Οι Νεαροί Ρωτούν
Να Παίζω Ηλεκτρονικά Παιχνίδια;
ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ παιχνίδια είναι κάτι περισσότερο από αναψυχή υψηλής τεχνολογίας. Είναι γεγονός ότι δοκιμάζουν τις ικανότητές σου και καταπολεμούν την ανία. Κάνουν όμως ακόμα περισσότερα. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να οξύνουν τα αντανακλαστικά σου, και μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνουν την παρατηρητικότητα. Μερικά μάλιστα ίσως ενισχύουν ακόμη και τις ικανότητές σου στα μαθηματικά και στην ανάγνωση. Επιπλέον, το πιο καινούριο ηλεκτρονικό παιχνίδι πιθανότατα θα γίνει θέμα συζήτησης στην αυλή του σχολείου. Αν έχεις ασχοληθεί με αυτό, τότε έχεις κάτι να πεις με τους συνομηλίκους σου.
Βέβαια, η απόφαση για το αν μπορείς να παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια ανήκει στους γονείς σου. (Κολοσσαείς 3:20) Αν σου επιτρέπουν κάτι τέτοιο, πρέπει να είσαι σε θέση να βρίσκεις παιχνίδια ενδιαφέροντα αλλά και αποδεκτά από ηθική άποψη. Γιατί, όμως, χρειάζεται να δείχνεις ιδιαίτερη προσοχή;
Η Σκοτεινή τους Πλευρά!
Ο 16χρονος Μπράιαν λέει: «Τα παιχνίδια για κομπιούτερ είναι συναρπαστικά, είναι φοβερά». Αλλά όπως ίσως ξέρεις ήδη, δεν είναι όλα τα παιχνίδια ακίνδυνα. Ο Μπράιαν παραδέχεται: «Φτάνεις στο σημείο να κάνεις πράγματα μέσα στο παιχνίδι που δεν θα έκανες ποτέ στην πραγματικότητα—χωρίς να μπεις σε μπελάδες δηλαδή». Τι είδους συμπεριφορά προάγουν αυτά τα παιχνίδια;
Πολλά παιχνίδια προωθούν απροκάλυπτα την ανηθικότητα, την αισχρολογία και τη βία—και όλα αυτά τα καταδικάζει η Γραφή. (Ψαλμός 11:5· Γαλάτες 5:19-21· Κολοσσαείς 3:8) Κάποια παιχνίδια ωραιοποιούν τις αποκρυφιστικές πράξεις. Ο Άντριαν, 18 χρονών, λέει για ένα δημοφιλές παιχνίδι ότι χαρακτηρίζεται από «πολέμους συμμοριών, χρήση ναρκωτικών, απερίφραστο σεξουαλικό περιεχόμενο, αισχρή γλώσσα, έντονη βία, αίμα και φρικαλεότητες». Και κάθε νέα έκδοση φαίνεται ότι κάνει τα προηγούμενα παιχνίδια να δείχνουν συγκριτικά ήπια. Ο Τζέιμς, 19 χρονών, αναφέρει πως τα πιο δημοφιλή ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να παίζονται ζωντανά στο διαδίκτυο. Αυτή η δυνατότητα δίνει εντελώς καινούρια διάσταση στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. «Από το κομπιούτερ στο σπίτι σου», λέει ο Τζέιμς, «μπορείς να ανταγωνιστείς ανθρώπους που ζουν στην άλλη άκρη του κόσμου».
Τα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων έχουν γίνει εξαιρετικά δημοφιλή. Σε αυτά, οι συμμετέχοντες δημιουργούν χαρακτήρες στο διαδίκτυο—ανθρώπους, ζώα ή συνδυασμό και των δύο—που ζουν σε έναν κόσμο φτιαγμένο στο κομπιούτερ ο οποίος αποτελείται από χιλιάδες άλλους παίκτες. Αυτός ο διαδικτυακός κόσμος περιέχει καταστήματα, αυτοκίνητα, σπίτια, χορευτικά κέντρα, οίκους ανοχής—στην ουσία είναι αντίγραφο του πραγματικού κόσμου. Οι παίκτες σε αυτά τα παιχνίδια μπορούν να ανταλλάσσουν άμεσα μηνύματα μεταξύ τους καθώς οι χαρακτήρες που έχουν δημιουργήσει στο κομπιούτερ—τα άβατάρ τους, όπως ονομάζονται—αλληλεπιδρούν.
Τι συμβαίνει σε εκείνους τους εικονικούς κόσμους; «Απλοί άνθρωποι συμμετέχουν σε δραστηριότητες στις οποίες δεν θα συμμετείχαν, ούτε θα μπορούσαν να συμμετάσχουν, ποτέ στην πραγματική ζωή», λέει ένας δημοσιογράφος, και προσθέτει: «Το σεξ είναι κάτι σύνηθες, όπως και η πορνεία». Μόνο με το πάτημα λίγων κουμπιών, οι παίκτες μπορούν να κάνουν τα άβατάρ τους να επιδίδονται σε σεξουαλικές πράξεις, ενώ παράλληλα οι συμμετέχοντες από τον πραγματικό κόσμο μιλάνε για το σεξ μέσω άμεσων μηνυμάτων. Επιπρόσθετα, εκείνοι οι κόσμοι είναι «γεμάτοι από εικονικά εγκλήματα, μαφιόζους, προαγωγούς, εκβιαστές, πλαστογράφους και δολοφόνους», λέει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist). Ένα άλλο περιοδικό αναφέρει ότι οι «κριτικοί έχουν εκφράσει ανησυχία για δραστηριότητες οι οποίες θα ήταν παράνομες στον πραγματικό κόσμο, όπως η περίπτωση ενός οίκου ανοχής ο οποίος πραγματοποιεί φαντασιώσεις βιασμού ή ανθρώπων οι οποίοι συμμετέχουν σε σεξουαλικές πράξεις χρησιμοποιώντας άβαταρ που μοιάζουν με παιδιά».
Γιατί Έχει Σημασία η Επιλογή Σου
Εκείνοι που παίζουν αυτά τα παιχνίδια, τα οποία περιγράφουν παραστατικά σκηνές βίας ή σεξ, ίσως πουν: «Κανείς δεν παθαίνει κάτι κακό. Αυτά δεν συμβαίνουν στην πραγματικότητα. Πρόκειται απλώς για παιχνίδι». Αλλά μην ξεγελιέσαι από τέτοια εσφαλμένη λογίκευση!
Η Γραφή λέει: «Από τις ίδιες του τις πράξεις αναγνωρίζεται ένα αγόρι, ως προς το αν οι ενέργειές του είναι αγνές και ευθείες». (Παροιμίες 20:11) Αν αποκτήσεις τη συνήθεια να παίζεις βίαια, ανήθικα ηλεκτρονικά παιχνίδια, θα μπορούσες να χαρακτηριστείς άτομο με αγνό και ευθύ νου; Μελέτες δείχνουν επανειλημμένα ότι η βίαιη ψυχαγωγία αυξάνει την επιθετικότητα εκείνων που την παρακολουθούν. Το περιοδικό Νέος Επιστήμονας δήλωσε πρόσφατα: «Η διαδραστική φύση των βιντεοπαιχνιδιών συνεπάγεται ότι αυτά ασκούν ισχυρότερη επίδραση από την τηλεόραση».
Το να επιλέξει κάποιος να παίξει βίαια ή ανήθικα παιχνίδια είναι σαν να επέλεγε να παίξει με ραδιενεργά απόβλητα—οι καταστροφικές συνέπειες ίσως να μην είναι άμεσα ορατές, αλλά είναι αναπόφευκτες. Με ποιον τρόπο; Η έκθεση σε μεγάλες δόσεις ραδιενέργειας μπορεί να καταστρέψει το επικάλυμμα του στομαχιού και να επιτρέψει σε βακτήρια των εντέρων να εισβάλουν στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν ασθένειες. Παρόμοια, η έκθεση σε παραστατικές σκηνές σεξ και αποτροπιαστικής βίας έχει τη δυνατότητα να καταστρέψει την «αίσθηση ηθικής» σου και να επιτρέψει σε σαρκικές επιθυμίες να κυριεύσουν τον τρόπο σκέψης και τις ενέργειές σου.—Εφεσίους 4:19· Γαλάτες 6:7, 8.
Ποιο Παιχνίδι να Διαλέξω;
Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια, πώς μπορείς να γνωρίζεις ποια να διαλέγεις και πόσο χρόνο να αφιερώνεις σε αυτά; Κάνε στον εαυτό σου τις ακόλουθες ερωτήσεις:
◼ Μήπως η επιλογή μου θα προσβάλει τον Ιεχωβά; Το είδος του παιχνιδιού που διαλέγεις μπορεί να επηρεάσει το πώς αισθάνεται ο Θεός για εσένα. «Ο Ιεχωβά εξετάζει τον δίκαιο καθώς και τον πονηρό, και εκείνον που αγαπάει τη βία τον μισεί η ψυχή του», δηλώνει το εδάφιο Ψαλμός 11:5. Αναφορικά με εκείνους οι οποίοι επιδίδονται σε αποκρυφιστικές πράξεις, ο Λόγος του Θεού λέει: «Όποιος κάνει αυτά τα πράγματα είναι απεχθής στον Ιεχωβά». (Δευτερονόμιο 18:10-12) Αν θέλουμε να είμαστε φίλοι του Θεού, πρέπει να ακολουθούμε τη συμβουλή που υπάρχει στο εδάφιο Ψαλμός 97:10: «Εσείς που αγαπάτε τον Ιεχωβά, να μισείτε το κακό».
◼ Πώς θα επηρεάσει το παιχνίδι τον τρόπο σκέψης μου; Ρώτησε τον εαυτό σου: “Παίζοντας αυτό το παιχνίδι, θα γίνει ευκολότερο ή δυσκολότερο για εμένα το να «φεύγω από την πορνεία»;” (1 Κορινθίους 6:18) Τα παιχνίδια που σε εκθέτουν σε εικόνες ή συζητήσεις οι οποίες διεγείρουν σεξουαλικά δεν θα σε βοηθήσουν να συγκεντρώνεις το μυαλό σου σε πράγματα που είναι δίκαια, αγνά και ενάρετα. (Φιλιππησίους 4:8) Η Έιμι, 22 χρονών, λέει: «Πολλά παιχνίδια σε απευαισθητοποιούν απέναντι σε πράγματα όπως η βία, η αισχρή γλώσσα και η ανηθικότητα, και αυτό μπορεί να σε κάνει να χαλαρώσεις την επαγρύπνησή σου σε άλλους τομείς της ζωής. Πρέπει να δείχνεις μεγάλη προσοχή όσον αφορά το τι επιλέγεις να παίζεις».
◼ Πόσο χρόνο θα δαπανώ σε αυτό το παιχνίδι; Η Ντέμπορα, 18 χρονών, λέει: «Δεν πιστεύω ότι όλα τα παιχνίδια για κομπιούτερ είναι κακά. Μπορούν να γίνουν όμως πολύ χρονοβόρα, σχεδόν εθιστικά». Ακόμη και τα πιο αθώα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να απορροφούν πολύ χρόνο. Κάνε, λοιπόν, έναν κατάλογο με το χρόνο που δαπανάς στο παιχνίδι και μετά σύγκρινέ τον με το χρόνο που δαπανάς σε άλλες πιο ουσιώδεις δραστηριότητες. Κάνοντάς το αυτό θα βοηθηθείς να θέτεις κατάλληλες προτεραιότητες.—Εφεσίους 5:15, 16.
Η Γραφή δεν απαιτεί να αφιερώνεις ολόκληρη τη ζωή σου στη μελέτη ή στην εργασία. Υπενθυμίζει σε όλους μας ότι υπάρχει «καιρός να γελάει . . . και καιρός να χοροπηδάει» κανείς. (Εκκλησιαστής 3:4) Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι η έκφραση «να χοροπηδάει» δεν υποδηλώνει μόνο το παιχνίδι αλλά και τη σωματική δραστηριότητα. Γιατί, λοιπόν, να μη χρησιμοποιείς λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σου για να παίζεις παιχνίδια τα οποία περιλαμβάνουν σωματική δραστηριότητα αντί να περιορίζεσαι στο να κάθεσαι μπροστά στην οθόνη του κομπιούτερ;
Να Κάνεις Σοφές Επιλογές
Αναμφίβολα, το να παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να είναι διασκεδαστικό, ιδιαίτερα αν τα καταφέρνεις καλά. Και εδώ βρίσκεται ο κυριότερος λόγος για τον οποίο πρέπει να επιλέγεις τα παιχνίδια σου σοφά. Ρώτησε τον εαυτό σου: “Σε ποια μαθήματα τα πάω καλύτερα στο σχολείο;” Δεν είναι συνήθως αυτά που σου αρέσουν περισσότερο; Στην πραγματικότητα, συχνά ισχύει ότι όσο περισσότερο σου αρέσει κάποιο μάθημα τόσο μεγαλύτερη εντύπωση σου προκαλεί. Τώρα ρώτησε τον εαυτό σου: “Ποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι μού αρέσει πιο πολύ; Ποια ηθικά διδάγματα μου δίνει αυτό το παιχνίδι;”
Ως γενικό οδηγό, μπορείς να γράψεις μια σύντομη περίληψη για καθένα από τα παιχνίδια που θέλεις να παίζεις, περιγράφοντας συνοπτικά το στόχο του παιχνιδιού και τις μεθόδους οι οποίες χρησιμοποιούνται για την επίτευξη αυτού του στόχου. Σύγκρινε την περίληψή σου με τις αρχές της Γραφής που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο και ύστερα αποφάσισε αν το παιχνίδι είναι κατάλληλο.
Αντί να παίζεις ένα παιχνίδι απλώς και μόνο επειδή οι συνομήλικοί σου ασχολούνται με αυτό, να έχεις το σθένος να κάνεις τη δική σου επιλογή έχοντας σταθμίσει όλα τα δεδομένα. Πάνω από όλα, να εφαρμόζεις τη συμβουλή της Γραφής: «Να βεβαιώνεστε για το τι είναι ευπρόσδεκτο στον Κύριο».—Εφεσίους 5:10.
Περισσότερα άρθρα της σειράς «Οι Νεαροί Ρωτούν» (στην αγγλική) μπορούν να βρεθούν στην ιστοσελίδα www.watchtower.org/ype
ΣΚΕΨΟΥ
◼ Τι θα έλεγες αν κάποιος φίλος σε προσκαλούσε να παίξετε ένα βίαιο ή ανήθικο ηλεκτρονικό παιχνίδι;
◼ Πώς μπορείς να βεβαιωθείς ότι η ενασχόλησή σου με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν παρεμποδίζει πιο σπουδαίες δραστηριότητες;
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 19]
Το να επιλέξει κάποιος να παίξει βίαια ή ανήθικα παιχνίδια είναι σαν να επέλεγε να παίξει με ραδιενεργά απόβλητα—οι καταστροφικές συνέπειες ίσως να μην είναι άμεσα ορατές, αλλά είναι αναπόφευκτες
[Πλαίσιο στη σελίδα 18]
Πόσο συχνά παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια;
□ Σπάνια
□ Μία φορά την εβδομάδα
□ Κάθε μέρα
Πόσο χρόνο δαπανάς κάθε φορά;
□ Μερικά λεπτά
□ Μία ώρα ή λιγότερο
□ Πάνω από δύο ώρες
Τι είδους παιχνίδια σού αρέσουν πιο πολύ;
□ Αγώνες αυτοκινήτου
□ Αθλήματα
□ Μάχη πρώτου προσώπου
□ Άλλο
Γράψε εδώ το όνομα ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού που ξέρεις ότι δεν θα ήταν καλό να παίζεις.
․․․․․
[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 20, 21]
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Όπως ίσως έχετε διακρίνει μετά την ανάγνωση του προηγούμενου άρθρου, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν αλλάξει πολύ από τότε που ήσασταν εσείς στην εφηβική ηλικία. Ως γονέας, πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αναγνωρίζει τους πιθανούς κινδύνους και να τους αποφεύγει;
Δεν θα πετύχετε πολλά αν καταδικάζετε ολόκληρη τη βιομηχανία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή αν υποστηρίζετε με δογματικότητα ότι αυτά τα παιχνίδια είναι πέρα για πέρα χάσιμο χρόνου. Να θυμάστε ότι δεν είναι όλα τα παιχνίδια κακά. Ωστόσο, μπορούν να είναι εθιστικά και χρονοβόρα. Έτσι λοιπόν, προσπαθήστε να αναλύσετε την ποσότητα χρόνου που δαπανάει το παιδί σας όταν παίζει τέτοια παιχνίδια. Επίσης, εξετάστε το είδος των παιχνιδιών που φαίνεται να ελκύουν το παιδί σας. Θα μπορούσατε μάλιστα να του θέσετε ερωτήσεις όπως αυτές:
◼ Ποιο παιχνίδι είναι το πιο δημοφιλές ανάμεσα στους συμμαθητές σου;
◼ Τι συμβαίνει στο παιχνίδι;
◼ Γιατί πιστεύεις ότι αυτό το παιχνίδι είναι τόσο δημοφιλές;
Ίσως ανακαλύψετε ότι το παιδί σας γνωρίζει περισσότερα για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια από όσα νομίζατε! Ίσως μάλιστα να έχει παίξει παιχνίδια τα οποία θεωρείτε απαράδεκτα. Αν συμβαίνει αυτό, μην αντιδράσετε υπερβολικά. Αυτή είναι μια ευκαιρία να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτύξει τις δυνάμεις αντίληψής του.—Εβραίους 5:14.
Να κάνετε ερωτήσεις που θα βοηθήσουν το παιδί σας να προσδιορίσει το γιατί ελκύεται σε απαράδεκτα παιχνίδια. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να κάνετε μια ερώτηση σαν και αυτήν:
◼ Μήπως νιώθεις πως είσαι στο περιθώριο επειδή δεν σου επιτρέπεται να παίζεις αυτό το συγκεκριμένο παιχνίδι;
Όπως αναφέρθηκε στην πρώτη σελίδα του προηγούμενου άρθρου, οι νέοι ίσως παίζουν κάποιο συγκεκριμένο παιχνίδι για να έχουν κάτι να πουν με τους συνομηλίκους τους. Αν συμβαίνει αυτό με το παιδί σας, πιθανότατα δεν θα χειριστείτε την κατάσταση όπως θα τη χειριζόσασταν αν ανακαλύπτατε ότι το παιδί σας ελκύεται σε παιχνίδια που περιέχουν φρικιαστική βία ή σεξ.—Κολοσσαείς 4:6.
Τι γίνεται, όμως, αν το παιδί σας πράγματι ελκύεται από τα αρνητικά στοιχεία ενός παιχνιδιού; Μερικά νεαρά άτομα ίσως ισχυριστούν αμέσως ότι δεν επηρεάζονται από τις φρικαλεότητες που απεικονίζονται στο κομπιούτερ. “Το γεγονός ότι κάνω κάτι τέτοιο στην οθόνη δεν σημαίνει ότι θα το κάνω και στην πραγματικότητα”, επιχειρηματολογούν. Αν νιώθει το παιδί σας έτσι, στρέψτε την προσοχή του στο εδάφιο Ψαλμός 11:5, όπως αυτό παρατίθεται στη σελίδα 20. Όπως δείχνει ξεκάθαρα η φρασεολογία του εδαφίου, ο Θεός δεν αποδοκιμάζει απλώς το να είναι κάποιος βίαιος αλλά και το να αγαπάει τη βία. Η ίδια αρχή εφαρμόζεται στη σεξουαλική ανηθικότητα ή σε οποιαδήποτε άλλη αχρεία συνήθεια την οποία καταδικάζει ο Λόγος του Θεού.—Ψαλμός 97:10.
Κάποιοι ειδικοί συστήνουν τα ακόλουθα:
◼ Μην επιτρέπετε στο παιδί σας να παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια σε απομονωμένο μέρος, όπως στο υπνοδωμάτιό του.
◼ Να θέτετε βασικούς κανόνες (για παράδειγμα, όχι παιχνίδια προτού τελειώσουν τα μαθήματα ή το βραδινό φαγητό ή κάποια άλλη σημαντική δραστηριότητα).
◼ Να τονίζετε την αξία εναλλακτικών δραστηριοτήτων οι οποίες απαιτούν σωματική άσκηση.
◼ Να παρακολουθείτε τα παιδιά σας όταν παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια—ή, ακόμη καλύτερα, να παίζετε πότε πότε μαζί τους.
Βέβαια, για να καθοδηγείτε τα παιδιά σας στο ζήτημα της ψυχαγωγίας, χρειάζεται να έχετε παρρησία. Έτσι λοιπόν, αναρωτηθείτε: “Τι είδους τηλεοπτικά προγράμματα και ταινίες παρακολουθώ εγώ;” Μην ξεγελιέστε—αν έχετε δύο μέτρα και δύο σταθμά, τα παιδιά σας θα το καταλάβουν!