτερες ανάγκες από αυτές των ενηλίκων. Αντί να πιέζει τα παιδιά του να ταξιδεύουν σύμφωνα με το δικό του ρυθμό, επιβράδυνε το βάδισμά του για να ταιριάζει με το δικό τους. Από αυτή την άποψη αντανακλούσε τη σοφία που εκδηλώνει ο Θεός απέναντι στα ανθρώπινα παιδιά του. Ο Πατέρας μας γνωρίζει τους περιορισμούς μας. Δεν αναμένει από εμάς περισσότερα από ό,τι είναι λογικό.—Ψαλμός 103:13, 14.
Ακόμη και μερικά ζώα αντανακλούν τέτοια σοφία επειδή ο Θεός τα έχει κάνει «ενστικτωδώς σοφά». (Παροιμίες 30:24) Για παράδειγμα, οι φυσιοδίφες έχουν παρατηρήσει ότι ένα ολόκληρο κοπάδι ελεφάντων προσαρμόζει το βάδισμά του σε εκείνο ενός μικρού ελέφαντα που βρίσκεται ανάμεσά τους, κινούμενοι αργά μέχρις ότου το μικρό να μπορεί να τους ακολουθεί.
Μερικά τμήματα της σύγχρονης κοινωνίας έχουν πάψει να ακολουθούν τη θεϊκή σοφία. Αλλά εσείς δεν χρειάζεται να κάνετε το ίδιο. Να θυμάστε ότι το παιδί σας είναι “τρυφερό”—αδυνατεί να σηκώσει στους ώμους του φορτία και ευθύνες ενηλίκων. Αν, λόγου χάρη, είστε μεμονωμένος γονέας με κάποια σοβαρά προσωπικά προβλήματα και μπαίνετε στον πειρασμό να ανοίξετε την καρδιά σας στο παιδί σας, αντισταθείτε σε αυτή την τάση. Αντιθέτως, βρείτε κάποιον ώριμο ενήλικο φίλο ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τα προβλήματα—κατά προτίμηση κάποιον που θα σας βοηθήσει να εφαρμόσετε τις σοφές Γραφικές συμβουλές.—Παροιμίες 17:17.
Παρόμοια, μην αφήνετε το ρυθμό της ζωής του παιδιού σας να γίνει πολύ βιαστικός, πολύ προγραμματισμένος, πολύ αυστηρά οργανωμένος, με αποτέλεσμα να χάνεται από τη ζωή του όλη η χαρά της νιότης. Καθορίστε έναν ρυθμό που είναι κατάλληλος για το παιδί σας, όχι κάποιον που θα συμβαδίζει τυφλά με το ρυθμό του σημερινού κόσμου. Η Γραφή συμβουλεύει σοφά: «Μην αφήνετε τον κόσμο γύρω σας να σας βάζει στο δικό του καλούπι».—Ρωμαίους 12:2, Φίλιπς (Phillips).
«Για το Καθετί Υπάρχει Προσδιορισμένος Καιρός»
Μια άλλη σοφή Γραφική αρχή αναφέρει: «Για το καθετί υπάρχει προσδιορισμένος καιρός, καιρός για κάθε υπόθεση κάτω από τους ουρανούς». Φυσικά, υπάρχει καιρός για εργασία. Τα παιδιά έχουν πολλές εργασίες να κάνουν—σχολικές εργασίες, δουλειές στο σπίτι και πνευματικές δραστηριότητες. Ωστόσο, η ίδια Γραφική περικοπή λέει ότι υπάρχει επίσης «καιρός να γελάει» και «καιρός να χοροπηδάει» κανείς.—Εκκλησιαστής 3:1, 4.
Τα παιδιά έχουν ιδιαίτερη ανάγκη να παίζουν, να γελάνε, να δίνουν διέξοδο στη νεανική τους ενεργητικότητα με έναν σχετικά ανέμελο τρόπο. Αν κάθε λεπτό της καθημερινής τους ζωής είναι γεμάτο με σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες και άλλες σοβαρές ευθύνες, τότε δεν θα ικανοποιείται η ανάγκη τους για παιχνίδι. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να τα κάνει να εξοργίζονται, ακόμη και να αποκαρδιώνονται.—Κολοσσαείς 3:21.
Σκεφτείτε πώς μπορείτε να εφαρμόσετε την ίδια Γραφική αρχή και με άλλους τρόπους. Για παράδειγμα, εφόσον υπάρχει καιρός για το καθετί, δεν σημαίνει αυτό ότι η παιδική ηλικία είναι καιρός για να είναι κανείς παιδί; Εσείς πιθανότατα θα απαντήσετε ναι, αλλά τα παιδιά σας ίσως να μη συμφωνούν πάντοτε. Πολύ συχνά, τα μικρά αγόρια και κορίτσια θέλουν να κάνουν αυτό που βλέπουν τους ενηλίκους να κάνουν. Παραδείγματος χάρη, τα νεαρά κορίτσια μπορεί να μπαίνουν στον πειρασμό να υιοθετήσουν ντύσιμο και εμφάνιση που τα κάνει να μοιάζουν σαν γυναίκες. Η πρόωρη έναρξη της εφηβείας ίσως εντείνει την πίεση που νιώθουν να φαίνονται μεγαλύτερες.
Οι σοφοί γονείς διακρίνουν τον κίνδυνο που υπάρχει σε μια τέτοια τάση. Μερικές διαφημίσεις και ψυχαγωγικά προγράμματα σε αυτόν το διεφθαρμένο κόσμο παρουσιάζουν τα παιδιά ως άτομα ενημερωμένα για το σεξ και πρόωρα αναπτυγμένα. Το μακιγιάζ, τα κοσμήματα και το προκλητικό στιλ ντυσίματος γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή ανάμεσα στα μικρά παιδιά. Αλλά γιατί να κάνουμε τα παιδιά πιο ελκυστικά σε διεστραμμένους ανθρώπους οι οποίοι θέλουν να τα εκμεταλλευτούν σεξουαλικά; Βοηθώντας τα παιδιά να ντύνονται με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία τους, οι γονείς εφαρμόζουν μια άλλη Γραφική αρχή: «Ο οξυδερκής που είδε τη συμφορά κρύφτηκε».—Παροιμίες 27:12.
Ένα άλλο παράδειγμα: Το να γίνει ο αθλητισμός κύρια προτεραιότητα του παιδιού μπορεί να οδηγήσει σε μη ισορροπημένη ζωή, μια ζωή στην οποία δεν θα υπάρχει πια προσδιορισμένος καιρός για το καθετί. Η Γραφή προειδοποιεί σοφά: «Η σωματική εκγύμναση είναι ωφέλιμη σε μικρό βαθμό· αλλά η θεοσεβής αφοσίωση είναι ωφέλιμη για όλα τα πράγματα, εφόσον περιέχει υπόσχεση για την τωρινή ζωή και για αυτήν που θα έρθει».—1 Τιμόθεο 4:8.
Μην επιτρέψετε να αποκτήσουν τα παιδιά σας τη νοοτροπία ότι «η νίκη είναι το παν». Πολλοί γονείς αποστερούν από τα παιδιά τους όλη τη διασκέδαση που προέρχεται από τα αθλήματα και τα παιχνίδια κάνοντάς τα να έχουν πολύ ανταγωνιστικό πνεύμα, να θέλουν να νικούν πάση θυσία. Ως αποτέλεσμα, μερικά παιδιά νιώθουν την ακατανίκητη παρόρμηση να παραβούν τους κανονισμούς ή ακόμη και να τραυματίσουν άλλους παίκτες προκειμένου να νικήσουν. Αναμφισβήτητα, η νίκη σε καμία περίπτωση δεν αξίζει τέτοιο κόστος!
Μαθαίνοντας τον Αυτοέλεγχο
Συνήθως είναι δύσκολο να μάθουν τα παιδιά ότι υπάρχει καιρός για το καθετί. Δεν είναι εύκολο να περιμένουν υπομονετικά όταν θέλουν κάτι. Κάνοντας τα πράγματα ακόμη χειρότερα, η ανθρώπινη κοινωνία φαίνεται πως επιδιώκει μετά μανίας την άμεση ικανοποίηση. Τα μέσα ψυχαγωγίας συνήθως μεταδίδουν το μήνυμα: «Πάρε αυτό που θέλεις και πάρ’ το τώρα!»
Μην ενδίδετε σε τέτοιες επιρροές παραχαϊδεύοντας και κακομαθαίνοντας τα παιδιά σας. «Η ικανότητα να περιμένουμε για την ικανοποίηση είναι σημαντική πτυχή της συναισθηματικής νοημοσύνης», λέει το βιβλίο Το Παιδί και η Μηχανή (The Child and the Machine). «Η αυτοπειθαρχία και η κοινωνική αρμονία δρουν ως ισχυρά αντίδοτα στην αυξανόμενη βία που επικρατεί ανάμεσα στα παιδιά μέσα και έξω από το σχολείο». Η Γραφή περιέχει την εξής υποβοηθητική αρχή: «Αν κάποιος παραχαϊδεύει τον υπηρέτη του από τη νεότητά του, στη μετέπειτα ζωή του αυτός θα γίνει αχάριστος». (Παροιμίες 29:21) Αν και το εδάφιο αναφέρεται άμεσα στον τρόπο συμπεριφοράς απέναντι στους νεαρούς υπηρέτες, πολλοί γονείς έχουν διαπιστώσει ότι η ίδια αρχή ωφελεί σε μεγάλο βαθμό τα παιδιά τους.
Μια πολύ ζωτική ανάγκη των παιδιών είναι “η διαπαιδαγώγηση και η νουθεσία του Ιεχωβά”, όπως αναφέρει η Γραφή. (Εφεσίους 6:4) Η στοργική διαπαιδαγώγηση βοηθάει τα παιδιά να αναπτύσσουν ιδιότητες όπως ο αυτοέλεγχος και η υπομονή. Αυτά τα χαρακτηριστικά θα τα βοηθήσουν να βρίσκουν ευτυχία και ικανοποίηση σε όλη τους τη ζωή.
Όταν θα Εξαφανιστούν Όλα Όσα Απειλούν την Παιδική Ηλικία
Ίσως αναρωτιέστε όμως: “Σκόπευε πράγματι ο σοφός, στοργικός Θεός, ο οποίος ενέπνευσε τη συγγραφή αυτών των υποβοηθητικών αρχών, να γίνει ο κόσμος μας όπως είναι τώρα; Ήθελε να μεγαλώνουν τα παιδιά σε έναν κόσμο ο οποίος συχνά είναι επικίνδυνος μάλλον παρά προστατευτικός;” Ίσως ενθαρρυνθείτε μαθαίνοντας ότι ο Ιεχωβά Θεός και ο Γιος του, ο Χριστός Ιησούς, νιώθουν τρυφερή αγάπη για την ανθρωπότητα, περιλαμβανομένων και των παιδιών κάθε ηλικίας. Σύντομα θα απαλλάξουν τη γη από όλους τους πονηρούς.—Ψαλμός 37:10, 11.
Θα θέλατε να πάρετε μια πρόγευση από εκείνον τον ειρηνικό, ευτυχισμένο καιρό; Φανταστείτε απλώς αυτή την εικόνα, όπως περιγράφεται όμορφα στη Γραφή: «Ο λύκος θα κατοικεί κάποιο διάστημα με το αρνί, και με το κατσικάκι θα ξαπλώνει η λεοπάρδαλη, και το μοσχάρι και το χαιτοφόρο νεαρό λιοντάρι και το καλοθρεμμένο ζώο θα είναι όλα μαζί· και μικρό αγόρι θα τα οδηγεί». (Ησαΐας 11:6) Σε έναν κόσμο ο οποίος τόσο συχνά καταστρέφει απάνθρωπα την παιδική ηλικία ή την επιταχύνει ανελέητα, πόσο παρηγορητικό είναι να γνωρίζουμε ότι ο Θεός υπόσχεται ένα τέτοιο λαμπρό μέλλον πάνω στη γη για την ανθρωπότητα! Είναι φανερό ότι σκοπός του Δημιουργού για τα παιδιά δεν είναι ούτε να χάνουν την παιδική τους ηλικία ούτε να περνούν βιαστικά από αυτήν—θέλει να έχουν χαρούμενα και ευτυχισμένα παιδικά χρόνια.
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Αντί να φορτώνετε το παιδί σας με προσωπικά προβλήματα, ανοίξτε την καρδιά σας σε κάποιον ενήλικο
[Εικόνα στη σελίδα 8, 9]
Τα παιδιά έχουν ανάγκη να παίζουν