Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 63—2 Ιωάννου

Συγγραφέας: Απόστολος Ιωάννης

Τόπος Συγγραφής: Έφεσος ή γειτονικός τόπος

Ολοκλήρωση Συγγραφής: περ. 98 Κ.Χ.

 1. Σε ποιαν μπορεί να απευθύνεται η Δεύτερη Ιωάννου;

Η ΔΕΥΤΕΡΗ επιστολή του Ιωάννη είναι μικρή σε μέγεθος—θα μπορούσε να έχει γραφτεί σ’ ένα και μόνο φύλλο πάπυρου—αλλά είναι γεμάτη νόημα. Απευθύνεται «προς την εκλεκτήν κυρίαν και προς τα τέκνα αυτής». Εφόσον εκείνον τον καιρό η λέξη «Κυρία» ήταν κύριο όνομα, μερικοί Βιβλικοί λόγιοι πιστεύουν ότι η επιστολή απευθυνόταν σε κάποια γυναίκα που έφερε αυτό το όνομα. Ωστόσο, μερικοί πιστεύουν ότι ο Ιωάννης έγραψε προς κάποια Χριστιανική εκκλησία, αποκαλώντας την «εκλεκτήν κυρίαν». Αυτό μπορεί να έγινε για να προκληθεί σύγχυση στους διώκτες. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, οι χαιρετισμοί από την ‘αδελφή’ που αναφέρονται στο τελευταίο εδάφιο θα πρέπει να είναι χαιρετισμοί από τα μέλη μιας άλλης εκκλησίας. Συνεπώς, η δεύτερη επιστολή δεν έχει τόσο γενικό χαρακτήρα όσο η πρώτη, γιατί είναι φανερό πως γράφτηκε είτε προς κάποιο άτομο είτε προς κάποια συγκεκριμένη εκκλησία.—Εδ. 1.

 2. (α) Ποια στοιχεία δείχνουν ότι συγγραφέας της Δεύτερης Ιωάννου ήταν ο απόστολος Ιωάννης; (β) Ποιο πράγμα υποδηλώνει ότι αυτή η επιστολή γράφτηκε στην Έφεσο ή κάπου εκεί κοντά περίπου το 98 Κ.Χ., και τι επιβεβαιώνει την αυθεντικότητά της;

² Δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλλει κανείς για το αν αυτή την επιστολή την έγραψε ο Ιωάννης. Ο συγγραφέας αποκαλεί τον εαυτό του ‘πρεσβύτερο’. Είναι βέβαιο πως αυτός ο χαρακτηρισμός ταιριάζει στον Ιωάννη, όχι μόνο λόγω της προχωρημένης ηλικίας του, αλλά και λόγω του ότι, ως ένας από τους ‘στύλους’ (Γαλ. 2:9) και τους τελευταίους επιζώντες αποστόλους, ήταν πράγματι «πρεσβύτερος» στη Χριστιανική εκκλησία. Ήταν πολύ γνωστός, και οι αναγνώστες του δεν χρειάζονταν περισσότερες εξηγήσεις σχετικά με την ταυτότητά του. Το γεγονός ότι συγγραφέας αυτής της επιστολής ήταν ο Ιωάννης φαίνεται και από το ότι το ύφος της μοιάζει με το ύφος της πρώτης επιστολής και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου. Όπως και η πρώτη επιστολή, φαίνεται ότι η δεύτερη γράφτηκε στην Έφεσο ή κάπου εκεί κοντά περίπου το 98 Κ.Χ. Σχετικά με τη Δεύτερη και την Τρίτη Ιωάννου, η Εγκυκλοπαίδεια (Cyclopedia) των Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ σχολιάζει: «Λόγω της γενικής τους ομοιότητας, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι δυο αυτές επιστολές γράφτηκαν από την Έφεσο λίγο μετά την 1η Επιστολή. Και οι δυο εφαρμόζουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που αφορούσαν θέματα διαγωγής, τις αρχές που είχαν εκτεθεί πλήρως στην 1η Επιστολή».a Την αυθεντικότητά της την επιβεβαιώνει το γεγονός ότι απ’ αυτή την επιστολή παρέθεσε ο Ειρηναίος, που έζησε το 2ο αιώνα, και το ότι την αποδεχόταν ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, που έζησε την ίδια περίοδο.b Επίσης, οι επιστολές του Ιωάννη περιλαμβάνονται στο Μουρατόρειο Απόσπασμα.

 3. Γιατί έγραψε ο Ιωάννης αυτή την επιστολή;

³ Όπως και στην περίπτωση της Πρώτης Ιωάννου, ο λόγος για τον οποίο γράφτηκε αυτή η επιστολή είναι η επίθεση που έκαναν οι ψευδοδιδάσκαλοι κατά της Χριστιανικής πίστης. Ο Ιωάννης θέλει να προειδοποιήσει τους αναγνώστες του για τέτοιου είδους άτομα, ώστε αυτοί να μπορούν να τα αναγνωρίζουν και να μένουν μακριά τους, ενόσω συνεχίζουν να περπατούν στην αλήθεια με αμοιβαία αγάπη.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΗ ΙΩΑΝΝΟΥ

 4. Για ποιον κυρίως λόγο τούς νουθετεί ο Ιωάννης να αγαπούν ο ένας τον άλλον, και πώς πρέπει να συμπεριφέρονται σε όσους ‘προτρέχουν’ της διδασκαλίας του Χριστού;

⁴ Να αγαπούν ο ένας τον άλλον· να απορρίπτουν τους αποστάτες (εδ. 1-13). Αφού εκφράζει την «εν αληθεία» αγάπη του για ‘την εκλεκτήν κυρίαν και τα τέκνα αυτής’, ο Ιωάννης χαίρεται που έχει διαπιστώσει ότι μερικά απ’ αυτά τα τέκνα περπατούν στην αλήθεια, σύμφωνα με την εντολή που έχει δώσει ο Πατέρας. Τους ζητάει να δείχνουν την αγάπη που τρέφουν ο ένας για τον άλλον, συνεχίζοντας να περπατούν σύμφωνα με τις εντολές του Θεού. Γιατί έχουν εισέλθει στον κόσμο πλάνοι και αντίχριστοι, που δεν ομολογούν ότι ο Ιησούς Χριστός ήρθε με σάρκα. Όποιος ‘προτρέχει’ της διδασκαλίας του Χριστού δεν έχει Θεό, αλλά όποιος παραμένει σ’ αυτή τη διδασκαλία ‘έχει και τον Πατέρα και τον Γιο’. Όποιον δεν φέρει αυτή τη διδασκαλία δεν πρέπει να τον δέχονται στα σπίτια τους· δεν πρέπει ούτε να τον χαιρετούν. Ο Ιωάννης έχει πολλά να τους γράψει, αλλά ελπίζει ότι, αντί να τους γράψει, θα τους επισκεφθεί και θα τους μιλήσει στόμα με στόμα, για να είναι «πλήρης» η χαρά τους.—2 Ιωάν. 9, ΜΝΚ· 2 Ιωάν. 12.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

 5. (α) Ποια κατάσταση παρουσιάστηκε στις μέρες του Ιωάννη, η οποία παρουσιάζεται και σήμερα; (β) Σαν τον Ιωάννη, πώς μπορούμε εμείς σήμερα να δείχνουμε εκτίμηση για την ενότητα της εκκλησίας;

⁵ Φαίνεται ότι στις μέρες του Ιωάννη, όπως και σήμερα, υπήρχαν μερικοί στους οποίους δεν αρκούσε να έχουν τις ξεκάθαρες, απλές διδασκαλίες του Χριστού. Ήθελαν κάτι παραπάνω, κάτι που θα ικανοποιούσε το εγώ τους, κάτι που θα τους εξύψωνε και θα τους εξίσωνε με τους κοσμικούς φιλοσόφους, και ήταν πρόθυμοι να μολύνουν και να διχάσουν τη Χριστιανική εκκλησία για να επιτύχουν τους ιδιοτελείς τους σκοπούς. Ο Ιωάννης θεωρούσε πολύτιμη την αρμονία της εκκλησίας, η οποία βασίζεται στην αγάπη και στην ορθή διδασκαλία, σε ενότητα με τον Πατέρα και τον Γιο. Θα πρέπει να θεωρούμε το ίδιο σπουδαία την ενότητα της εκκλησίας σήμερα· μάλιστα θα πρέπει να αρνούμαστε να συναναστρεφόμαστε και να χαιρετούμε τα άτομα που αποστατούν, με το να ακολουθούν κάποια άλλη διδασκαλία η οποία προχωράει πιο πέρα από εκείνη που λαβαίνουμε μέσω της θεόπνευστης Γραφής. Αν συνεχίζουμε να περπατούμε σε αρμονία με τις εντολές του Θεού και έχουμε πλήρη τη χαρά που απορρέει από τη συναναστροφή με αληθινούς Χριστιανούς, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα είναι «μεθ’ ημών χάρις, έλεος, ειρήνη παρά Θεού Πατρός και παρά Κυρίου Ιησού Χριστού του Υιού του Πατρός, εν αληθεία και αγάπη». (Εδ. 3) Χωρίς αμφιβολία, η δεύτερη επιστολή του Ιωάννη τονίζει τις ευλογίες που φέρνει αυτή η Χριστιανική ενότητα.

[Υποσημειώσεις]